رای شماره ١۴۵۶ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: ابطال معافیت مشمولین استخدامی ٢۵ %ایثارگران از شرکت در آزمونھای استخدامی
١٣٩٨/٨/٢٢ ٩٧٠٢٢١۴شماره
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس محترم ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
با سلام
یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ٩٨٠٩٩٧٠٩٠۵٨١١۴۵۶ مورخ ١۶/٧/١٣٩٨با موضوع: «ابطال معافیت مشمولین استخدامی ٢۵ %ایثارگران از شرکت در آزمونھای استخدامی» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه: ١۶/٧/١٣٩٨ شماره دادنامه: ١۴۵۶ شماره پرونده: ٩٧/٢٢١۴
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: خانم ندا کرم لو
موضوع شکایت و خواسته: ابطال قسمتھایی از مفاد آگھی استخدامی دانشگاه ھای علوم پزشکی و خدمات بھداشتی، درمانی در سال ١٣٩۶ ناظر بر اولویت دادن بومی شھرستان بر بومی استان و ابطال معافیت مشمولین استخدامی ٢۵ %ایثارگران از شرکت در آزمون ھای استخدامی
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال قسمتھایی از مفاد آگھی استخدامی دانشگاه ھای علوم پزشکی و خدمات بھداشتی، درمانی در سال ١٣٩۶ ناظر بر اولویت دادن بومی شھرستان بر بومی استان و ابطال معافیت مشمولین استخدامی ٢۵ %ایثارگران از شرکت در آزمون ھای استخدامی را خواستار شده و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
«ریاست محترم دیوان عدالت اداری
احتراماً اینجانب ندا کرم لو داوطلب شرکت کننده در آزمون استخدامی دانشگاه ھای علوم پزشکی و خدمات بھداشتی درمانی سال ١٣٩۶ با شماره داوطلبی ۴٠۵٣۵۴۶ رشته کارشناسی تجھیزات پزشکی می باشم که در تاریخ ١/١٠/١٣٩۶ آزمون برگزار شد و از نظر علمی رتبه اول را کسب نمودم. متأسفانه پس از آن که نتایج اعلام شد، متوجه شدم که پس از اعلام سھمیه ھا (اعم از بومی و …) دانشگاه به علت درج اولویت بومی استان (به ھنگام ثبت نام) مرا پذیرش نکرده است. از طرفی ٢۵ %سھمیه ھای استخدامی به ایثارگران بدون شرکت در آزمون اختصاص یافته است. از آنجا که بعضی از مواد آگھی استخدامی دانشگاه ھای علوم پزشکی و خدمات بھداشتی، درمانی سال ١٣٩۶ برخلاف اصول قانون اساسی (٣ ،١٩ ،٢٠ ،٢٨ (و قانون مدیریت خدمات کشوری (مواد: ۴١ ،۴٢ ،۴۴ ،۴۵ (می باشد که مقرر می دارد: ورود به خدمت و تعیین صلاحیت استخدامی افرادی که داوطلب استخدام در دستگاه اجرایی می باشند بر اساس مجوزھای صادره و
: الف ـ در صفحه ١۴ تشکیلات مصوب و رعایت مراتب شایستگی و برابری فرصت انجام می شود و مشخصاً آگھی در خصوص اولویت بومی اولویت را به بومی شھرستان داده است و اینجانب علیرغم اینکه بومی شھرستان می باشم و برای شھرستان، شھر و استان قم تنھا یک کد محل اختصاص یافته است و (به اشتباه بومی استان را نوشته ام) و مطابق تقسیمات کشوری استان قم و شھرستان قم از ھم متمایز نیست و قم تنھا استانی است که یک شھرستان دارد. از پذیرش اینجانب خودداری کرده است و حال آن که مطابق رأی وحدت رویه ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره ٧۴٣ ـ ٩/٨/١٣٩۶ اعطای امتیاز فوق العاده و اولویت با اصول رقابت پذیری برابری فرصتھا و شایسته گزینی مطرح در مواد ۴١ و ۴۴ قانون مدیریت خدمات کشوری مغایر است و مبنا و توجیه قانونی ندارد.
ب ـ در صفحات ١١ ،١٢ ،١٣ آگھی استخدامی فوق الذکر ذیل بند الف ماده ٩ مشمولین سھمیه استخدامی ٢۵ درصد ایثارگران را از شرکت در آزمونھای استخدامی معاف دانسته است. این در حالی است که ماده ٢١ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران، ایثارگران را از شرکت در آزمون معاف نکرده است و فقط مستند قانونی، ماده ۴۴ قانون برنامه پنجم توسعه جمھوری اسلامی ایران اصلاحی ١٨/١١/١٣٩٠ و ١۴/٨/١٣٩١ و تبصره ھای ٣ و ٢ آن بوده است که متضمن معافیت ایثارگران از آزمون می باشد و قانون برنامه پنجم توسعه جمھوری اسلامی ایران مطابق ماده ٢٣۵ تا پایان سال ١٣٩۴ معتبر می باشد و این قانون به دلیل انقضاء مدت قانونی ۵ ساله و عدم انعکاس آن در قانون احکام دائمی برنامه ھای توسعه کشور، دیگر قابلیت اجرایی و استناد ندارد.
ج ـ بر فرض تسلیم که ایثارگران بدون شرکت در آزمون، در اولویت استخدامی باشند، متأسفانه بنیاد شھید و امور ایثارگران با اعمال سلیقه، کل ٢۵ درصد سھمیه خود را از رشته کارشناسی تجھیزات پزشکی تأمین کرده است. اینک با عنایت به اصول ٣ ،١٩ ،٢٠ ،٢٨ قانون اساسی جمھوری اسلامی ایران که ھمه آحاد و افراد کشور را
از حقوق مساوی برخوردار دانسته است و مواد ۴١ ،۴٢ ،۴۴ و ۴۵ قانون مدیریت خدمات کشوری که برای ً رد می نماید و با توجه استخدام در دستگاه ھای دولتی ھمه افراد را مساوی دانسته و اولویت بندی را شدیدا به انقضا و اعتبار قانون برنامه پنجم توسعه جمھوری اسلامی ایران و اصلاحیه ھای بعد از آن، تقاضای ابطال آن قسمت از مفاد آگھی استخدامی دانشگاه ھای علوم پزشکی و خدمات بھداشتی درمانی سال ١٣٩۶ که ناظر به: ١ـ اولویت دادن بومی شھرستان بر بومی استان می باشد. ٢ـ مشمولین استخدامی ٢۵% ایثارگران را از شرکت در آزمون معاف کرده است را وفق بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ را از آن مقام عالی دارد.» متن مقرره ھای مورد اعتراض به قرار زیر است:
«٩ـ امتیازات و سھمیه ھای قانونی و نحوه اعمال آنھا:
الف) سھمیه ایثارگران
الف ـ ١ (سھمیه ٢۵ %ایثارگری: با توجه به معاف بودن مشمولین سھمیه استخدامی ٢۵ درصد ایثارگران (به استثناء خواھر و برادر شھید) از شرکت در آزمونھای استخدامی، براساس ھماھنگیھای به عمل آمده با بنیاد شھید و امور ایثارگران، مشمولین سھمیه مذکور تا حد امکان قبل از انتشار آگھی از سوی بنیاد شھیداستان مربوطه به دانشگاه ذیربط معرفی گردیده و مراحل استخدامی آنھا طی گردیده است. لازم به ذکر است در صورتی که سقف سھمیه ٢۵ %دانشگاه تکمیل نگردیده باشد، مابقی سھمیه در جدول رشتهمحلھا مشخص شده است (نوع سھمیه، «آزاد/ ایثارگر» درج شده است) که در این صورت ایثارگران مکلفند جھت بھره مندی از سھمیه مذکور در رشته محلھای مربوطه شرکت نمایند و در بین خود به رقابت بپردازند. در فرایند جذب و استخدام مشمولین سھمیه ٢۵درصد که در زمان مقرر در آزمون شرکت کرده اند، علاوه بر نمره مکتسبه، اولویتھای مندرج در قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران ملاک عمل خواھد بود (بر اساس ضرایب اعلام شده توسط بنیاد شھید و امور ایثارگران)
ب) سھمیه آزاد: کلیه سھمیه استخدامی ھر دانشگاه پس از کسر سھمیه ھای استخدامی ایثارگران (مندرج در بند الف) و معلولین عادی (مندرج در بند ب) به داوطلبان بومی «شھرستان» در صورت برخورداری از شرایط مندرج در آگھی و کسب حدنصاب نمره به ترتیب نمره فضلی، اختصاص خواھد یافت. در صورتی که ظرفیت مورد نیاز ھر یک از رشته ھای شغلی مندرج در آگھی استخدام از بین داوطلبان بومی شھرستان تکمیل نگردد، پذیرش بقیه افراد تا تکمیل ظرفیت از بین داوطلبان با اولویت«بومی استان» و سپس داوطلبان «غیربومی» ھمان رشته شغلی به ترتیب نمره فضلی صورت می پذیرد.
تبصره: در مواردی که رشته مورد تقاضا در «روستا» می باشد سھمیه استخدامی پس از کسر سھمیه ھای قانونی فوق الذکر در ابتدا به بومی روستای مورد نظر (دارای یکی از شرایط چھارگانه بومی مندرج در ذیل) در
صورت کسب حد نصاب نمره و در صورت عدم تکمیل ظرفیت به ترتیب به بومی «شھرستان» ذیربط و بومی «استان» و فرد غیربومی اختصاص می یابد. که در این صورت داوطلبان بومی روستای مورد تقاضا برای استخدام بایستی گزینه مورد نظر را در تقاضا نامه ثبت نام انتخاب نمایند. شرایط بومی بودن افرادی که حداقل دارای یکی از ویژگیھای زیر باشند، حسب مورد داوطلب بومی «شھرستان» یا بومی «استان» تلقی می گردند.» علیرغم ارسال نسخه ثانی شکایت و ضمائم آن برای طرف شکایت تا زمان رسیدگی به پرونده در ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ھیچ پاسخی از طرف شکایت واصل نشده است. ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١۶/٧/١٣٩٨ با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
الف ـ با توجه به مفاد رأی شماره ٢٠٧٣ الی ٢٠٨١ ـ ٣٠/١١/١٣٩٧ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری، خواسته اول شاکی مبنی بر ابطال قسمتھایی از مفاد آگھی استخدامی دانشگاه ھای علوم پزشکی و خدمات بھداشتی درمانی در سال ١٣٩۶ مشمول رأی پیش گفته ھیأت عمومی است و موجبی برای رسیدگی مجدد به آن وجود ندارد. : به موجب ماده ٢١ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مقرر شده است سھمیه
ب ـ با توجه به اینکه اولاً استخدامی ایثارگران «وفق ضوابط و مجوزھای مربوط» صورت پذیرد لذا در اجرای این مقرره قانونی لازم است سایر شرایط و مقررات عمومی استخدام از جمله شرط شرکت در آزمون رعایت شود و معافیت از شرکت در آزمون به علت انقضاء مدت قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرھنگی جمھوری
: شرایط و اسلامی ایران به موجب ماده ٧۶ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران موضوعیت ندارد، ثانیاً مقررات عمومی حاکم از جمله ماده ۴١ و ۴۴ قانون مدیریت خدمات کشوری، ورود به خدمت در دستگاه ھای اجرایی را صرفاً بر اساس مجوزھای صادره، تشکیلات مصوب و رعایت مراتب شایستگی و برابری فرصت ھا و از طریق آزمون عمومی اجازه داده است که رعایت آن در اعمال سھمیه استخدامی بین مشمولین ماده ٢١ :معرفی نامه بنیاد شھید و امور ایثارگران صرفاً در حد احراز شرایط ایثارگری قانون مذکور لازم است، ثالثاً : ھیأت عمومی دیوان داوطلبان دارای اعتبار است و به خودی خود حقی جھت استخدام ایجاد نمی کند. رابعاً عدالت اداری پیش از این نیز به موجب رأی شماره ١٨۴٩ الی ١٨۵١ـ ٢٠/٩/١٣٩٧ بر لزوم شرکت ایثارگران در آزمون استخدامی جھت بھره مندی از سھمیه ایثارگران تاکید کرده است، بنابراین مقرره مورد شکایت از این حیث که ایثارگران را جھت استخدام در دستگاه ھای اجرایی معاف از شرکت در آزمون اعلام کرده و موکول به عرفی از سوی بنیاد شھید دانسته است مغایر با قانون است و مستند به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضایی دیوان عدالت اداری ـ مرتضی علی اشراقی