رای شماره ٣١۵٣ الی ٣١۵٨ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: ابطال بخشنامه شماره ٢٠٠/٣٣٣۶ ـ ١٣٩٧/٣/٧ شرکت ملی پست جمھوری اسلامی ایران
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس محترم ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
با سلام
یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ھای ٩٨٠٩٩٧٠٩٠۵٨١٣١۵٣ الی ٩٨٠٩٩٧٠٩٠۵٨١٣١۵٨ مورخ ١٣٩٨/١١/١۵ با موضوع: «ابطال بخشنامه شماره ٢٠٠/٣٣٣۶ ـ ١٣٩٧/٣/٧ شرکت ملی پست جمھوری اسلامی ایران» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه: ١٣٩٧/١١/١۵ شماره دادنامه: ٣١۵٣ الی ٣١۵٨
شماره پرونده: ٩٧٠٣۵٩٣ ،٩٧٠٣۵٩۴ ،٩٧٠٣٧٠۴ ،٩٧٠٣٧٠۵ ،٩٧٠٣٩٢۴ ،٩٨٠٣٠٧٣
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکیان: آقایان: ١ـ حسن شرافت ٢ـ امیرحسین عصاران ٣ـ علی اصغر بنایی ۴ـ حسن مرزبان ۵ ـ حسن جاوانی ۶ ـ محمدرضا آزادگان
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بخشنامه شماره ٢٠٠/٣٣٣۶ ـ ١٣٩٧/٣/٧ شرکت ملی پست جمھوری اسلامی ایران
گردش کار: شاکیان به موجب دادخواستھای جداگانه ابطال بخشنامه شماره ٢٠٠/٣٣٣۶ ـ ١٣٩٧/٣/٧ شرکت ملی پست جمھوری اسلامی ایران را خواستار شده اند و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده اند که:
با استناد به مواد ۶۴ و ۶۵ و تبصره ١ ماده ۶۵ قانون مدیریت خدمات کشوری که راجع به ارزشیابی عوامل شغل و شاغل و میزان ریالی حق شغل بر اساس طبقه بندی شغلی است و شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی به استناد تبصره ١ ماده ۶۵ قانون مذکور، ضوابط نحوه ارتقای کارمندان در طبقات و رتبه ھای جدول حق شغل را طی بخشنامه شماره ٢٠٠/۵۵۵٨٨ ـ ١٣٨٩/١٠/٢٧ ابلاغ کرده است. به موجب برخی ابھامات و سوالات در خصوص چگونگی اجرای بخشنامه مطروحه، معاون راھبردی منابع انسانی معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جـمھور، بخشنامـه شماره ٢٠۴/٨٩١٠٨/د ـ ١٣٩١/٨/١٠ را بـه منظور وحـدت رویه در امر ارتقای رتبه ھای شغلی کارمندان اعلام نمود؛ از جمله اینکه تاریخ اجرای بخشنامه شماره ٢٠٠/۵۵۵٨٨ ـ ١٣٨٩/١٠/٢٧ از زمان تاریخ اجرای قانون مدیریت خدمات کشوری (١٣٨٨/١/١ (می باشد، ولی بخشنامه مورد شکایت، تاریخ ارتقای رتبه را از تاریخ (طرح و تأیید در کمیته توسعه سرمایه انسانی) تعیین کرده است. لذا با بخشنامه ھای شورای توسعه مدیریت و آرای شعب دیوان مغایرت دارد.
متن مقرره مورد اعتراض به شرح زیر است:
احتراماً پیرو بخشنامه ھای صادره در خصوص ارتقای رتبه عالی کارکنان، به آگاھی می رساند با عنایت به تصمیمات متخذه در شورای راھبردی توسعه مدیریت شرکت ملی پست به مورخ ١٣٩٧/٣/١ مقرر گردید تاریخ استحقاق و تعلق ارتقای رتبه عالی به ذی نفعان، از تاریخ طرح و تأیید در کمیته توسعه سرمایه انسانی تعیین گردد. لذا ضمن رعایت مفاد بخشنامه ھای شماره ٢٠٠/٧٧۶۴ ـ ١٣٩۶/٧/٣ و ٢٠٠/۶٠٠٠ ـ ١٣٩۵/۵/١٧ این معاونت، مقتضی است در ارسال مستندات مربوط به ارتقای رتبه عالی کارکنان با رعایت کامل شیوه نامه ٢٢٠/۴١٩۴ ـ ١٣٩۶/٩/١۴ اداره کل توسعه سرمایه انسانی، اقدام تا مراتب بررسی گردد. بدیھی است عدم رعایت بخشنامه ھا و شیوه نامه فوق الذکر موجب تاخیر در تأیید توسط کمیته سرمایه انسانی و بالتبع تاخیر در برقراری ارتقا رتبه عالی برای شخص ذی نفع می گردد. مسئولیت حسن اجرای مفاد بخشنامه به عھده مدیریت ذیربط می باشد.
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر حقوقی، املاک و قراردادھای شرکت ملی پست جمھوری اسلامی ایران به موجب لایحه شماره ٢۵٠/١۴٩٧ ـ ١٣٩٨/٣/١٢ توضیح داده است که:
طبق بند (پ) ماده ٨٠ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، شاکی برای تقاضای ابطال مصوبات (بخشنامه) به حکم شرعی یا ماده قانونی استناد نکرده است که این بخشنامه با کدام حکم شرعی یا قوانین کشور مغایرت دارد؟
٢ـ بخشنامه مورد شکایت، شامل قسمت ھای مختلفی است که شاکی منحصراً ابطال کل بخشنامه را بدون در نظر گرفتن دیگر موارد مندرج، تقاضا نموده است؛ در حالی که بندھای دیگر بخشنامه برای اجرای قانون ارتقای رتبه شغلی درج گردیده است.
٣ـ به موجب ماده ۴ قانون مدنی، اثر قانون نسبت به آینده است و با توجه به اینکه تسری اثر مصوبات به ماقبل، صرفاً از اختیارات مجلس است و مقامات اداری در مقام وضع مصوبه مجاز نیستند اثر قھقرایی در نظر بگیرند، لذا دعوای مطروحه جھت ابطال بخشنامه مذکور که ناظر به آینده است، مغایر نص صریح مقررات و اصول قانونی مرقوم است. ۴ ـ شرایط و موارد مذکور در بخشنامه مورد شکایت، ناظر به حقوق مکتسبه ذی نفعان (کارکنان) به قبل از تاریخ صدور بخشنامه است، لذا بخشنامه با رعایت قانون و لحاظ حقوق مکتسبه، صادر و ابلاغ شده است.
۵ ـشاکیان صرفاً با استناد به بخشنامه مورد شکایت، تقاضای ابطال آن را نموده است، در صورتی که بخشنامه مزبور پیرو بخشنامه ھای دیگری و در راستای تکمیل آن صادر شده است. ۶ ـ حقوق مکتسبه ای که در بخشنامه ھای دیگر صادر شده از جمله: کسب حداقل نمره ارزشیابی ٨۵ از میانگین ٣ سال آخر، گذراندن ١۵٠ ساعت آموزشی از ارتقاء رتبه خبره به بعد، ارائه مستندسازی تجربیات و دارای سابقه خدمتی حداقل ٢۴ سال می باشد.
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٨/١١/١۵ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
با توجه به اینکه اولاً: اساسنامه شرکت ملی پست جمھوری اسلامی ایران در سال ١٣٩۵ به تصویب رسیده است که ماده ٣ آن مقرر کرده شرکت دارای شخصیت مالی، اداری و حقوقی مستقل است و در چھارچوب این اساسنامه و قوانین و مقررات شرکتھای دولتی اداره می شود و ماده ٩ اساسنامه مذکور وظایف و اختیـارات مجمـع عمومی شرکت را ترسیم کرده است که بند ۶ ماده ٩ یکی از اختیارات مجمع عمومی شرکت پست را تصویب آیین نامه ھای مالی، معاملاتی، استخدامی و رفاھی شرکت و تغییرات آن براساس پیشنھادھای واصله از سوی ھیأت مدیره با رعایت قوانین و مقررات مربوط تعیین کرده است و به موجب ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال ١٣٨۶ شرکتھای دولتی در زمره دستگاه ھای اجرایی ھستند و به موجب ماده ١١٧ قانون مذکور کلیه دستگاه ھای اجرایی مشمول مقررات قانون مدیریت خدمات کشوری ھستند. ثانیاً: به موجب بند (پاراگراف) دوم تبصره ١ ماده ۶۵ قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال ١٣٨۶ مقرر شده شاغلین مربوط در بدو استخدام در رتبه مقدماتی قرار می گیرند و بر اساس عواملی نظیر ابتکار و خلاقیت، میزان و افـزایش مھارتھا، انجام خدمات برجسته، طی دوره ھای آموزشی و میزان جلب رضایت ارباب رجوع بر اساس ضوابطی که متناسب با ویژگی ھای مشاغل به تصویب شورای توسعه مدیریت می رسد ارزیابی و حسب امتیازات مکتسبه و طی حداقل مدت تجربه مربوط به سطوح پایه، ارشد، خبره و عالی ارتقاء می یابند. در این راستا شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی در سال ١٣٨٩ حسب تکلیف قانونی مذکور، « ضوابط نحوه ارتقای کارمندان در طبقات و رتبه ھای جدول حق شغل» را طی بخشنامه شماره ٢٠٠/۵۵۵٨٨ ـ ١٣٩٨/١٠/٢٧ تصویب کرده است که در بند ٣ از قسمت ۴ ـ٣ بخش (ب) کسب رتبه عالی برای کارمندان را مستلزم ارسال مدارک لازم از سوی دستگاه اجرایی و تأیید کمیته تخصصی نظام شغلی شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمھور تعیین کرده است، ھمچنین به موجب بخشنامه شماره ٢٠۴/٩١/٨٩١٠٨/د ـ ١٠/ ١٣٩١/٨ معاون راھبردی منابع انسانی معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمھور، تاریخ اجرای بخشنامه صدرالاشاره از تاریخ ١٣٨٨/١/١ تعیین شده است و بخشنامه اخیر بـه مـوجب دادنامه شماره ۶۴٠ ـ ١٣٩٣/۴/٩ ھیأت عمومی ابطال نشده است، بنابراین از آنجـایی کـه شرکت پست صلاحیت وضع مقرره در خصوص ارتقاء شغلی کارکنان را نداشته است و مکلف به تبعیت از ضوابط و مقررات مصوب شورای توسعه مدیریت بوده است، مصوبه مورد شکایت به جھت عدم صلاحیت مرجع وضع مستند بـه بند ١ مـاده ١٢ و مـاده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیـوان عدالت اداری مصوب سـال ١٣٩٢ ابطال می شود.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی