رای شماره ١٣٣۴ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری
١٣٩٨/٧/١۵ – ٩٨٠٢۶٩۶شماره
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران یک نسخـه از رأی ھیـأت عمـومی دیـوان عـدالت اداری بـه شمـاره دادنـامـه ٩٨٠٩٩٧٠٩٠۵٨١١٣٣۴ مورخ٢/٧/١٣٩٨ جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه: ٢/٧/١٣٩٨ شماره دادنامه: ١٣٣۴ شماره پرونده: ٩٨/٢۶٩۶
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: ١ـ آقای سعید کریمی (مدیرکل بازرسی و رسیدگی به شکایات دیوان عدالت اداری) ٢ـ خانم محبوبه جعفری
موضوع: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار: آقای سعید کریمی (مدیرکل بازرسی و رسیدگی به شکایات دیوان عدالت اداری) به موجب لایحه شماره ٢٠٠/١٠٢٩٠٨/٢١١/٩٠٠٠ اعلام کرده است که:
«حضرت حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای بھرامی
رئیس محترم دیوان عدالت اداری
سلام علیکم
احتراماً در خصوص شمول رأی وحدت رویه شماره ٨٧۴ـ ١۴/١١/١٣٩٢ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری نسبت به کارکنان شھرداریھا آراء قطعی معارض از شعب دیوان عدالت اداری به شرح ذیل صادر گردیده مراتب در راستای ماده ٨٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان به استحضار می رساند:
١ـ خانم فاطمه جعفری دادخواستی علیه شھرداری لپویی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور به خواسته تبدیل وضعیت از شرکتی به قراردادی تقدیم نموده شعبه ۵٠ دیوان عدالت اداری به استناد دادنامه شماره ۴۶٢ـ ۵/۴/١٣٩٢ با توجه به تصویب نامه ھیأت وزیران مندرج در رأی حکم به ورود شکایت صادر می نماید که به موجب دادنامه شماره ٢٩٠٠ ـ ١٨/٩/١٣٩۶ شعبه ٢۵ تجدیدنظر تأیید می گردد.
٢ـ خانم محبوبه جعفری دادخواست مشابھی تقدیم نموده که شعبه ۵٠ دیوان به موجب رأی شماره ۶٠۴ـ ١١/۵/١٣٩۵ حکم به ورود شکایت صادر می نماید. متعاقب تجدیدنظرخواھی شعبه پنجم تجدیدنظر به موجب دادنامه شماره ١٧٩۴ـ ١/٩/١٣٩۶ با این استدلال که رأی وحدت رویه فوق منصرف از کارکنان شھرداری است رأی شعبه بدوی را نقض و حکم به رد شکایت صادر می نماید.»
خانم محبوبه جعفری به موجب نامه ای به ریاست دیوان عدالت اداری اعلام کرده است که:
«ریاست محترم دیوان عدالت اداری
موضوع: اعمال ماده ٨٩
با سلام و احترام
احتراماً به پیوست دو برگ تصویر آراء قطعی صادره از شعبات ۵ و ٢۵ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری موضوع شکایت دو نفر از نیروھای شرکتی شاغل در قسمتھای مختلف اداری شھرداری لپویی حضورتان ارسال می گردد. با عنایت به اینکه در مرحله بدوی رأی به نفع شکایت صادرشده و به دلیل اعتراض شھرداری موضوع به شعبات ۵ و ٢۵ تجدیدنظر ارجاع گردیده و در شعبه ۵) محبوبه جعفری) رأی بدوی نقض و شکایت مطروحه رد شده لیکن در شعبه ٢۵) فاطمه جعفری) با رد دادخواست تجدیدنظر شھرداری رأی بدوی به نفع شاکی تأییدشده و ھمچنین با توجه به اینکه تعدادی از نیروھای شرکتی دستگاه ھای اجرایی، ھمکاران بنده در شھرداری دیگر، من جمله شھرداری امام شھر و شھرداری دھرم رأی موافق و قطعی صادر گردیده و از این حیث در موضوعات مشابه آراء متناقض در شعبات مختلف دیوان صادر گردیده و به ھمین دلیل شھرداری در اجرای آراء مزبور با مشکل مواجه می باشد مستدعی است دستور فرمایید در اجرای ماده ٨٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری موضوع به نحو مقتضی از طریق دیوان عدالت اداری پیگیری و نتیجه را امر به ابلاغ فرمایید.»گردش کار پرونده ھا و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبه ۵٠ بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٩۴٠٩٩٨٠٩۵٧۵٠١٩٨٩ با موضوع دادخواست خانم محبوبه جعفری به طرفیت استانداری فارس (شھرداری لپویی) و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و به خواسته تبدیل وضعیت از نیروی شرکتی به قراردادی انجام کار معین (مشخص) به موجب دادنامه شماره ٩۵٠٩٩٧٠٩۵٧۵٠٠۶٠۴ـ ١١/۵/١٣٩۵ به شرح زیر رأی صادر کرده است: درباره تبدیل وضعیت استخدامی از شرکتی به قراردادی تصویب نامه ھای دولتی و آراء متعددی از ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری صادرشده است که فصل مشترک ھمه آنھا این است که ھرگاه دستگاه اجرایی به خدمت این گونه اشخاص نیاز دارد می بایست از طریق انعقاد قرارداد کارمعین یا ساعتی از خدمات آنھا بھره مند شود افزون بر تصویب نامه ھای ھیأت دولت به شماره ھای ٨۴۵١۵ت٣۴۶١٣ ھـ ـ ۴/١٢/١٣٨۴ ،۴۵،١۵ ـ٢١٧٧٧٧٧/۴۵۴٩١ شماره اصلاحیه و ١٣٩٠/١١/١ ـ۴٧۶۴٣ت/٢١٣۴٧١ و ١٣٨٩/٩/٢٨ ـ/ ٢١۴٩٧۵/٢١۴۵۴٩ ٣٠/٩/١٣٨٩ دبیر ھیأت دولت ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در مقام رفع تعارض بین آراء شعب مختلف دیوان عدالت اداری به شرح دادنامه شماره ٨۴٩ تا ٨٧۴ـ ١۴/١١/١٣٩٢ آراء مبتنی بر ورود را صحیح تشخیص داده شعبه با احراز شرایط قانونی مذکور در مصوبات و آراء فوق دعوی را قابل اجابت تشخیص می دھد و مستند به مواد ١٠ و ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت را صادر و اعلام می نماید. رأی صادره در بازه زمانی بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظردر شعب تجدیدنظر دیوان است. در اثر تجدیدنظرخواھی از رأی مذکور شعبه ۵ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩۵۶۴٠١٧٩۴ـ ١/٩/١٣٩۶ با استدلال زیر رأی مذکور را نقض می کند: با توجه به مجموع محتویات پرونده نظر به اینکه شھرداریھا مشمول آیین نامه استخدامی کارکنان شھرداریھای کشور مصوب ١٣٨١ می باشند و وضعیت مستخدمان شھرداریھا از نظر استخدامی در ماده (٢( آن مشخص شده است و مصوبه شماره ٢١٣۴٧١/ت۴٧۶۶٧ھـ ـ ١/١١/١٣٩٠ ھیأت وزیران ناظر به دستگاه ھای اجرایی موضوع ماده (۵ (و (١١٧ (قانون مدیریت خدمات کشوری و منصرف از شھرداریھاست و آرای وحدت رویه شماره ٨٧۴ تا ٨۴٩ـ ١۴/١١/١٣٩٢ مورد استناد شعبه بدوی نیز منصرف از مستخدمین شھرداریھاست و با توجه به عدم وجود دلیل قانونی بر الزام تجدیدنظرخواه به تبدیل وضعیت استخدامی تجدیدنظر خوانده تجدیدنظرخواھی موجه است با استناد به ماده (٧١ (قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری با نقض دادنامه تجدیدنظرخواسته حکم به رد شکایت صادر و اعلام می گردد. این رأی قطعی است.
ب: شعبه ۵٠ بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٩۴٠٩٩٨٠٩۵٧۵٠١٩٨۵ با موضوع دادخواست خانم فاطمه جعفری به طرفیت ١ـ استانداری فارس (شھرداری لپویی) ٢ـ سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و به خواسته تبدیل وضعیت از نیروی شرکتی به قراردادی معین به موجب دادنامه شماره ٩۵٠٩٩٧٠٩۵٧۵٠٠۴۶٢ـ ۵/۴/١٣٩۵ به شرح زیر رأی صادر کرده است:
در راستای سامـاندھی نیروھـای شـاغل شرکتی ھیأت دولت مبادرت بـه تصویب مقررات ویژه نمود که از آن گونه می توان به تصویب نامه ھای ھیأت وزیران به شماره ھای ۴٢۴۵٠/۴٣٣٠٩ـ ١٣/٢/١٣٨٨ و ٢١٣۴٧١/ت/ ۴٧۶۴٣ ھـ ـ ١/١١/١٣٩٠ و بخشنامه شماره ٢٠٠/٩٠/٢٨٩۶۵ ـ ١٣/١١/١٣٩٠ معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی ریاست جمھور وقت (سازمان مدیریت و برنامه ریزی کنونی) اشاره کرد در ھمه این مقررات، دستگاه ھای اجرایی مکلف شده اند که با کارکنان شرکتی که دارای یک سال سابقه کار شرکتی ھستند، با درنظر گرفتن شرایط دیگر، قرارداد کار مشخص (معین) منعقد نمایند که در ھمین راستا نمونه قرارداد نیز برای دستگاه ھا فرستاده شده است براساس محتویات پرونده و مدارک ابرازی شاکی دارای این حق بوده است که مقررات یاد شده در مورد وی اعمال گردد. بنابراین شعبه با احراز حقانیت شاکی مستند به مواد ١٠ و ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت در حد اعمال مصوبات یاد شده در حق شاکی صادر و اعلام می دارد. رأی صادره در بازه زمانی بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر درشعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است. رأی مذکور به موجب رأی شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩۵۵٨٠٢٩٠٠ ـ ١٨/٩/١٣٩۶ شعبه ٢۵ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تأیید شده است.
ج: شعبه ٣۶ بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٩۶٠٩٩٨٠٩۵٧٠٠١۴٩٧ با موضوع دادخواست آقای محمد پیام به طرفیت شھرداری جیرفت، سازمان اداری و استخدامی کشور و به خواسته الزام به تبدیل وضعیت استخدامی از شرکتی به قراردادی به موجب دادنامه شماره ٩٧٠٩٩٧٠٩۵٧٠٠٢۵٣١ـ ٢٣/٨/١٣٩٧ به شرح زیر رأی صادر کرده است: در خصوص شکایت شاکی آقای محمد پیام به طرفیت شھرداری جیرفت؛ سازمان اداری و استخدامی کشور با خواسته الزام به تبدیل وضعیت استخدامی از شرکتی به قراردادی، با عنایت به جمیع محتویات پرونده، : مطابق ماده ۴۵ قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال ١٣٨۶ ،از تاریخ تصویب قانون، استخدام در اولاً : مطابق تبصره دستگاه ھای اجرایی به دو روش استخدام رسمی و استخدام پیمانی انجام می پذیرد. ثانیاً ماده ٣٢ قانون مذکور دستگاه ھای اجرایی میتوانند در شرایط خاص با تأیید سازمان [سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور (معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمھور و معاونت برنامه ریزی و نظارت راھبردی رئیس جمھور)] تا ١٠ درصد پستھای سازمانی مصوب، بدون تعھد استخدامی و در سقف اعتبارات : به موجب ماده ١٢۴ مصوب افرادی را به صورت ساعتی یا کار معین برای حداکثر یک سال به کار گیرند. ثالثاً قانون یاد شده به کارگیری نیروی انسانی در برخی از مشاغل که سازمان اعلام می دارد در سقف پستھای سازمانی مصوب و مجوزھای استخدامی بر اساس قانون کار امکان پذیر می باشد. با توجه به مراتب فوق، اشتغال اشخاص در دستگاه ھای اجرایی به یکی از صور فوق الذکر میسر است و از آنجا که حکم مقرر در ماده ١٧ قانون مدیریت خدمات کشوری صرفاً مبین واگذاری و برون سپاری کارھای حجمی دستگاه ھای اجرایی به شرکتھا و مؤسسات غیردولتی است و کسانی که در اجرای حکم اخیرالذکر مقنن برای شرکتھای طرف قرارداد با دستگاه ھای اجرایی به ارائه خدمت در امور حجمی در دستگاه ھای اجرایی می پردازند، مطابق ماده ١٨ قانون مذکور این قبیل افراد کارکنان تحت پوشش کارفرمای غیردولتی تلقی می شوند و دستگاه ھای اجرایی ھیچ گونه تعھد و یا مسؤولیتی در قبال این اشخاص ندارند. از آنجا که اشخاصی که در اجرای ماده ١٧ قانون مدیریت خدمات کشوری برای شرکتھا و مؤسسات غیردولتی در دستگاه ھای اجرایی به کار مشغول شده اند و با توجه به نیاز و درخواست دستگاه اجرایی به انجام امور پستھای سازمانی اشتغال یافته اند، اقدام دستگاه اجرایی در به کارگیری این گونه اشخاص در محدوده حکم مقرر در تبصـره مـاده ٣٢ قانون یـاد شده تشخیص می شود و در این فرض امکان به کارگیری این گونه اشخاص در امور مربوط به پستھای سازمانی که حکایت از نیاز به خدمات این اشخاص دارد، امکان پذیر است و دستگاه اجرایی مکلف است با رعایت قیود مقرره فوق الذکر نسبت به کارگیری آنان با تنظیم قرارداد ساعتی یا کار معین اقدام نماید علیھذا و ً به رأی ھیأت عمومی به شماره نظر به اینکه شغل شاکی از جمله پستھای سازمانی نمی باشد مستندا ٨۴٩ الی ٨٧۴ـ ١۴/١١/١٣٩٢ حکم به رد شکایت شاکی صادر و اعلام می گردد؛ این رأی، ظرف مھلت بیست روز پس از ابلاغ، قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است. در اثر تجدیدنظرخواھی از رأی مذکور شعبه ٢٧ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره٩٧٠٩٩٧٠٩۵۶٠٠٣٧۴٢ـ ١١/١٢/١٣٩٧ به شرح زیر رأی صادر کرده است: /٢۵٩٢١٧ و ١٣٩٠/١١/١ ـ٧۶۴۴ت/٢١۴۴٧١ و ١٣٨٩/٩/٢٨ ـ ٢١۴٩٧٨/۴۵۴٩١ شماره مصوبات اینکه به نظر ت۴٧۶٢٣ـ ۵/١١/١٣٩٠ و ١٠٧۴۴٧ـ ٢٨/۵/١٣٩١ ھیأت وزیران راجع به انعقاد قرارداد مستقیم توسط دستگاه ھای اجرایی با نیروھای شرکتی (منظور طرح مھر آفرین) به موجب نظریه رییس مجلس شورای اسلامی در اجرای حکم ذیل اصل ٨۵ قانون اساسی به شماره ھای ١۵٠٧۴/ب ـ ٣١/٣/١٣٩١ و ٧٠٨٨۵/ب ـ ٣١/٣/١٣٩١ و ٧٠٨٨۵/ب ـ ٢٢/١٢/١٣٩١ و ۵۶٧٧٩۴/ب ـ ٩/١١/١٣٩١ به لحاظ مغایرت با موازین قانونی لغو گردیده است لکن حکم مصوبات مرقوم در زمان وجود حیات حقوقی شان صرفاً ناظر بر دستگاه ھای اجرایی (دولتی) بوده و قابل تسری به شھرداری که یک مرجع غیردولتی است نمی باشد، بنابراین دعوی اساساً متوجه طرفھای شکایت تجدیدنظر خوانده موضوع بند پ ماده ۵١ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان به ماده ٧١ عدالت اداری مصوب ١٣٩٢ نبوده در نتیجه رأی مذکور مغایر با موازین قانونی تشخیص و مستندا قانون صدرالذکر ضمن نقض آن قرار رد شکایت وی صادر و اعلام می شود. این رأی قطعی است. ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ٢/٧/١٣٩٨ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
الف ـ تعارض در آراء محرز است. : مطابق ماده ١١٧ قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ٨/٧/١٣٨۶ ،مؤسسات
ب ـ با توجه به اینکه اولاً : عمومی غیردولتی از جمله شھرداری از شمول قانون مذکور و تبصره ماده ٣٢ آن خارج ھستند. ثانیاً تصویب نامه شماره ٣١٣۴٧١/ت۴٧۶۴٣ھـ ـ ١/١١/١٣٩٠ ھیأت وزیران که شعبه دیوان در مقام صدور رأی به وارد دانستن شکایت به آن استناد کرده، به موجب نظریه شماره ١۵٠٧۴ھـ/ب ـ ٣١/٣/١٣٩١ رئیس مجلس : با توجه به استدلال مذکور در شورای اسلامی مورد ایراد قانونی قرار گرفته و ملغی الاثر شده است. ثالثاً رأی وحدت رویه اخیر ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ٢١۶۴ و ٢١۶٣ـ ٢١/١٢/١٣٩٧ مبنی بر عدم جواز تبدیل وضعیت نیروھای شرکتی به قراردادی در دستگاه اجرایی، رأی به رد شکایت به شرح مندرج در گردش کار صحیح و موافق مقررات است. این رأی به استناد بند ٢ ماده ١٢ و ماده ٨٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی