رأی وحدت رویه ٧٣۴ ھیأت عمومی دیوان عالی کشور
موضوع پرداخت خسارت بدنی ناشی از تصادفات رانندگی از «صندوق تأمین خسارت ھای بدنی»
مدیرعامل محترم روزنامه رسمی کشور
گزارش پرونده وحدت رویه ردیف ٣١/٩٣ ھیأت عمومی دیوان عالی کشور با مقدمه مربوط و رأی آن به شرح ذیل تنظیم و جھت چاپ و نشر ایفاد می گردد.
معاون قضائی دیوان عالی کشورـ ابراھیم ابراھیمی
الف: مقدمه
جلسه ھیأت عمومی دیوان عالی کشور در مورد پرونده وحدت رویه ردیف ٣١/٩٣ رأس ساعت ٩ روز سه شنبه مورخ ١٣٩٣/٧/٢٢ به ریاست حضرت حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای حسین کریمی رئیس دیوان عالی کشور و حضور حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای سیدابراھیم رئیسی دادستان کل کشور و شرکت جنابان آقایان رؤساء، مستشاران و اعضاء معاون کلیه شعب دیوان عالی کشور، در سالن ھیأت عمومی تشکیل و پس از تلاوت آیاتی از کلام الله مجید و قرائت گزارش پرونده و طرح و بررسی نظریات مختلف اعضای شرکت کننده در خصوص مورد و استماع نظریه دادستان کل کشور که به ترتیب ذیل منعکس می گردد، به صدور رأی وحدت رویه قضائی شماره ٧٣۴ ـ ١٣٩٣/٧/٢٢ منتھی گردید.
ب: گزارش پرونده
با احترام، به عرض می رساند: براساس گزارش شماره ٨٩٩/٩٢ ـ ١٣٩٢/١١/٢۵ آقای رئیس حوزه قضائی شھرستان دزفول از شعب ھشتم و دوازدھم دادگاه ھای تجدیدنظر استان خوزستان در مورد پرداخت خسارت بدنی ناشی از تصادف رانندگی از صندوق خسارت بدنی موضوع مواد ۴ و ١٠ قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسؤولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث مصوّب ١٣٨٧/۴/١۶ به شرح ذیل آراء مختلف صادر گردیده است:
الف ـ حسب محتویات پرونده کلاسه ٨۵٠١٣٩٧ شعبه ھشتم دادگاه تجدیدنظر استان خوزستان، آقای صادق تیرکان فرزند محمد، در تاریخ ١٣٩٠/٩/٢١ اعلام نموده ھمراه دوست خود امین دبیری با موتورسیکلت ١٢۵ شخصی در محور دزفول ـ اندیمشک به سمت اندیمشک در حرکت بوده، روبروی تالار سیمرغ یک دستگاه خودرو سواری پژو ٢٠۶ سفید رنگ از سمت راننده ـ از پشت با
موتورسیکلت وی برخورد کرده و موتورسیکلت آنان پس از برخورد به نرده فلزی وسط جاده (گاردریل) واژگون و راننده سواری از محل متواری شده است.
استوار دوم دھقانی مأمور حراست بیمارستان بزرگ دزفول طی صورتجلسه مورخ ١٣٩٠/٨/٧ مصدوم شدن آقای صادق تیرکان و بستری شدن وی را در بیمارستان گزارش و پزشک قانونی نیز به موجب گواھی ٣٩٨٠/م/٩٠ ـ ١٣٩٠/٩/٢١ شکستگی استخوان ران راست ھمراه با در رفتگی را تأیید نموده است.
شخص مصدوم به خاطر رانندگی بدون پروانه منجر به سانحه موتورسیکلت در شعبه ١۴١ شورای حل اختلاف دزفول طی دادنامه ١٢٢/١۴١/٩٠ ـ ١٣٩٠/١٠/۵ به پرداخت ھفتصدھزار ریال جزای نقدی محکوم شده و کاردان فنی تصادفات به موجب نظریه ٢١۵٧/١٣/١/٢۴٩ ـ ١٣٩٠/٩/٢٨ علت تامه تصادف را بی احتیاطی از ناحیه راننده نامعلوم یک دستگاه سواری پژو ٢٠۶ مورد ادعا که
شماره آن در دست نیست به دلیل تغییر مسیر ناگھانی به چپ و نقض ماده ١١٩ آیین نامه راھور، اعلام نموده و آقای دادیار شعبه پنجم تحقیق دادسرای عمومی و انقلاب شھرستان دزفول در تاریخ ١٣٩٠/١٢/٢٣ به صدور قرار نھایی ذیل مبادرت ورزیده:
« در خصوص شکایت آقای صادق تیرکان فرزند محمد علیه ناشناس دایر بر بی احتیاطی در امر رانندگی منجر به ایراد صدمه بدنی غیرعمد و متواری شدن از صحنه تصادف با عنایات به تحقیقات به عمل آمده و محتویات پرونده با توجه به عدم شناسایی ھویت راننده خودروی متواری، اتھام فوق قابل انتساب به شخص معین نمی باشد «علاوه بر آنکه راکب موتورسیکلت به جھت نداشتن گواھی نامه به شورای حل اختلاف معرفی و رسیدگی به این اتھام (به شرح منعکس در پرونده) در آن مرجع صورت پذیرفته است» علی ای حال از نظر جنبه عمومی بزه دلیل کافی بر توجه اتھام به متھم معین وجود ندارد؛ لھذا مستنداً به بند الف ماده ١٧٧ قانون آیین دادرسی [ دادگاه ھای عمومی و انقلاب در امور ] کیفری و بند ک ماده ٣ قانون اصلاح قانون تشکیل دادگاه ھای عمومی و انقلاب مصوب ١٣٨١ قرار منع تعقیب نامبرده صادر و اعلام می گردد؛ ضمناً مصدوم حادثه در راستای ماده ١٠ قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسؤولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه زمینی در مقابل شخص ثالث به دادگاه عمومی ـ جزایی شھرستان دزفول معرفی می گردد.» که پس از
موافقت نماینده دادستان، پرونده طی نامه ٩٠/۵١٢ ـ ١٣٩١/١/١۴ به دفتر دادگاه ھای عمومی دزفول ارسال و پس از ثبت، جھت رسیدگی به شعبه ١٠۴ دادگاه عمومی جزایی ارجاع شده و دادگاه مرقوم بدون عنایت کافی به مفاد لایحه ١۶١۴۵۴٠٠٠٩١ ـ ١٣٩١/١٢/٢۴ نماینده بیمه در مورد ایرادات موجود در نظریه کاردان فنی، به شرح دادنامه ۴٠٠٢٣٧ ـ ١٣٩١/٣/١٣ چنین اتخاذ تصمیم کرده است:
در خصوص درخواست صادق تیرکان فرزند محمد مبنی بر پرداخت دیه از صندوق تأمین خسارت ھای بدنی با توجه به جمیع اوراق و محتویات پرونده از جمله شکایت شاکی، گواھی پزشک قانونی، نظریه کارشناس تصادفات، گزارش مرجع انتظامی و نیز اداره حوادث و فوریت ھای پزشکی دزفول و اینکه اقدامات و تحقیقات دادسرا جھت شناسایی راننده مقصر به نتیجه نرسیده است، دادگاه با پذیرش درخواست مصدوم به استناد ماده ١٠ قانون بیمه اجباری مسؤولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه زمینی و مواد ٣۶٧ ،۴۴٢ و ۴٩۵ قانون مجازات اسلامی، حکم به پرداخت چھارپنجم خمس نصف دیه کامل بابت شکستگی استخوان ران راست که بدون عیب جوش خورده
و نیز ده درصد دیه کامل به عنوان ارش بابت دررفتگی خلفی مفصل رانی ـ لگنی راست ھمراه با آسیب دیدگی رباط و چھار درصد دیه کامل به عنوان ارش بابت آسیب دیدگی رباط صلیبی خلفی و زانوی راست توسط صندوق تأمین خسارت ھای بدنی به مصدوم صادق تیرکان در حدود و سقف تعھدات صندوق صادر می نماید. رأی صادره حضوری و ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظر در دادگاه تجدیدنظر استان خوزستان می باشد که شعبه ھشتم دادگاه تجدیدنظر به موجب دادنامه ٧٩٠٠٣٠٠ ـ ١٣٩٢/٣/١١ که عیناً نقل می گردد آن را مورد تأیید قرار داده است:
در خصوص تجدیدنظرخواھی مدیریت صندوق تأمین خسارت ھای بدنی نسبت به دادنامه شماره ٩١٠٩٩٧۶١۴۵۴٠٠٢٣٧ ـ ١٣٩١/٣/١٣ شعبه یکصد و چھارم دادگاه عمومی جزایی شھرستان دزفول که مطابق آن در باب درخواست آقای صادق تیرکان فرزند محمد، مبنی بر پرداخت دیات صدمات وارده در اثر حادثه تصادف و متواری شدن راننده مقصر سانحه مورخ ١٣٩٠/٨/۶ در محور دزفول ـ اندیمشک پس از رسیدگی دادگاه مربوطه و احراز شرایط امر مستنداً به ماده ١٠ قانون بیمه اجباری مسؤولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه زمینی و مواد ٣۶٧ ،۴۴٢ و ۴٩۵ قانون مجازات اسلامی حکم به محکومیت تجدیدنظرخواه به پرداخت ھشت درصد دیه کامله بابت شکستگی
استخوان ران راست که بدون عیب جوش خورده و ده درصد دیه کامله به عنوان ارش دررفتگی خلفی مفصل رانی ـ لگن راست ھمراه با آسیب دیدگی رباط و چھار درصد دیه کامله ارشاً برای آسیب دیدگی رباط صلیبی خلفی و زانوی راست مجموعاً در حق شاکی محکوم گردیده و پرونده جھت رسیدگی به این شعبه ارجاع و به کلاسه فوق ثبت گردید. ھیأت دادگاه با بررسی اوراق و محتویات پرونده ملاحظه می نمایند که ایراد و اعتراض مؤثر و مدللی که به اساس دادنامه خدشه ای وارد نماید یا موجب نقض آن گردد در این مرحله از رسیدگی از سوی تجدیدنظرخواه به عمل نیامده و دادنامه از حیث بررسی و احراز موضوع و تطبیق با مقررات حاکم صحیحاً صادر گردیده و اشکالی بر آن مترتب نمی باشد چرا که ماحصل تحقیقات مقدماتی و بررسی ھای دادگاه بدوی و این محکمه مؤید وقوع سانحه تصادف به شرح مزبور و ایراد صدمات نسبت به تجدیدنظرخوانده بوده مضافاً نظریه کارشناس تصادفات نیز گویای تقصیر راننده خودرو متواری (پژو ٢٠۶ (می باشد. نتیجتاً به رأی صادره ایراد یا اعتراض موجھی به عمل نیامده و دادگاه با رد تقاضای تجدیدنظرخواھی
واصله مستنداً به بند الف ماده ٢۵٧ از قانون آیین دادرسی [ دادگاه ھای عمومی و انقلاب در امور کیفری ] دادنامه تجدیدنظرخواسته را تأیید و استوار می نماید. رأی صادره قطعی است.
ب ـ به دلالت محتویات پرونده ٠٠٣۴۵ شعبه دوازدھم دادگاه تجدیدنظر استان خوزستان شخصی به نام یارمحمد مختاری فرزند کریم در تاریخ ١٣٩٠/٢/٢٣ به واسطه تصادف با موتورسیکلت مصدوم و به بیمارستان نبوی دزفول انتقال یافته و در صفحات دوم و ششم پرونده عنوان شده که شماره انتظامی موتورسیکلتی که با وی تصادف کرده ٣٩۴۴ـ اھواز ۵ و شماره تلفن ھمراه صاحب آن نیز ٠٩٣٨٨٣۴٠١٧٣ می باشد و راننده موتورسیکلت نیز در بیمارستان ھمراه مصدوم بوده ولی بعداً متواری شده است، رئیس کلانتری انتظامی شماره ١٢ در ١٣٩٠/٣/٩ گزارش کرده که از پلیس راھور، جوابی درباره ھویت مالک موتورسیکلت واصل نشده ولی مصدوم حادثه، صمد سگوند فرزند مرادخان ساکن اندیمشک، کوی دور، بلوار شھید بھشتی، جنب بازار، خیابان انقلاب را راکب موتورسیکلت معرفی کرده و اضافه نموده او را توسط راننده تاکسی شماره ٨٠۴ که ناظر صحنه بوده شناسایی نموده که شخص معرفی شده نیز گفته که ترک نشین موتورسیکلت بوده و راکب آن را نمی شناسد و از محل سکونت او ھم اطلاعی ندارد. کاردان فنی تصادفات در نظریه مورخ ١٣٩٠/١٢/١٩ فقط با مطالعه پرونده، اظھارات صمد سگوند را که ترک نشین موتورسیکلت بوده کذب محض و علت تامه تصادف را، بی احتیاطی از ناحیه راکب موتورسیکلت ھوندا ١٢۵ به خاطر عدم توجه کافی به جلو اعلام نموده است.
آقای صمد سگوند در بازجویی مورخ ١٣٩٠/٣/١۶ گفته اند: «در دزفول بودم می خواستم به سمت بنی جعفر بروم. در مسیر، موتورسواری را دیدم که ساکن اندیمشک بود مرا سوار کرد که بعداً با شاکی تصادف کرد او را نمی شناسم.» که آقای دادیار شعبه چھارم تحقیق، بعد از انجام پاره ای اقدامات، طی قرار نھایی مورخ ١٣٩١/٩/١ در مورد اتھام آقای صمد سگوند و یک نفر ناشناس به
علت فقد دلیل کافی بر توجه اتھام قرار منع تعقیب کیفری صادر، پرونده را جھت جلوگیری از تضییع حقوق شاکی در اجرای ماده ١٠ قانون بیمه اجباری اشخاص ثالث به دادگاه عمومی دزفول ارسال و در شعبه ١٠۴ عمومی جزایی آن شھرستان ارجاع گردیده و این شعبه به موجب دادنامه ١٢٢٧ ـ ١٣٩١/١٢/١٠ به شرح ذیل اتخاذ تصمیم نموده:
«در خصوص شکایت آقای یارمحمد مختاری فرزند کریم مبنی بر ایراد صدمه بدنی غیرعمدی ناشی از بی احتیاطی در امر رانندگی علیه راننده ناشناس و متواری با توجه به مجموع اوراق و محتویات پرونده و نظریه افسر کارشناس تصادفات که تا این مرحله مصون از اعتراض مانده است و علت تامه تصادف را بی احتیاطی از جانب راکب موتورسیکلت ھوندا ١٢۵ به علت عدم توجه به جلو و نقض ماده ١٨٠ آیین نامه راھور تشخیص داده است و ملاحظه گواھی ھای پزشکی قانونی مندرج در پرونده و تقاضای شاکی مبنی بر دریافت دیه و لوایح تقدیمی نماینده حقوقی صندوق تأمین خسارت ھای بدنی و سایر قراین و امارات موجود در پرونده این دادگاه مستنداً به مواد
٢ ،۴٨٠ ،۴٨۴ ،٣۶٧ ،۴٩۵ و ۴٣٨ از قانون مجازات اسلامی و ماده ١٠ از قانون بیمه اجباری (قانون اصلاحی) مسؤولیت بدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث حکم به پرداخت ١٢ دینار بابت سیاه شدگی در بالای ھر دو چشم، دو صدم دیه کامله بابت ساییدگی در بالای ابروی چپ و ناحیه بینی (دوحارصه) چھار و نیم صدم دیه کامله بابت ساییدگی در پشت ھر دو دست و مچ دست چپ، ھر دو زانو و ساق پای چپ ھر دو آرنج و ساعد چپ (نه عدد)، یک درصد دیه کامله به عنوان ارش بابت ساییدگی در ناحیه ھر دو پھلو، دوصدم دیه کامله بابت پارگی در سمت راست صورت (دامیه)، چھل دینار بابت شکستگی ترقوه طرف چپ که بدون
عیب عملکردی جوش خورده است و چھار درصد دیه کامله به عنوان ارش بابت باقی مانده محدودیت حرکتی در ناحیه مفصل شانه راست از سوی صندوق تأمین خسارت ھای بدنی (شرکت سھامی بیمه ایران) در حق شاکی مصدوم محکوم می نماید. رأی صادره حضوری ظرف مھلت مقرر قانونی قابل تجدیدنظرخواھی در محاکم محترم تجدیدنظر مرکز استان خوزستان می باشد.» که با اعتراض تجدیدنظرخواه شعبه دوازدھم دادگاه تجدیدنظر به موجب دادنامه ٣٠٠۴٢۶ ـ ١٣٩٢/٣/٢۵ که عیناً نقل می شود آن را نقض و شاکی را برای اقامه دعوی حقوقی به مرجع ذی ربط ارشاد نموده است:
به موجب دادنامه شماره ٩١٠٩٩٧۶١۴۵۴٠١٢٢٧ مورخ ١٣٩١/١٢/١٠ صادره از شعبه ١٠۴ دادگاه جزایی شھرستان دزفول در پرونده کلاسه ٩٠٠٩٩٨۶١۴٨۴٠٠٣۴۵ صندوق تأمین خسارت ھای بدنی (شرکت سھامی بیمه ایران) به پرداخت مقادیری دیه در حق آقای یارمحمد مختاری محکوم گردیده است. پس از ابلاغ رأی، محکوم علیه نسبت به آن اعتراض و تجدیدنظرخواھی نموده است. با عنایت به اوراق و محتویات پرونده ملاحظه می شود محکومیـت تجدیدنظرخواه به پرداخت دیه به تبع طرح دادخواست از سوی مدعی صورت نگرفته است و با توجه به شخصیت حقوقی تجدیدنظرخواه ارتکاب بزه از سوی ایشان متصور نبوده و کیفرخواستی نیز در پرونده منعکس نگردیده است؛ بنابراین با توجه به اینکه دادنامه تجدیدنظرخواسته بدون رعایت تشریفات رسیدگی منعکس در آیین دادرسی مدنی و کیفری صادر گردیده است، لذا به استناد بند ب ماده ٢۵٧ قانون آیین دادرسی دادگاه ھای عمومی و انقلاب در امور کیفری، دادنامه مذکور نقض و شاکی به طرح دعوی حقوقی ارشاد می گردد. رأی صادره قطعی است.
با عنایت به مراتب مذکور در فوق چون شعبه ھشتم دادگاه تجدیدنظر استان خوزستان، صرفاً براساس تقاضای مصدوم سانحه رانندگی و بدون اینکه نیاز به تنظیم و تقدیم دادخواست باشد دادنامه ۴٠٠٢٣٧ ـ ١٣٩١/٣/١٣ شعبه ١٠۴ دادگاه عمومی جزایی دزفول، مبنی بر محکومیت صندوق خسارت ھای بدنی به پرداخت دیه را تأیید نموده ولی شعبه دوازدھم دادگاه تجدیدنظر استان، در نظیر مورد مطالبه دیه از صندوق مرقوم را به تقدیم دادخواست موکول و دادنامه تجدیدنظرخواسته را به علت عدم رعایت تشریفات دادرسی نقض نموده است، لذا به لحاظ صدور آراء متھافت در موارد مشابه با استنباط از مواد ۴ و ١٠ قانون بیمه اجباری مسؤولیت مدنی مصوّب
١٣٧٨ صدور رأی وحدت رویه قضائی موضوع ماده ٢٧٠ قانون آیین دادرسی دادگاه ھای عمومی و انقلاب در امور کیفری مورد تقاضا می باشد و چون در اغلب موارد با صدور حکم بر محکومیت صندوق بیمه اجباری پرونده ھا مختومه و در نتیجه تعقیب راننده مقصر و متواری که به اشخاص حقیقی و حقوقی صدمه جانی و خسارت مالی وارد نموده است فراموش می شود و قانون گذار ماده ١٠ قانون بیمه اجباری را صرفاً برای حمایت از زیان دیدگان حوادث رانندگی تصویب کرده است نه برای رھایی رانندگان مقصر و متواری، بنا به مراتب از ریاست محترم دیوان عالی کشور درخواست می شود در صورت تصویب مراتب را به قوه قضائیه اعلام تا با صدور بخشنامه، به
مراجع قضائی کشور تکلیف نمایند با اتخاذ تدابیر قانونی لازم نسبت به شناسایی رانندگان مقصر متواری اقدام و از مختومه شدن سریع پرونده ھا به بھانه پرداخت خسارت از صندوق بیمه خودداری فرمایند.
معاون قضائی دیوان عالی کشور ـ حسین مختاری
ج: نظریه دادستان کل کشور
در خصوص این موضوع چند سؤال مطرح است. سؤال اول اینکه محاکم کیفری حق دارند نسبت به این شـکوائیه رسیدگی نمایند یا خیر؟ قانون به دادگاه کیفری در مواردی اجازه داده تا به موضوع خسارت بدنی ناشی از تصادفات رانندگی واردشده رسیدگی نموده و اتخاذ تصمیم نماید.
سؤال دوم اینکه دیه و ارش به عنوان خسارت مطرح است یا مجازات که قانون گذار تکلیف این موضوع را نیز در مواد ١۴ و ١٧ قانون مجازات اسلامی روشن نموده و از دیه به عنوان مجازات مالی نام برده است. تعیین دیه برای افرادی غیر از جانی در قانون پیش بینی شده، نظیر پرداخت دیه توسط عاقله یا پرداخت دیه از بیت المال و مواردی از این قبیل. در مانحن فیه نیز در ماده ١۴ قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص
ثالث مصوب ١٣٨٧/۴/١۶ قانون گذار به اشخاص ثالث زیان دیده اجازه داده که به طور مستقیم جھت دریافت خسارت ھای خود با داشتن شرایط مذکور در قانون مستقیماً به صندوق خسارت بدنی مراجعه کنند به طریق اولی اذن برای محاکم نیز وجود دارد تا بدون نیاز به تقدیم دادخواست وارد رسیدگی شده و حکم لازم را انشاء نمایند. ممکن است بیان شود آیا دیه ماھیت کیفری دارد یا مدنی؟ البته با یک نگاه می توان پذیرفت دیه می تواند ھر دو ماھیت را داشته باشد ولیکن در جایی که قانون گذار اجازه داده، جای ابھامی در قضیه به وجود نمی آید مگر آنکه مطرح شود ماده ٢٢ از قانون مذکور لغو و این با حکمت قانون گذار در تضاد بوده و قابل پذیرش نمی باشد؛
علیھذا با توجه به مفاد مواد ١۴ و ٢٢ و توضیحاتی که بیان شد و با عنایت به آنکه تردیدی وجود ندارد که این قانون در مقام دفاع از زیان و تسھیل در تحصیل زیان از سوی زیان دیده می باشد و سردرگمی و قرار گرفتن در پیچ و خم اداری و تحمیل ھزینه، با فلسفه تدوین این قانون منافات دارد؛ فلذا به نظر اینجانب در موارد مذکور در این قانون ھیچ نیازی به تقدیم دادخواست نبوده و محاکم بدون نیاز به تقدیم دادخواست مجازند وارد رسیدگی شده و انشاء رأی نمایند، بنابراین رأی شعبه ھشتم دادگاه تجدیدنظر استان خوزستان را که مطابق با مقررات صادر شده را تأیید می نمایم.
د: رأی وحدت رویه شماره ٧٣۴ ـ ١٣٩٣/٧/٢٢ ھیأت عمومی دیوان عالی کشور
نظر به اینکه برابر ماده ١٠ قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسؤولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث مصوب ١٣٨٧/۴/١۶ ،فلسفه تشکیل « صندوق تأمین خسارت ھای بدنی» حمایت از زیان دیدگان حوادث رانندگی است که خسارت ھای وارد شده به آنھا از سوی شرکت ھای بیمه قابل پرداخت نیست و با عنایت به اینکه از مقررات قانون و آیین نامه اجرایی آن در خصوص نحوه مراجعه زیان دیدگان به صندوق برای دریافت خسارت چنین مستفاد می شود که نظر قانون گذار تسریع و تسھیل در پرداخت خسارت به آنان بوده است؛ بنابراین در صورت امتناع صندوق از پرداخت خسارت بدنی زیان دیده، دادگاه عمومی جزایی صالح به رسیدگی و اظھارنظر در خصوص مورد خواھد بود و رعایت تشریفات مقرر برای دعاوی حقوقی در این موارد ضرورت ندارد. بدیھی است در صورت پرداخت خسارت نیز اقدامات قضایی برای تعقیب و شناسایی راننده مقصر باید ادامه یابد؛ بنا به مراتب رأی شعبه ھشتم دادگاه تجدیدنظر استان خوزستان که با این نظر انطباق دارد به اکثریت آراء صحیح و قانونی تشخیص می شود. این رأی طبق ماده ٢٧٠ قانون آیین دادرسی دادگاه ھای عمومی و انقلاب در امور کیفری در موارد مشابه برای شعب دیوان عالی کشور و دادگاه ھا لازم الاتباع است.
ھیأت عمومی دیوان عالی کشور