نخلستان های ایران رو به روی خشکیدگی
کمبود منابع آب، شوری آب و زمین، افزایش میزان نیترات و کاهش دوره های آبیاری در چند سال اخیر تاثیر زیادی درکاهش اراضی نخلستان های کشور داشته است به طوری که کارشناسان ادامه این روند را نگران کننده می دانند.
کشورهای مصر، ایران، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، پاکستان، الجزایر، عراق، سودان، عمان و لیبی 10 تولیدکننده اول خرما در جهان هستند به طوری که مصر بیشترین میزان عملکرد و الجزایر بیشترین سطح زیر کشت را در اختیار دارند.
طبق آمارهای موجود میزان تولید خرما در جهان حدود 7.5 میلیون تن در سطح 1.1 میلیون هکتار نخلستان با متوسط عملکردی معادل 6 هزار و 834 کیلوگرم بود
سالانه در کشوربیش از یک میلیون و 25 هزارتن انواع خرما را در سطح 203 هزارو 763 هکتار تولید میشود که در سال 1396 بیش از 260 هزار تن خرما معادل 20 درصد تولید کشور به ارزش300 میلیون دلار به کشورهای اروپایی، مالزی، اندونزی و هند به عنوان دومین تولید کننده خرما در جهان صادر شد.
خرما که دارای ارزش غذایی بالاست در استان های خرما خیز همچون خوزستان، کرمان، هرمزگان، فارس، سیستان و بلوچستان، هرمزگان و بوشهر تولید و به بازارهای داخلی و خارجی عرضه می شود.
براساس گفته کارشناسان بیش از 93 گونه (واریته) خرما در نخلستان های ایران وجود دارد که نزدیک 12 رقم آن تجاری و دارای مصرف بالاست که 50 درصد خرمای تولیدی از نوع مضافتی، 10 درصد پیارم و بقیه از دیگر گونه هاست.
متوسط مصرف سرانه جهانی محصول خرما بیش از یک کیلوگرم اعلام شده است. سرانه مصرف در عربستان سعودی 34 کیلوگرم است در حالی که مصرف سرانه خرما در کشور براساس آمارهای تولید، تجارت، ضایعات و جمعیت بین هفت تا 10 کیلوگرم اعلام شده؛ هرچند این میزان در مناطق خرماخیز و غیرخرماخیز متغیر ارزیابی شده است.
با وجود خشکیدگی نخلستان ها بر اثر عوامل مختلف، دولت هر ساله برای حمایت از تولیدکنندگان این محصول اقدام به خرید حمایتی خرما می کند به طوری که امسال نیز با ابلاغ وزیر جهاد کشاورزی در سه ماهه بهمن ماه سال گذشته هشت هزار و 580 تن خرما با قیمت هر کیلو پنج هزارو 500 تومان از کشاورزان سیستان و بلوچستان و جنوب کرمان خریداری شد.
«محسن رشید فرخی» رئیس انجمن ملی خرمای ایران اعلام کرد: در سالهای اخیر بیش از 35 درصد نخلستان های استان خوزستان بر اثر سوء مدیریت، محدودیت منابع آبی، شوری آب و زمین و افزایش میزان نیترات در آب و خاک و همچنین کاهش دوره های آبیاری از بین رفته است.
وی، ادامه این روند را نگران کننده دانست و پیش بینی کرد: تا 10 سال آینده با کاهش بیش از هشت درصدی اراضی نخلستان های کشور مواجه شویم.
به گفته وی، طبق آمارها در استان های کرمان و جیرفت 354 هزار تن خرما در سطح 61 هزار و 242 هکتار، خوزستان 190 هزار تن خرما در سطح 38 هزار و 729 تن، بوشهر 175 هزار تن خرما در سطح 35 هزار و 121 هکتار، هرمزگان 182 هزار تن خرما در سطح 39 هزار و 239 هکتار و فارس 124 هزار تن خرما در سطح 29 هزار و 432 هکتار تولید می شود.
رئیس انجمن ملی خرمای ایران درباره میزان خشکیدگی نخلیات کشور نیز گفت: در سال های اخیر، شادگان با 20 درصد، خرمشهر با 15 درصد، آبادان با 15 درصد، دشستان با هشت درصد و جهرم با پنج درصد کاهش سطح زیرکشت به ترتیب موجب افت تولید محصول خرما به میزان 17 هزار تن، هشت هزار تن، 9 هزار تن ، 10 هزار تن و چهار هزار تن شده است.
وی ادامه داد: با توجه به محدودیت منابع آبی به ویژه در جنوب کشور تلاش داریم بدون افزایش در واحد سطح، افزایش تولید و در نهایت صادرات را داشته باشیم تا این کالای ارزشمند و صادراتی به نابودی کشیده نشود.
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید