رای شماره ٢٣٩٧ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: ابطال نامه شماره ٣٧٧۵٩٨ ـ ١٣٩٧/٧/٢٠ رئیس امور مدیریت مشاغل و نظام ھای پرداخت سازمان اداری و استخدامی کشور
١٣٩٨/٩/٣ ٩٧٠٣۴۶٨شماره
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران یک نسخـه از رأی ھیأت عمـومی دیـوان عـدالت اداری به شمـاره دادنـامـه ٩٨٠٩٩٧٠٩٠۵٨١٢٣٩٧ مورخ ١۴/٨/١٣٩٨ با موضوع: «ابطال نامه شماره ٣٧٧۵٩٨ ـ ٢٠/٧/١٣٩٧ رئیس امور مدیریت مشاغل و نظام ھای پرداخت سازمان اداری و استخدامی کشور » جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه: ١۴/٨/١٣٩٨ شماره دادنامه: ٢٣٩٧ شماره پرونده: ٩٧/٣۴۶٨
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای احمد تسلیمی فر
موضوع شکایت و خواسته: ابطال نامه شماره ٣٧٧۵٩٨ ـ ٢٠/٧/١٣٩٧ رئیس امور مدیریت مشاغل و نظام ھای پرداخت سازمان اداری و استخدامی کشور
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال نامه شماره ٣٧٧۵٩٨ ـ ٢٠/٧/١٣٩٧ رئیس امور مدیریت شاغل و نظام ھای پرداخت سازمان اداری و استخدامی کشور را خواستار شده و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
«احتراماً به موجب ماده ٣ آیین نامه اجرایی نحوه تعیین فوق العاده ایثارگری، نشانھا و خدمات اداری در مناطق جنگ زده و بند ٢ ماده ۶٨ قانون لایحه خدمات کشوری موضوع ابلاغیه شماره ٢٠۶/۴٠/١١/ط ـ ٢١/١٠/١٣٨٨ ستاد کل نیروھای مسلح، سه چھارم خدمات کارکنان وظیفه که توسط ارتش جمھوری اسلامی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، کمیته انقلاب اسلامی و … به جبھه و مناطق عملیاتی دوران دفاع مقدس اعزام شده اند خدمت داوطلبانه محسوب می گردد که مدارک تقدیمی از فرماندھی ناحیه مقاومت بسیج نیشابور به شماره نامه ٨٢٧/۵٢٧/زم ـ ۴/٢/١٣٩٧ نامه فرماندھی سپاه امام رضا (ع) به شماره ١٩٢١/۴٠/۵٢٧/زم ـ ۵/٢/١٣٩٧ حکایت از سابقه خدمت داوطلبانه بیش از ٢۵ ماه و پانزده روز اینجانب در جبھه می باشد. نظر به اینکه ابلاغیه شماره ٢٠۶/۴٠/١١/ط ـ ٢١/١٠/١٣٨٨ توسط ستاد کل نیروھای مسلح موضوع سه چھارم خدمت کارکنان وظیفه و … به تصویب رسیده است. حال آن که آقای شاه نظری رئیس امور مدیریت مشاغل و نظام ھای پرداخت سازمان امور اداری و استخدامی کشور طی نامه شماره ٣٧٧۵٩٨ ـ ٢٠/٧/١٣٩٧ اعلام نموده است «امتیازات ایثارگری مربوط به خدمت داوطلبان در جبھه، موضوع احتساب سه چھارم خدمت وظیفه کارکنان در جبھه، از تاریخ دستورالعمل شماره ۴۵/١۴/٢٠١/م/۴/ن ـ ١۴/۵/١٣٩١ ستاد کل نیروھای مسلح مجاز است» این در حالیست که مکاتبات برخی از دستگاه ھای اجرایی از جمله بخشنامه شماره ٧١٠/۵٩ ـ ٢/١١/١٣٩١ معاونت توسعه و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش، نامه شماره ۴٢٨٢۴/١۶/٨٠ ـ ١٧/١١/١٣٩١ مشاور استاندار و مسئول ھماھنگی امور ایثارگران استانداری گیلان و نامه شماره ٣٩٣٣/٢٠٩/ د ـ ٨/١٢/١٣٩١ مشاور معاونت توسعه و مدیرکل منابع انسانی و پشتیبانی وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی، صریحاً تاریخ اجرای دستورالعمل ستاد کل نیروھای مسلح موضوع سه چھارم خدمت وظیفه را از ١/١٠/١٣٨٨ اعلام کرده اند. لذا با عنایت به مراتب فوق از آن مقام تقاضای ابطال نامه شماره ٣٧٧۵٩٨ ـ ٢٠/٧/١٣٩٧ رئیس امور مدیریت مشاغل و نظام ھای پرداخت سازمان امور اداری و استخدامی کشور و الزام سازمان طرف شکایت به صدور احکام فوق العاده ایثارگری اینجانب از تاریخ ١/١٠/١٣٨٨ مورد استدعاست.» متن مقرره مورد اعتراض بھ شرح زیر است:
«جناب آقای صفوتی امین
مدیرکل محترم توسعه منابع انسانی ـ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
با سلام و احترام
بازگشت به نامه شماره ١٢٨٢١٠ ـ ٣/٧/١٣٩٧ اعلام می دارد: بھره مندی رزمندگان گرامی (اعم از شاغل و بازنشسته) از امتیازات ایثارگری مربوط به خدمت داوطلبانه در جبھه، موضوع احتساب سه چھارم خدمت وظیفه کارکنان در جبھه، از تاریخ صدور دستورالعمل شماره ۴۵/١۴/٢٠١/م/۴/ن ـ ١۴/۵/١٣٩١ ستاد کل نیروھای مسلح مجاز می باشد و قبل از این تاریخ موضوعیت ندارد.ـ رئیس امور مدیریت مشاغل و نظام ھای پرداخت» در پاسخ بھ شکایت مذکور، رئیس امور حقوقی و قوانین سازمان اداری و استخدامی کشور بھ موجب لایحھ شماره ٧٠٩٠٢١ ـ ١٩/١٢/١٣٩٧ توضیح داده است کھ:
«مدیر محترم دفتر ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
موضوع: شکایت آقای احمد تسلیمی فر
با سلام و احترام
بازگشت به شماره پرونده ٩٧٠٩٩٨٠٩٠۵٨٠٢٠۶٩ ـ ٢٩/١١/١٣٩٧ به استحضار می رساند: با توجه به ھماھنگی به عمل آمده با امور مدیریت مشاغل و نظام ھای پرداخت این سازمان این نتیجه حاصل شد که نامه شماره ٣٧٧۵٩٨ ـ ٢٠/٧/١٣٩٧ امور مدیریت مشاغل و نظام ھای پرداخت، با موضوع بھره مندی رزمندگان از امتیازات ایثارگری مربوط به خدمت داوطلبانه در جبھه، در رابطه با احتساب سه چھارم خدمت کارکنان درجبھه با استناد به دستورالعمل شماره ۴۵/١۴/٢٠١/م/۴/ن ـ ١۴/۵/١٣٩١ ستاد کل نیروھای مسلح که مقرر می دارد: «به موجب ماده ٣ آیین نامه اجرایی تعیین فوق العاده ایثارگری نشانھا و خدمات اداری در مناطق جنگ زده (موضوع بند ٢ ماده ۶٨ قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ١٣٨۶ ،(سه چھارم مدت خدمت کارکنان وظیفه جزء خدمت داوطلبانه محسوب می شود» تنظیم شده است. اضافه می نماید ابلاغیه صادره از سوی ستاد کل نیروھای مسلح به شماره ٢٠۶/۴٠/١١/ط ـ ٢١/١٠/١٣٨٨ که مورد استناد نامبرده قرار گرفته است، به منظور استقرار نظام پرداخت در نیروھای مسلح مبتنی بر فصل دھم قانون مدیریت خدمات کشوری تھیه شده است و تسری آن به کارکنان وظیفه سایر دستگاه ھا توجیه قانونی ندارد. علاوه بر مراتب فوق موارد زیر را نیز اعلام می دارد: استناد شاکی در این زمینه برخی از مکاتبات دستگاه ھا می باشد که این مکاتبات نمی تواند ملاک عمل باشد. شاکی دلایلی مبنی بر مغایرت نامه مورد تقاضا برای ابطال با قانون یا شرع و یا تجاوز از اختیارات و … ارائه ننموده و اعتراض می نماید به این امر که چرا به جای اینکه به مکاتبات دستگاه ھا استناد شود به دستورالعمل شماره ۴۵/١۴/٢٠١/م/۴/ن ـ ١۴/۵/١٣٩١ ستاد کل نیروھای مسلح استناد شده که البته این گونه اعتراض امر بدیعی است. خواسته اصلی شاکی در واقع اصلاح تاریخ اجرای حکم کارگزینی صادره در مورد خود می باشد که رسیدگی به این امر به عھده شعب دیوان می باشد نه ھیأت عمومی. با توجه به مطالب فوق تقاضای رد شکایت شاکی را دارد.» ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١۴/٨/١٣٩٨ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
در ماده مقرره مورد شکایت نه از جھتی که شاکی بیان داشته است بلکه به دلایل زیر ابطال می شود. اولاً ١١٧ قانون مدیریت خدمات کشوری، نیروھای مسلح از شمول قانون مذکور مستثنی شده اند و در خصوص نیروھای نظامی و انتظامی مطابق نظر مقام معظم رھبری عمل می شود. در این ارتباط ستاد کل نیروھای مسلح طی گردش کار شماره ٧۴۶۵۶ ـ ٢٠/١٠/١٣٨٨ از محضر مقام معظم رھبری درخواست کرده است تا فصول دھم و سیزدھم قانون مدیریت خدمات کشوری با لحاظ ویژگی ھای خاص نیروھای مسلح به نیروھای مسلح تسری یابد که مورد موافقت معظم له واقع شده و متعاقب آن آیین نامه ھای مربوط به اجرای این فصول شامل ١٣ آیین نامه از جمله آیین نامه اجرایی نحوه تعیین فوق العاده ایثارگری، نشان ھا و خدمات اداری در مناطق جنگ زده (موضوع بند ٢ ماده ۶٨ قانون مدیریت خدمات کشوری ) توسط ستاد کل نیروھای مسلح تھیه و طی گردش کار شماره ٧۴۶۵۶ ـ ٢٠/٨/١٣٨٨ با تأیید مقام معظم رھبری جھت اجرا در نیروھای مسلح ابلاغ شده است. بنا به مراتب فوق، آیین نامه ھایی که در راستای گردش کار فوق تھیه شده است صرفاً در : بر اساس نیروھای مسلح قابلیت اجرا دارد و قابل تسری به سایر دستگاه ھای اجرایی نمی باشد. ثانیاً قانون خدمت نظام وظیفه عمومی مصوب سال ١٣۶٣ و اصلاحات بعدی آن خدمت کارکنان وظیفه جنبه تکلیفی داشته و داوطلبانه محسوب نمی شود و بند ٢ ماده ۶٨ قانون مدیریت خدمات کشوری، پرداخت فوق العاده ایثارگری را برای ایثارگرانی مقرر داشته که خدمت داوطلبانه در جبھه داشته باشند، بنابراین : بند ٣ آیین نامه اجرایی نحوه تعیین فوق العاده ایثارگری، نشان ھا و رزمندگان وظیفه را در بر نمی گیرد. ثالثاً خدمات اداری در مناطق جنگ زده (موضوع بند ٢ ماده ۶٨ قانون مدیریت خدمات کشوری) ستاد کل نیروھای مسلح که در آن مقرر شده: «سه چھارم مدت خدمت کارکنان پایور و وظیفه که توسط ارتش جمھوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، کمیته، شھربانی و ژاندارمری (نیروی انتظامی)، وزارت سپاه و وزارت دفاع و جھاد سازندگی سابق به جبھه و مناطق عملیاتی دوران دفاع مقدس اعزام شده اند، خدمت
داوطلبانه تلقی می گردد.» به جھت اخذ تأییدیه خاص از فرماندھی معظم کل قوا صرفاً در سطح نیروھای مسلح قابلیت اجرا دارد و قابل تسری به سایر دستگاه ھای اجرایی نیست. مضافاً اینکه براساس سند راھبردی خدمات رسانی به رزمندگان که به پیشنھاد مشترک ستاد کل نیروھای مسلح، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروھای مسلح، بنیاد شھید و امور ایثارگران و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و به استناد بند (ی) ماده (۴۴ (قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمھوری اسلامی ایران ـ مصوب ١٣٨٩ـ و تبصره بند (و) ماده (١ (قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران طی شماره ۵٠۶٣٩/ت۴٩١٨۵ ـ ٢٣/۴/١٣٩۴ به تصویب ھیأت وزیران رسیده است، در بند ٩/٢ آن مقرر شده: «رزمندگان در این سند از نظر شغلی و وضعیت استخدامی و نحوه حضور در مناطق جنگی و عملیاتی و امنیتی (موظف یا داوطلبانه) به چھار گروه تقسیم می گردند: ب ـ گروه دوم) کارکنان وظیفه نیروھای مسلح «موظفی» و صرفاً در تبصره ٢ این بند مقرر داشته: «در خصوص آن دسته از کارکنان نیروھای مسلح (اعم از کادر ) که بر اساس اختیار خود و داوطلبانه در مأموریت جنگی شرکت می کنند از امتیازات داوطلبین برخوردار خواھند شد.» بنابر این مقرره مورد شکایت از این جھت که احتساب سه چھارم خدمت وظیفه کارکنان در جبھه را به طور مطلق داوطلبانه مقرر کرده است، صرف نظر از زمان اجرای آن، به علت مغایرت با موازین قانونی یاد شده با استناد به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی