رای شماره ٢۴٢٩ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: ابطال ردیف ١١٧٣ جدول جذب ھیأت علمی وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی مورخ اسفند ماه ١٣٩۶
١٣٩٨/٩/٩ ٩٧٠١۴٢٠شماره
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
یک نسخـه از رأی ھیـأت عمـومی دیـوان عـدالت اداری به شمـاره دادنـامـه ٩٨٠٩٩٧٠٩٠۵٨١٢۴٢٩ مورخ ٢١/٨/١٣٩٨ با موضوع: «ابطال ردیف ١١٧٣ جدول جذب ھیأت علمی وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی مورخ اسفند ماه ١٣٩۶ «جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه: ٢١/٨/١٣٩٨ شماره دادنامه: ٢۴٢٩ شماره پرونده: ٩٧/١۴٢٠
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: خانم لیلا محمدی نیا
موضوع شکایت و خواسته: ابطال ردیف ١١٧٣ جدول فراخوان جذب ھیأت علمی وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی در اسفند ماه ١٣٩۶ مربوط به رشته سلامت در خصوص حوادث و بلایای دانشگاه علوم پزشکی شیراز گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال ردیف١١٧٣ جدول فراخوان جذب ھیأت علمی وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی در اسفندماه١٣٩۶ مربوط به رشته سلامت درخصوص حوادث و بلایای دانشگاه علوم پزشکی شیراز را خواستار شده و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده است که: «نظر به فراخوان جذب ھیأت علمی وزارت بھداشت در اسفنـد ماه ١٣٩۶ برای جذب اساتید دانشگاه در رشته ھای مورد نیاز، دانشگاه علوم پزشکی شیراز برای رشته سلامت در حوادث و بلایا، تنھا جنسیت مرد را اعلام کرده است. از آنجا که اساتید رشته سلامت در بلایا ھمانند دیگر گروه ھای آموزشی می توانند ھم زن و ھم مرد باشند و کلیه دانشگاه ھای مادر کشور نیز امکان حضور رقابتی ھر دو جنس زن و مرد را در فراخوان اعلام داشته اند به جز شیراز با توجه به فارغ التحصیلی اینجانب سید محمدی نیا در تاریخ ٢٣/١٢/١٣٩۶ که تا تاریخ ٢٨/١٢/١٣٩۶ امکان شرکت در فراخوان را داشتم. با این اعلام پرونده ثبت شده در وزارت بھداشت بایگانی گردید. اگر چه طبق مستندات پیوست رئیس دانشکده و مدیر گروه در بازه زمانی بررسی پرونده نسبت به اصلاح و برقراری عدالت زن و مرد در شرکت در مسابقه فراخوان جذب اساتید مکاتبه نمودند اما اقدامی از سوی مسئولین رئیس دانشگاه، معاونت آموزشی و رئیس جذب ھیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز برای وزارت بھداشت امور جذب ھیأت علمی صورت نگرفت و جواب نامه درخواستی با شماره نامه ١٩٢٨٨ ـ ٢۶/١٢/١٣٩۶ ملاحظه شد و دیگر نامه ھا بدون پاسخ و ارجاع منتھی گردید. این در حالی است که دانشگاه طی سند تعھد محضری با شماره ٢١۵۵ ـ ٢٧/٩/١٣٩٢ ثبت در صفحه ٣٩ دفترخانه ١١ اسناد رسمی که اینجانب را متعھد کرده است که بلافاصله بعد از تحصیل به مدت ٣ برابر زمان تحصیل در علوم پزشکی شیراز خدمت کنم و با الزام نیاز به (رشته سلامت در بلایا به مدت ۴ سال) به بنده مأموریت آموزشی داده تا به محل خدمت خود دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی علوم پزشکی شیراز برگشته و خدمت کنم. اما در فراخوان که رشته سلامت در بلایا بوده و طبق حکم استخدامی ردیف بنده در دانشگده مدیریت
که رشته سلامت در حوادث و بلایا را دارد، تنھا جنسیت مرد را مطرح کرده تا ردیفی کـه قانوناً بایستی به بنده تعلق گیرد در صورت داشتن شـرایط جذب ھیأت علمی، به فرد مد نظر دیگری که می تواند در جایگاه بالینی و درمانی خدمت کند اھدا کنند و حق شرکت در فراخوان را از بدو ابتدا از بنده سلب کردهاند ( لذا با توجه به اصل ٢٠ قانون اساسی و بند ٩ اصل ٣ قانون رفع تبعیضات ناروا و امکانات ناعادلانه، قانون ۴١ قانون مدیریت (قانون استخدامی) و بندھای ذیل ماده ١ قانون تشکیل شورای آموزش پزشکی و تخصصی کشور مصوب ١٣۵٢ نسبت به تبعیض از لحاظ جنسیت برای ابطال آگھی استخدام. ھمچنین نظر گروه آموزشی سلامت در حوادث و بلایا دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی به ضرورت برابری و عدالت و ایجاد فضای سالم رقابتی برای فارغ التحصیلان این رشته خواستار اعمال عدالت دیوان عدالت اداری ھستم. مراتب به ھیأت جذب وزارت بھداشت نیز بازخورد داده شد، ایشان برقراری عدالت بین زن و مرد را ضروری و لازم دانسته و اعمال آن را منوط به نامه درخواست اصلاحی علوم پزشکی شیراز دانستند اما مسئولین علوم پزشکی شیراز برای جذب فرد مد نظر از ارسال نامه امتناع کردند. با توجه به اینکه در این رشته بنده و آقای محترمی فقط دو نفر در فراخوان شرکت کرده ایم و در وزارت بھداشت ثبت شده است و بنده به دلیل تبعیض جنسیتی پرونده ام بایگانی شده از سوی دیگر تا ١۵ تیر ماه دانشگاه ھا باید اعمال نظر نسبت به متقاضیان اعلام شده کند و با سناریو چیده شده فقط یک آقا به شیراز پرونده ارسال شده و رقابتی وجود ندارد و کار انحصاری شده و بنده طبق آخرین حکم با ارشدم ھنوز مشغول به خدمت ھستم و از تخصصم استفاده نمی شود. خواھشمندم دیوان عدالت اداری نسبت به تصمیم دانشگاه دستور توقف فرایند جذب را تا بررسی پرونده اعلام داشته و الزام دانشگاه نسبت به فراھم سازی شرکت بنده در فراخوان را برای بررسی پرونده اعلام دارد.» شاکی بھ موجب لایحھ تکمیلی کھ بھ شماره ٩٧٠ـ١۴٢٠ـ۴ مورخ ۶/۶/١٣٩٧ ثبت دفتر اداره کل امور ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری شده اعلام کرده است کھ:
«ریاست محترم ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با سلام و احترام
به استحضار می رساند پیرو درخواست تکمیلی پرونده به شماره ۴/٩٧/١۴٢٠ با موضوع «دادخواست ابطال فراخوان جذب ھیأت علمی در رشته سلامت در بلایا علوم پزشکی شیراز و الزام به لحاظ عدالت جنسیتی» موارد ذیل خدمتتان تقدیم می گردد:
١ـ به استناد نامه شماره ١٢٨٢۴٨۴/٩۶ ـ ٧/٣/١٣٩۶ ،نیازسنجی دانشکده در رشته به معاونت آموزشی دانشگاه اعلام شده است و توضیحات در خصوص نیروی مد نظر به صورت دستی و غیر رسمی ارسال شده است.
٢ـ به استناد بخشنامه ـ آیین نامه، جدول اعلام نیاز جذب ھیأت علمی وزارت بھداشت ١٣٩۶ـ ١٣٩٧ ،در ٣ اسفند ماه ١٣٩۶ در وب سایت جذب ھیأت علمی، در ردیف ١١٧۴ فایل بارگذاری شده برای رشته سلامت در بلایا از سوی دانشگاه علوم پزشکی شیراز جنسیت مرد اعلام شده است، این در حالی است که کلیه دانشگاه ھای مادر اعم از علوم پزشکی تھران، تبریز، اصفھان و کرمانشاه، ھر دو جنسیت (زن و مرد) را اعلام داشتند و ھمه دانشگاه ھا بر نیاز به حضور زن و مرد در صحنه حادثه برای خدمت به خانواده ھا اعم از زنان و کودکان و دیگر اقشار آسیب دیده ھنگام رخداد حوادث واقف ھستند.
٣ـ بھ استناد نامھ شماره ۵٠٧/٩۶ ـ ٢۶/١٢/١٣٩۶ داخلی دانشکده، مدیریت، در جواب بھ نامھ شاکی در خصوص ی عدالتی جنسیتی در فراخوان جذب از سوی علوم پزشکی شیراز، مدیر گروه سلامت در پاراف نامھ این امر را تأیید نموده کھ باید برای ھمھ اعم از زن و مرد اجازه شرکت در فراخوان لحاظ شود و این موضوع را خطاب بھ ریاست، معاونت آموزشی و ھیأت جذب در خطاب نامھ اعلام داشتند.
۴ـ بھ استناد بخشنامھ صورتجلسھ١١٠/٩٧ـ١۶/۴/١٣٩٧ اعضای ھیأتعلمی گروه سلامت در بلایا، بھ پیرو نامھ ١٨٩٩٢۵١/٩٧ ـ ۶/٢/١٣٩٧ معاونت آموزش، اعضای گروه سلامت در بلایا و مدیرگروه، در سھ بند ذکر شده توضیحات مبسوط از بیقانونیھای صورت گرفتھ جھت ورود تنھا یک مرد در فراخوان بیان کرده و مخالفت خود را بھ ریاست دانشکده اظھار داشتند.
۵ ـ به استناد نامه ١٩٢٨٨ ـ ٢۶/١٢/١٣٩۶ رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز در جواب به شاکی در خصوص درخواست برقراری عدالت و اصلاح فراخوان تنھا جواب «ملاحظه شد» دادند، معاونت آموزشی و رئیس ھیأت جذب پاسخی ندادند.
۶ ـ طی شماره نامه ١٨۶٩ ـ ٢١/١/١٣٩۶ مراتب به اطلاع معاونت آموزشی مستقر در وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور تحویل داده شد و نتیجه ای وصول نشد.
٧ـ طی نامھ شماره ٢٧٧٨ ـ ٢٧/١/١٣٩٧ مراتب بھ استحضار وزیر بھداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور رسانده شد اما اقدام موثر صورت نپذیرفت. لذا از آن مقام قضایی تقاضامندم نسبت به احقاق قانون و ایجاد عدالت جنسیتی در مراکز علمی کشور و تعیین تکلیف این پرونده دستور به اقدام لازم را مبذول فرمایند.» متن مقرره مورد اعتراض بھ قرار زیر است:
«پیوست١ :جدول فایل اکسل اعلام نیاز جذب ھیأت علمی وزارت بھداشت اسفند ١٣٩۶ـ وب سایت وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور، بارگذاری شده مورخ ٣ اسفند ماه ١٣٩۶ در لینک زیر: در پاسخ به شکایت مذکور، مدیر امور حقوقی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بھداشتی، درمانی استان فارس به موجب لایحه ھای شماره ص/٩٧/پ/٩/٢٠٨/۴٢٢٢٠ ـ ١٣/١١/١٣٩٧ و ٣٢٩٨/٢٠٨/٩/پ/٩٨/ص ـ ٢٨/٢/١٣٩٨ توضیح داده است که:
«مدیر دفتر محترم ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با سلام و احترام
بازگشت به ابلاغ نامه موضوع شماره پرونده صدرالذکر در خصوص دادخواست لیلا محمدی نیا به خواسته ابطال تصمیم دانشگاه در فراخوان جذب ھیأت علمی رشته سلامت در حوادث و بلایا، ضمن ایفاد نامه شماره ٢٣٩٣۴١١ ـ ۵/١١/١٣٩٧ معاونت آموزشی به استحضار می رساند، شرایط فراخوانھای ھیأت علمی با پیشنھاد مسئولین دانشکده ھا و تأیید ھیأت اجرایی جذب اعضای ھیأت علمی دانشگاه و در نھایت تأیید ھیأت جذب مرکزی وزارت متبوع مشخص می شود. در زمان اعلام فراخوان مورد اعتراض، در ابتدای اسفند ماه ١٣٩۶ ترجیح دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، ھیأت علمی مرد در رشته سلامت در بلایا بوده است و تغییر نظر دانشکده یا مسئولین بعدی پس از اعلام فراخوان، مورد قبول وزارت متبوع نمی باشد. در مدارک پیوست دادخواست مذکور (جدول اعلام نیاز پانزدھمین فراخوان برای رشته سلامت در بلایا) برای دانشگاه ھای گناباد و ھرمزگان نیز، جنسیت مرد تعیین شده که نشانگر رویه معمول اعلام جنسیت در فراخوانھای جذب عضو ھیأت علمی در وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی می باشد. در برنامه درسی دوره دکتری سلامت در بلایای دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی دانشگاه علوم پزشکی شیراز دو واحد کارورزی عملی و شش واحد کارورزی عملی ھمراه واحد نظری وجود دارد که ھمان طور که از عنوان رشته پیداست لازم است در محیط ھای ذیل انجام پذیرد. محل ھای وقوع زلزله شدید (مانند برنامه سال گذشته دانشجویان به ھمراه استاد مربوطه در محل وقوع زلزله کرمانشاه) محل ھای وقوع دیگر بلایای طبیعی مانند سیل و … اورژانس بیمارستانھای اصلی و قسمت مدیریت بحران استانداری، لذا ترجیح این دانشگاه به کارگیری ھیأت علمی مرد و با تجربه مرتبط جھت ھمراھی با دانشجویان در محل ھای آموزشی پرتنش و بعضاً دور از شھر بوده است. بنا بر ماده ١ قانون احکام دائمی برنامه ھای توسعه کشور مصوبه ١٠/١١/١٣٩۵ مجلس شورای اسلامی در خصوص قانونی بودن اقدامات دانشگاه ھا مطابق با مصوبات ھیأت امنا بدون رعایت قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاه ھای دولتی، شرایط فراخوان ھیأت علمی با پیشنھاد مسئولین دانشکده و بر اساس نیاز دانشگاه و تأیید ھیأت اجرایی جذب اعضای ھیأت دانشگاه و در نھایت تأیید ھیأت جذب مرکزی وزارت متبوع اعلام شده است. لازم به ذکر است انتخاب جنسیت برای رشته ھا با توجه به نیاز دانشگاه و برنامه ھای آتی یک رویه معمول در فراخوانھا می باشد، به نحوی که در فراخوان اخیر برای ١٧١ ردیف فقط مرد و برای ١٣۵ ردیف فقط زن اعلام نیاز شده است و در رشته فوق الذکر از بین ٧ نفر در دانشگاه ھای مختلف ٣ دانشگاه (گناباد، ھرمزگان و شیراز) فقط جنسیت مرد اعلام نیاز شده است. با توجه دانشگاه علوم پزشکی ١١٧٣ شیراز سلامت در بلایا و فوریتھا دکترای تخصصی پی اچ دی دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی
ــ١مرد پزشکی به شرایط خاص رشته مذکور کماکان اولویت و صلاحدید این دانشگاه برای جذب در این فراخوان جنسیت مرد می باشد.» متن نامه شماره ٢٣٩٣۴١١/٩٧ ـ ۵/١١/١٣٩٧ معاون آموزشی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بھداشتی، درمانی استان فارس به قرار زیر است:
«جناب آقای دکتر فرھادی
مدیر محترم امور حقوقی دانشگاه
موضوع: پاسخ دادخواست خانم لیلا محمدینیا
با سلام و احترام
بازگشت به نامه شماره ٢٣۶٢٩١٩/٩٧ ـ ١٩/١٠/١٣٩٧ در خصوص پاسخ به دادخواست خانم لیلا محمدی نیا صادره از دفتر ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری موارد ذیل جھت پاسخ به دادخواست مذکور اعلام می شود: شرایط فراخوانھای ھیأت علمی با پیشنھاد مسئولین دانشکده ھا و تأیید ھیأت اجرایی جذب اعضای ھیأت علمی دانشگاه و در نھایت تأیید ھیأت جذب مرکزی وزارت متبوع مشخص می گردد. در زمان اعلام فراخوان مورد اعتراض، در ابتدای اسفند ماه ١٣٩۶ ترجیح دانشکده مدیریت و اطلاعچرسانی پزشکی، ھیأت علمی مرد در رشته سلامت در بلایا بوده است و تغییر نظر دانشکده یا مسئولین بعدی پس از اعلام فراخوان، مورد قبول وزارت متبوع نمی باشد. در مدارک پیوست دادخواست مذکور (جدول اعلام نیاز پانزدھمین فراخوان برای رشته سلامت در بلایا) برای دانشگاه ھای گناباد و ھرمزگان نیز، جنسیت مرد تعیین شده که نشانگر رویه معمول اعلام جنسیت در فراخوانھای جذب عضو ھیأت علمی در وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی می باشد. در برنامه درسی دوره دکترای سلامت در بلایای دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی دانشگاه علوم پزشکی شیراز دو واحد کارورزی عملی و شش واحد کارورزی عملی ھمراه واحد نظری وجود دارد که ھمان طور که از عنوان رشته پیداست لازم است در محیط ھای ذیل انجام پذیرد. محل ھای وقوع زلزله شدید (مانند برنامه سال گذشته دانشجویان به ھمراه استاد مربوطه در محل وقوع زلزله کرمانشاه) محل ھای وقوع دیگر بلایای طبیعی مانند سیل و … اورژانس بیمارستانھای اصلی و قسمت مـدیریت بحران استانداری، لذا ترجیح این دانشگاه به کارگیری ھیأت علمی مرد و با تجربه مرتبط جھت ھمراھی با دانشجویان در محل ھای آموزشی پرتنش و بعضاً دور از شھر بوده است. خواھشمند است مقرر فرمایید پس از تنظیم پاسخ دانشگاه و ارسال به دیوان عدالت اداری، نسخه ای از آن را به این معاونت ارسال نمایند تا به مرکز امور ھیأت علمی وزارت متبوع منعکس گردد.» ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ٢١/٨/١٣٩٨ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
بھ موجب بند ٩ اصل سوم قانون اساسی، رفع تبعیضات ناروا و ایجاد امکانات عادلانھ برای ھمھ در تمام زمینھھای مادی و معنوی از جملھ وظایفی است کھ دولت برای تحقق آن باید ھمھ امکانات خود را بھ کار گیرد و مطابق اصل ١٩ قانون اساسی، مردم ایران از ھر قوم و قبیلھ کھ باشند از حقوق مساوی برخوردارند و رنگ، نژاد، زبان و مانند اینھا سبب امتیاز نخواھد بود و مطابق اصل ٢٠ قانون اساسی، ھمھ افراد ملت اعم از زن و مرد، یکسان در حمایت قانونی قرار دارند و از ھمھ حقوق انسانی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرھنگی با رعایت موازین اسلام برخوردارند و مطابق اصل ٢٨ قانون اساسی، دولت موظف است با رعایت نیاز جامعھ بھ مشاغل گوناگون، برای ھمھ افراد امکان اشتغال بھ کار و شرایط مساوی را برای احراز مشاغل ایجاد کند. ھمچنین مطابق ماده ۴١ قانون مدیریت خدمات کشوری، یکی از ضوابط حاکم بر ورود بھ خدمت دولت، رعایت مراتب شایستگی و برابری فرصتھا است بنابراین اعطای امتیاز و اولویت استخدامی برای جذب ھیأت علمی پیمانی مردم در رشتھ سلامت در بلایا مندرج در ردیف ١١٧٣ از جدول جذب ھیأت علمی وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی مورخ اسفند ماه ١٣٩۶ بھ سبب آن کھ از یک طرف امتیاز خاص برای بخشی از جامعھ و از طرفی ایجاد محدودیت و محرومیت برای بخش دیگری از افراد جامعھ است، مغایر قوانین فوقالذکر است و نیاز بھ تصریح قانونگذار دارد و خارج از حدود اختیارات مرجع وضع آن تدوین شده است، بنابراین مستند بھ بند ١ ماده ١٢ و مواد ٨٨ و ١٣ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ از تاریخ تصویب ابطال میشود.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی