رای شماره ٢۴٧٣ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: ابطال بند (الف) و (ب) عوارض تفکیک عرصه (زمینھای داخل محدوده) مصوبه شماره ١٠٩ ـ ١٣٩۴/١٠/١۵ مصوب شورای اسلامی شھر فیروزآباد

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران

یک نسخـه از رأی ھیأت عمـومی دیـوان عـدالت اداری به شمـاره دادنـامـه ٩٨٠٩٩٧٠٩٠۵٨١١٢۴٧٣ مورخ ١٣٩٨/٨/٢٨ با موضوع: «ابطال بند (الف) و (ب) عوارض تفکیک عرصه (زمینھای داخل محدوده) مصوبه شماره ١٠٩ ـ ١٣٩۴/١٠/١۵ مصوب شورای اسلامی شھر فیروزآباد» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.

مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین

تاریخ دادنامه: ١٣٩٨/٨/٢٨ شماره دادنامه: ٢۴٧٣ شماره پرونده: ٣٣٨/٩٧

مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: سازمان بازرسی کل کشور

موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند (الف) و (ب) عوارض تفکیک عرصه (زمین ھای داخل محدوده) مصوبه شماره ١٠٩ـ ١٣٩۴/١٠/١۵ از تعرفه عوارض شھرداری فیروزآباد مصوب شورای اسلامی شھر فیروزآباد گردش کار: سازمان بازرسی کل کشور به موجب شکایت نامه شماره ٢٧٢١٩۵ـ ١٣٩۶/١٢/٨ اعلام کرده است که:

«١ـ مطابق ماده ١٠١ قانون شھرداریھا و ماده ١۵۴ اصلاحی قانون ثبت اسناد و املاک کشور وظیفه تفکیک افراز اراضی واقع در محدوده و حریم شھرھا با رعایت طرح ھای جامع، تفصیلی یا ھادی و سایر ضوابط و نقشه مورد تأیید شھرداری به عھده اداره ثبت و مراجع ذیصلاح دادگستری محول شده و لذا شھرداری در این رابطه عھده دار مسئولیتی نبوده و صرفاً وظیفه اظھار نظر بر اساس ماده ١٠١ قانون شھرداری و ضوابط طرح تفصیلی و دیگر ضوابط را دارد.

٢ـ وظیفه و اختیار شورای اسلامی شھر در وضع عوارض در ماده ٧١ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراھای اسلامی کشور و انتخاب شھرداران مصوب سال ١٣٧۵ احصاء شده و این اختیار به شورا داده نشده است.

٣ـ مطابق دادنامه ھای شماره ١٨۶ الی ١٨٩ـ١٣٩۶/٣/٢ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری مصوبات شوراھای اسلامی شھرھای گرگان، بندر امام خمینی، ماکو در خصوص تعرفه عوارض تفکیک عرصه و عوارض محلی ابطال گردیده است.

۴ـ با توجه به ابطال مصوبات مذکور در مورد اختصاص رایگان قسمتی از املاک متقاضیان تفکیک و افراز به شھرداری و یا وصول مبلغی به عنوان ھزینه خدمات تفکیک به لحاظ مغایرت با قانون، موازین شرعی و خروج از حدود اختیارات بوده و لذا مصوبه مورد اعتراض خلاف قوانین و مقررات می باشد. درخواست اعمال ماده ٩٢ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری را نموده است. »

متن مقرره مورد اعتراض به شرح زیر است:

«عوارض تفکیک عرصه (زمین ھای داخل محدوده)

جھت برقراری عدالت و رفاه حال شھروندان گرامی بابت تفکیک زمین ھای مسکونی زیر ١٠٠٠ مترمربع و برای تسھیل کار پیشنھاد می شود اخذ ھزینه تفکیک این گونه زمین ھا بر اساس قیمت منطقه بندی دارایی باشد. زیرا:

الف ـ تا مساحت ۵٠٠ مترمربع به ازاء ھر مترمربع زمین مسکونی p ۴٠ سھم شھرداری محاسبه گردد.

ب ـ به ازاء ھر مترمربع از زمین مسکونی به تجاری p ۶٠ سھم شھرداری محاسبه می گردد. »

در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس شورای اسلامی شھر فیروز آباد فارس به موجب لایحه شماره ٧١۴ـ١٣٩٧/٧/٩ به طور خلاصه توضیح داده است که:

«بند (ج) مصوبه دقیقاً متن تبصره ١ مـاده ١٠١ قانـون شھرداریھا است و مطابق بـند ١۶ از مـاده ٧١ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراھای اسلامی کشور و انتخاب شھرداران مصوب سال ١٣٧۵ شوراھا ملزمند در تصویب نرخ خدمات صرفاً آیین نامه ھای شھرداری را رعایت نمایند. آیا صدور مجوز تجاری با کاربری مسکونی منافع سرشاری برای مالک ندارد یا تفکیک قطعه ۵٠٠ متری به چند قطعه منافع مالی برای مالک ندارد و با این عمل ارائه خدمات از سوی شھرداری به مالک به حساب نمی آید و چنانچه این اقدامات خدمت محسوب نگردد شھرداری ھم الزامی به ارائه چنین خدماتی به صورت رایگان ندارد در حالی که دولت شھرداریھا را به حال خود رھا نموده و تأمین ھزینه ھای جاری را به عھده خودشان گذارده و لذا تقاضای رسیدگی و صدور حکم شایسته را نموده است.»

موضوع از مصادیق مقررات ماده ٩٢ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری تشخیص نشد و پرونده در اجرای ماده ٨۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری به ھیأت تخصصی ارجاع شد.

در اجرای ماده ٨۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ پرونده به ھیأت تخصصی شوراھای اسلامی دیوان عدالت اداری ارجاع می شود و ھیأت مذکور به موجب دادنامه شماره ٩٨٠٩٩٧٠٩٠۶٠١٠٣۴١ـ١٣٩٨/٧/١٠ بند «ج» از مصوبه شماره ١٠٩ـ١٣٩۴/١٠/١۵ از تعرفه شھرداری فیروزآباد تحت عنوان عوارض تفکیک عرصه (زمین ھای داخل محدوده) مصوب شورای اسلامی شھر فیروزآباد را قابل ابطال تشخیص نداد و رأی به رد شکایت صادر کرد. رأی مذکور به علت عدم اعتراض از سویرئیس دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات دیوان عدالت اداری قطعیت یافت.

رسیدگی به بندھای «الف» و «ب» از مصوبه شماره ١٠٩ـ ١٣٩۴/١٠/١۵ تعرفه عوارض تفکیک عرصه شورای اسلامی شھر فیروزآباد در دستور کار ھیأت عمومی قرار گرفت.

ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٨/٨/٢٨ با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی ھیأت عمومی

با توجه به اینکه در آراء متعدد ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری وضع عوارض برای تفکیک در اشکال مختلف اعم از عرصه و اعیانی ساختمانھا در مصوبات شوراھای اسلامی شھرھا مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات تشخیص و ابطال شده است، بنابراین بند (الف) و (ب) عوارض تفکیک عرصه (زمین ھای داخل محدوده) از مصوبه شماره ١٠٩ـ ١٣٩۴/١٠/١۵ از تعرفه شھرداری فیروزآباد مصوب شورای اسلامی شھر فیروزآباد به دلایل مندرج در رأی شماره ٣١۵ـ١٣٩۶/۴/١٣ ھیأت عمومی مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات شورای اسلامی شھر فیروزآباد مستند به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود.

رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

معاون قضایی دیوان عدالت اداری ـ مرتضی علی اشراقی