رای شماره ٢٧٢۶ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: ابطال دستورالعمل شماره ٧١٧/٩٧٢۶/٢٧۴ـ ١٣٩٧/۶/٢٠ معاون پشتیبانی و منابع انسانی سازمان بھزیستی کشور
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
یک نسخـه از رأی ھیأت عمـومی دیـوان عـدالت اداری به شمـاره دادنـامـه ٩٨٠٩٩٧٠٩٠۵٨١١٢٧٢۶ مورخ ١٣٩٨/٩/١٩ با موضوع: «ابطال دستورالعمل شماره ٧١٧/٩٧٢۶/٢٧۴ـ ١٣٩٧/۶/٢٠ معاون پشتیبانی و منابع انسانی سازمان بھزیستی کشور» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه: ١٣٩٨/٩/١٩ شماره دادنامه: ٢٧٢۶ شماره پرونده: ٩٧٠٢٢٨٧
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای علی ناصری مھر
موضوع شکایت و خواسته: ابطال دستورالعمل شماره ٧١٧/٩٧٢۶/٢٧۴ـ١٣٩٧/۶/٢٠ معاون پشتیبانی و منابع انسانی سازمان بھزیستی استان تھران
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال دستورالعمل شماره ٧١٧/٩٧٢۶/٢٧۴ـ ١٣٩٧/۶/٢٠ معاون پشتیبانی و منابع انسانی سازمان بھزیستی استان تھران را خواستار شده و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
«اینجانب در سال ١٣٩۶ در رشته مھندسی کامپیوتر دانشگاه امیرکبیر (پردیس بین الملل) پذیرفته شدم و به علت معلولیت جسمی دارای پرونده در بھزیستی استان تھران می باشم. در ارتباط با قانون جامع حمایت از معلولان مصوب سال ١٣٨٣ و قانون حمایت از معلولان مصوب ١٣٩٧ در ماده ٨) قانون ٨٣ (و ماده ٩) قانون ٩٧ (به صراحت تحصیل رایگان معلولان تحت پوشش بھزیستی را در مقاطع مختلف و سنین مختلف، تأکید نموده ولی سازمان بھزیستی استان تھران طی دستورالعمل شماره ٧١٧/٩٧٢۶/٢٧۴ـ١٣٩٧/۶/٢٠ که به امضای معاون پشتیبانی و منابع انسانی آن اداره رسیده، مانع از اجرای کامل قوانین فوق گردیده و با آنھا در تضاد است. لذا درخواست ابطال دستورالعمل یاد شده را دارم و نیز الزام آن سازمان به پرداخت شھریه دانشگاه اینجانب را خواستارم.»
متن دستورالعمل مورد اعتراض به قرار زیر است:
«مدیر محترم بھزیستی شھرستان…
رئیس محترم اداره بھزیستی شھرستان…
سلام علیکم:
احتراماً به استحضار می رساند در خصوص تسھیلات امور دانشجویی مددجویان تحت پوشش، سازمان بھزیستی ھیچگونه تعھدی نسبت به پرداخت شھریه دانشجویانی که در واحدھای بین المللی داخلی یا خارج دانشگاه ھای دولتی یا غیردولتی مشغول به تحصیل می باشند را ندارد، لذا خواھشمند است دستور فرمایید تا به نحوی مطلوب اطلاع رسانی لازم صوت پذیرد تا مددجویان واجد شرایط، بدون ھیچ گونه مشکلی امکان بھره مندی از تسھیلات امور دانشجویی مطابق با بخشنامه ھای ابلاغی را داشته باشند.ـ معاون پشتیبانی و منابع انسانی»
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل امور حقوقی سازمان بھزیستی کشور به موجب لایحه شماره ٩٠٠/٩٨/٨١٠٣٨ـ١٣٩٨/۶/٢۴ توضیح داده است که:
«احتراماً،درخصوص کلاسه پرونده٩٧٠٢٢٨٧ به شماره پرونده ٩٧٠٩٩٨٠٩٠۵٨٠١۵٠٩ـ ١٣٩٧/٨/٢ موضوع دادخواست آقای علی ناصری مبنی بر ابطال دستورالعمل ٧١٧/٩٧٢۶/٢٧۴ـ ١٣٩٧/۶/٢٠ معاون پشتیبانی و امور مالی بھزیستی استان تھران و الزام بھزیستی استان تھران به پرداخت شھریه دانشگاه دفاعیات قانونی این سازمان را به شرح ذیل به استحضار عالی می رساند:
١ـ به استناد ماده ٢ آیین نامه اجرایی ماده ٨ قانون جامع حمایت از معلولان کلیه معلولان نیازمند واجد شرایط می توانند از آموزش رایگان در تمام مقاطع تحصیلی و در کلیه واحدھای آموزشی بھره مند گردند و به استناد بند (پ) ھمان آیین نامه معلول نیازمند واجد شرایط معلولی می باشد که نیازمند بودن وی به تأیید واحدھای ذیربط در سازمان بھزیستی کشور رسیده است.
٢ـ با استناد به بخشنامه شماره ٢/٢٢/١٢۴۴٩ـ١٣٩٢/٢/۴ صادره از مدیرکل دفتر گسترش و برنامه ریزی آموزش عالی و دبیر شورای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری عنوان واحدھای بین الملل به پردیس خودگردان تغییر نام یافته و واحدھای دانشگاھی از استفاده از عنوان واحد بین الملل منع شده و ھمچنین با استناد به بند ٢ـ٣ شیوه نامه تاسیس پردیس دانشگاھی معاونت آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری فضاھای فیزیکی پردیس دانشگاھی مستقل از فضاھای فیزیکی موجود دانشگاه مادر (خارج از سایت اصلی دانشگاه) و یا در مناطق آزاد تجاری، مناطق ویژه می باشد.
٣ـ واحدھای پردیس بین الملل بر اساس بند ی از ماده ٢٠ قانون برنامه پنجم توسعه تشکیل یافته و ھمان گونه که مستحضرید اجرای برنامه پنجساله پنجم در سال ١٣٩۴ به اتمام رسیده است و بر اساس بند ١١ دستورالعمل اجرایی شیوه نامه تاسیس پردیسھای دانشگاھی مصوب ١٣٩٠/۵/١ شورای گسترش آموزش عالی دانشجویان ورودی در پردیسھای دانشگاھی می بایست تا اتمام دوره در پردیس ادامه تحصیل بدھند و انتقال آنان به ساختمان اصلی دانشگاه مادر امکان پذیر نخواھد بود و ھمچنین بر اساس بند ۶ ھمان دستورالعمل شھریه ثابت و متغیر برای دوره ھای دائر در پردیسھای بین الملل دانشگاھی توسط ھیأت امناء دانشگاه مادر تعیین خواھد شد و ھمچنین بر اساس شیوه نامه ھای تاسیس پردیسھای بین الملل دانشگاھی، این واحدھا می بایست در شھر محل استقرار دانشگاه مادر یا دیگر شھرھا و مناطق آزاد داخل و خارج کشور به صورت خودگردان تاسیس شوند.با عنایت به اینکه حدود پنج میلیون نفر تحت پوشش سازمان بھزیستی کشور می باشند و از این سازمان مستمری و خدمات دریافت می کنند و با توجه به اینکه در آیین نامه اجرایی ماده ٨ قانون جامع حمایت از معلولان مصوب سال ١٣٨٣ اشاره ایی به پردیس ھای بین الملل نشده است و ھمچنین با استناد به بند ٢ آیین نامه اجرایی ماده ٨ قانون جامع حمایت از معلولان مصوب سال ١٣٨٣ پرداخت شھریه تنھا به مددجویان نیازمند مورد تأیید واحدھای سازمان بھزسیتی امکان پذیر می باشد و با توجه به اتمام برنامه پنجم توسعه و ھمچنین منع قانونی و نبود بودجه جھت پرداخت شھریه دانشجویان پذیرفته شده در واحدھای پردیس بین الملل، لذا تقاضای رد دادخواست خواھان مورد استدعا می باشد.»
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٨/٩/١٩ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
به موجب ماده ٩ قانون حمایت از حقوق معلولان مقرر شده است افراد دارای معلولیت نیازمند واجد شرایط می توانند با معرفی سازمان بھزیستی از آموزش عالی رایگان در واحـدھای آموزشی تابعـه وزارتخانه ھای آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری و بھداشت، درمان و آموزش پزشکی و دیگر دستگاه ھای دولتی و دانشگاه آزاد اسلامی و سایر مراکز آموزش عالی غیردولتی بھره مند شوند و پرداخت شھریه حسب قسمت اخیر ماده مذکور، از محل ردیف مربوطه در بودجه سنواتی تأمین می شود. عبارات مقـرر در ماده ٩ قانون مذکور، واحدھای بین المللی داخل یا خارج دانشگاه ھای دولتی یا غیردولتی را نیز در برمی گیرد. بر این اساس مستثنا کردن این واحدھا از شمول حکم مقرر در ماده ٩ به موجب بخشنامه مورد اعتراض و در نتیجه محروم کردن معلـولان از امتیـاز موضوع این مـاده خلاف قانـون است و دستـورالعمل مورد اعتراض از این حیث ابطال می شود.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی