رای شماره ٢٣١٣ الی ٢٣١۵ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: ایام بھره مندی از مرخصی زایمان جزو دوره تعھد خدمت پزشکان متخصص دوره دستیاری پزشکی محسوب نمی شود
١٣٩٨/٨/٢٢ ٩٧٠٠٩١۶شماره
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس محترم ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
با سلام
یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ھای ٩٨٠٩٩٧٠٩٠۵٨١٢٣١٣ الی ٩٨٠٩٩٧٠٩٠۵٨١٢٣١۵ مورخ ٣٠/٧/١٣٩٨ با موضوع: «ایام بھره مندی از مرخصی زایمان جزو دوره تعھد خدمت پزشکان متخصص دوره دستیاری پزشکی محسوب نمی شود.» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه: ٣٠/٧/١٣٩٨ شماره دادنامه: ٢٣١٣ الی ٢٣١۵
٩١۶/٩٧ ،٣٧۶۴/٩٧ ،۴٣٨/٩٨ :پرونده شماره
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقایان: امیر طریقی، سیدحسین جلالی و خانم: یسری جھانگیری
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند ٢ بخشنامه شماره ۴٠۴/١٠٠ ـ ١٧/۵/١٣٩۴ وزیر بھداشت، درمان و آموزش پزشکی
گردش کار: الف) آقای امیر طریقی به موجب دادخواستی ابطال بند ٢ بخشنامه شماره ۴٠۴/١٠٠ ـ ١٧/۵/١٣٩۴ وزیر بھداشت، درمان و آموزش پزشکی را خواستار شده و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
«ریاست محترم دیوان عدالت اداری با سلام و احترام: ھمان طور که مستحضر ھستید پس از تصویب قانون اصلاح قوانین تنظیم خانواده که مطابق تبصره ٢ آن به دولت اجازه داده شده است مرخصی زایمان مادران را به ٩ ماه افزایش دھد، ھیأت دولت جمھوری اسلامی ایران در تاریخ ١٩/۴/١٣٩٢ طی بند اول تصویب نامه شماره ٩٢٠٩١ مدت مرخصی زایمان ھمه زنان شاغل (اعم از بخش دولتی و غیردولتی) را ٩ ماه تمام با پرداخت حقوق و فوق العاده ھای مربوطه تعیین نمود. متعاقباً وزیر بھداشت، درمان و آموزش پزشکی، در بخشنامه ای که برخلاف متن قانون و تصویب نامه ھیأت وزیران و خصوصاً قوانین تأمین اجتماعی است طی بخشنامه شماره ۴٠۴/١٠٠ ـ ١٧/۵/١٣٩۴ صرفاً ۴ ماه از مرخصی زایمان را جزو دوره تعھد خدمت پزشکان (طرح ضریب کا) محاسبه نمود! این مساله در حالی است که: مطابق قوانین سابق تأمین اجتماعی، مرخصی زایمان ۶ ماه بود و در قوانین برای وزیر اختیاری در تعیین اولاً زمان کمتری (۴ ماه) به عنوان مرخصی زایمان در نظر گرفته نشده است. با تصویب قانون اصلاح قوانین تنظیم خانواده و صراحت تبصره ٢ آن و تصویب نامه ھیأت وزیران، مبنی بر ثانیاً افزایش مدت مرخصی زایمان به ٩ ماه تعیین ھر مدتی اعم از ۴ ماه مصرح در بخشنامه وزیر بھداشت، درمان و آموزش پزشکی، غیرقانونی وخلاف صریح قانون مدون و تصویب نامه مصوب مرجع بالاتری چون ھیأت وزیران است. ھمان طور که از ُ مر صریح قانون و خصوصاً تصویب نامه ھیأت وزیران برمی آید، مرخصی زایمان جزو ثالثاً سنوات کاری زن به حساب می آید، در حالی که در بخشنامه وزیر ۵ ماه از مدت مرخصی زایمان جزو سوابق کاری مادر به حساب نیامده و از این رو مخالف آشکار با قانون و تصویب نامه ٩٢٠٩١٠ ـ ١٩/۴/١٣٩٢ دارد. وزیر بھداشت در بخشنامه دیگری به شماره ٧٧٠/١٠٠ ـ ١/٩/١٣٩۴ که با عمومات قانونی ھمخوانی رابعاً دارد، محل دریافت حقوق دوره مرخصی زایمان را تا ٩ ماھگی مشخص کرده است به این معنا که مطابق بخشنامه ٧٧٠ مادران مشمول طرح ضریب کا تا ٩ ماه مستحق دریافت حقوق (از دانشگاه یا بیمه حسب مورد) می باشند، در حالی که مطابق بخشنامه شماره ۴٠۴ مدت ۵ ماه از این دوره که بابتش حقوق دریافت شده جزیی از خدمت مادر محسوب نشده و مادر می باید پس از پایان دوره ٩ ماھه مرخصی زایمان، نسبت بابت آن حقوق دریافت دارد. چنین تناقضی از آنجا ناشی به انجام تعھد ۵ ماه باقیمانده اقدام کرده و مجددا می شود که مطابق صراحت تصویب نامه ھیأت وزیران، مرخصی ٩ ماھه زایمان با داشتن حقوق کامل اعطا شده است و از این رو قطعاً می باید مدت آن جزو دوره خدمت مادران پزشکی که مشغول گذراندن دوره طرح تخصص خود ھستند محسوب گردد. کما اینکه این مدت برای مشمولین قوانین تأمین اجتماعی در بخش خصوصی و برای مشمولین قوانین استخدامی در بخش دولتی، جزئی از سنوات مادران استفاده کننده از مرخصی زایمان محسوب می گردد. مطابق بند ٩ از اصل ٣ قانون اساسی، مشخصاً بخشنامه وزیر بھداشت، درمان و آموزش پزشکی خامساً تبعیضی بین مادران پزشک مشمول طرح تخصصی و سایر مادران برقرار می کند. زیرا دسته اول صرفاً ۴ ماه از دوره طرحشان جزو سوابق خدمتی منظور می گردد اما در خصوص بقیه کل ٩ماه مرخصی زایمان جزو سوابق ایشان منظور می گردد. النھایه ضمن طرح مساله و با توجه به اینکه مطابق قوانین، مدت مرخصی زایمان، طبق قانون مجلس و تصویب نامه ھیأت وزیران ٩ ماه است و در ھیچ کجای قانون، اختیاری برای وزیر جھت محدود کردن این حق نسبت به پزشکان مشمول طرح وجود ندارد و از آنجا که بند ٢ بخشنامه شماره ۴٠۴/١٠٠ ـ ١٧/۵/١٣٩۴ وزیر بھداشت به حقوق مکتسبه مادران پزشک مشمول طرح تخصصی ضریب کا خدشه وارد کرده و بنیان ھای خانواده و فرزندآوری را متزلزل می نماید، بدین وسیله تقاضای ابطال آن را دارم.» متن بخشنامه در قسمت مورد اعتراض به قرار زیر است:
«٢ـ در ھر زایمان به ازای ھر فرزند چھار ماه از مرخصی زایمان به عنوان دوره تعھد کلیه متخصصین عام یا خاص (اعم از ھیأت علمی و غیرھیأت علمی) قابل محاسبه می باشد. ـ وزیر بھداشت، درمان و آموزش پزشکی» در پاسخ به شکایت مذکور، سرپرست دفتر امور حقوقی وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی به موجب لایحه شماره ١٩٠٨/١٠٧ ـ ١/١١/١٣٩٧ توضیح داده است که:
«ریاست محترم ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با اھدای سلام
احتراماً در ارتباط با پرونده کلاسه ٨٣٨٣۶ موضوع شکایت آقای امیر طریقی به خواسته ابطال بند دوم بخشنامه ۴٠۴/١٠٠ ـ ١٧/۵/١٣٩۴ وزیر بھداشت، درمان و آموزش پزشکی موضوع احتساب ۴ ماه از مدت مرخصی زایمان متخصصین خانم که در حال گذراندن تعھدات دوره مربوطه می باشند به عنوان خدمت دوره تخصص مراتب ذیل به استحضار می رسد:
١ـ شاکی وفق دادخواست تقدیمی اعلام نموده است که وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی وفق بند دوم بخشنامه مذکور صرفاً چھار ماه از نه ماه مدت مرخصی زایمان متخصصین خانم که در حال انجام تعھدات مربوط به دوره دستیاری می باشند به عنوان خدمات دوره تخصص احتساب می گردد. وی با استناد به ماده واحده قانون اصلاح قوانین تنظیم جمعیت و خانواده مصوب سال ١٣٩٢ و تصویب نامه شماره ٩٢٠٩١/ت۴۶۵٢٧ ـ ١٩/۴/١٣٩٢ ھیأت وزیران متقاضی ابطال بند دوم بخشنامه ۴٠۴/١٠٠ ـ ١٧/۵/١٣٩۴ وزیر بھداشت، درمان و آموزش پزشکی گردیده است.
٢ـ در خصوص شکایت مطروحه لازم به ذکر است، استناد شاکی در دادخواست تقدیمی به تبصره ٢ ماده واحده قانون اصلاح قوانین تنظیم جمعیت وخانواده مصوب سال١٣٩٢ که وفق آن اعلام شده است، به دولت اجازه داده شده است مرخصی زایمان مادران را به نُه ماه افزایش دھد و ھمچنین مصوبه ھیأت وزیران به شماره ٩٢٠٩١/ت۴۶۵٢۵٧ ـ ١٩/۴/١٣٩٢ که برابر آن مدت مرخصی زایمان (یک و ٢ قلو) زنان شاغل در بخشھای دولتی و غیردولتی را نه ماه تمام با پرداخت حقوق و فوق العاده ھای مربوط تعیین کرده است می باشد. ھمان گونه که مشاھده می فرمایید، مستندات مذکور در خصوص افزایش مرخصی زایمان مستخدمین از شش ماه به نه ماه بوده و ھیچگونه ارتباطی به احتساب مدت مرخصی زایمان متعھدین خدمت دوره دستیاری به عنوان بخشی از تعھدات مربوطه ندارد.
٣ ـ مشمولان بخشنامه مورد اعتراض شاکی مستخدمین وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی نبوده، بلکه بخشنامه مذکور در ارتباط با متعھدینی است که با توجه به اسناد تعھد ایداعی به وزارت بھداشت، پس از پایان تحصیل، متعھد به انجام خدمات مورد تعھد به میزان اعلامی در مفاد سند مزبور در مناطق مورد نیاز این وزارتخانه می باشند.
۴ـ این افراد مطمئناً حق استفاده از مرخصی زایمان را به مدت نه ماه دارند معھذا مدت مزبور جزو خدمات مورد تعھد آنان که میزان آن در اسناد تعھد قراردادی مشخص و معین می باشد محسوب نمی گردد و اتفاقاً بخشنامه مورد اعتراض شاکی در راستای مساعدت با این افراد بوده علیرغم اینکه مدت تعھدات قراردادی این افراد در اسناد تعھد مشخص و معلوم است، با مساعدت وزیر بھداشت، درمان و آموزش پزشکی در بخشنامه مورد اشاره مقرر گردیده است که ۴ ماه از مدت مرخصی زایمان ایشان به عنوان خدمات مورد تعھد این متعھدین احتساب و از مدت خدمت آنھا کسر گردد.
۵ ـ بر این اساس در فرض لغو بخشنامه مورد اشاره دیگر حتی این مدت نیز در مدت تعھدات این متخصصین احتساب نگردیده و این افراد موظف به انجام مدت اعلامی در اسناد تعھد می باشند، زیرا لغو بخشنامه به معنای احتساب نه ماه مدت مرخصی به عنوان تعھدات دوره تخصص نمی باشد. توضیح اینکه: «وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی در راستای اھداف و وظایف محوله و تأمین بھداشت عمومی و ارتقاءسطح آن، نسبت به تربیت نیروی متخصص از طریق اجرای برنامه ھای آموزشی و بھداشتی وفق قوانین و مقررات اقدام می نماید و افرادی که جھت تحصیل در دوره ھای مختلف پزشکی انتخاب و گزینش می شوند با توجه به مقاطع تحصیلی و مھارتھای دیگر که برای پذیرش رشته ھا و دوره ھا وجود دارد، حسب مقررات موجود، ملزم به انجام خدمت در نقاط مورد نیاز کشور به تشخیص این وزارتخانه می باشند. باتوجه به دوره ھای مختلف و سھمیه ھای متفاوت این افراد دارای تعھدات مختلف می باشند.
۶ ـ افرادی که در آزمون دستیاری تخصصی پذیرفته می شوند نیز برابر قوانین و مقررات مختلف از جمله ماده ٨ قانون اصلاح مواد ٧ و ٨ قانون تأمین وسایل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایرانی و مفاد نشستھای شورای آموزش پزشکی و تخصصی دارای تعھد خدمت می باشند. که این تعھدات بر حسب نوع سھمیه ای که دستیاران پذیرفته شده اند متفاوت است. اشاره می نماید تمامی دستیاران دوره ھای تخصصی در ابتدای تحصیل با حضور در دفاتر اسناد رسمی متعھد می گردیدند که خدمات مورد تعھد را به میزان اعلامی در اسناد تعھد و در ھر محلی که وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی تعیین می نماید، خدمت کنند. با توجه به مراتب فوق الذکر از آنجایی که فارغ التحصیلان دوره تخصص متعھد خدمت به این وزارتخانه می باشد و نه مستخدم این وزارتخانه، بنابراین از حیث احتساب مدت مرخصی زایمان، مشمول قانون اصلاح قوانین تنظیم جمعیت خانواده مصوب سال ١٣٩٢ و تصویب نامه شماره ٩٢٠٩١/ت۴۶۵٢٧ ـ ١٩/۴/١٣٩٢ ھیأت وزیران نبوده و متعھد به مفاد قراردادھای ایداعی مربوطه بوده و در صورتی که در مدت تعھدات قراردادی خود از مرخصی زایمان استفاده نمایند، بدیھی است که مدت مزبور جزء تعھدات خدمت ایشان محسوب نمی گردد. معھذا وزیر بھداشت، درمان و آموزش پزشکی در سال ١٣٩۴ وفق بخشنامه شماره ۴٠۴/١٠٠ ـ ١٧/۵/١٣٩۴ صرفاً در راستای تسھیل و ترویج فرزندآوری و تحکیم مبانی خانواده برای ھر زایمان خانمھای متعھد متخصص و به ازای ھر فرزند، مدت چھار ماه از مرخصی زایمان ایشان را به عنوان خدمت دوره تعھد کلیه متخصصین عام یا خاص (اعم از ھیأت علمی و غیرھیأت علمی) قابل احتساب اعلام نموده است. ٧ ـ ضمناً توجه آن مقام را به دادنامه شماره ١٣۵ ـ ٣٠/٣/١٣٩٠ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در خصوص احتساب مرخصی ھای استعلاجی متخصصین متعھد خدمت به عنوان قسمتی از تعھدات جلب می نماید که مطابق مفاد رأی مزبور ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری متعھدین خدمت دوره تخصص را که بر اساس مفاد سند تعھد خدمت می نمایند از شمول مقررات استخدامی خارج دانسته و رأی به عدم احتساب مدت مرخصی استعلاجی جزء مدت تعھدات صادر نموده است.
٨ ـ در ارتباط با استناد شاکی به بخشنامه ٧٧٠/١٠٠ ـ ١/٩/١٣٩۴ وزارت بھداشت نیز لازم به ذکر است، ھمان گونه که ملاحظه می فرمایید بخشنامه مذکور در ارتباط با نیروھای رسمی، رسمی آزمایشی و مشمولین قانون خدمت پزشکان و پیراپزشکان، پیمانی و قراردادی بوده و ارتباطی با متعھدین خدمت دوره ھای تخصص ندارد صرف نظر از اینکه ھمان گونه که در فوق اشاره گردید ھیچ منعی برای استفاده این متعھدین از ٩ ماه مرخصی زایمان وجود ندارد و امکان استفاده آن از رأی ایشان وجود دارد. با توجه به مراتب مذکور و نظر به اینکه این متعھدین مستخدم وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی نبوده و صرفاً در اجرای مقررات مربوطه و سند تعھد متعھد خدمت این وزارتخانه می باشند، رد شکایت مطروحه از آن مقام مورد تقاضا می باشد.»
ب) آقای سیدحسین جلالی به موجب دادخواست و لایحه تکمیلی ابطال بند ٢ دستورالعمل شماره ۴٠۴/١٠٠ ـ ١٧/۵/١٣٩۴ وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی را خواستار شده و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
«احتراماً ابطال بند٢ دستورالعمل شماره۴٠۴/١٠٠ـ١٧/۵/١٣٩۴ مقام عالی وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی بند ٢ در ھر زایمان به ازای ھر فرزند مدت ۴ ماه از مرخصی زایمان به عنوان خدمت دوره تعھد کلیه متخصصین عام یا خاص قابل محاسبه می باشد به دلیل مخالفت با قانون و شرع مورد تمنا می باشد که شرح و مستدلاً به لایحه ضمیمه می باشد.» دلایل مستندا متن لایحه تکمیلی به قرار زیر است:
«ریاست محترم دیوان عدالت اداری
احتراماً ابطال بند ٢ دستورالعمل شماره ۴٠۴/١٠٠ ـ ١٧/۵/١٣٩۴ مقام عالی وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی «بند ٢ـ در ھر زایمان به ازای ھر فرزند مدت ۴ ماه از مرخصی زایمان به عنوان خدمت دوره تعھد کلیه متخصصین عام یا خاص قابل محاسبه می باشد» به دلیل مخالفت با قانون و شرع مورد تمنی و مستدلاً به لایحه ضمیمه می باشد. می باشد، شرح دلایل مستندا
١ـ قانونگذار فھیم و حکیم در قانون اساسی آورده اند: تمامی آحاد ملت ایران در برابر قانون یکسان و از مزایای آن نیز به طور یکسان باید برخوردار باشند، به ھمین دلیل نمی توان قانونی وضع نمود که شامل یک عده گردد و عده ای نیز از شمول آن خارج گردند مگر به حکم و نص صریح ھمان قانون و یا قانون دیگر.
٢ـ مجلس شورای اسلامی که قانون عادی را وضع می نمایند: مدت مرخصی زایمان را برای خانمھا، ٩ ماه عنوان نموده اند و این مرخصی را با استحقاق حقوق و مزایا دانسته اند، که البته رأی شماره ۶۴ ـ ١٩/٢/١٣٩۴ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری نیز موید این مطلب می باشد. بنابراین ھمچنان که نمی توان مدت مرخصی زایمان را مطابق قواعد آمره ٩ ماه می باشد را کم یا زیاد نمود، به قیاس اولویت دوران تعھد خدمت را نیز نمی توان کم نمود، یعنی چگونه می شود مدت مرخصی زایمان خانمھا را ٩ ماه دانست اما مدت تعھد وی را ۴ ماه منظور کرد به عبارت دیگر وقتی خانمی زایمان می کند به مدت ٩ ماه از مرخصی زایمان طبق قانون بھره مند می گردد ولی مدت تعھد خدمت این خانم فقط و فقط ۴ ماه محاسبه می گردد، مگر می شود به شخصی ٩ ماه مرخصی با حقوق و مزایا طبق قانون تعلق گیرد ولی این ٩ ماه در سنوات و بازنشستگی وی موثر نباشد که اگر این گونه باشد مخالف قانون کار و قانون اساسی و قانون می باشد. به سخن دیگر اگر قانونگذار مرخصی زایمان را ٩ ماه دانسته و آن را مرخصی استحقاقی بر شمرده باید مطابق قانون مزایای آن نیز به شخص تعلق گیرد زیرا از مزایای مرخصی استحقاقی دریافت تمام مزایا می باشد، پس نمی توان شخص را از بعضی از مزایای مرخصی استحقاقی محروم و از بعضی جھات آن را اعمال نمود بدین جھت اگر قایل باشیم مرخصی زایمان مرخصی استحقاقی می باشد، بنابراین از تمام مزایای آن باید استفاده شود که یکی از آنھا تعلق گرفتن مدت مرخصی به طور کامل در دوران تعھد می باشد، به نظر می رسد در این دستورالعمل مقام وزارت تعھد خدمت مستخدمین ارجح و بالاتر از قانون می باشد و از منظر قانون باید به شخصی که زایمان نموده ٩ ماه مرخصی استحقاقی داده شود ولی دوران تعھد این شخص ٩ ماه محاسبه نشود و فقط ۴ ماه در نظر گرفته شود که با روح حاکم بر قوانین و شرع مقدس و انور و حتی سند تنظیم جمعیت نیز کاملاً مخالفت دارد با شرح بالا ابطال بند ٢ دستورالعمل شماره ۴٠۴/١٠٠ ـ ١٧/۵/١٣٩۴ مقام عالی وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی بدین نص که «٢ـ در ھر زایمان به ازای ھر فرزند مدت ۴ ماه از مرخصی زایمان به عنوان خدمت دوره تعھد کلیه متخصصین عام یا خاص (اعم از ھیأت علمی و غیرھیأت علمی) قابل محاسبه می باشد» و اصلاح آن به ٩ ماه مورد استدعاست.»
ج) خانم یسری جھانگیری به موجب دادخواستی ابطال بند ٢ دستورالعمل شماره ۴٠۴/١٠٠ ـ ١٧/۵/١٣٩۴ وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی را خواستار شده و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
«ریاست محترم دیوان عدالت اداری
با سلام احتراماً به استحضار می رساند که اینجانب یسری جھانگیری پزشک متخصص و شاغل در دانشگاه علوم پزشکی تھران و تعھد خدمتی ٨ ساله نیز به این دانشگاه داشته که این دوره از مورخ تیر ماه ١٣٩١ شروع و ھم اکنون نیز ادامه دارد. شایان ذکر است اینجانب در مورخ ١٢/۵/١٣٩٣ با تولد فرزندم از مزایای مرخصی استعلاجی زایمان بھره مند می شده ام. اما متاسفاه دانشگاه از ارائه مرخصی خودداری نموده است و پس از پیگیریھایی از وزارت طی بخشنامه ای به شماره ۴٠۴/١٠٠ ـ ١٧/۵/١٣٩۴ اشعار داشته که متخصصین متعھد عام یا خاص می توانند مطابق مصوبه ٩٢٠٩١/ت۴۶۵٢٧ھـ ـ ١٩/۴/١٣٩٢ از مرخصی زایمان با رعایت مقررات مربوطه استفاده نمایند.
٢ـ در ھر زایمان به ازای ھر فرزند ۴ ماه مرخصی زایمان به عنوان خدمت دوره تعھد کلیه متخصصین عام یا خاص (اعم از ھیأت علمی و غیرھیأت علمی) قابل محاسبه می باشد.
٣ـ میزان استفاده از تسھیلات مذکور در بندھای فوق الذکر در سقفھای تعیین شده به درخواست افراد مشمول قابل تغییر است. ھمچنین مادرانی که سن فرزند آنان در تاریخ مذکور به ٩ ماھگی نرسیده است می توانند از این دستورالعمل استفاده نمایند و مدت مرخصی آنان تا ٩ ماھگی نوزاد قابل محاسبه در دوره تعھد می باشد. کاھش ساعات کار دوره شیردھی مطابق قوانین شامل کلیه متخصصین متعھد می باشد. حال نظر به اینکه به موجب بندھای (الف) و (ب) و (پ) ماده ١ قانون استخدام کشوری مصوب ١٣۴۵ با اصلاحات بعدی کسانی که به موجب حکم رسمی مکلف به اشتغال در دستگاه ھای دولتی می گردند مستخدم رسمی دولت تلقی می شوند و به موجب ماده ١۵١ ھمان قانون خدمت تمام وقت در وزارتخانه ھا از لحاظ تعیین پایه و بازنشستگی و وظیفه جزء خدمات دولتی محسوب و منظور خواھد شد، بنابراین با توجه به اینکه به موجب حکم کارگزینی اینجانب مشغول به خدمت تمام وقت در دستگاه دولتی می باشد ھر چند که دوره تعھدات خود را سپری می نمایم لیکن مستخدم دولت تلقی می شود و از کلیه مزایای آن از جمله سنوات بازنشستگی برخوردار می شوم لذا از آنجا که به موجب تبصره ٢ قانون اصلاح قانون تنظیم جمعیت خانواده مصوب ٢٠/٣/١٣٩٢ و رأی وحدت رویه شماره ۶۴ ـ ٣١/١/١٣٩۴ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری مرخصی زایمان مادران شاغل به ٩ ماه افزایش یافته است و به تبع آن دولت مکلف به پرداخت حقوق مزایای ایام ٩ ماھه زایمان نیز گردیده است به طریق اولی ایام مذکور جزو سنوات خدمتی و بخشی از دوره تعھدات می باشد بخشنامه مورد اعتراض باعث تضییع حقوق اینجانب گردیده است ابطال بخشنامه صادره و رسیدگی و صدور رأی وفق مواد ١٠ و ١١ قانون دیوان عدالت اداری مورد استدعاست.» ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ٣٠/٧/١٣٩٨ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
با توجه به استدلال مصرح در رأی وحدت رویه شماره ١۵٠۵ ـ ٣٠/٧/١٣٩٨ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری مبنی بر اینکه ایام بھره مندی از مرخصی زایمان جزو دوره تعھد خدمت پزشکان متخصص دوره دستیاری پزشکی محسوب نمی شود و با عنایت به اینکه در قوانین موضوعه اختیاری برای وزیر بھداشت، درمان و آموزش پزشکی پیش بینی نشده است تا بتواند مدتی از مرخصی زایمان پزشکان متخصص متعھد خدمت را به عنوان قسمتی از طول دوره تعھد خدمت احتساب کند، بنابراین بند ٢ بخشنامه شماره ۴٠۴/١٠٠ ـ ١٧/۵/١٣٩۴ وزیر بھداشت، درمان و آموزش پزشکی که چھار ماه از ایام مرخصی زایمان را به عنوان خدمت دوره تعھد کلیه متخصصین قابل محاسبه اعلام کرده است از این جھت که وضع چنین مقرره ای از شئون وزیر بھداشت، درمان و آموزش پزشکی محسوب نمی شود و اساساً ایام بھره مندی از مرخصی زایمان به عنوان دوره تعھد خدمت قابل احتساب نیست، مستند به بند ١ ماده ١٢ و ماده ١٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سا ل١٣٩٢ ابطال می شود.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی