رای شماره ٢١٣۶ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: ابطال بند ٨ صفحه ۶۴ طرح تفصیلی شھر رباط کریم ١٣٩٧/١٢/٢۶ ٩۶٠١٨٩٢ شماره
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
با سلام
یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ٩٧٠٩٩٧٠٩٠۵٨١٢١٣۶ مورخ ١۴/١٢/١٣٩٧ با موضوع: «ابطال بند ٨ صفحه ۶۴ طرح تفصیلی شھر رباط کریم» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه : ١۴/١٢/١٣٩٧ شماره دادنامه: ٢١٣۶ شماره پرونده : ٩۶/١٨٩٢
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی : آقای پویا قاسمی
موضوع شکایت و خواسته : ابطال بند ٨ صفحه ۶۴ طرح تفصیلی شھر رباط کریم
گردش کار : شاکی به موجب دادخواستی ابطال بند ٨ صفحه ۶۴ طرح تفصیلی شھر رباط کریم در خصوص راھکارھای اعطای امتیاز و جبران خسارت (در محدوده خارج از بافتھای فرسوده) را خواستار شده و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده است که: « ریاست محترم با عرض سلام و خسته نباشید: احتراماً به استحضار می رساند که اینجانب پویا قاسمی دارای یک باب منزل مسکونی فرسوده می باشم لذا جھت تخریب و نوسازی به شھرداری مراجعه کردم که آنھا به اینجانب گفتند که باید مقدار ٨٠/٣٠ متر از ملک خود را به استناد بند ٨ صفحه ۶۴ طرح تفصیلی به رایگان به شھرداری واگذار نمایی تا به شما مجوز تخریب و نوسازی اعطا گردد. با توجه به ناقض بودن حقوق شرعی و مالکانه بند یاد شده با حقوق اینجانب و کلیه شھروندان خواھان رسیدگی و ابطال بند یادشده ھستم و ھمچنین خواھان الزام شھرداری رباط کریم به پرداخت بھای زمین واقع شده در طرح و صدور پروانه ساخت بر اساس قانون تقویم ابنیه واقع در طرحھای دولتی و عمومی می باشم قبلاً از زحمات جنابعالی قدردانیمی کنم. » متن مقرره مورد اعتراض به قرار زیر است: «٨ ـ راھکارھای اعطای امتیاز و جبران خسارت (در محدوده خارج از بافتھای فرسوده) تأکید می گردد که ضوابط ذیل به ھیچ عنوان محدوده بافتھای فرسوده را شامل نمی گردد. در مواردی که اصلاحی تا ٢٠ درصد مساحت ملک مسکونی است ( A ≤ ٢٠ ،(ھیچگونه تراکم تشویقی برای ملک منظور نمی گردد و مساحت اصلاحی جھت ایجاد یا تعریض معابر، ایجاد فضای سبز و… به صورت رایگان باید به شھرداری واگذار گردد. به طور مثال چنانچه تا ۴٠مترمربع از مساحت ملکی به مساحت ٢٠٠ مترمربع در طرح تعریض قرار گیرد، مالک موظف به عقب نشینی و واگذاری رایگان زمین به شھرداری در راستای اجرای طرح تفصیلی است. » در پی اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر ھیأت عمومی برای شاکی ارسال شده بود، وی به موجب لایحه ای که به شماره ١٨٩٢ـ ٩۶ ـ ١ مورخ ٢٧/١/١٣٩٧ ثبت دفتر اداره کل امور ھیأت عمومی و ھیأت ھای تخصصی دیوان عدالت اداری شده توضیح داده است که:« ریاست محترم ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری با عرض سلام و ادب در خصوص رفع نقص پـرونده کلاسه ٩۶٠٩٩٨٠٩٠١٣١٧٩٧ به استحضار می رسانم که مصوبه مورد اعتراض ١ـ مغایر با ماده ٣١ قانون مدنی و قانون تعیین تکلیف وضعیت املاک واقع در طرحھای دولتی و شھرداریھا مصوب ٢٩/٨/١٣۶٧ مجلس شورای اسلامی و قانون نحوه تقویم ابنیه، املاک و اراضی مورد نیاز شھرداریھا مصوب ٢٨/٨/١٣٧٠ مصوب مجلس شورای اسلامی می باشد. ٢ـ ادعای خلاف شرع بودن را ندارم. » در پاسخ به شکایت مذکور، شھردار رباط کریم به موجب لایحه شماره ٩٧١٣ـ ۶/۵/١٣٩٧ توضیح داده است که:
« ریاست و اعضای محترم و معزز ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
سلام علیکم
موضوع: پاسخ مقتضی در قبال دعوای آقای پویا قاسمی به خواسته «صدور حکم احراز وقوع تخلف ـ ابطال مصوبه» موضوع پرونده کلاسه ٩۶/١٨٩٢ احتراماً تشحیذ ذھن آن مرجع عالی و بیان اجمالی موضوع ایجاب می کند بدواً به حضور معروض دارد: آقای پویا قاسمی مالک سه دانگ مشاع از ششدانگ قطعه ٣۶ تفکیکی پلاکی ثبتی ۴٣۵/١۵۵ واقع در رباط کریم، خیابان گرجی، کوچه یاران ھفتم می باشد که در سال ١٣٨۶ با علم و آگاھی از وقوع قسمتی از ملک مزبور در طرح اصلاح معابر عمومی و داشتن مقدار حدوداً ٣٠ متر اصلاحی اقدام به خرید آن نموده است. دلایل این امر مفاد و محتویات مندرج در پایان کار صادره به شماره ۴٧٧٨ ـ ۵/۵/١٣٧١ و اصلاحیه گواھی پایان
کار شماره ٢۴١٣٨/۵ ـ ٢٣/١٠/١٣٨٠ است که صراحتاً مبین وقوع، قبول و اجرای تکلیف مالک به رعایت میزان اصلاحی فوق الذکر است و ایضاً این موضوع در پاسخ استعلام تنظیمی و ارسالی به دفترخانه اسناد رسمی مثبوته به شماره ١٢٩٧٧/۵ ـ ١۴/۶/١٣٨۶) جھت نقل و انتقال رقبه معنونه به خواھان) ھم تبیین و تأکید مجدد گردیده که من حیث المجموع موید علم و اطلاع نامبرده از وضعیت ملک و مقدار خالص تملک و مضافاً قابلیت تملک خویش بوده است. متعاقباً مشارالیه در سال ١٣٩۵ جھت اخذ پروانه ساختمانی مراجعه نموده که مصادف گردیده با ابلاغ طرح تفصیلی شھر رباط کریم که مقررات آن مبین کیفیت عمل شھرداری با اراضی و مقادیر واقع در طرحھای اصلاحی موجود در شھر است که قاعدتاً در خصوص مایملک خواھان نیز مصداق و مرعی داشته و حسب مورد و اقتضاء، امتیازات مقرر قابل تشخیص و اعطاء خواھد بود مع الوصف: اولاً: با امکان اغماض از بدیھیات مارالاشاره با توجه به مناط اعتبار قرار دادن نحوه و میزان مالکیت و استحقاقنامبـرده کـه فوقاً تبیین و تشریح گردیـد بایستی بـه استناد بند ب مـاده ۵٣ قانـون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب ١٣٩٢ به لحاظ عدم نفع ایشان قائل به رد دعوای مطروحه گردید. در ثانی: حتی اگـر دعـوای مشارالیه محمول بـه صحت فرض گردد بـاز ھم بایستی بـه استناد بند ب ماده ۵٣ قانون فوق الذکر و عدم توجه دعوی به طرفیت شھرداری رباط کریم قائل به عدم اعتبار شد زیرا مستندات و ملاک عمل این مرجع در مواجھه با اراضی و املاک واقع در طرحھای عمومی و عمرانی، مقررات مندرج در طرح تفصیلی شھر رباط کریم است که مرجع قانونی ذیصلاح آن در قانون تأسیس شورای عالی شھرسازی و معماری ایران (موسوم به کمیسیون ماده ۵ (پیش بینی گردیده و این مرجع ھیچ دخالتی در وضع و تصویب نھایی آن نداشته و به طریق اولی اقامه دعوای مبحوث عنه ھم به طرفیت این شھرداری فاقد وجاھت و قابلیت استماع قانونی است. مع ذلک با عنایت به مراتب معروضه دعوای مطروحه از منظر شکلی و ماھوی واجد ایراد بوده که امعان نظر و مالاً اتخاذ تصمیم مقتضی از محضر آن مرجع مورد استدعاست. » معاون شھرسازی و معماری اداره کل راه و شھرسازی استان تھران نیز به موجب لایحه شماره ٣٩۶٨۴/١٩٠٠/٩٧/ص ـ ۶/٨/١٣٩٧ توضیح داده است که:
«مدیر محترم دفتر ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
موضوع: پرونده شماره ٩۶٠٩٩٨٠٩٠١٣٠١٧٩٧ مربوط به دادخواست آقای پویا قاسمی
سلام علیکم
احتراماً بازگشت به نامه شماره ۴۴٣۴٧ـ ١٣/۶/١٣٩٧ در خصوص پرونده شماره ٩۶٠٩٩٨٠٩٠١٣٠١٧٩٧ مربوط به ارسال دادخواست آقای پویا قاسمی مبنی بر ابطال ضابطه مندرج در ذیل بند ٨ صفحه ۶۴ ضوابط و مقررات طرح تفصیلی مصوب، به استحضار می رساند: درج ضابطه فوق در دفترچه ضوابط مصوب طرح تفصیلی شھر رباط کریم، با رویکرد کاملاً فنی و کارشناسی پس از تأیید شھرداری رباط کریم و سایر کارشناسان مربوطه ھمراه بوده است. در این زمینه بـه استحضار می رساند بیشترین امتیاز پس از تعریض معابر قبل از شھر و شھرداری، به مالکین و ساکنین آن تعلق خواھد گرفت. مھمترین امتیـازات حـاصل از تعریض معابر عبارتنـد از سھولت در دسترسی سواره بـا گـذر عریض تر، اماکن ایجـاد فضای سبز مجاور ملک، امکان تأمین پارکینگ، اخـذ تراکم ساختمانی بیشتر، رفـع سایه اندازی و… که تمامی موارد فوق منجر به ایجاد ارزش افزوده برای ملک مورد نظر خواھد گردید. علی ایحال مالکین به روال گذشته بر اساس ضوابط عام کاربری مسکونی مندرج در ذیل بند ١ـ٣ـ ١ طرح تفصیلی مصوب کماکان از سطح اشغال و زیربنای قبل از عقب نشینی بھره مند می باشند و صرفاً از فضای باز آنھا کسر خواھد گردید که این میزان آزادسازی معبر نیز کاملاً در خدمت خود ملک بوده و توسط شھرداری با صرف ھزینه بیشتر آماده سازی خواھد گردید. لذا بر اساس این ضابطه نه تنھا حقی از مالک تضییع نخواھد گردید بلکه مالک علاوه بر دارا بودن حق قبلی سطح اشغال و زیر بنا، از امتیازات حاصل از معابر با عرض بیشتر نیز بھره مند خواھد گردید. » ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١۴/١٢/١٣٩٧ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
بند ٨ طرح تفصیلی شھر رباط کریم از این جھت که در آن تکلیف شده، چنانچه عقب نشینی املاک واقع در خارج از بافت فرسوده تا ٢٠ %از کل ملک باشد باید به صورت رایگان به شھرداری واگذار شود مغایر قانون نحوه خرید و تملک اراضی و املاک برای اجرای برنامه ھای عمومی و عمرانی و نظامی دولت مصوب سال ١٣۵٨ و قانون نحوه تقویم ابنیه و املاک و اراضی مورد نیاز شھرداریھا مصوب ١٣٧٠ و ماده ٢٠ قانون نوسازی و عمران شھری مصوب ١٣۴٧ با اصلاحات بعدی است و مستند به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی