رای شماره ٢۴٢٨ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: ابطال نامه ٣٠٣/۵٧٧/د/٣٧١۴/۵ ـ ١٣٩۴/١٢/١١ رئیس اداره نظارت بر اماکن عمومی فرماندھی انتظامی استان ھرمزگان

١٣٩٨/٩/٩ ٩٧٠١٨٩١شماره

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران

یک نسخـه از رأی ھیـأت عمـومی دیـوان عـدالت اداری به شمـاره دادنـامـه ٩٨٠٩٩٧٠٩٠۵٨١٢۴٢٨ مورخ ٢١/٨/١٣٩٨ با موضوع: «ابطال نامه ۵٧٧/٣٠٣/د/۵/٣٧١۴ ـ ١١/١٢/١٣٩۴ رئیس اداره نظارت بر اماکن عمومی فرماندھی انتظامی استان ھرمزگان» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.

مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین

تاریخ دادنامه: ٢١/٨/١٣٩٨ شماره دادنامه: ٢۴٢٨ شماره پرونده: ٩٧/١٨٩١

مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: سازمان بازرسی کل کشور

موضوع شکایت و خواسته: ابطال نامه شماره ۵٧٧/٣٠٣/د/۵/٣٧١۴ ـ ١١/١٢/١٣٩۴ رئیس اداره نظارت بر اماکن عمومی فرماندھی انتظامی استان ھرمزگان

گردش کار: سرپرست معاونت حقوقی و نظارت ھمگانی سازمان بازرسی کل کشور به موجب شکایت نامه شماره ١٠١٩٢٣ ـ ١٠/۵/١٣٩٧ اعلام کرده است که:

«حضرت حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای بھرامی

رئیس محترم دیوان عدالت اداری

سلام علیکم

احتراماً به استحضار می رساند، بخشنامه شماره ۵٧٧/٣٠٣/د/۵/٣٧١۴ ـ ١١/١٢/١٣٩۴ صادره از پلیس نظارت بر اماکن عمومی فرماندھی انتظامی استان ھرمزگان عنوان ریاست اداره کل میراث فرھنگی و گردشگری آن استان در این سازمان از جھت انطباق با قانون مورد بررسی قرار گرفت که نتیجه آن به شرح ذیل اعلام می گردد: بر اساس بخشنامه فوق کلیه متقاضیان اخذ گواھی عدم اعتیاد در سطح استان ھرمزگان باید ً به آزمایشگاه بیمارستان خاتم الانبیاء این نیرو در شھرستان بندرعباس مراجعه جھت انجام آزمایش، منحصرا نمایند و گواھی عدم اعتیاد صادره توسط سایر مراکز، مورد تأیید پلیس نظارت بر اماکن عمومی استان ھرمزگان نمی باشد، در حالی که متقاضیان تأسیس شرکت و یا موسسات گردشگری و سایر صنوف و دیگر متقاضیانی که به دلایل قانونی نیاز به انجام آزمایش مزبور دارند تا پیش از صدور بخشنامه فوق با معرفی به شبکه بھداشت و درمان و سایر آزمایشگاه ھای خصوصی دارای پروانه رسمی و مجاز، گواھی عدم اعتیاد دریافت می نمودند. بخشنامه مذکور به دلایل ذیل مغایر با قانون و خارج از حدود اختیارات می باشد:

اولاً: در آییننامھ تأسیس و اداره امور آزماشگاهھای تشخیص طبی کھ مستند بھ مواد قانونی مقررات پزشکی، دارویی، بندھای (١١،( (١۶ (و ماده (١ (قانون تشکیلات و وظایف وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب سال ١٣۶٧ و ماده (٨ (قانون تشکیل وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی و آییننامھ اجرایی آن (کھ در سال ١٣۶۵ مصوب و اجرایی شده) اساساً متولی صدور مجوز و پروانھ تأسیس آزمایشگاه و صلاحیت کمیسیون قانونی مربوطھ، از وظایف ذاتی وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی بھ شمار آمده و نامھ شماره ١١۴٩٣١ ـ ۴/٨/١٣٨٢ کھ بھ امضای وزیر وقت بھداشت رسیده و طی آن بھ طور مشروط و محدود با تأکید بر رعایت ماده (٢٣ (لایحھ قانونی تشدید مجازات مرتکبین جرایم مواد مخدر، اجازه انجام آزمایش از متقاضیان گواھی عدم اعتیاد را در مراکز استانھا بھ آزمایشگاهھای دارای مجوز نیروی انتظامی داده است و ھرگز موجد حق انحصاری آزمایشگاهھای این نیرو برای پاسخگویی بھ نیازھای گسترده جامعھ از جملھ متقاضیان ازدواج، استخدام دولتی و غیر دولتی، اخذ پروانھ کسب، کارت بازرگانی، مسافرت بھ خارج و … نیست. : به موجب ماده (٨ (لایحه قانونی تشدید مجازات مرتکبین جرایم مواد مخدر (مصوب ١٩/٣/١٣۵٩ ثانیاً شورای انقلاب) مقرر می دارد، ھرکس مواد مخدر مذکور در این قانون را بدون مجوز طبی استعمال نماید و یا معتاد و ولگرد باشد … و ابتلاء به استعمال مواد مخدر مورد تأیید پزشکی قانونی قرار گیرد و یا در ماده (٢٣(  ھمین قانون ضمن بر شمردن موارد ضروری برای کسب گواھی عدم اعتیاد، وزارت بھداری (وقت) را مکلفنموده است، ظرف مدت زمان شش ماه مراکزی را به منظور انجام آزمایش و صدور گواھی عدم اعتیاد تعیین و مھیا نماید. بنابه مراتب لزوم آزمایش از معتادین و متقاضیان انجام آزمایش برای صدور گواھی عدم اعتیاد در مراکز درمانی و تشخیصی وابسته به ناجا به گونه انحصاری بر مبنای بخشنامه صدرالذکر، خلاف قوانین یاد شده و خارج از حدود اختیارات واضع بوده و ابطال آن مورد تقاضاست.» متن مقرره مورد اعتراض بھ شرح زیر است:

« از: پلیس نظارت بر اماکن عمومی فرماندھی انتظامی استان ھرمزگان

بھ: ریاست محترم اداره کل میراث فرھنگی و گردشگردی

موضوع: اخذ گواھی عدم اعتیاد

سلام علیکم

به آگاھی می رساند یکی از شرایط لازم برای گواھی صلاحیت (فردی و مکانی) توسط این اداره اخذ گواھی عدم اعتیاد متقاضیان از مراکز معرفی شده و مورد وثوق ناجا می باشد که بر اساس دستورالعمل ھای صادره می بایست کلیه متقاضیان به این مراکز معرفی شوند. بدیھی است صرفاً گواھی صادره توسط این مراکز مورد تأیید این پلیس می باشد مقتضی است دستور فرمایید نسبت به معرفی متقاضیان واحدھای صنفی به این بیمارستان جھت اخذ گواھی عدم اعتیاد اقدام لازم صورت پذیرد. گفتنی است از تاریخ اعلام نامه، گواھی ھای صادره عدم اعتیاد توسط سایر مراکز، مورد تأیید این پلیس نمی باشد و دفاتر پلیس +١٠ از ثبت آنھا خودداری می نمایند.ـ رئیس اداره نظارت بر اماکن عمومی ھرمزگان» در پاسخ بھ شکایت مذکور، معاون حقوقی و امور نمایندگان مجلس فرماندھی انتظامی استان ھرمزگان بھ موجب لایحھ شماره :کھ است داده توضیح ١٣٩٨/۵/١۵ـ٣٧٣۴/۴/۴/١١٨

«١ـ بخشنامه مورد شکایت بخشنامه نبوده بلکه صرفاً دستورالعملی بوده که پیرو بخشنامه وزارت بھداشت شماره ١١۴٩٣١ ـ ۴/٨/١٣٨٢ صادر شده است.

٢ـ اکثر آزمایشگاهھای تشخیص پزشکی کھ قانوناً باید با مشارکت دارندگان دکتری تخصصی در چھار رشتھ بیوشیمی، میکروب شناسی، ایمنولوژی، سرولوژی و خونشناسی باشد صرفاً وجود یک متخصص اداره میشوند (و مورد اعتماد نمیباشند).

٣ـ طبق قاعده فقھی «اثبات شی نفی ماعدا نمیکند» اثبات اینکھ وزارت بھداشت صرفاً متولی صدور مجوز پروانھ تأسیس آزمایشگاه است صلاحیت نیروی انتظامی را در ورود بھ این امر نفی نمیکند.

۴ـ قانونگذار پلیس نظارت را ملزم به تأییدیه تمامی آزمایشگاه ھا ننموده و وظیفه نظارت بر برخی امور را به پلیس نظارت بر اماکن عمومی داده است و به حکم قاعده اذن در شی اذن در لوازم آن نیز ھست پلیس می تواند نتایج آزمایشگاه ھای غیر معتمد را قبول نکند.

۵ ـ اطلاعات مربوط به مراجعین به آزمایشگاه ھای بیمارستان نیروی انتظامی در سوابق آنھا درج می شود و در صورت مراجعه مجدد سوابق قبلی وی مشخص میشود در حالی که در سایر آزمایشگاه ھا این سوابق درج نمی شود و فرد می تواند با مراجعه به آزمایشگاه ھای متعدد بالاخر پاسخ مورد نظر خود را دریافت کند.» ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ٢١/٨/١٣٩٨ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی ھیأت عمومی

با عنایت به اینکه نیروی انتظامی برای وضع مقرره مورد شکایت که طی آن متقاضیان دریافت گواھی عدم اعتیاد را مکلف به مراجعه به مراکز مورد وثوق نیروی انتظامی کرده و صرفاً گواھی ھای صادره از بیمارستان خاتم الانبیاء بندرعباس را مورد وثوق دانسته و گواھی ھای صادر شده از سایر مراکز آزمایشگاھی را قابل ثبت در دفاتر پلیس +١٠ ندانسته، دلیل و مستند قانونی که این اختیار را به نیروی انتظامی داده باشد ارائه و ابراز نشده، از طرفی قانونگذار به شرح ماده ٢٢ قانون تشدید مجازات مرتکبین جرایم مواد مخدر در این خصوص تعیین تکلیف کرده و آزمایشگاه ھای دارای مجوز از نیروی انتظامی را نیز مجاز به انجام آزمایش اعتیاد نموده و منعی برای انجام این آزمایش در سایر آزمایشگاه ھا ایجاد نکرده است، بنابراین بخشنامه مورد شکایت مغایر قانون و خارج از اختیارات قانونی وضع شده و مستند به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود.

رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی