شوراهای اسلامی، نماد مطالبه گری و تجلی اراده ملی

شوراهای اسلامی شهر و روستا به عنوان نهادی برآمده از آرای مردم، نقش مهمی در توجه به انتظارات شهروندی و افزایش رضایتمندی آنان ایفا می کند. این نهاد قانونگذار به عنوان پل ارتباطی میان مردم و حاکمیت به شمار می رود و به همین منظور باید با پیگیری مطالبات، اجرای قانون و تعامل صحیح در جهت اجرای درست وظایف خود گام بردارد.

شورا نهادی است که در کانونی مبتنی بر مشورت ؛ سعی بر رفع مشکلات و معضلات اجتماعی دارد. این نهاد برآمده از آرا مردم، به واسطه مسوولیت ذاتی، ارتباط دهنده مشکلات و مسایل مردم به حاکمیت محسوب می شود. ارزش و اهمیت شورا تا جاییست که در قرآن در سوره های‌ «شوری و آل عمران»‏ بر اهمیت نقش آن و امر ارزنده مشورت در جامعه سفارش شده است؛ بنابراین با پیروی از این تاکید ارزشمند قرآن کریم، برنامه های شورا باید با انسجام و هماهنگی بیشتری پیگیری شود و اعض ا با هر گرایش و تفکری که دارند، نسبت به یکسان سازی اهداف خود که همانا خدمت شایسته به مردم است، همت گمارند.

تکلیف و مسوولیت مهم شوراهای اسلامی ، از یک تشکل سنتی، نهادی قانونمند و قانونگذار به وجود آورد و این مسوولیت ها گسترده تر شد. اینک اعضای شوراهای اسلامی شهرها و روستاها در کشور در فرایند همه پرسی با رای مستقیم مردم انتخاب می شوند تا به عنوان حلقه واسط میان آنان و دستگاه های اجرایی، مراحل رسیدگی به تقاضا و رفع مشکلات مردم تسریع شود.

در فصل هفتم قانون اساسی کشور به مواردی در مورد شوراها پرداخته شده است. در اصل 100، مسوولیت شوراها برای پیشبرد سریع برنامه‌های اجتماعی‏، اقتصادی‏، عمرانی‏، بهداشتی‏، فرهنگی‏، آموزشی و سایر امور رفاهی عنوان شد که از طریق همکاری مردم با توجه به مقتضیات محلی‏، اداره امور هر روستا، بخش‏، شهر، شهرستان یا استان با نظارت شورایی به نام شورای روستا‏، بخش‏، شهر، شهرستان یا استان صورت می‌گیرد که اعضای آن را مردم همان منطقه انتخاب می‌کنند. مسوولیت سنگینی که برعهده شورا قرار داده شده است، اهمیت این نهاد را آشکار می سازد.

امام خمینی معمار بزرگ انقلاب با توجه به اهمیت موضوع در نهم اردیبهشت 1358 هجری خورشیدی، شورای انقلاب را موظف کرد تا آیین نامه اجرایی تشکیل شوراها را تنظیم کند اما انتخابات شوراهای شهر و روستا به علت های گوناگون تا هفتم اسفند 1377هجری خورشیدی برگزار نشد و در نهایت در این روز این مهم به وقوع پیوست و سرانجام نخستین دوره شوراهای شهر و روستا در نهم اردیبهشت 1378 هجری خورشیدی گشایش یافت و این روز در تقویم کشور با عنوان «روز شوراها» به ثبت رسید.

پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا در همین راستا با «محسن هاشمی» رییس شورای اسلامی شهر تهران به گفت وگو پرداخته است.

**تسهیل در ارایه خدمات به مردم با واگذاری قانونی وظایف به شوراهای اسلامی
موضوع شوراهای اسلامی اجرای بندهایی از قانون اساسی است که در ابتدای تنظیم قانون اساسی، به همت آیت الله طالقانی در آن قید شد. در دوران دولت سازندگی آیین نامه و قانون مربوط به شوراهای اسلامی نوشته و در دولت اصلاحات نیز به اجرا گذاشته می شد. از آن تاریخ تاکنون 20سال گذشته است و چنانچه این قانون به شکل کامل اجرا شود، می تواند پیوندی میان مردم و حکومت باشد؛ به گونه ای که مشکلات جدی برای دولت و حکومت ایجاد نکند؛ یعنی مردم مسایل مربوط به خدمات مورد نظر و مشکلات خود را در شهرها و روستاها، از طریق منتخبان خویش در شوراهای اسلامی بخواهند. بنابراین دولت می تواند در این زمینه برخی وظیفه ها را به شوراها واگذار کند تا پاسخگویی به مطالبات و اعتراض های مردم به سهولت میسر باشد.

اینچنین مردم در بُعد خدمات در شهرها و روستاها، می توانند بدون هیچ مشکلی، در سرنوشت خود مشارکت کنند. لازمه تحقق این مهم این است که قانون به شکل کامل اجرا شود؛ اینک حدود یک سوم موارد قانونی به شوراها واگذار شده است و برای تحقق آرمان ها و اهداف مد نظر دولت و حکومت، ضرورت دارد که باقی مانده این موارد نیز به مرور به شوراهای اسلامی واگذار شود.

**انتخاب شهردار کارآمد، یکی از مهم ترین وظایف شوراهای اسلامی
یکی از مهم ترین وظایف شوراهای اسلامی، انتخاب شهردار است. مهم ترین معیار در راستای انتخاب شهردار باید کارایی باشد. این کارایی می تواند در قالب هماهنگی با نظام و دولت صورت گیرد چرا که اگر هماهنگی لازم، وجود نداشته باشد، نمی توان بسیاری از مشکلات را حل کرد.

شهردار منتخب باید بتواند انسجام میان اعضای شورای اسلامی و شهرداری را حفظ کند و در قالبی حرکت کند که زمینه بروز اختلاف فراهم نشود. هر شهردار باید مشکلات شهر خود را خوب بشناسد و بتواند در راستای رفع چالش های شهری به موقع عمل کند. این حرکت اگر هماهنگ با اهداف والای حکومت و انقلاب باشد و با دیدگاه های اعضای شورا نیز هماهنگ و منسجم پیش رود، می تواند موثر واقع شود. چنانچه این شاخصه های مهم در شهردار وجود داشته باشد و از عنصر کارآیی به عنوان مولفه بسیار مهم و برجسته برخوردار باشد، می توان امیدوار بود تا مشکلات شهری به دقت آنالیز و رفع شود.

در ادامه با توجه به نقش شوراها و اهمیت آن به مرور دیدگاه های «محمود مسگری» سخنگوی شورای اسلامی شهر قم در گفت وگو با پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا پرداختیم.

**شوراها؛ تجلی گر اراده عمومی
اصل پیدایش شوراهای اسلامی به عنوان تمرین دموکراسی، کار مثبت و بسیار خوبی بود. در طول دوره های گذشته با توجه به بحث مدیریت جامع شهری با توجه به قوانین وضع شده در مجلس شورای اسلامی، هدف این بود تا بتوان مانند شهرها و کشورهای پیشرفته دنیا از مدیریت یکپارچه شهری برخوردار بود که این مطلوب به مقصد نرسید.

سپس هدف ایده آل، تشکیل پارلمان شهری بود که به طور مستقیم میان مردم و مدیریت ارتباط و پیوند ایجاد کند. اگر این اندیشه به شکل پیشرفته صورت می پذیرفت، گام های مثبتی برداشته می شد. هرچند شوراهای اسلامی اهداف آرمانی خود را برای باور مردم دنبال کردند تا به مرور به ایده آل ها دست یابند اما آنچه تاکنون مدنظر بوده به طور کامل محقق نشده است.

**شوراهای اسلامی، نماد مطالبه گری مردم
با توجه به این که منابع دولتی با محدودیت های بودجه ای رو به رو هستند، بنابراین شوراهای اسلامی می توانند هماهنگ کننده خواسته ها مردم و موانع اقتصادی دستگاه های اجرایی باشند و این مهم میسر نمی شود مگر این که شوراها به عنوان مطالبه گر، مردم و دستگاه های اجرایی را دعوت به همدلی و یکپارچگی کنند تا از منابع اندک به شکل بهینه استفاده شود که این مهم در حال انجام است. بخش عمده ای از این اتفاق مهم به عملکرد شوراهای اسلامی پس از انتخاب شهردار مربوط است. چنانچه شوراها بتوانند وظیفه نظارتی خود را در حوزه شهرداری و دیگر حوزه ها انجام دهند و به عنوان مطالبه گر، ارتباط خوبی با دستگاه های اجرایی و وزارتخانه ها داشته باشند، می توان امیدوار بود تا پیامدهای مناسبی از حضور موفق شوراهای اسلامی رخ دهد.

در ادامه نقطه نظرات «فرهاد کریمایی» رییس شورای اسلامی شهرستان کلاردشت را از نظر می گذرانیم.

**حرکت در راستای رضایتمندی مردم، مهم ترین وظیفه شورا
شوراهای اسلامی متشکل از نمایندگان پیگیر امور مردم هستند که در روستاها، شهرها، شهرستان ها و استان ها؛ مطالبه ها و منافع مردم را دنبال می کنند. اعضای شوراهای اسلامی مکلفند همسو با دیگر حوزه ها به همکاری با آنها بپردازند. این ارتباط باید دوسویه باشد و دستگاه های اجرای و سازمان های دولتی نیز همراه و همگام با شوراهای اسلامی حرکت کنند تا تسریع و پیشرفت اهداف و برنامه هایی که شورا به عنوان نهادی برآمده ازدل مردم دنبال می کند، محقق شود. هنگامی که حرکت برپایه خواسته ها و مطالبات مردم صورت گیرد، در نهایت این همسویی سبب رضایتمندی مردم خواهد شد که خواسته آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری و دولتمردان است. بنابراین شوراهای اسلامی و همه ارگان های دولتی و سازمان ها موظف هستند تا با در کنار هم بودن در راستای برآورده سازی خواسته های به حق مردم تلاش کنند.

مطالبه ها و خواسته های همه اقشار جامعه را باید در همه حوزه ها، گام به گام پیش برد. اگر شورا برنامه محور باشد، بر پایه قانون حرکت کند و این برنامه ها برای مردم رسانه ای شود در نهایت رضایت مردم حاصل خواهد شد. شفاف سازی، نظارت بیشتر، درگیر نشدن در مسایل مالی شهرداری و پیگیری از روند کار مربوطه از جمله مسایلی است که در کارنامه موفق شوراهای اسلامی تاثیر بسزایی دارد.

**شوراهای اسلامی؛ نهادی مشورتی و جمعی
مهم ترین کاری که در هر شورایی باید تعریف شود، نوشتن برنامه ای است که حداقل برای پنج سال چشم انداز شوراها را ترسیم کند. هر یک از اعضای شوراهای اسلامی باید با برنامه خود به صحن شورا بیایند و با چانه زنی روی برنامه ها و طرح ها، آنها را در جهت پیشبرد اهداف هر شهر و منطقه ای پیاده کنند. برنامه ها باید به طور کلی مصوب و اولویت بندی شود. نتیجه برنامه های زیر ساختی که مورد پذیرش اعضای شورا قرار می گیرد، پس از پایان چهار سال باید به مردم تحویل داده شود و این همان سند چشم انداز به شمار می رود که همه طرح ها بر پایه اولویت در آن دیده شده است؛ به گونه ای که شورای بعدی نیز بتوانند این برنامه ها را ادامه دهند و از ریل گذاری صورت گرفته منحرف و خارج نشوند.

**شوراها و وظایفی فراتر از انتخاب شهردار
شوراها باید کف مطالبات مردم را بالا ببرند و این مطالبه گری را به انتخاب شهردار محدود نکنند. در خصوص وظایف شورا که بر پایه قانون مشخص و مبرهن است، شوراهای اسلامی باید در همه حوزه ها کار کنند و جدای از بحث های عمرانی، مباحث فرهنگی، ورزشی، نظارتی و … را به منظور پیگیری حقوق از دست رفته مردم، سرلوحه کار خود قرار دهند. نگاه ها نباید تنها بر انتخاب شهردار استوار باشد؛ باید پژوهش، آسیب شناسی و ارایه برنامه در صدر برنامه های اعضای شورا قرار گیرد.

ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید

لینک کانال تلگرام

لینک کانال سروش

لینک صفحه اینستاگرام

دانلود اپلیکیشن اندروید دادورزیار

منبع خبر : ایرنا