رای شماره ھای ۶٧٠ الی ٧٣۶ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: ابطال بند «و» دفترچه شماره یک راھنمای ثبت نام شرکت در آزمون سراسری سال ١٣٩٧ دانشگاه ھا و مؤسسات آموزش عالی وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ٩٨٠٩٩٧٠٩٠۵٨١٠۶٧٠ الی ٩٨٠٩٩٧٠٩٠۵٨١٠٧٣۶ مورخ ١٣٩٨/۴/١١ با موضوع: «ابطال بند «و» دفترچه شماره یک راھنمای ثبت نام شرکت در آزمون سراسری سال ١٣٩٧ دانشگاه ھا و مؤسسات آموزش عالی وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه : ١٣٩٨/۴/١١ شماره دادنامه: ۶٧٠ الی ٧٣۶ ،٩۶/١۵١۶ ،٩۶/١۵١۵ ،٩۶/١۵١۴ ،٩۶/١۵١٣ ،٩۶/١۵١٢ ،٩۶/١۴۶٩ ،٩۶/١۴۶٨ ،٩۶/١۴۶٧ ،٩۶/١۴۶۵ ،٩۶/١۴۶۴ شماره پرونده: ،٩۶/١۶٠۵ ،٩۶/١۶٠۴ ،٩۶/١۶٠٣ ،٩۶/١۶٠٢ ،٩۶/١۶٠١ ،٩۶/١۶٠٠ ،٩۶/١۵٩٩ ،٩۶/١۵٩٨ ،٩۶/١۵۶٨ ،٩۶/١۵٢۵ ،٩۶/١۵١٨ ،٩۶/١۵١٧ ،٩٨/۶٢ ،٩٨/۶١ ،٩٨/۶٠ ،٩٨/۵٩ ،٩٨/۵٨ ،٩٨/۵٧ ،٩٨/۵۶ ،٩٨/۵۵ ،٩٨/۵۴ ،٩٨/۵٣ ،٩۶/١٨۴٢ ،٩۶/١۶٠٨ ،٩۶/١۶٠٧ ،٩۶/١۶٠۶ ،٩٨/٧٨ ،٩٨/٧٧ ،٩٨/٧۶ ،٩٨/٧۵ ،٩٨/٧۴ ،٩٨/٧٣ ،٩٨/٧٢ ،٩٨/٧١ ،٩٨/٧٠ ،٩٨/۶٩ ،٩٨/۶٨ ،٩٨/۶٧ ،٩٨/۶۶ ،٩٨/۶۵ ،٩٨/۶۴ ،٩٨/۶٣ ٩٨/٩٣ ،٩٨/٩٢ ،٩٨/٩١ ،٩٨/٩٠ ،٩٨/٨٩ ،٩٨/٨٨ ،٩٨/٨٧ ،٩٨/٨۶ ،٩٨/٨۵ ،٩٨/٨۴ ،٩٨/٨٣ ،٩٨/٨٢ ،٩٨/٨١ ،٩٨/٨٠ ،٩٨/٧٩
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکیان : آقـایان ١ـ سید داریوش خاموشی ٢ـ امیرعباس بور ٣ـ محسن نیک انجام ۴ـ ابراھیم میر باقری ۵ ـ حامد علیزاده بیدرانی ۶ ـ ابوذر سبزی ٧ـ سیامند محمودی آذر ٨ ـ پویا ترکمان ٩ـ عادل علیپور ١٠ـ علی کیان ١١ـ سامان زندکریمی ١٢ـ علی سیاھکالی ١٣ـ سیـد وحید بلـوری ١۴ـ محمـد رحمانی گلستان ١۵ـ حسین متدین ١۶ـ سعید اثباتی دیز ١٧ـ حسین محمودی ١٨ـ مجتبی عفت پناه حصاری ١٩ـ حسین آزادی ٢٠ـ محمد بیات ٢١ـ محمد نجفی قدوسی ٢٢ـ امین اله امیدوندچالی ٢٣ـ محمد ایروانی محمدآبادی ٢۴ـ حسن درودگـران ٢۵ـ مھدی منـادی ٢۶ـ حمیـد صفری زناب ٢٧ـ ساسان محمدی ٢٨ـ اکبر رضاپورمقصودلو ٢٩ـ امین رضایی دو ٣٠ ـ علیرضا جمارانی ٣١ـ یوسف سلطان آبادی ٣٢ـ یاسر نصیرپور ٣٣ـ عبدالعزیز رحمانی کم ٣۴ـ سید سراج حمیدی و خانم ھا: ٣۵ـ ملیحه خلیلی ٣۶ـ ندا فاضلی سنگانی ٣٧ـ نگین ویسی ٣٨ـ الھه رحیمی زارعی ٣٩ـ راضیه کاظمی ۴٠ـ معصومه عبدالھی ۴١ـ رقیه بھمنی ۴٢ـ سحر فرھمند ۴٣ـ رعنا موسی زاده ۴۴ـ مریم نصیری تاج آبادی ۴۵ـ نیره نوایی ۴۶ـ فاطمه سادات حسینی ۴٧ـ فـاطمه امین نژاد ۴٨ـ راحـله نوروزی ۴٩ـ نـوشین حکمتی پور ۵٠ ـ طیبـه تـوکلی وردنجانی ۵١ـ حکیمه علیزاده ۵٢ـ الناز رنجبر بھتاشی ۵٣ـ فاطمه کناری زاده دزفول ۵۴ـ آسیه ایزانلو ۵۵ ـ بیتا درخشانی ۵۶ ـ رضوان کرمی ۵٧ـ سلماز دستانی ۵٨ ـ سیده ملیحه دھقانیان ۵٩ـ مرضیه باقری ۶٠ ـ بنفشه ترحمی ۶١ـ آسیه صفامنش ۶٢ـ صغری کریمی ۶٣ـ محبوبه راھزانی ۶۴ـ راحله قھری ۶۵ ـ زھرا توکلی ۶۶ ـ فاطمه قاسمی ۶٧ـ فرزانه سادات تیموری طوفال
موضوع شکایت و خواسته : ابطال بند «و» دفترچه شماره یک راھنمای ثبت نام شرکت در آزمون سراسری ١٣٩٧ دانشگاه ھا و مؤسسات آموزش عالی وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی
گردش کار : شاکیان به موجب دادخواستھای جداگانه با مضمون و محتوایی واحد ابطال بند «و» دفترچه شماره یک راھنمای ثبت نام شرکت در آزمون سراسری ١٣٩٧ دانشگاه ھا و مؤسسات آموزش عالی وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی را خواستار شده و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده اند که:
«ریاست محترم دیوان عدالت اداری
احتراماً به استحضار می رساند به موجب بند «و» مندرج در صفحه ۵ دفترچه راھنمای ثبت نام و شرکت در آزمون سراسری سال ١٣٩٧ دانشگاه و مؤسسات عالی سراسر کشور که توسط سازمان سنجش کشور منتشر شده مقرر شده است که: «با توجه به رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری مورخ ١٣٩۶/۶/٧ مبنی بر عدم ابطال مصوبه پنجاه و یکمین جلسـه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مـورخ ١٣٩٢/٣/٢۵ ،دانش آموختگان مقاطع کارشناسی ارشد ناپیوسته کلیه رشته ھای تحصیلی و دکتری عمومی (پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و دامپزشکی) می توانند با رعایت شرایط ذیل از طریق قبولی در آزمون سراسری در مقطع دکتری عمومی رشته ھای پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی صرفاً در پردیس ھای خودگردان و ظرفیت مازاد دانشگاه ھای علوم پزشکی تحصیل نمایند.» و در ادامه و در تکمیل ھمین بند در ھمان صفحه از دفترچه مذکور قید شده است که: «کلیه پذیرفته شدگان در دوره ھای پردیس خودگردان و یا ظرفیت مازاد (اعم از اینکه در مقاطع قبلی تحصیلی از آموزش رایگان برخوردار بوده اند یا نبودهاند) ملزم به پرداخت شھریه مطابق مصوبه ھیأت امنای دانشگاه و مصوبات وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی می باشند. دانش آموختگان مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته صرفاً قادر به تحصیل در پردیس ھای خودگران و ظرفیت مازاد می باشند.» لذا بنا به دلایل زیر از ھیأت عومی دیوان عدالت اداری، خواستار ابطال بند «و» دفترچه شماره یک راھنمای ثبت نام و شرکت در آزمون سراسری ١٣٩٧ دانشگاه ھا و مؤسسات عالی سراسر کشور می باشیم:
١ـ از محتویات این بند، صریحاً این مطلب استنباط می شود که حق تحصیل رایگان از دانش آموختگان مقاطع کارشناسی ارشد، درصورت قبولی در رشته ھای پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی سلب شده است. که این مطلب مطابق با «موارد مطروحه در ماده ٧ لایحه قانونی اصلاح مواد ٧ و ٨ قانون تأمین وسایل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایرانی مصوب سال ١٣۵٨ «نمی باشد، چرا که طبق این ماده، تحصیل در دانشگاھھا و مؤسسات آموزش عالی داخل کشور به صورت رایگان و در قبال تعھد خدمت برابر مدتی که از تحصیل رایگان استفاده کرده اند مورد حکم مقنن قرار گرفته و پرداخت شھریه در فرضی اعمال می شود که کسی مایل به تحصیل رایگان نباشد و در سایر قوانین دلیلی بر محدودیت تحصیل رایگان در مراکز آموزش عالی فقط در یک مقطع وجود ندارد و از طرفی مطابق ماده ۴ قانـون تنظیم بخشی از مقـررات مالی دولت مصوب سال ١٣٨٠ دریافت ھرگونه وجه، کالا و خدمات تحت ھر عنوان از اشخاص حقیقی و حقوقی توسط وزارتخانـه ھا، مـؤسسات و شرکتھای دولتی غیر از مواردی کـه در مقررات قانونی مربوط معین شده یا می شود، ممنوع اعلام شده است.
٢ـ الحاق این بند به دفترچه آزمون سراسری سال ١٣٩٧ ،مبتنی بر رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩۶/۶/٧ در دادنامه شماره ۵۴۴ مبنی بر عدم ابطال مصوبه پنجاه و یکمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ ١٣٩٢/٣/٢۵ می باشد که توجه شما را در این خصوص به نکته مھم زیر جلب می نماییم: در رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در دادنامه شماره ۵۴۴ آمده است که: «نظر به اینکه مقرره مورد اعتراض با مستندات مورد استناد شاکی مغایرت ندارد، بنابراین قابل ابطال تشخیص نشد.» و در واقع الحاق بند «و» به دفترچه آزمون سراسری سال ١٣٩٧ بر طبق حکمی آمده است که عدم ابطال یک مصوبه (نه ابطال آن) آن ھم به دلیل عدم کفایت مستندات شاکی آن پرونده و نه چیز دیگری صادر شده است. ھمان طور که مطلع ھستید ماده ٩٢ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، رعایت مفاد آرای ھیأت عمومی برای مصوبات بعدی را با قید «در صورت ابطال یک مصوبه» آورده است، در صورتی که در این مورد، وزارت بھداشت عدم ابطال یک مصوبه را ملاک اجرای ماده ٩٢ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری قرار داده است.
٣ـ در قسمتی از بند ١ـ ٨ مندرج در صفحه ۶ دفترچه انتخاب رشته آزمون سراسری سال ١٣٩۶) دفترچه شماره ٢ (آمده است: «طبق ابلاغیه مورخ ١٣٩۶/٣/٢٧ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری بند «و» شرایط اختصاصی مندرج در صفحه ۵ دفترچه راھنمای ثبت نام (دفترچه شماره ١ (آزمون سراسری سال ١٣٩۶ ابطال شده است، لذا محدودیتی برای تحصیل مجدد آن دسته از داوطلبانی که قبلاً با استفاده از امکانات دولتی (آموزش رایگان) تحصیلات خود را در رشته ای به پایان رسانده اند وجود ندارد.»
ھمان طور که مشاھده می شود ابلاغیه دیوان عدالت اداری مورخ ١٣٩۶/٣/٢٧ با مطلبی که در بند «و» دفترچه شماره ١ راھنمای ثبت نام شرکت در آزمون سراسری ١٣٩٧ دانشگاه ھا و مؤسسات عالی سراسر کشور در صفحه ۵ درج شـده است ھمـخوانی ندارد. مطابق ماده ٩٢ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال١٣٩٢ ،مقرر شده است که: «چنانجه مصوبه ای در ھیأت عمومی ابطال شود، رعایت مفاد رأی ھیأت عمومی در مصوبات بعدی الزامی است.» از طرفی در تصویب بند «و» دفترچه ثبت نام کنکور سراسری ١٣٩٧ مندرج در صفحه ۵ آن دفترچه، مفاد آرای ١٢٠۵ ـ ١٣٩۴/١٠/٢٢ ، ۴٩۴ الی ۵٠٨ ـ ١٣٩۵/٨/۴ و ١۴۶٧ـ ١٣٩۶/٣/٢ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری رعایت نشده است چرا که در آن آراء به صراحت قید شده است که:
«با توجه به اینکه مطابق ماده ٧ لایحه قانونی اصلاح مواد ٧ و ٨ قانون تأمین وسایل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایرانی مصوب سال ١٣۵٨ ،تحصیل در دانشگاھھا و مؤسسات آموزش عالی داخل کشور به صورت رایگان و در قبال تعھد خدمت برابر مدتی که از تحصیل رایگان استفاده کرده اند مورد حکم مقنن قرار گرفته و پرداخت شھریه در فرضی اعمال می شد که کسی مایل به تحصیل رایگان نباشد و در سایر قوانین دلیلی بر محدودیت تحصیل رایگان در مراکز آموزش عالی فقط در یک مقطع وجود ندارد و از طرفی مطابق ماده ۴ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب سال ١٣٨٠ ،دریافت ھرگونه وجه، کالا و خدمات تحت ھر عنوان از اشخاص حقیقی و حقوقی توسط وزارتخانه ھا، مؤسسات و شرکتھای دولتی غیر از مواردی که در مقررات قانونی مربوط معین شده یا می شود، ممنوع اعلام شده است».
«بند «و» دفترچه شماره یک راھنمای ثبت نام و شرکت در آزمون سراسری سال ١٣٩۵ و قسمتی از بند ١ـ ٨ دفترچه راھنمای انتخاب رشته تحصیلی آزمون سراسری سال ١٣٩۵ در خصوص عدم پذیرش آن دسته از داوطلبانی که قبلاً با استفاده از امکانات دولتی (آموزش رایگان) تحصیلات خود را در رشته ای به اتمام رسانیده اند در ھمان مقطع قبولی قبلی و در ھمان دوره (روزانه) و امکان ثبت نام این قبیل از داوطلبان در دوره نوبت دوم (شبانه) در ھمان مقطع و پرداخت شھریه ھمانند دانشجویان دوره شبانه در صورت قبولی در دوره روزانه، ابطال شده است».
«تصویب بند «و» دفترچه آزمون سراسری سال١٣٩۶ دانشگاه ھا و مؤسسات آموزش عـالی کشور، پذیرش آن دسته از داوطلبانی کـه قبلاً با استفاده از امکانات دولتی (آموزش رایگان) تحصیلات خود را در رشته ای بـه اتمام رسانیده اند، در ھمان مقطع قبولی قبلی و در ھمان دوره (روزانه) امکان پذیر ندانسته است، بند «و» دفترچه آزمون سراسری سال ١٣٩۶ به لحاظ مغایرت با مفاد آراء ھیأت عمومی با استناد به بند ١ ماده ١٢ و مواد ٨٨ و ٩٢ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال شده است.»
لذا با توجه به موارد مطروحه فوق و ھمچنین اجرای صحیح مقررات ماده ٩٢ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ مبنی بر رعایت مفاد رأی ھیأت عمومی در مصوبات بعدی، دادخواست ابطال بند «و» دفترچه راھنمای ثبت نام و شرکت در آزمون سراسری سال ١٣٩٧ دانشگاه ھا و مؤسسات عالی کشور، جھت احقاق حقوق تحصیل مجدد رایگان در سه رشته پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی صرف نظر از سابقه داشتن مدرک دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد، به شما ریاست دیوان عدالت اداری داده می شود. ھمچنین جھت جلوگیری از تضییع حقوق داوطلبان کنکور سراسری، صدور دستور موقت جھت ابطال بند «و» دفترچه راھنمای ثبت نام و شرکت در آزمـون سراسـری سال ١٣٩٧ بـرای داوطلبان دارای مدرک کارشناسی ارشد جھت انتخاب رشته و قبولی در دوره ھای روزانه پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی به عنوان داوطلبان کنکور سراسری ١٣٩٧ از ریاست دیوان عدالت اداری مورد استدعاست. »
متن دستورالعمل مورد اعتراض به قرار زیر است:
دفترچه راھنمای ثبت نام شرکت در آزمون سراسری سال ١٣٧٩:
«و) با توجه به رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری مورخ ١٣٩۶/۶/٧ مبنی بر عدم ابطال مصوبه پنجاه و یکمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ ١٣٩٢/٣/٢۵ ،دانش آموختگان مقاطع کارشناسی ارشد ناپیوسته کلیه رشته ھای تحصیلی و دکتری عمومی (پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و دامپزشکی) می توانند با رعایت شرایط ذیل از طریق قبولی در آزمون سراسری در مقطع دکتری عمومی رشته ھای پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی صرفاً در پردیس ھای خودگردان و ظرفیت مازاد دانشگاه ھای علوم پزشکی تحصیل نمایند.
ـ لزوم گذراندن طرح نیروی انسانی برای دانش آموختگان مشمول طرح.
ـ دارا نبودن ھرگونه تعھد خدمت به ارگان یا دستگاه ھای اجرایی و عدم دارا بودن تعھدات سھمیه بومی و یا سھمیه مناطق محروم.
ـ نداشتن ممنوعیت تحصیل از نظر سازمان نظام وظیفه. برخوردار بوده و یا نبوده اند) ملزم به پرداخت شھریه مطابق مصوبه ھیأت امنای دانشگاه و مصوبات وزارت بھداشت، درمان و آموزش ـ کلیه پذیرفته شدگان در دوره ھای پردیس خودگردان و یا ظرفیت مازاد (اعم از اینکه در مقاطع تحصیلی قبلی تحصیل، از آموزش رایگان پزشکی می باشند.
ـ دانش آموختگان مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته صرفاً قادر به تحصیل در پردیس ھای خودگردان و ظرفیت مازاد می باشند. »
در پاسخ به شکایات مذکور، سرپرست دفتر امور حقوقی وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی به موجب لایحه شماره ١٠٧/١٨١٩ـ ١٣٩٧/١٠/١٩ توضیح داده است که:
« ریاست محترم ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با اھدای سلام
احتراماً در خصوص خواسته ابطال بند واو دفترچه شماره یک راھنمای ثبت نام شرکت در آزمون سراسری سال ١٣٩٧ دانشگاه ھا و مؤسسات عالی سراسر کشور مراتب ذیل به استحضار می رسد:
١ـ نامبردگان وفق دادخواست تقدیمی مدعی گردیده وفق مفاد دفترچه کنکور سراسری، دانش آموختگان مقاطع کارشناسی ارشد ناپیوسته کلیه رشته ھای تحصیلی و دکتری عمومی (پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و دامپزشکی) صرفـاً می توانند بـا رعایت شرایط منـدرج در دفترچـه از طریق قبولی در آزمـون سراسری در مقطع دکتری عمومی رشته ھای پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی پردیس ھای خودگردان و ظرفیت مازاد دانشگاه ھای علوم پزشکی تحصیل نمایند. در حال حاضر به شرط مذکور معترض بوده و به موجب این دادخواستھا متقاضی ابطال بند واو دفترچه شماره یک راھنمـای ثبت نام شرکت در آزمون سراسری سال ١٣٩٧ دانشگاه ھا و مؤسسات عالی سراسر کشور شده اند.
٢ـ در ارتباط با شکایت نامبردگان لازم به ذکر است، ھمان گونه که در دفترچه کنکور سراسری سال ١٣٩٧ صراحتاً اعلام شده است، بند (و) دفترچه راھنمای آزمون سراسری سال ١٣٩٧ بر اساس مصوبه پنجاه و یکمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی تنظیم شده است. درخواست ابطال مصوبه مذکور سابقاً در ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری مطرح و برابر دادنامه شماره ۵۴۴ـ ١٣٩۶/۶/٧ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری رأی به عدم ابطال مصوبه مورد اشاره صادر شده است. لذا با توجه به مراتب فوق الذکر طرح شکایات به خواسته ابطال بند مورد اشاره به دلیل اینکه موضوعی که بند مذکور بر آن مبنا در دفترچه اعلام شده است در ھیأت عمومی مطرح و حکم به عدم ابطال صادر شده است فاقد وجاھت قانونی است.
٣ـ مضافاً به اینکه بر اساس ماده واحده «خروج تصمیمات و آراء صادره از ھیأت ھا و کمیته ھای تخصصی وزارتین علوم، تحقیقات و فناوری و بھداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر مراکز آموزشی و پژوھشی در خصوص امور و شئون علمی، آموزشی و پژوھشی از شمول صلاحیت دیوان عدالت اداری و سایر مراجع قضایی، مصوب ششصد و سی امین جلسه مورخ ١٣٨٧/۶/١٢ شورای عالی انقلاب فرھنگی» آن دسته از تصمیمات و آراء نھائی و قطعی صادره در ھیأتھا و کمیته ھای تخصصی فعال در وزارتخانه ھای علوم، تحقیقات و فناوری و بھداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه ھا و سایر مراکز آموزشی و پژوھشی مصوب از جمله: تصمیمات و آراء نھائی ھیأتھای امناء، ممیزه و انتظامی اساتید و کمیته انضباطی دانشجویان و ھمچنین تصمیمات و آراء نھائی در خصوص بازنشستگی، ارتقاء، ارزیابی و پذیرش علمی، بـورس دانشجویان و فـرصت مطالعاتی کـه صرفاً در رابطه با امور و شئون تخصصی علمی، آموزشی و پـژوھشی صادر شده باشد، قابل شکایت و رسیدگی در دیوان عدالت اداری و سایرمراجع قضایی نخواھد بود . با توجه بـه اینکه خواسته نامبردگان دارای شـأن آموزشی و تخصصی می باشد، برابر مـاده واحـده مذکور رسیدگی به آن در صلاحیت ھیأت عالی تجدید نظر این وزارتخانه می باشد.
۴ـ صرف نظر از مراتب فوق الذکر لازم به ذکر است، به استناد بند ٢٠ مصوبه جلسات ۴٢٩ـ ۴٣٠ مورخ ١٣٧٧/٧/٢١ و ١٣٧٧/٨/۵ و نامه شماره ۴٢٢٩/دش ـ ١٣٧٧/١١/٢۵ شورای عالی انقلاب فرھنگی و مواد ٢ و ٧ قانون تشکیل وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب سال ١٣۶۴ بندھای ١ ،۴ و ١۶ ماده ١ قانون تشکیلات و وظایف وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب ١٣۶٧ ،تشکیل شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی به منظور تحقق سیاستھا و خط مشی ھا و اجرای مصوبات شورای عالی انقلاب فرھنگی در امر برنامه ریزی و تـدوین و تصویب آیین نامه ھا و مقررات آمـوزشی تشکیل گردید. از جمـله وظایف شـورای مذکور به شرح ذیل می باشد:
برنامه ریزی آموزشی و پژوھشی در سطح آموزش عالی گروه پزشکی در راستای خط مشی کلی و سیاستھای آموزشی و پژوھشی برنامه ریزی درسی در مقاطع تحصیلی و رشته ھای مختلف دانشگاھی و اصلاح، تغییر و بازنگری برنامه ھای مصوب و تصویب نھایی برنامه ریزی آموزشی، پژوھشی و درسی دوره ھای تخصصی علوم پزشکی، تھیه و تصویب آیین نامه ھای آموزشی و پژوھشی، تغییر و اصلاح آیین نامه ھا، تدوین ضوابط بررسی صلاحیت علمی داوطلبان استخدام در ھیأت علمی دانشگاھھا و مؤسسات آموزش عالی پزشکی کشور و تصویب آیین نامه ھای آن، تعیین نوع مدرک تحصیلی، جنسیت قابل پذیرش و درصد آن، نوع و میزان نقص عضو موثر، مواد امتحانی و ضرایب آن، ضوابط گزینش علمی و شرایط اختصاصی در آزمونھای ورودی دانشگاه ھا و مؤسسات آموزش عالی کشور، تعیین نوع عناوین رشته ھا و مقاطع تحصیلی گروه پزشکی (کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری عمومـی و . PHD) ایجاد رشتـه ھا و دوره ھای آمـوزشی و پژوھشی در سطح آموزش عالی و بررسی، حذف یا ادغام رشته ھا و گرایش ھای تحصیلی در مقاطع مختلف دانشگاھی. تعیین ضوابط ارزیابی کار ھر یک از دبیرخانه ھای شـوراھای گروه پزشکی و تخصصی و ایجاد ھماھنگی و تنظیم فعالیت آنھا بر اساس خط مشی آمـوزشی و پژوھشی مصوب شورای عالی برنامه ریزی.
۵ ـ از آنجا که رقابت فارغ التحصیلان مقاطع کارشناسی ارشد و بالاتر متقاضی شرکت مجدد در کنکور سراسری جھت پذیرش در مقطع دکتری عمومی با داوطلبان دارای مدرک دیپلم که از سطح علمی و تجربه کمتری برخوردار می باشند، رقابتی عادلانه نبوده و نظر به بررسی آمار مربوط به تعداد قبول شدگان این گروه در دانشگاه ھای دولتی، عملاً فرصت تحصیل در دانشگاه ھای دولتی برای اولین بار از داوطلبان دیپلم در ھر سال تحصیلی محدود می گردید، شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی در راستای حمایت از داوطلبان دیپلم متقاضی تحصیل در دوره ھای روزانه دانشگاه ھای علوم پزشکی در پنجاه و یکمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی به شرح ذیل اتخاذ تصمیم می نماید که بند (و) دفترچه راھنمای آزمون سراسری سال ١٣٩٧ نیز به استناد آن تنظیم شده است.
۶ ـ وفق مصوبه مورد اشاره دانش آموختگان مقاطع کارشناسی ارشد ناپیوسته کلیه رشته ھای تحصیلی و دکتری عمومی (پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و دامپزشکی) می توانند با رعایت شرایط ذیل از طریق قبولی در آزمون سراسری در مقطع دکتری عمومی رشته ھای پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی صرفاً در پردیس ھای خودگردان و ظرفیت مازاد دانشگاه ھای علوم پزشکی تحصیل نمایند:
ـ لزوم گذراندن طرح نیروی انسانی برای دانش آموختگان مشمول طرح ـ دارا نبودن ھرگونه تعھد خدمت به ارگان یا دستگاه ھای اجرایی و عدم دارا بودن تعھدات سھمیه بومی و یا سھمیه مناطق محروم ـ نداشتن ممنوعیت تحصیل از نظر سازمان نظام وظیفه ـ کلیه پذیرفته شدگان در دوره ھای پردیس خودگردان و یا ظرفیت مازاد (اعم از اینکه در مقاطـع تحصیلی قبلی تحصیـل، از آمـوزش رایگان برخوردار بوده و یا نبوده اند) ملزم به پرداخت شھریه مطابق مصوبه ھیأت امنای دانشگاه و مصوبات وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی می باشند ـ دانش آموختگان مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته صرفاً قادر به تحصیل در پردیس ھای خودگردان و ظرفیت مازاد می باشند.
٧ـ در دادخواست تقدیمی به دادنامه ھای شماره ١٢٠۵ ـ ١٣٩۴/١٠/٢٢ و ۴٩۴ الی ۵٠٨ ـ ١٣٩۵/٨/۴ و ١۴۶٧ـ ١٣٩۶/٣/٢ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری اشاره شده است. این درحالی است که که دادنامه ھای مزبور ارتباطی با شکایت حاضر نداشته و موضوع آنھا در خصوص بند سوم از چھل و پنجمین مصوبه شورای عالی برنامه ریزی وزارت متبوع دائر بر اخذ شھریه از فارغ التحصیلان دوره ھای کارشناسی با استفاده از آموزش رایگان بوده که در دوره ھای روزانه دانشگاه ھای سراسری در مقطع پزشکی عمومی، دندانپزشکی و داروسازی پذیرفته می شوند، بوده است.
٨ ـ در دادخواست تقدیمی به ماده ۴ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب سال ١٣٨٠ اشاره شده که در آن مقرر شده است، در یافت ھرگونه وجه، کالا و خدمات تحت ھر عنوان از اشخاص حقیقی و حقوقی توسط وزارتخانه ھا، مؤسسات و شرکتھای دولتی غیر از مواردی که در مقررات قانونی مربوط معین شده یا می شود ممنوع می باشد. در این خصوص لازم به ذکر است در بند واو دفترچه کنکور سال ١٣٩٧ اعلام شده است، دانش آموختگان مقاطع کارشناسی ارشد ناپیوسته کلیه رشته ھای تحصیلی و دکتری عمومی (پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و دامپزشکی) می توانند با رعایت شرایط ذیل از طریق قبولی در آزمون سراسری در مقطع دکتری عمومی رشته ھای پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی صرفاً در پردیس ھای خودگردان و ظرفیت مازاد دانشگاه ھای علوم پزشکی تحصیل نمایند و کلیه پذیرفته شدگان در دوره ھای پردیس خودگردان و یا ظرفیت مازاد (اعم از اینکه در مقاطع تحصیلی قبلی تحصیل، از آموزش رایگان برخوردار بوده و یا نبوده اند) ملزم به پرداخت شھریه مطابق مصوبه ھیأت امنای دانشگاه و مصوبات وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی می باشند. وفق بند (ح) قانون برنامه پنجم توسعه، دانشگاه ھا و مـؤسسات آمـوزش عالی و تحقیقاتی مجازنـد از ظرفیت مازاد بر سھمیه آموزش رایگان خود و یا ظرفیت ھای جـدیدی کـه ایجاد می کنند، بـر اساس قیمت تمام شده یا توافقی با بخش غیردولتی و با تأیید ھیأت امناء در مقاطـع مختلف دانشجو بپذیرند و منابع مالی دریافتی را حسب مورد پس از واریز به خزانه کل بـه حساب درآمـدھای اختصاصی منظور کنند. ھمچنین برابر بند (ی) قانـون مـذکور، دانشگاه ھای کشور، حسب مورد به تشخیص وزارتخانـه ھای علوم، تحقیقات و فناوری و بھداشت، درمـان و آمـوزش پزشکی با تصویب شـورای گسترش وزارتخانه ھای مربوط، می توانند نسبت به تأسیس شعب در شھر محل استقرار خود یا دیگر شھرھا و مناطق آزاد داخل کشور و نیز در خارج کشور به صورت خودگردان و با دریافت شھریه از داوطلبان اقدام کنند. وفق بند الف و ب ماده ٢ قانون احکام دائمی دانشگاه ھای کشور، حسب مورد به تشخیص وزارتخانه ھای علوم، تحقیقات و فناوری و بھداشت، درمان و آموزش پزشکی با تصویب شورای گسترش آموزش عالی وزارتخانه ھای مربوط، می توانند نسبت به تأسیس شعب در مناطق آزاد تجاری – صنعتی و نیز در خارج از کشور به صورت خودگردان و با دریافت شھریه از داوطلبان اقدام کنند. ب ـ پذیرش دانشجو در شعب دانشگاه ھا در مناطق آزاد تجاری/صنعتی، برای دانشجویان غیرایرانی بدون آزمون سراسری انجام می شود. ضوابط پذیرش دانشجو برای دوره کارشناسی توسط شورای سنجش و پذیرش دانشجو موضوع ماده (٢ ) قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دانشگاه ھا و مراکز آموزش عالی کشور مصوب ١٣٩٢ و برای دوره ھای تحصیلات تکمیلی با پیشنھاد دانشگاه ھا و حسب مورد با تأیید یکی از وزارتخانه ھای علوم، تحقیقات و فناوری یا بھداشت، درمان و آموزش پزشکی تعیین می شود. بر این اساس اخذ وجه از دانشجویان مشغول به تحصیل در پردیس ھای خودگردان و ظرفیت مازاد کاملا قانونی بوده و استناد به ماده ۴ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت کاملاً بی وجه مطرح شده است.
٩ـ در رابطه با ادعای شاکیان دائر بر اینکه چون در دادنامه شماره ۵۴۴ ھیأت عمومی اعلام شده، مقرره مورد اعتراض (مصوبه پنجاه و یکمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی) با مستندات مورد اعتراض مغایرت نداشته، بنابراین عدم ابطال مصوبه به دلیل عدم کفایت مستندات بوده است، نیز لازم به ذکر است ھمان گونه که آن مقام مستحضرید موضوعات مطروحه در ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری از تمامی جنبه ھای قانونی از سوی قضات ھیأت عمومی مورد بحث و بررسی قرار گرفته و سپس حکم به ابطال یا عدم ابطال صادر می گردد و صرفاً به مستندات شاکیان در جلسات ھیأت عمومی اکتفا نمی گردد. ثانیاً: اگر این گونه باشد مذکور ھر مصوبه ای باید بارھـا قابلیت طرح در ھیأت عمومی را داشته باشـد و با شکایت ھـر شخصی آن موضوع مجددا درخواست ابطال در ھیأت مطرح رسیدگی گردد. این در حالی است که ھر موضوعی صرفاً یک بار در ھیأت عمومی دیوان قابلیت طرح داشته و در صورت طرح مجدد وفق ماده ٨۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی قرار رد دادخواست صادر می شود. ضمناً برابر ماده ٩١ قانون مذکور طرح آراء قبلی ھیأت عمومی برای رسیدگی مجدد در ھیأت عمومی، صرفاً در موارد ادعای اشتباه یا مغایرت با قانون یا تعارض با یکدیگر، مستلزم اعلام اشتباه از سوی رئیس قوه قضائیه یا رئیس دیوان یا تقاضای کتبی و مستدل بیست نفر از قضات دیوان است که در خصوص دادنامه مذکور چنین اقدامی صورت نگرفته است.
١٠ـ شاکیان ادعا کرده اند وفق ماده ٩٢ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری رعایت مفاد آرای ھیأت عمومی برای مصوبات بعدی در صورت ابطال یک مصوبه می باشد ولی وزارت بھداشت عدم ابطال یک مصوبه را در بند واو دفترچه کنکور ملاک اجرای ماده ٩٢ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان قرار داده است. در این خصوص نیز لازم به توضیح است این ادعای نیز ھمانند سایر ادعاھا مبھم و بدون توجه به مفاد دفترچه و ضوابط و مقررات بیان شده است. اولاً: دفترچه کنکور توسط سازمان سنجش و آموزش کشور تنظیم شده است و نه وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی. ثانیاً : در بند واو دفترچه کنکور ھیچ اشاره ای به ماده ٩٢ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان نشده است. ثالثاً: اشاره به رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در بند مزبور صرفاً از باب تأکید و اطلاع رسانی بوده است و حتی لزومی به اشاره آن نیز نبوده است زیرا مصوبه جلسه پنجاه و یکم شورای عالی برنامه ریزی به قوت خود باقی و قابلیت اجرا دارد. با توجه به مراتب فوق الذکر و نظر به اینکه اقدامات مذکور وفق ضوابط و مقررات قانونی صورت گرفته است، رد شکایات مطروحه از آن مقام مورد تقاضاست.»
رسیدگی به موضوع از جمله مصادیق حکم ماده ٩٢ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ تشخیص نشد.
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٨/۴/١١ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
نظر بـه اینکه بـه موجب مصوبه معترض عنه مقرر شده است، دانش آموختگان مقطع کارشناسی ارشد صرفاً قادر به تحصیل در پردیسھای خودگردان و ظرفیت مازاد می باشند و طبق فراز اول این مصوبه کلیه پذیرفته شدگان در دوره ھای پردیس خودگردان و ظرفیت مازاد ملزم به پرداخت شھریه می باشند، که مآلاً نتیجه مصوبه مذکور ممنوعیت تحصیل رایگان آن دسته از داوطلبانی است که در دوره روزانه مقطع دکتری پزشکی پذیرفته شده اند لیکن مقطع کارشناسی ارشد خود را در دوره ھای روزانه گذرانده اند و با عنایت به اینکه به موجب ماده ٧ و ٨ قانون تأمین وسایل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایرانی مصوب سال ١٣۵٨ تحصیل در دانشگاه ھا و موسسات آموزش عالی داخل کشور به صورت رایگان و در قبال اخذ تعھد خدمت برای مدتی که از تحصیل رایگان استفاده کرده اند می باشد و ھیچ دلیل قانونی وجود ندارد بر اینکه استفاده از تحصیل رایگان برای داوطلبان واجد شرایط ناظر به یک دوره یا یک مقطع می باشد و ایجاد ممنوعیت از تحصیل در دوره روزانه برای کسانی که در رشته دکتری پزشکی پذیرفته شده اند به خاطر این که در مقطع کارشناسی ارشد در دوره روزانه تحصیل کرده اند و از آموزش رایگان برخوردار بوده اند و ھمچنین اجبار به تحصیل در دوره ھای پردیس بین المللی و ظرفیت مازاد و اخذ شھریه مغایر قانون مارالذکر و اصل ٣٠ قانون اساسی و ماده ۶٠ قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت تشخیص شد و مقرره مورد اعتراض به استناد بند ١ ماده ١٢ و مواد ١٣ و ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ از تاریخ تصویب ابطال می شود.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی