میان حقوق مالکیت معنوی و مصرف کنندگان تعادل ایجاد شود

رئیس قوه قضاییه بر ضرورت ایجاد تعادل و توازن میان حقوق صاحبان اثر در چارچوب حقوق مالکیت معنوی و حقوق مصرف کنندگان به عنوان مخاطبان آثار تأکید کرد.

اداره کل روابط عمومی قوه قضاییه، آیت الله صادق آملی لاریجانی روز سه شنبه در دیدار «فرانسیس گری» رئیس سازمان جهانی مالکیت معنوی (وایپو) ضمن تقدیر از تلاش های سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در پیشبرد اهداف مربوط به مالکیت معنوی در کشور، تصریح کرد: مجموعه اقداماتی که در کشور ما در حوزه مالکیت های معنوی صورت گرفته بسیار موثر بوده است.
« در زمینه ثبت اختراعات و مالکیت صنعتی، کشور ما از سالها پیش به کنوانسیون های مربوطه ملحق شده و پیوستن ایران به وایپو در سال 80 نیز نقطه طفی در این عرصه بوده است.»
رئیس قوه قضاییه مسئله مالکیت های فکری و معنوی را یک مسئله مهم جهانی ارزیابی کرد و با تقدیر از تلاشهای رئیس سازمان جهانی مالکیت معنوی (وایپو)، افزود: خوشبختانه در سال های اخیر بحث مالکیت معنوی در کشور ما مورد توجه جدی بوده به نحوی که حتی رشته حقوق مالکیت معنوی در برخی دانشگاههای ما تأسیس شده و در حال تدریس است.
آیت الله آملی لاریجانی اظهارکرد: در جهان امروز، مساله انفجار اطلاعات و نحوه تبادل داده ها موضوعات جدید و چالش برانگیزی را بوجود آورده است. مساله حاد امروز این است که جهان سرمایه داری، به موضوع داده ها نگاه انحصاری و صرفاً مادی دارد و این امر، عکس العمل های نقیض خود نظیر حرکت های دیالکتیک را در خود کشورهای غربی ایجاد کرده و برخی از متفکران آنها در مقابل این نگاه معتقد به دسترسی آزاد به اطلاعات هستند.
رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه مالکیت یک اثر، لزوماً می تواند جنبه مادی هم نداشته باشد، افزود: ممکن است کسی نخواهد اثر خود را از نظر مادی به فروش برساند اما این حق را دارد که رابطه آن اثر را با خود که یک رابطه ایجادی است، حفظ کند.
آیت الله آملی لاریجانی یادآورشد: امروز در جهان غرب و خصوصاً آمریکا و اروپا کتاب های علمی و نشریات پژوهشی به قیمت های فوق العاده گران فروخته می شود و دانشجویان از این موضوع بسیار ناراضی هستند. در مواجهه با این وضعیت بغرنج باید تلاش کرد که میان حق طبیعی مالکیت معنوی و حقوق مصرف کننده یک تعادل و توازن منطقی ایجاد شود.
رئیس قوه قضاییه ابراز امیدواری کرد که با تمرکز روی این مساله در وایپو تا حدود زیادی در همه کشورها ساختاری برای ایجاد یک چارچوب متعادل و قوانینی که هم حقوق مالکان معنوی و هم حقوق مصرف کنندگان را حفظ کند، پدید آید.
آیت الله آملی لاریجانی با بیان اینکه ما در جمهوری اسلامی تلاش می کنیم این مسیر اعتدالی حفظ شود، تصریح کرد: بسیاری از فقه های ما از گذشته تا امروز حق تألیف را قبول نداشته اند که شاید این آراء در چارچوب اعتقاد این فقها به حق دسترسی آزاد به اطلاعات قابل تحلیل باشد اما درعصر حاضر، برخی از مراجع تقلید نسبت به حق تألیف و مالکیت معنوی نظر مثبت دارند و بر اساس مبانی فقهی آن را به رسمیت می شناسند.
رئیس قوه قضاییه در بخش دیگری از این دیدار با بیان اینکه مباحث مرتبط با فناوری ها بسیار فراتر از قوانین ما در جهان امروز محل بحث هستند، گفت: امروز در برخی کشورها میلیون ها کتاب از طریق فضای مجازی بدون رعایت حق تألیف و به صورت رایگان در اختیار مردم قرار می گیرد که این امر از چالش های مهم فراروی حقوق مالکیت معنوی است.
آیت الله آملی لاریجانی همچنین آمادگی جمهوری اسلامی برای هرگونه همکاری در زمینه توسعه حقوق مالکیت های معنوی را اعلام کرد.
فرانسیس گری رئیس سازمان جهانی مالکیت معنوی (وایپو) نیز در این دیدار با ابراز خرسندی از حضور در ایران از تلاش های کشورمان در زمینه مداخله سازنده و موثر در حمایت از حقوق مالکیت معنوی قدردانی کرد وگفت: پیشرفت علوم بویژه در حوزه فناوری اطلاعات موجب شده است که ما نیازمند چارچوب های قانونی مشخصی برای حمایت از حقوق مالکیت معنوی باشیم.
وی با بیان اینکه فقدان چنین چارچوب هایی عمدتاً به سود کشورهای قدرتمند است، با نظر آیت الله آملی لاریجانی مبنی بر لزوم ایجاد تعادل میان حقوق مالکیت معنوی و حقوق مصرف کنندگان اعلام موافقت کرد و افزود: حتماً باید میان حق مولف و حق دسترسی به دانش نیز یک رابطه متعادل ایجاد کرد بویژه آنکه در حوزه بهداشت و سلامت این موضوع از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
گری با اشاره به نقطه نظرات رئیس قوه قضاییه کشورمان تأکید کرد: ما با توجه به وضعیت موجود، نیاز روز افزونی به پیشنهادات و نقطه نظرات افراد صاحب نظری همچون حضرتعالی داریم.
رئیس وایپو در پایان با اشاره به توسعه فضای مجازی گفت: در شرایط کنونی از طریق اینترنت می توان به اطلاعات دیگران به راحتی دسترسی یافت و این امر مالکیت افراد را زیر سوال می برد. معتقدم جمهوری اسلامی همواره مشارکت بسیار خوبی در زمینه حفظ حقوق افراد در این عرصه داشته است.