رای شماره ٢۴٢۶ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری
١٣٩٨/٩/٩- ٩٧٠٣٩٧۶شماره
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران یک نسخـه از رأی ھیـأت عمـومی دیـوان عـدالت اداری به شمـاره دادنـامـه ٩٨٠٩٩٧٠٩٠۵٨١٢۴٢۶ مورخ ٢١/٨/١٣٩٨ جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه: ٢١/٨/١٣٩٨ شماره دادنامه: ٢۴٢۶ شماره پرونده: ٩٧/٣٩٧۶
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: خانم معصومه حاجیان
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند شرط سن مصوبه ھیأت امنای دانشگاه فنی و حرفه ای در اجرای بند ذ ماده ۶۴ قانون برنامه ششم توسعه جمھوری اسلامی ایران
گردش کار: شاکی به موجب دادخواست و لایحه تکمیلی ابطال بند شرط سن مصوبه ھیأت امنای دانشگاه فنی و حرفه ای در اجرای بند ذ ماده ۶۴ قانون برنامه ششم توسعه جمھوری اسلامی ایران را خواستار شده و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
«به استحضار می رساند اینجانب معصومه حاجیان نیروی حق التدریس دانشکده شریعتی با سابقه حدود ١۶ سال (از فروردین ١٣٧٠ تا شھریور ١٣٧٢ به مدت دو سال و نیم قراردادی و از مھر ١٣٧٢ تا تیر ١٣٧۵ و از بھمن ١٣٨۶ تا بھمن ١٣٩٧ به طور متوسط ١۶ ساعت حق التدریس در ھفته) می باشم. پیرو بند ذ ماده ۶۴ قانون برنامه ششم توسعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مکلف است نسبت به ساماندھی مربیان حق التدریس آموزشکده ھای فنی و حرفه ای زیر مجموعه وزارت آموزش و پرورش که به وزارت مذکور انتقال یافته اند، تا سال دوم اجرای قانون برنامه اقدام نماید. (ساماندھی نشده و بیکار ھم شده ایم) بند پ ماده ۶۵ از ابتدای اجرای قانون برنامه دانشکده ھا و آموزشکده ھای فنی حرفه ای زیرمجموعه وزارت آموزش و پرورش با کلیه امکانات، اموال منقول و غیرمنقول و نیروی انسانی و داراییھا و تعھدات و مسئولیتھا از وزارت مذکور منتزع و به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ملحق می گردد. در دی ماه ١٣٩۵ اطلاعات اولیه جمع آوری شد در تابستان ١٣٩۶ اطلاعات ھمه افرادی که از قبل یا سال ١٣٨٩ سابقه حق التدریس به صورت مستمر تا ١٣٩۶ ـ ١٣٩٧ داشتند به صورت سیستمی جمعآوری شد. (البته ھمکاران با شرایط مغایر ھم این فرم را پر کردند) بر اساس اطلاعات فوق تعداد ١٣٠٠ نفر شدیم. سازمان اداری و استخدامی کشور بر اساس تکلیف قانونی ذکر شده مجوز استخدام ١٣٠٠ نفر مربیان حق التدریس آموزشکده ھای فنی حرفه ای وزارت علوم را صادر کرد. با شرایط ذیل: وجود پست بلاتصدی در آموزشکده ھای مذکور، دارا بودن مدرک تحصیلی فوق دیپلم و بالاتر، اشتغال به تدریس به صورت مستمر از سال ١٣٩٠ ـ ١٣٨٩ تا سال ١٣٩٧ ـ ١٣٩۶ ،داشتن میانگین ساعات تدریس ٨ ساعت در ھفته (مشروط بر اینکه در ھیچ ترمی کمتر از ۶ ساعت نباشد) ضروری است. البته مربیانی که بعد از سال ١٣٩٠ بنا به عذرھای قانونی که در اختیار آنھا نبوده است و حداکثر ٢ نیمسال حق التدریس نداشته اند با ارائه گواھی معتبر از مراجع ذی صلاح با تأیید ھیأت اجرایی دانشگاه می توانند از مجوزھای صادره بھره مند شوند. دکتر صدری با بیان اینکه این افراد به صورت عضو غیر ھیأت علمی ساماندھی خواھند شد تصریح کرد: مشمولین نباید بازنشسته، بازخرید دستگاه و یا مستخدم در دستگاھی دیگر باشند و به مدت ۵ سال در آموزشکده یا دانشکده ای که بر اساس نیاز وزارت علوم در ھمان استان ساماندھی شده اند شاغل گردیده و اجازه نقل و انتقال نخواھند. (نقل از سایت خبری شعار سال) بند ذ برای استخدام مدرسین و مربیان به صورت حق التدریس آزاد جا مانده از استخدام آموزش و پرورش و ً با کد پرسنلی و با سوابق بالای ٨ تا ١۶ سال می باشد، تا قبل از سال ١٣٩٠ دانشگاه فنی حرفه ای اکثرا تحت عنوان آموزشکده ھا زیر نظر مجتمع پیامر اعظم (ص) وابسته به وزارت آموزش و پرورش بود که با مصوبات مجلس و دولت در سال ١٣٨٩ طی بند پ ماده ٢٣ برنامه پنجم توسعه از ابتدای اجرای قانون برنامه دانشکده ھا و آموزشکده ھای فنی حرفه ای زیرمجموعه وزارت آموزش و پرورش با تمام دارایی و کلیه اموال منقول و غیرمنقول و نیروی انسانی و داراییھا و تعھدات و مسئولیتھا از وزارت مذکور منتزع و به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ملحق می گردد. این اتفاق در حالی صورت پذیرفت که مطابق قانون تعیین تکلیف معلمان حق التدریس مصوبه سال ١٣٨٨ و الحاقیه آن مصوب سال ١٣٨٩ به تأیید شورای نگھبان رسید مستحق استخدام رسمی بودیم که زمان اجرای آن به سال ١٣٩٠ موکول شده بود با انتقال آموزشکده ھا به وزارت علوم، استخدام میسر نشد. در صورتی کھ دانشکده فنی و حرفھای در بخشنامھ شماره ١١٠٧٨/٢۵ ـ ٢٣/٨/١٣٩٧ پیرو بخشنامھ شماره ۴٨/٢١٠/٢۵ ـ ٣/۶/١٣٩٧ بند ١ ماده ۴) اشتغال بھ تدریس بھ صورت مستمر از سال ١٣٩٨ ـ ١٣٨٩ تا سال ١٣٩٧ ـ ١٣٩۶) بدون انفصال)، داشتن میانگین ساعات تدریس ٨ ساعت در ھفتھ (مشروط بر اینکھ در ھیچ ترمی کمتر از ۶ ساعت نباشد)) دستورالعمل اجرایی ماده ۶۴ کارگروه ھیأت امنا بھ شرح ذیل اصلاح کردهاند: مربیانی کھ حداقل از سال تحصیلی ١٣٨٩ـ ١٣٩٠ دارای سابقھ حقالتدریسی حداقل ٨ ترم (با میانگین ۶ ساعت در ھفتھ میباشند مشمول استخدام شدهاند). بر اساس این بخشنامھ شرایط سازمان اداری استخدامی کشور و ھمچنین قانون بند ذ ماده ۶۴ در نظر گرفتھ نشده است. حقالتدریسھا با سابقھ ۴ سال استخدام شدهاند ولی افرادی با سابقھ ١١ تا ١۶ سال بھ دلیل کبر سن از استخدام جا ماندهاند. با توجھ بھ مستندات قانونی ارائھ شده، خواھان احقاق حق و درخواست ابطال بند شرط سن مصوبھ ھیأت امنای دانشگاه فنی و حرفھای در اجرای بند ذ ماده ۶۴ قانون برنامھ ششم توسعھ را دارم.» متن مقرره مورد اعتراض بھ شرح زیر است:
«٣ـ دارای مدرک تحصیلی فوق دیپلم و بالاتر باشند. تبصره: با توجه به بند م ماده ۴ آیین نامه استخدامی اعضای غیر ھیأت علمی، حداکثر سن برای دارندگان مدارک تحصیلی کاردانی، کارشناسی و سطوح یک و دو حوزوی ٣٠ سال، کارشناسی ارشد، دکتری حرفه ای و سطح سه حوزوی ٣۵ سال، دکتری تخصصی و سطح ۴ حوزوی ۴٠ سال میباشد که به ازای ھر سال سابقه حق التدریس مورد تأیید، تا تاریخ ١/٧/١٣٩٧ یک سال به حداکثر سن حسب مدرک تحصیلی اضافه خواھد شد.ـ معاون اداری و مالی و مدیریت منابع» در پاسخ بھ شکایت مذکور، مدیرکل دفتر امور حقوقی، قراردادھا و پاسخگویی بھ شکایات دانشگاه فنی و حرفھای (وزارت علوم، تحقیقات و فناوری) بھ موجب لایحھ شماره ٣٣٩٩/٢۵ ـ ۴/۴/١٣٩٨ توضیح داده است کھ: «ھمان گونھ کھ صراحتاً در بند (ذ) ماده ۶۴ قانون برنامھ ششم قید گردیده است، صرفاً وزارت علوم مکلف بھ سامان دھی میباشد و تکلیفی برای جذب و بازنشستگی پیشبینی نگردیده است. در راستای اجرای این بند، بھ استناد دستور بیست و نھم اولین نشست از دوره اول ھیأت امنای دانشگاه، شرایط و ضوابط تبدیل وضعیت تعیین و تصویب گردید. بھ موجب ماده ٣ دستورالعمل مذکور، شرایط عمومی مشمولین تبدیل وضعیت مطابق با مواد ۴ ،۵ و ۶ آییننامھ استخدامی اعضای غیر ھیأت علمی میباشد. مط ابق بند (م) ماده ۴ آییننامھ از جملھ شرایط قانونی ضروری جھت استخدام حداقل و حداکثر سن برای استخدام و جذب در دانشگاه مشخص شده است. ھمچنین بھ استناد تبصره ماده ٣ بھ ازای ھر سال سابقھ حقالتدریسی یک سال بھ حداکثر سن موضوع بند (م) آییننامھ حسب مدرک تحصیلی اضافھ خواھد شد.» ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ٢١/٨/١٣٩٨ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
در ماده ١ قانون احکام دائمی برنامه ھای توسعه کشور و مصوبات شورای عالی انقلاب فرھنگی امکان تفویض اختیار از سوی ھیأت امنا در خصوص موضوع دستورالعمل پیش بینی نشده است و بر این اساس تفویض اختیار صورت گرفته فاقد وجاھت قانونی است. ضمناً ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری پیشتر برخی از مصوبات ھیأت امنا که متضمن تفویض اختیار بوده اند را از جمله طی دادنامه شماره ١١٨١ ـ ٢٧/٩/١٣٩٧ ابطال کرده است. با توجه به مراتب مذکور دستورالعمل اجرایی بند (ذ) ماده ۶۴ قانون برنامه ششم توسعه جمھوری اسلامی ایران (از جمله ماده ٣ آن ناظر به تعیین شرایط عمومی) به علت عدم صلاحیت کارگروه تصویب کننده آن مستند به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی