رای شماره ١٩٢۶ ـ ١٣٩٧/١٠/١٨ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری
١٣٩٧/١١/٢۴ ٩۶٠١٢۶٣ شماره
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
با سلام
یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ٩٧٠٩٩٧٠٩٠۵٨١١٩٢۶ مورخ ١٨/١٠/١٣٩٧ جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه : ١٨/١٠/١٣٩٧ شماره دادنامه: ١٩٢۶ شماره پرونده : ٩۶/١٢۶٣
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی : آقای غلامعباس کافی و خانم میترا افتخاری یزدی با وکالت آقای عباس افچنگی
موضوع شکایت و خواسته : ابطال مصوبه یکصد و شصت و دومین جلسه شورا به شماره ١٠٣٩۶ـ۴/۴/١٣٨۵ ،شصت و نھمین جلسه شورا به شماره ٢۴٧٢ـ ٢۵/١٠/١٣٨۶ ،شصت و سومین جلسه شورا به شماره ٢١٠٠ ـ ١٣/٩/١٣٨۶ و پنجاھمین جلسه شورا به شماره ١٣٣٨ ـ ١٧/٧/١٣٨۶ از مصوبات شورای اسلامی شھر سبزوار گردش کار : آقای عباس افچنگی به وکالت از آقای غلامعباس کافی و خانم میترا افتخاری یزدی به موجب درخواستی که به شماره ٣٢۶٢٢ـ ٢٩/٨/١٣٩۶ ثبت دفتر اداره کل امور ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری شده اعلام کرده است که:
«ریاست محترم ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
سلام علیکم
احتراماً اینجانب عباس افچنگی وکیل غلامعباس کافی و میترا افتخاری یزدی به استحضار می رساند: طبق ماده ٢ قانون تأسیس شورای عالی شھرسازی و معماری ایران، تصویب نقشه جامع شھر به عھده شورای عالی شھرسازی و معماری ایران و تدوین و تصویب طرح تفصیلی شھرھا با رعایت ضوابط مربوط به نقشه جامع شھر در زمره وظایف و مسئولیتھای کمیسیون مقرر در ماده ۵ قانون فوق الذکر می باشد. این در حالی است که بر خلاف بند ٢٣ از ماده ٧١ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراھای اسلامی کشور و انتخاب شھرداران که وظایف شورای اسلامی شھر در خصوص شھرسازی، نظارت بر اجرای طرحھای مربوط به ایجاد و توسعه معابر، خیابانھا، میادین و فضاھای سبز و تأسیسات عمومی شھر طبق مقررات موضوعه می باشد و لاغیر. شورای اسلامی شھر سبزوار در استان خراسان رضوی با تصویب مصوبه ھایی به شماره ھای ١٠٣٩۶ ـ و اختیارات و حدود از خارج در ١٣٨۶/١٠/٢۵ ـ٢۴٧٢ و ١٣٨۶/٩/١٣ ـ ٢١٠٠ ،١٣٨۶/٧/١٧ ـ ١٣٣٨ ،١٣٨۵/۴/۴ صلاحیت خود چنین مصوب نموده که «با توجه به ایراداتی که در طرح تفصیلی سال ١٣٨۴ بوده بایستی در مناطق طرح ١٣۵٨ ،ھمان طرح تفصیلی قبلی ١٣۵٨ ملاک عمل قرار گیرد.» این در حـالی است کـه بـا تصویب طـرح تفصیلی سال ١٣٨۴ ،عملاً طرح تفصیلی سال ١٣۵٨ منسوخ شده میباشد و نامه شماره ١۴١۶٢/١٢ـ ٢٠/٢/١٣٩۶ مدیر شھرسازی و معماری اداره کل راه و شھرسازی خراسان رضوی مؤید صحت این مطالب است که نقشه تفصیلی ملاک عمل شھرستان سبزوار سال ١٣٨۴ می باشد، لذا با امعان نظر به مطالب فوق و با توجه به اینکه مصوبات فوق الذکر بدون رعایت مقررات قانونی فوق الذکر و خارج از حدود و اختیارات شورای اسلامی شھرستان سبزوار تنظیم و تصویب شده است و مصوبات مذکور مغایر ھدف و حکم مقنن تلقی می گردد، مستنداً به قسمت دوم اصل ١٧٠ قانون اساسی جمھوری اسلامی ایران و بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ و مواد ١٣ و ٩٢ قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٨۵ تقاضای ابطال مصوبات به شورای ١٣٨۶/١٠/٢۵ ـ٢۴٧٢ و ١٣٨۶/٩/١٢ ـ ٢١٠٠ ،١٣٨۶/٧/١٧ ـ ١٣٣٨ ،١٣٨۵/۴/۴ ـ ١٠٣٩۶ ھای شماره شھر سبزوار مورد استدعاست. ضمناً با توجه به اینکه شھرداری سبزوار اصول مصوبات را در اختیار اینجانب قرار نداده و صرفاً در پرونده کلاسه ٩۵١۵۵٠ شعبه ٣٠ سابق (۶ جدید) دیوان عدالت اداری بدان اشاره که به پیوست ضمیمه می باشد از آن مقام عندالاقتضاء بدواً تقاضای دستورات مقتضی در خصوص ارائه اصول مصوبات از شھرداری سبزوار مستنداً به تبصره ٢ ماده ٢٠ قانون دیوان عدالت اداری مورد استدعاست. »
متن مصوبات مورد اعتراض به قرار زیر است:
الف) مصوبه یکصد و شصت و دومین جلسه شورا به شماره ١٠٣٩۶ ـ ۴/۴/١٣٨۵:
«شھرداری محترم سبزوار
سلام علیکم
احتراماً نظر به درخواست شماره ٣٨٣٣/۵/٢ـ ٢۵/٣/١٣٨۵ فرمانداری شھرستان سبزوار به استحضار می رساند:
شورا در یکصد و شصت و دومین جلسه خود مصوب نمود: ١ محدوده سال ١٣۵٨ طبق طرح تفصیلی سال ١٣۵٨ اعمال گردد. ٢ـ محدوده ھای الحاقی کلاته سیفر، صالح آباد، قلعه نو، شرق کال عیدگاه و زیر جایگاه نماز جمعه طبق طرح تفصیلی سال ١٣٨۵ اعمال گردد و در بقیه موارد الحاقی به محدوده بعد از اعلام نظر شھرداری مورد بررسی قرار خواھد گرفت. ـ
رئیس شورای اسلامی شھر سبزوار »
ب) مصوبه شصت و نھمین جلسه شورا به شماره ٢۴٧٢ـ ٢۵/١٠/١٣٨۶:
«شھرداری محترم سبزوار
سلام علیکم
با سلام و صلوات بر محمدو آل محمد، احتراماً پیرو نامه ھای شماره ١٣٣٨ ـ ١٧/٧/١٣٨۶ و ٢١٠٠ ـ ١٣/٩/١٣٨۶ موضوع اجرای طرح تفصیلی سال ١٣٨۵ در مناطق شمال شھر و با عنایت به مصوبه شصت و نھمین جلسه شورا، مقتضی است دستور فرمایید نسبت به اجرای طرح تفصیلی سال ١٣٨۵ فقط در قسمت شمال شھر، امتداد و شمال خیابان رازی از امتداد محدوده خدماتی تا انتھای محدوده خدماتی از شرق تا غرب برابر ضوابط طرح و رعایت مقررات و قوانین مربوطه اقدام فرمایند و شروع و ضوابط طرح را طی طلاعیه ای به نظر کلیه مالکین مناطق مذکور برسانند. ـ رئیس شورای اسلامی شھر سبزوار »
ج) مصوبه شصت و سومین جلسه شورا به شماره ٢١٠٠ ـ ١٣/٩/١٣٨۶:
«شھرداری محترم سبزوار
سلام علیکم
با سلام و صلوات بر محمد و آل محمد، احتراماً پیرو نامه ھای شماره ١٣٣٨ـ١٧/٧/١٣٨۶ و ٢١٠٠ـ ١٣/٩/١٣٨۶ موضوع اجرای طرح تفصیلی سال ١٣٨۵ در مناطق شمال شھر و با عنایت به مصوبه شصت و سومین جلسه شورا، مقتضی است دستور فرمایید نسبت به اجرای طرح تفصیلی سال ١٣٨۵ فقط در قسمت شمال شھر، امتداد و شمال خیابان رازی از امتداد محدوده خدماتی تا انتھای محدوده خدماتی از شرق تا غرب برابر ضوابط طرح و رعایت مقررات و قوانین مربوطه اقدام فرمایند و شروع و ضوابط طرح را طی اطلاعیه ای به نظر کلیه مالکین مناطق مذکور برسانند. ـ
رئیس شورای اسلامی شھر سبزوار »
د) مصوبه پنجاھمین جلسه شورا به شماره ١٣٣٨ ـ ١٧/٧/١٣٨۶:
شھرداری محترم سبزوار
سلام علیکم
ً
احتراماً بازگشت به نامه شماره ١٧۶٣٨ ـ ٢٨/۶/١٣٨۶ به استحضار می رساند: شورا در پنجاھمین جلسه خود مصوب نمود شھرداری در اسرع وقت نسبت به صدور پروانه ساختمانی مسکونی در مناطق اشاره شده طبق طرح تفصیلی سال ١٣٨۵ ـ ١٣٨۴ اقدام نماید. ـ رئیس شورای اسلامی شھر سبزوار » در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس شورای اسلامی شھر سبزوار به موجب لایحه شماره ٣٣۴٨٩ ـ ٨/۵/١٣٩٧ توضیح داده است که:
«مدیر محترم دفتر ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
سلام علیکم
با سلام و صلوات بر محمد و آل محمد، احتراماً در پاسخ به شکایت آقای غلامعباس کافی و خانم میترا افتخاری یزدی موضوع پرونده کلاسه ٩۶٠١٢۶٣ مبنی بر درخواست ابطال مصوبه ھای شماره ١٠٣٩۶ ـ سبزوار شھر اسلامی شورای ١٣٨۶/١٠/٢۵ ـ٢۴٧٢ و ١٣٨۶/٩/١٢ ـ ٢١٠٠ ،١٣٨۶/٧/١٧ ـ ١٣٣٨ ،١٣٨۵/۴/۴ به استحضار می رساند: با توجه به اینکه طرح تفصیلی مصوب سال ١٣٨۴ شھر سبزوار دارای اشکالات عدیده ای بوده که در آن خیابانھای سطح شھر به سه صورت (دارای تعریض، دارای کاھش عرض و فاقد تعریض) ھمچنین اختصاص کاربریھای جدید بوده که این موارد به دلیل مسائل مالی و مالکیتی دارای تبعات زیادی بوده و شھرداری سبزوار توان مالی و اعتبارات لازم برای اجرای طرح تعریض و بازگشایی خیابانھا را نداشته است، ھمچنین در خصوص کاھش عرض خیابان نیز احتمال بروز مشکلات مالکیتی بین مالکین حاشیه خیابان و شھرداری محتمل بوده که حل ھر کدام از آنھا در دادگاھھای صالحه سالھا به طول می انجامید و عملاً شھرداری وارد معضلات شدید مالکیتی با شھروندان می شده است که شھرداری طی لایحه ای از شورای اسلامی شھر تقاضای اجرای طرح تفصیلی ١٣۵٨ در مناطق طرح تفصیلی قبلی (۵٨ (را نموده و شورای اسلامی شھر سبزوار طی مصوبه شماره ١٠٣٩۶ ـ ۴/۴/١٣٨۵ به شھرداری اجازه داده است پاسخ گویی محدوده سال١٣۵٨ را طبق طرح تفصیلی سال ١٣۵٨ در نظر گرفته و در خصوص سایر مناطق کهدر طرح تفصیلی سال ١٣٨۴ الحاق گردیده است بر اساس طرح تفصیلی ١٣٨۴ پاسخگویی به شھروندان انجام گیرد. قابل ذکر است از سال١٣٨۵ تا کنون یعنی حدود ١٢سال است که شھرداری برابر مصوبه مذکور به شھروندان پاسخگویی می نماید، لذا با عنایت به مراتب مذکور تقاضای رد شکایت نامبرده را دارم. »
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٨/١٠/١٣٩٧ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
طبق ماده ٧ قانون تأسیس شورای عالی شھرسازی و معماری ایران مصوب سال ١٣۵١ ،شھرداریھا مکلّف به اجرای مصوبات شورای عالی شھرسازی و معماری ایران طبق مفاد ماده ٢ می باشند و در موارد ابھام و اختلاف نظر، طبق تبصره ماده مذکور مقرر شده است: « در موارد ابھام و اشکال و اختلاف نظر در نحوه اجرای طرحھای جامع و تفصیلی شھر موضوع ماده ۵ مراتب در شورای عالی شھرسازی مطرح و نظر شورای عالی قطعی و لازم الاجرا خواھد شد ». از طرفی طبق بند ٣۴ ماده ٨٠ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراھای اسلامی کشور و انتخاب شھرداران مصوب سال ١٣٧۵ و اصلاحات بعدی، بررسی و تأیید طرحھای ھادی و جامع شھرسازی و تفصیلی و حریم و محدوده قانونی شھرھا پس از ارائه آن توسط شھرداری و ارسال آن به مراجع ذیربط قانونی جھت تصویب نھایی از جمله وظایف و اختیارات شوراھای اسلامی شھرھا است، بنابراین مصوبات مورد شکایت مبنی بر تجویز اجرای طرح تفصیلی سال ١٣۵٨ با بودن طرح تفصیلی مصوب سال ١٣٨۵ ،مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات قانونی است و مستند به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود. با اعمال ماده ١٣ قانون اخیرالذکر و تسری ابطال به زمان تصویب مصوبه موافقت نشد.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی