رای شماره ١۵۵۴/٢ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: ابطال مصوبه شماره ٢/٢٠۶٢ـ ١٣٨٩/١١/١٠ شورای اسلامی شھر سبزوار
١٣٩٧/ ٩۶/١۴۴۴/ھـ شماره
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
با سلام
یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ١۵۵۴/٢ مورخ ١٣٩٧/٧/٢۴ با موضوع: «ابطال مصوبه شماره ٢/٢٠۶٢ ـ ١٣٨٩/١١/١٠ شورای اسلامی شھر سبزوار» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
شماره پرونده: ٩۶/١۴۴۴
شماره دادنامه:٢/١۵۵۴
تاریخ دادنامه: ٢۴/٧/١٣٩٧
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی : خانم نرگس خاتون اسحاقیان با وکالت آقای محمد امیری اول
موضوع شکایت و خواسته : ابطال دویست و شصت و ھشتمین جلسه شورای اسلامی شھر سبزوار ابلاغی به شماره ٢/٢٠۶٢ـ ١٣٨٩/١١/١٠ و مصوبه شماره ۴۶۶٠٣ـ ١٣٩٢/٧/١۶ شورای اسلامی شھر سبزوار
گردش کار: آقای محمد امیری اول به وکالت از خانم نرگس خاتون اسحاقیان به موجب دادخواستی ابطال مصوبات شماره ٢/٢٠۶٢ـ ١٣٨٩/١١/١٠ و مصوبه شماره ۴۶۶٠٣ـ ١٣٩٢/٧/١۶ شورای اسلامی شھر سبزوار در خصوص اخذ ھزینه توافق را خواستار شده و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
« ریاست محترم دیوان عدالت اداری
با سلام، احتراماً اینجانب محمد امیری اول به وکالت از خانم نرگس خاتون اسحاقیان به استحضار می رسانم موکل یک طبقه از یک دستگاه آپارتمان ۵ طبقه دارای پلاک ثبتی ١٩۶٩٧ مفروز از ١٨٠٠١ از ١ اصلی سبزوار را از مالکین آقای ناصر وحدت و علی محمد اکرمی و فاطمه قویدل خریداری نموده است و بعد از ساخت و تکمیل بنا فروشندگان که مالک رسمی کل آپارتمان بوده اند در طبقه ھمکف آپارتمان که منطقه مسکونی می باشد اقدام به استفاده تجاری نموده اند که شھرداری سبزوار از طریق کمیسیون ماده ١٠٠ حکم به تعطیلی محل مذکور صادر نموده اما در ادامه شھرداری بر اساس مصوبه شماره ٢/٢٠۶٢ـ ١٣٨٩/١١/١٠ شورای شھر سبزوار با مالکین توافق نموده و با اخذ جریمهای در حدود ٧۵ میلیون تومان، برای مالکین پروانه تجاری صادر نموده است با توجه به اینکه در
بند ٢۴ ماده ۵۵ قانون شھرداریھا به صراحت شھرداری را مکلف نموده که اگر برخلاف مندرجات پروانه ساختمانی در منطقه غیرتجاری محل کسب یا تجارت دائر شود، اقدام به تعطیل محل کسب نماید و در قانون مذکور به ھیچ وجه اجازه توافق بین شھرداری و مالک داده نشده است و چون شھرداری حق نداشته برخلاف بند ٢۴ ماده ۵۵ توافقی با مالک بنماید متاسفانه شورای شھر سبزوار با تصویب مصوبه ای خلاف قانون، دست شھرداری را برای توافق با مالکین باز گذاشته است در حالی که این مصوبه شورای شھر مخالف قانون شھرداری و نقشه جامع شھر می باشد که حدود ۵٠ سال قبل تصویب شده است.در تأیید ادعای اینجانب میتوان به آرای ٣۵۴ الی ٣۵٨ ـ ١٣٨٠/١١/١۴ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری و نظریات متعدد صادره توسط اداره حقوقی شھرداری استناد نمود از جمله در نظریه شماره ٧/۴۴٧٢ ـ ١٣٨٨/٧/٢١ اداره حقوقی شھرداری تصریح شده که طبق تبصره ٢۴ ماده ۵۵ قانون شھرداری، استفاده تجاری از ملک با کاربری مسکونی ممنوع بوده و تخلف محسوب می شود و در نظریه ٧/۴١٧٧ ـ ١٣٨٩/٧/١٣ و ٧/٧٣٠٢ ـ ١٣٨٩/١١/٢۵ اداره حقوقی شھرداری آمده که در صورتی که پس از اجرای رأی کمیسیون ماده ١٠٠ قانون شھرداری مبنی بر تعطیلی محل کسب کسی عالماً از محل مزبور برای کسب استفاده کند طبق تبصره ذیل بند ٢۴ ماده ۴۴ قانون شھرداری اقدام مذکور جرم محسوب و مشمول مجازات مقرر در این تبصره است. در نظریه ٧/٩٠۴٣ ـ ١٣٨٢/١٠/٢٩ اداره حقوقی شھرداری چنین آمده که تغییر کاربری ساختمانی از مسکونی به تجاری یا اداری با عنایت به تبصره ذیل بند ٢۴ ماده ۵۵ قانون شھرداری قابل طرح در کمیسیون ماده ١٠٠ بوده و کمیسیون فقط حق تعطیل و اعاده به وضع مندرج در پروانه ساختمانی دارد.بنا به مراتب مذکور مصوبات مورد اعتراض که توسط شورای شھر سبزوار تصویب شده است، قانونی نبوده و شورای شھر نمی تواند مصوبه ای بر خلاف قانون شھرداری و آراء دیوان عدالت اداری تصویب نماید تقاضای رسیدگی و ابطال مصوبات مذکور را دارم. »
متن مصوبات مورد اعتراض به قرار زیر است:
الف ـ مصوبه شماره ٢/٢٠۶٢ـ ١٣٨٩/١١/١٠:
«شھرداری محترم سبزوار
سلام علیکم
با سلام و صلوات بر محمد و آل محمد: احتراماً پیرو نامه شماره ٣٢١٠ ـ ١٣٨٧/٢/١٢ به استحضار می رساند:
شورا در دویست و شصت و ھشتمین جلسه خود با اصلاح مصوبه مذکور و اجرای آن طبق فرمول ذیل موافقت نمود:
ھزینه توافق= ٢٠ %الی ٣٠ %از کلیه عوارضات اخذ شده در یک توافق به جز کمیسیون ماده ١٠٠ و جرایم کسری پارکینگ.
ضمناً پیشنھاد می شود ٣ %از کل ھزینه توافق اخذ شده در اختیار شھرداری مرکز و شھرداری مناطقی که توافق صورت گرفته جھت تشویق ھمکاران و مدیران مناطق با تقسیم بندی ذیل باشد:
٣ درصد= ١ %دو مدیر مرکز، ١ % مدیر منطقه ای که توافق صورت گرفته، ١ % تشویق ھمکاران شھرداری منطقه ای که توافق صورت گرفته ـ رئیس شورای اسلامی شھر سبزوار »
ب ـ مصوبه شماره ۴۶۶٠٣ـ ١٣٩٢/٧/١۶:
« شھرداری محترم سبزوار
احتراماً بازگشت به نامه شماره ۴٢٣٣٩ ـ ١٣٩٢/۶/٣٠ به استحضار می رساند: شورا در ھشتمین جلسه خود با اصلاح مصوبه شماره ٢٠۶٢] ٢/٢٠۶٢ [ـ ١٣٨٩/١١/١٠ مبنی بر اخذ ھزینه توافق ازکلیه عوارضات اخذ شده (شامل کلیه توافقات از جمله تبدیل به تجاری ـ فروش بنای مازاد بر تراکم ـ حذف طرح ـ تفکیک و…) در یک توافق به جز کمیسیون ماده ١٠٠ و جرایم کسری پارکینگ به میزان حداقل ٢٠ %و حداکثر ٣٠ %با تشخیص شھردار با رعایت مقررات مالی و حقوقی شھرداری موافقت نمود. ضمناً مصوبه مذکور در یکصد و پنجاه و دومین جلسه کمیته انطباق فرمانداری شھرستان سبزوار مورد تأیید قرار گرفته است. »
در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس شورای اسلامی شھر سبزوار به موجب لایحه شماره ٩۵۴٣٢ـ ١٣٩۶/١١/٢٨ توضیح داده است که:
«مدیر محترم دفتر ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
سلام علیکم
با سلام و صلوات بر محمد و آل محمد: احتراماً در پاسخ به شکایت خانم نرگس خاتون اسحاقیان موضوع پرونده کلاسه ٩۶٠١۴۴۴ [١۶/٧/١٣٩٢ ـ۴۶۶٠٣ و ١٠/١١/١٣٨٩ ـ٢٠۶٢/٢] ١۶/٧/١٣٩٢ ـ۴۶۶٠۴ و ١٠/١١/١٣٨٩ ـ٢٠۶٢ ھای مصوبه ابطال درخواست بر مبنی شورای اسلامی شھر سبزوار به استحضار می رساند:
١ـ ھمان گونه که مستحضرید مطابق ماده ۵ قانون تأسیس شورای عالی شھرسازی و معماری ایران تنظیم و تصویب نقشه تفصیلی و تغییر کاربری اراضی و املاک واقع در محدوده شھرھا با رعایت شرایط و ضوابط قانونی به عھده کمیسیون موضوع ماده ۵ قانون فوق الذکر می باشد و شورای اسلامی شھر صلاحیتی در خصوص تغییر کاربری اراضی و املاک و وضع ضوابط قاعده در این خصوص را ندارد.
٢ـ در خصوص مصوبات استنادی که شاکی به آنھا استناد و تقاضای ابطال آنھا را داشته که به پیوست دادخواست ایشان تقدیم شده است به عرض می رساند با مشاھد متن این مصوبه ملاحظه می فرمایید که این مکاتبات ارتباطی به تغییر کاربری نداشته است و صرفاً به اخذ ھزینه توافق از کلیه عوارضات اخذ شده اشاره دارد و متن دادخواست شاکی نیز دلالتی بر ابطال این مصوبه ندارد.
٣ـ در پرونده مطروحه مالک اولیه متقاضی استفاده تجاری در طبقه ھمکف ملک خود بوده و شھرداری اقدام به تنظیم توافقنامه شماره ٢/٢۶۵٣٣ـ ١٣٩۴/۴/٢۴ نموده است و در بندھای ۵ ،۶ و ٧ توافقنامه مذکور صراحتاً قید گردیده است که اجازه بھره برداری تجاری صرفاً جھت اعیان ملک به مساحت ٢٠٠ مترمربع در ھمکف بوده و مشمول عرصه نمی گردد و صرفاً تا نوسازی آینده ملک دارای اعتبار است و چنانچه اشخاص حقیقی و حقوقی نسبت به ساخت و ساز در پلاک موضوع توافقنامه ادعایی داشته باشند به عھده مالک می باشد و شھرداری مسئولیتی در برابر ادعاھای احتمالی ندارد. ھمچنین در بند ١٠ توافقنامه مذکور مالک متعھد گردیده است که مسئول پاسخ گویی به سایر مالکین مشاعی می باشد لذا شھرداری اصراری به اخذ ھزینه در این خصوص ندارد و شھرداری پس از بررسی درخواست مالک و موافقت با این درخواست اجازه بھره برداری صرفاً از اعیانی ملک به نحو موقت به مالک اعطا می نماید و به ھیچ وجه شامل عرصه ملک نمی شود.
۴ـ شاکی مالک یک واحد از آپارتمان مذکور بوده و توافق شھرداری خللی در مالکیت و یا کاھش میزان استفاده ایشان از مشاعات ساختمان نمی کند و مالک طبقه ھمکف نیز بر اساس قانون تملک آپارتمانھا به ھمان میزانی که سایر مالکین آپارتمانھا برخوردار است از مشاعات ساختمان برخوردار می باشد و امتیاز اضافه ای در این خصوص ندارد و اگر مالکین نسبت به این موضوع شاکی می باشند می باید بر اساس قانون تملک آپارتمانھا دعوای خود را در دادگاه حقوقی مطرح نماید و نه دیوان عدالت اداری، لذا با عنایت به مراتب فوق الذکر تقاضای صدور رأی به رد دعوای خواھان را دارد. »
در خصوص خواسته دیگر شاکی مبنی بر تقاضای ابطال مصوبه شماره ۴۶۶٠٣ـ ١٣٩٢/٧/١۶ شورای اسلامی شھر سبزوار، نظر به اینکه ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری پیشتر به موجب دادنامه شماره ١٣٠٧ـ ١٣٩٧/۵/٩ مصوبه فوق الذکر را ابطال کرده است، در اجرای ماده ٨۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ قرار رد شکایت به شماره دادنامه ١۵۵۴ـ ١٠/٧/١٣٩٧ صادر شد.
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٧/٧/٢۴ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
با توجه به اینکه در رأی شماره ١٣٠٧ ـ ١٣٩٧/۵/٩ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری، مصوبه شماره ۴۶۶٠٣ـ ١٣٩٢/٧/١۶ شورای اسلامی شھر سبزوار ابطال شده و مصوبه مذکور در مقام اصلاح مصوبه شماره ٢/٢٠۶۶ـ ١٣٨٩/١١/١٠ شـورای مـذکور بوده، بنابراین بـا استدلال مصرح در رأی مـذکور، مصوبـه شماره ٢/٢٠۶٢ـ ١٣٨٩/١١/١٠ شورای اسلامی شھر سبزوار مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات شورای اسلامی تصویب شده و مستند به بند ١ ماده ١٢ ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی