نظریه ھای مشورتی
اداره کل حقوقی قوه قضائیه
٢٨/٨/١٣٩٣ ٢٠۵١/٩٣/٧شماره
جناب آقای محمد سینجلی جاسبی
رئیس محترم ھیأت مدیره و مدیرعامل روزنامه رسمی کشور
به پیوست نظریات مشورتی منتخب این اداره کل مربوط به مھر ماه ١٣٩٣ به ھمراه سؤال در قالب فایل word جھت انتشار حضورتان ارسال می گردد.
مدیرکل حقوقی قوه قضائیه ـ دکتر محمدعلی شاه حیدری پور
٢۵۶
شماره پرونده ١٠۵۵ ـ ١٨۶/١ ـ ٩٣
سؤال
وقتی که شھادت بر شھادت به عنوان یک دلیل شرعی مورد پذیرش قرار گرفته است ھمانند قصاص آیا امکان پذیر است که یک نفر شاھد از طرف دو نفر شاھد اصلی که فوت کرده اند موضوع شھادت آنھا را بیان کند و یا اینکه از طرف شاھد اصلی به صورت جداگانه دو نفر باید موضوع شھادت او را بیان کند و یا اینکه امکان پذیر است که دو نفر شاھد ازطرف ھر دو نفر شاھد اصل شھادت دھند؟
٢٨/٧/١٣٩٣ ـ ١٧۵٠/٩٣/٧ شماره نظریه
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه
مستفاد از مجموع مواد قانونی مربوط به شھادت از جمله مواد ١٨٢ ،١٨۵ و ١٨٨ و تبصره یک آن، ١٨٩ و ١٩٩ قانون مجازات اسلامی ١٣٩٢ و ماده ٢٣١ آیین دادرسی دادگاھھای عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ١٣٧٩ این است که در کلیه مواردی که تعداد شھود شرعی برای اثبات دعوی، احصاء شده است و ھمچنین در کلیه مواردی که جنسیت شاھد موضوعیت دارد، در شھادت بر شھادت نیز نصاب مذکور و نیز جنسیت شاھد می باید مورد رعایت قرار گیرد. بنابراین، چنانچه در موارد مذکور در صدر ماده ١٩٩ قانون مجازات اسلامی ١٣٩٢ ،اثبات جرم با شھادت دو مرد است شھود فرعی نیز می باید برای شھادت بر شھادت، دو نفرمرد باشند وبا یک نفر شاھد فرعی یا یک نفر شاھد اصلی یا شھادت شھود فرعی یا اصلی زن، موضوع قابل اثبات نمی باشد.
٭٭٭٭٭
٢۵٧
شماره پرونده ١٢٠٣ ـ ٢٩/٢ ـ ٩٣
سؤال
سرقفلی مغازه مثلاً یکصد میلیون تومان مورد معامله قرار می گیرد و طرفین قرارداد می کنند سه سال اول سالی فلان مبلغ اجاره پرداخت شود و بعد از سه سال نیز با توافق طرفین یا با کسب نظر کارشناسی اجرت اجاره تعیین خواھد شد. حال، بعد از چند سال فروشنده با طرح دعوا تحت عنوان اینکه در فروش سرقفلی مدت تعیین نشده و درنتیجه معامله باطل است، تقاضای صدورحکم به بطلان معامله سرقفلی را نموده است. آیا با وصف مذکور معامله باطل است ؟
٢٧/٧/١٣٩٣ ـ ١٧٣۶/٩٣/٧ شماره نظریه
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه
اولاً برابر ماده ۵٠١ قانون مدنی اگر در عقد اجاره، ّمدت به طورصریح ذکر نشده و مال الاجاره ھم از قرار روز یا ماه یا سالی فلان مبلغ معین شده باشد، اجاره برای یک روز یا یک ماه یا یک سال، صحیح خواھد بود.
ثانیاً درفرض سؤال، نظر به این که قرارداد تنظیمی بدواً مقید به تاریخ سه ساله از تاریـخ تنظیم قرارداد (ماده ۴٩۶ قانون مدنی) می باشد و در واقع قرارداد مذکور مبتنی بر این توافق تنظیم گردیده که سه سال اوّل، اجاره ماھی فلان مبلغ باشد و سه سال بعدی را موکول به توافق جدید نموده اند، ھرچند که توافق بعدی به عمل نیامده باشد، لکن توافق اوّلیه با قید ّمدت و میزان اجاره بھاء به قوت خود باقی بوده و موجبی جھت بطلان قرارداد مذکور وجود ندارد و باعنایت به اینکه اساساً سرقفلی بدون قرارداد و خارج از آن موضوعیت نداشته و یک حق تبعی است، چنانچه قرارداد اجاره مقید به زمان ومبلغ اجاره نباشد، باطل می باشد، لکن در مورد اسـتعلام باتوجه به توضیـحات فوق و مقیـد بودن قرارداد به زمان، ھیچگونه خللی به قرارداد مذکور وارد نمی شود. با این حال، تشخیص مصداق برعھده مرجع قضایی رسیدگی کننده است.