روسیه کجای حمله رژیم صهیونیستی به سوریه ایستاد

اتخاذ موضع ‘تنش زدا’ و قائل به گفت و گو از سوی دولت روسیه درباره حمله رژیم صهیونیستی به سوریه و اتهام زنی این رژیم به تهران، نگاه ناظران تحولات را به سمت مسکو و تل آویو و نقاط واگرایی و همگرایی این دو در سوریه دوخت.

بامداد پنجشنبه (20 اردیبهشت 97) چند انفجار شدید مناطق مختلف پایتخت سوریه را به لرزه درآورد و صدای آن در سراسر دمشق شنیده شد.
همزمان با این انفجارها ، سامانه های ضد هوایی سوریه فعال شد و پدافند هوایی ارتش سوریه تعدادی از موشک های شلیک شده از سوی رژیم صهیونیستی به دمشق را رهگیری و منهدم کرد.
رژیم صهیونیستی، ساعتی قبل از آن نیز با توپخانه شهر ‘البعث’ در منطقه ‘القنیطره’ در جنوب سوریه را هدف قرار داد.
ارتش رژیم صهیونیستی اعلام کرد که 20 فروند موشک از خاک سوریه به سمت ‘بلندی های جولان’ اشغالی شلیک شده است.
منابع صهیونیستی تلاش دارند، ایران را در این حملات مقصر معرفی کنند و این تجاوز نظامی را پاسخ رژیم اشغالگر به آنچه ‘حملات ایران به بلندی های جولان’ می نامند، نشان دهند.

** مسکو گفت و گو را توصیه می کند
روس ها تاکنون هیچ اظهار نظر رسمی درباره این ادعای رژیم صهیونیستی از خود نشان نداده و در مقابل ‘سرگئی لاوروف’ وزیر خارجه روسیه، روز پنجشنبه‌ ایران و اسرائیل را به خویشتن داری و تعامل فراخواند.
وزیر خارجه روسیه که پس از دیدار با همتای آلمانی خود در مسکو سخن می‌گفت، افزود که استفاده از زور ‘روندی بسیار نگران کننده است و فرض ما بر این است که تمامی مسائل باید از راه گفت و گو حل شود’.
وی افزود: ایالات ‌متحده پس از خروجش از ‘برجام’ باید تلاش کند، از اعمال هرگونه تأثیر فرامرزی بر ایران بپرهیزد.
ساعاتی پیش از آن نیز ‘میخائیل بوگدانف’ معاون وزیر خارجه روسیه، ایران و اسرائیل را به ‘خویشتن‌داری’ فراخوانده بود.
حملات اخیر و ادعای رژیم صهیونیستی در دست داشتن ایران در تنش جدید، در کنار توصیه مسکو به ‘گفت و گو’ باعث شد که نگاه های ناظران به سوی روسیه برگردد و تحلیل گران غربی امور نظامی و راهبردی به بازخوانی جدیدی از مواضع ‘ولادیمیر پوتین’ نسبت به ایران، اسرائیل و دولت سوریه بپردازند.

** اسرائیل نگران تصویر اسطوره ای است
روزنامه ‘تایمز’ انگلیس در مقاله ای به قلم ‘ریچارد اسپنسر’ خبرنگار اعزامی این روزنامه به خاورمیانه نوشت: هدف قرار گرفتن بلندی های جولان شاید خطرناک نباشد… طبیعت حملات و مواضع طرف های درگیر در سوریه نشان می دهد که روسیه، ایران و اسرائیل درباره حد و مرز تنش آگاهند و قواعد درگیری را می دانند، اما مساله زمانی خطرناک می شود که برتری نیروهای مسلح رژیم صهیونیستی زیر سوال برود.
اشاره تحلیل گر روزنامه تایمز به گزارش هایی است که تصریح می کند، رژیم صهیونیستی همچنان نگران تخریب اسطوره برتری و توان نیروی هوایی خود است و در چند ماه اخیر با سقوط جنگنده ‘اف16’ اسرائیل برای اولین بار از سال 1982، منهدم شدن پهپادهای صهیونیستی و اصابت موشک های اخیر سوریه به اهدافی در داخل سرزمین های اشغالی، این نگرانی تقویت شده است.
همان سه ماه پیش ‘الکس فیشمن’ ستون نویس و تحلیل گر نظامی روزنامه صهیونیستی ‘یدیعوت آحارونوت’ نوشت: آنچه رخ داد (حمله سه ماه پیش رژیم صهیونیستی به مراکزی در سوریه)، فرصتی عالی برای تخریب توان اطلاعاتی ایران در سوریه بود، اما ساقط شدن جنگنده اف16 با موشک های ضد هوایی سوریه، این دستاورد سیاسی و پیشگیرانه را نابود کرد.
گفته می شود، این دغدغه ها و ضرورت درک موضع روسیه در این باره، هر از گاهی، ‘بنیامین نتانیاهو’ را به مسکو می کشاند.

** پوتین از حمله رژیم صهیونیستی به سوریه مطلع بود
اما برخی منابع رسانه ای می گویند، پوتین از پیش در جریان حمله رژیم صهیونیستی به نقاطی در سوریه بوده است.
تحلیل گر تایمز نوشت: نتانیاهو به مسکو سفر کرد تا پوتین رئیس جمهوری روسیه را از ‘حمله هوایی اسرائیل به پایگاه هایی در سوریه’ مطلع کند.
‘کان کافلین’ تحلیلگر نظامی روزنامه ‘دیلی تلگراف’ انگلیس، فردی که ضد ایرانی و معروف به طرح سناریوهای مبتنی بر نظریه توطئه علیه تهران است، تنها به این نکته اکتفا نمی کند که ‘اسرائیلی ها پیش از حمله اخیر به سوریه، روسیه را در جریان قرار داده بودند’، بلکه از این فراتر می رود. او پوتین را دوست نتانیاهو می داند و تلاش می کند ایران را در بحران سوریه، مقصر اصلی تنش معرفی کند.
کافلین پا را از این فراتر می گذارد و روابط ایران و روسیه را ‘ازدواج منافع’ و نه ‘همپیمانی راهبردی قوی’ می داند.
ستون نویس دیلی تلگراف مدعی شد: مسکو از ابتدای عملیات نظامی در سوریه، هرگز از ائتلاف با تهران احساس راحتی نکرده و تنها وجه توافق این دو، حمایت از نظام سوریه است.
وی ادعا کرد: بین تهران و مسکو تنش هایی درگرفته، زیرا ‘کرملین’ نمی خواهد، نزاعی با اسرائیل رخ دهد، بلکه خواهان تنش زدایی با تل آویو است.
کافلین این را هم مدعی می شود که پوتین رئیس جمهوری روسیه، روابط خوبی با نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی دارد، تا حدی که مسکو به این رژیم درباره هدف قرار دادن پایگاه های ایرانی در سوریه، چراغ سبز نشان داده است.
پیش از این هم در جریان حمله به پایگاه ‘الشعیرات’ سوریه در رسانه ها به نقل از منابع آگاه، گفته شده بود که ‘آمریکا، روسیه را از تصمیم خود، پیش از حمله هوایی به سوریه آگاه کرده بود’.
آگاهان مسائل نظامی و راهبردی می دانند که این موضوع (برقراری خط تماس با جبهه های درگیر در جنگ) مساله عجیبی نیست، وانگهی پایگاه های مورد حمله برای کاهش تخریب، تخلیه هم شده بود، حتی زمانی که موشک های ‘تاماهاک’ سه کشور آمریکا، انگلیس و فرانسه، ده ها نقطه سوریه را به بهانه و ادعای استفاده ‘بشار اسد’ از تسلیحات شیمیایی نشانه رفت، اما این سوال همچنان مطرح است که آگاهی روسیه از حمله به الشعیرات و سایر حملات مشابه، ناشی از اطلاع رسانی آمریکایی ها و یا همکاری اسرائیلی ها بوده ، یا نتیجه رصد اطلاعاتی روس ها. پاسخ می تواند هر کدام از این گزینه ها، هیچ کدام یا هر سه باشد.
شاید برای درک پاسخ صحیح این سوال باید صورت مساله تصحیح شود و ملاحظاتی دیگر در سطح تحلیل مورد بررسی قرار گیرد. سوال این است: آیا آمریکایی ها یا اسرائیلی ها علاقه ای به درگیری با روس ها در سوریه دارند.
‘ناصر قندیل’ نویسنده و تحلیل گر لبنانی در امور راهبردی در این باره نوشت: این بار اول نیست که نتانیاهو به بهانه سالگرد جنگ جهانی دوم و ارتباط آن با ‘هولوکاست’، راهی مسکو می شود، اما این بار در فضایی با مختصات جدید منطقه ای، روی سنگفرش های کرملین پا گذاشت.
به نوشته قندیل، نتانیاهو در اوج تنش های سوریه و بعد از اعلام تصمیم ترامپ برای خروج از ‘برجام’ به مسکو رفت، این تصمیمی است که اسرائیل خیلی به آن افتخار می کند و خود را شریک آمریکایی ها و مقدمه ساز خروج از برجام می داند، مساله ای (خروج آمریکا از برجام) که پیش از ورود نتانیاهو به مسکو، پوتین آن را در شورای امنیت روسیه ‘فاجعه’ خواند و خواستار بررسی دلایل تصاعد تنش از سوی اسرائیلی ها در سوریه، همزمان با اعلام ترامپ در خروج از برجام شد.

** هشدار روسیه به رژیم صهیونیستی درباره بازی با آتش
نتانیاهو تلاش کرد، موضع موافق روس ها را درباره حمله به پایگاه های سوریه جلب کند، اما آن گونه که روزنامه اسرائیلی ‘هاآرتص’ نوشت، روسیه شدیدا از تصمیم رئیس جمهوری آمریکا در خروج از برجام و تصاعد تنش اسرائیلی در این بحبوحه حساس انتقاد و این اقدام را ‘بازی با آتش’ توصیف کرد. با این حال روسیه توصیه کرد که آرامش جای تنش را بگیرد و در صورت افزایش مواجهه، ‘آن که مواجهه را آغاز کرده باید خودش مسئولیت آن را بپذیرد و روسیه شریک و متحمل نتایج آن نخواهد بود’.
در سفر قبلی نتانیاهو به مسکو نیز پوتین به حرف های وی با سکوت گوش فرا داده بود و در نهایت گفته بود که با روایت اسرائیلی داستان تنش در سوریه، موافق نیست. نتیجه این دیدار در رسانه های اسرائیلی ‘یاس آور’ توصیف شد. پوتین به اسرائیلی ها توصیه کرده بود که خود را از جغرافیای سوریه به سود دولت و ارتش آن کشور بیرون بکشند و اسرائیل به جای ‘بازی با زور که در جایی آغاز می شود، اما مشخص نیست کجا پایان یابد’، به تنش زدایی با همسایگان خود بپردازد.
به نوشته قندیل، بعضی رسانه های اسرائیلی نوشتند که نتانیاهو از پوتین خواسته بود میانجیگری کند تا تهران به فکر گرفتن انتقام حمله به پایگاه ‘ T4 ‘ (تیفور) نباشد، اما پاسخ مثبتی از پوتین نشنید و رئیس جمهوری روسیه باز هم او را نصیحت کرد که با آتش بازی نکند و به جغرافیای سوریه احترام بگذارد. این واکنش پوتین، دستمایه مقاله ای در روزنامه هاآرتص با این عنوان شد: ”اسرائیل به خاطر اعتماد ‘بی بی’ (نتانیاهو) به پوتین، طعم تلخ پشیمانی را خواهد چشید”.
‘عاموس هرئیل’ تحلیل گر نظامی هاآرتص در این باره نوشت: اظهار نگرانی روسیه این بود که اسرائیل باید به حاکمیت سوریه احترام بگذارد، این در حالی است که مسکو حرفی درباره ورود پهپاد ایرانی به آسمان ما نزد.
ستون نویس هاآرتص مدعی شد: شرایط مشابهی را در ژانویه 2015 تجربه کردیم. اسرائیل متهم شد که ژنرالی ایرانی و فعال حزب الله ، ‘جهاد مغنیه’ پسر ‘عماد مغنیه’ فرمانده نظامی این حزب را ترور کرده است. حزب الله ده روز بعد با کمینی موشکی یک افسر و یک سرباز اسرائیلی را در ‘جبل راس’ کشت. اسرائیل تصمیم گرفت به همین میزان کفایت کند و ادامه ندهد، اما خطر جنگ باقی ماند.
هرئیل افزود: به نظر می رسد باید از کانال های دیپلماتیک کاری کرد پیش از آنکه اوضاع به سمت و سوی مواجهه نظامی گسترده تر برود.

** روس ها از خط تماس با غربی ها و برقراری کانال های دیپلماتیک تا پیشنهاد گفت و گو
صرف نظر از صحت و سقم روایت اسرائیلی و نحوه قرائت داستان تنش ها در سوریه، به نظر می رسد این کانال دیپلماتیک که تحلیل گر نظامی هاآرتص از آن سخن می گوید، حالا از زبان وزیر خارجه روسیه با محوریت ضرورت ‘گفت و گو’ فعال شده و یکی از دلایل این پیشنهاد، ضعف قضاوت روس ها درباره علت تنش های اخیر یا تلاش برای دور نگه داشتن خود از باز کردن جبهه جدید باشد.
طبیعی است که اختلاف خوانش ها از اوضاع سوریه به ویژه در سایه توجیه اسرائیلی ها برای دخالت ایران، منجر به قرائت های مختلف از نقش طرف های درگیر در سوریه شود و در چنین شرایطی به نظر می رسد روس ها، این بار توپ را در زمین طرف های دیگر انداخته اند تا خود را از قضاوت درباره صحت و سقم روایت ها و علت های تنش، دور نگه دارند و امکان مانور دقیق تری روی جبهه های دیگر درگیری داشته باشند.
درباره روسیه و نقش آن در سوریه و نیز نسبت آن با رژیم صهیونیستی هم روایت هایی به فراخور حال، وجود دارد.
تحلیل گران غربی می گویند، پوتین، اسرائیلی ها را دوست خود می داند یا لااقل با نتانیاهو روابط خوبی دارد و از این رو نمی خواهد وارد درگیری مستقیم با اسرائیل در بحران سوریه شود، اما برخی ناظران سیاسی، مساله دوستی را مطرح نمی دانند و تحلیل دیگری دارند.
این دسته بر این باورند که نه برای اسرائیل و نه برای آمریکا، مواجهه نظامی با روس ها در سوریه مطلوب نیست. به باور این تحلیل گران، واشنگتن و تل آویو نمی خواهند قواعد درگیری در سوریه را به هم بزنند یا جبهه جدیدی این بار مقابل مسکو به روی خود بگشایند و بنابراین اسرائیلی ها ترجیح می دهند با ایده ‘نزدیکی پوتین و نتانیاهو با وجود اختلاف مواضع این دو در قبال دولت بشار اسد’ به نوعی، رفتار روسیه را در سوریه مدیریت و مهار کنند.
خط تماس ها غربی – اسرائیلی با روسیه و نیز فعال شدن کانال های دیپلماتیک در چارچوب مدیریت بحران و ممانعت از تصاعد تنش، در این چارچوب قابل فهم است.

ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید

لینک کانال تلگرام

لینک کانال سروش

لینک صفحه اینستاگرام

دانلود اپلیکیشن اندروید دادورزیار

منبع خبر : ایرنا