رأی شماره۶٢٧ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: ابطال مصوبه شماره ١۶٠/١٣٣۵/١٣۴۵۵ ـ ١٣٨٨/٩/١٧ شورای اسلامی شھر تھران،
مبنی بر کمک به کارکنان شھرداری و اعطاء تخفیف در پرداخت انواع عوارض و تراکم،
به لحاظ مغایرت با قانون
شماره ٩۵/١١۶٧/ھـ ١٣٩۶/٧/١٩
بسمه تعالی
جناب آقای جاسبی
مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
با سلام
یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۶٢٧ مورخ ١٣٩۶/٧/۴ با موضوع:
«ابطال مصوبه شماره ١۶٠/١٣٣۵/١٣۴۵۵ ـ ١٣٨٨/٩/١٧ شورای اسلامی شھر تھران، مبنـی بر کمک به کارکنان شھـرداری و اعطاء
تخفیف در پرداخت انواع عوارض و تراکم، به لحاظ مغایرت با قانون» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه : ١٣٩۶/٧/۴
شماره دادنامه: ۶٢٧
کلاسه پرونده : ١١۶٧/٩۵
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی : سازمان بازرسی کل کشور
موضوع شکایت و خواسته : ابطال مصوبه دویست و چھلمین جلسه رسمی ـ علنی ـ فوق الـعاده مورخ ١٣٨٨/٩/٨ شورای
اسلامی شـھر تھران (دوره سوم) ابلاغی به شماره ١۶٠/١٣٣۵/١٣۴۵۵ ـ ١٣٨٨/٩/١٧ و تبصره ١٨ از بند (ز) ماده واحده بودجه سال
١٣٩۵ شھرداری تھران به کد شناسه ٢١٧٠
گردش کار : معاون نظارت و بازرسی امور سیاسی و قضایی سازمان بازرسی کل کشور به موجب دادخواست ابطال مصوبه
دویست و چھلمین جلسه رسمی ـ علنی ـ فوقالعاده مورخ ١٣٨٨/٩/٨ شورای اسلامی شھر تھران (دوره سوم) ابلاغی به شماره
١۶٠/١٣٣۵/١٣۴۵۵ ـ ١٣٨٨/٩/١٧ و تبصره ١٨ از بند (ز) ماده واحده بودجه سال ١٣٩۵ شھرداری تھران به کد شناسه ٢١٧٠ را
خواستار شده و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
« حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای بھرامی
ریاست محترم دیوان عدالت اداری
با سلام و تحیت
در اجرای حکم بازرسی شماره ١۵٠۴٩ ـ ١٣٩۵/١/٣٠ ناظر بر بررسی عملکرد شھرداری تھران در نحوه تأمین مسکن کارکنان و مدیران
ملاحظه شد که شھرداری تھران مطابق مصوبه شورای اسلامی شھر به ھر یک از کارکنان شھرداری مبلغ ٣٠ میلیون تومان در ھنگام
صدور پروانه ساختمانی از بابت عوارض متعلقه تخفیف داده است، علیھذا مصوبه شورای اسلامی شھر تھران از حیث انطباق با قوانین
مربوط بررسی شد که موارد ذیل قابل ذکر است:
١ـ شورای اسلامی شھر تھران، طی مصوبه شماره ١۶٠/١٣٣۵/١٣۴۵۵ ـ ١٣٨٨/٩/١٧) دویست و چھلمین جلسه رسمی مورخ
١٣٨٨/٩/٨ (با عنوان «مساعدت به کارکنان رسمی، قراردادی و بازنشسته شھرداری تھران و سازمانھای تابع در پرداخت عوارض صدور
پروانه مسکونی» در قالب ماده واحده و شش تبصره ذیل آن مقرر داشته است:
«در راستای اجرای مفاد سی و چھارم (٣۴ (قانون آیین نامه استخدامی شھرداریھا مصوب ١٣۵٨ و اصلاحیه بعدی آن به شھرداری
تھران اجازه داده می شود نسبت به پرداخت ھدیه ساخت مسکن به کارکنان شاغل (اعم از کارمندان و کارگران رسمی و یا کارمندان
و کارگران قراردادی شرکت خدمات اداری شھر با حداقل ۵ سال سابقه کار ممتد) و کارکنان بازنشسته شھرداری تھران و ھمچنین
کارمندان و یا کارگران رسمی و قراردادی سازمانھا و شرکتھای تابعه شھرداری تھران با حداقل ۵ سال سابقه کار ممتد و کارکنان
بازنشسته آنھا که عضویت شرکتھای تعاونی مسکن وابسته به شھرداری تھران و یا سازمانھا و شرکتھای تابعه را داشته باشند و یا
مالکیت تمام و یا بخشی از عرصه یک پلاک را دارند باشند به میزان حق السھم فقط برای یک بار در دوره خدمت خود و صرفاً جھت
ساخت مسکن تا سقف مبلغ دویست میلیون (٢٠٠/٠٠٠/٠٠٠ (ریال به عنوان کمک در پرداخت عوارض ساخت و ساز اعم از زیربنا،
تراکم، پیش آمدگی، ایمنی، حق مشرفیت و تراکم مجاز مازاد بر (١٢٠ (%با لحاظ ردیفھای مربوط در لوایح بودجه سنواتی شھرداری
تھران با رعایت ضوابط و مقررات اقدام نماید.»
٢ـ در اجرای ماده ٨٠ قانون شوراھا، مصوبه مزبور به فرمانداری تھران ارسال شده است که فرمانداری تھران طی نامه شماره
١/١١۴٠٣ـ ١٣٨٨/١٠/١ مغایرت متن مصوبه مزبور را با تبـصره (٣ (ماده (۵٠ (قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب ١٣٨٧/٢/١٧ به شورای
اسلامی شھر تھران اعلام نموده است. شورای اسلامی شھرتھران در دویست و چھل و ھشتمین جلسه رسمی، مورخ
١٣٨٨/١٠/١٣ در قبال اعتراض فرمانداری تھران به مفاد مصوبه فوق الاشاره ابراز می دارد که:
«در این مصوبه ھیچ گونه معافیت و تخفیفی در میزان عوارض دریافتی مصوب پیش بینی و لحاظ نشده است و لذا مشمول مغایرت
اعلام شده نمی باشد.»
لذا در متن مصوبه اصلاحات جزئی مبنی بر تعیین ردیفھای اعتباری در متن ماده واحده انجام شده، لیکن بقیه مفاد مصوبه از جمله
مغایرت آن با تبصره (٣ (ماده (۵٠ (قانون مالیات بر ارزش افزوده بدون تغییر مانده است.
٣ـ بنابراین به رغم مبرھن بودن مغایرت مصوبه شورای اسلامی شھر تھران با قوانین و مقررات در اعطای تخفیف از عوارض متعلقه،
شھرداری تھران از سال ١٣٨٨ تا ١٣٩۴ مبادرت به اعطای تخفیف مبلغ ٢٠ میلیون تومان به کارکنان شھرداری تھران از بابت عوارض
صدور پروانه ساختمانی کرده است. به طوری که شورای اسلامی شھر تھران، طی تبصره ١٨ ماده واحده بودجه سال ١٣٩۵
شھرداری تھران ضمن افزایش سقف مبلغ مندرج در مصوبه فوق الاشاره از ٢٠ میلیون تومان به ٣٠ میلیون تومان، به شرح ذیل مقرر
کرده است: «در راستای اجرای مصوبه «مساعدت به کارکنان شھرداری تھران و سازمانھای تابعه در پرداخت عوارض صدور پروانه
مسکونی) مصوب دویست و چھلمین جلسه رسمی ـ علنی ـ فوق العاده شورای اسلامی شھر تھران به تاریخ ١٣٨٨/٩/٨ ،شھرداری
تھران موظف است معادل مبالغ عوارض ساخت و ساز ھر یک از کارکنان را (حداکثر تا سقف سیصد میلیون ریال) در ردیفھای درآمدی
مربـوطه ثبت و معادل مبالغ مـذکور را در حسابھای ھـزینه ای مربـوطه اعمال و مـراتب را در تفـریغ بودجه منعکس نماید.»
۴ـ با مداقه در مفاد مصوبه شورای مزبور و ھمچنین تبصره ١٨ بودجه سال ١٣٩۵ شھرداری تھران مشاھده می شود چنان که
فرمانداری تھران متعرض گردیده مصوبه مزبور و به تبع آن مفاد تبصره (١٨ (ماده واحده بودجه ١٣٩۵ شھرداری تھران، مغایر حکم مصرح
در تبصره (٣ (ماده (۵٠ (قانون مالیات بر ارزش افزوده و ھمچنین تبصره ذیل ماده (١٨١ (قانون برنامه پنجم توسعه است.
تبصره (٣ (ماده (۵٠ (یاد شده بیان داشته است: «قوانین و مقررات مربوط به اعطاء تخفیف یا معافیت از پرداخت عوارض یا وجوه به
شھرداریھا و دھیاریھا ملغی می گردد.»
به علاوه، در تبصره ذیل ماده (١١٨ (قانون مذکور عنوان شده است: «تبصره ـ ھر گونه تخفیف، بخشودگی حقوق و عوارض شھرداریھا
توسط دولت و قوانین مصوب منوط به تأمین آن از بودجه عمومی سالانه کشور است. در غیراین صورت بخشودگی و تخفیف حقوق و
عوارض شھرداری ممنوع است.»
۵ ـ ھر چند در متن مصوبات مذکور، شورای اسلامی شھر تھران راجع به مساعدت به کارکنان شھرداری تھران و سازمانھای تابع در
پرداخت عوارض صدور پروانه مسکونی به نوعی تلاش شده که عبارات دو پھلو درج نموده و این مساعدت را از شمول حکم
ممنوعیتھای قانونی مارالذکر خارج نماید، لیکن آنچه از مدلول این مصوبات بر می آید ناظر بر اعمال تخفیف عوارض شھرداری برای
کارکنان شھرداری تھران در سقف مقرر است و بر ھمین مبنا ثمره عملی این مصوبات که در رویه جاری شھرداری تھران حاکم و مجری
است، اعمال تخفیف و نه پرداخت تسھیلات در سقف مقرر برای کارکنان شھرداری تھران است. با توجه به اینکه احکام قانونی
فوق الذکر بر ممنوعیت ھرگونه تخفیف و بخشودگی عوارض و حقوق شھرداریھا تأکیـد دارد، مآلاً شامل تخفیـفھای اعمال شـده برای
کارکنان شـھرداری اسـت و به این ترتیب مصوبات فوق الذکر شورای اسلامی شھر تھران، مغایر قوانین فوق الاشاره تشخیص داده
می شود.
بنا به مراتب فوق ضمن ارسال تصویر مدارک و مستندات مربوط، شایسته است دستور فرمایید در اجرای تبصره ٢ بند «د» ماده (٢(
قانون تشکیل سازمان بازرسی کل کشور، نسبت به ابطال مصوبه از طریق طرح در ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری اقدام و نتیجه به
این سازمان اعلام شود. »
متن مصوبه و تبصره مورد اعتراض به قرار زیر است:
«متن مصوبه
«مساعدت به کارکنان رسمی، قراردادی و بازنشسته شھرداری تھران و سازمانھای تابعه در پرداخت عوارض صدور پروانه مسکونی»
«مشتمل بر ماده واحده و شش تبصره ذیل آن»
مصوب دویست و چھلمین جلسه رسمی ـ علنی ـ فوق العاده شورای اسلامی شھر تھران (دوره سوم) به تاریخ یکشنبه ھشتم آذر
(۵/٢۴٠/٣/٨٨) ١٣٨٨ سال ماه
ماده واحده:
در راستای اجرای مفاد ماده سی و چھارم (٣۴ (قانون آیین نامه استخدامی شھرداریھا مصوب ١٣۵٨ و اصلاحیه بعدی آن به شھرداری
تھران اجازه داده می شود نسبت به پرداخت ھدیه ساخت مسکن به کارکنان شاغل (اعم از کارمندان و کارگران رسمی و یا کارمندان
و کارگران قراردادی شرکت خدمات اداری شھر با حداقل ۵ سال سابقه کار ممتد) و کارکنان بازنشسته شھرداری تھران و ھمچنین
کارمندان و یا کارگران رسمی و قراردادی سازمانھا و شرکتھای تابعه شھرداری تھران با حداقل ۵ سال سابقه کار ممتد و کارکنان
بازنشسته آنھا که عضویت شرکتھای تعاونی مسکن وابسته به شھرداری تھران و یا سازمانھا و شرکتھای تابعه را داشته باشند و یا
مالکیت تمام و یا بخشی از عرصه یک پلاک را دارند باشند به میزان حق السھم فقط برای یک بار در دوره خدمت خود و صرفاً جھت
ساخت مسکن تا سقف مبلغ دویست میلیون (٢٠٠/٠٠٠/٠٠٠ (ریال به عنوان کمک در پرداخت عوارض ساخت و ساز اعم از زیربنا،
تراکم، پیش آمدگی، ایمنی، حق مشرفیت و تراکم مجاز مازاد بر (١٢٠ (%با لحاظ ردیفھای مربوط در لوایح بودجه سنواتی شھرداری
تھران با رعایت ضوابط و مقررات اقدام نماید.»
کد شناسه: ٢١٧٠
رده بندی مصوبه: ۴/٩۴/٢۴٠/١
ماده واحده: بودجه سال ١٣٩۵ شھرداری تھران :
ز) انجام کلیه پروژه ھای مشارکتی با راھبری سازمان سرمایه گذاری و مشارکتھای مردمی صورت پذیرد.
تبصره ھجدھم (١٨ :(در راستای اجرای مصوبه «مساعدت به کارکنان شھرداری تھران و سازمانھای تابعه در پرداخت عوارض صدور
پروانه مسکونی» مصوب دویست و چھلمین جلسه رسمی ـ علنی ـ فوق العاده شورای اسلامی شھر تھران به تاریخ ١٣٨٨/٩/٨،
شھرداری تھران موظف است معادل مبالغ عوارض ساخت و ساز ھر یک از کارکنان شھرداری تھران و شورای اسلامی شھر تھران را
(حداکثرتا سقف سیصد میلیون ریال) در ردیفھای درآمدی مربوطه ثبت و معادل مبالغ مذکور را به سرجمع اعتبار ردیف ۶١٧٠٢٠١ بودجه
ھزینه ای این مصوبه افزوده و مراتب را در تفریغ بودجه منعکس نماید. »
در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس شورای اسلامی شھر تھران به موجب لایحه شماره ١۶٠/٣٣٨٨٣ ـ ١٣٩۵/١٢/١٧ توضیح داده است
که:
«برادر ارجمند حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای بھرامی
ریاست محترم ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
موضوع: پرونده کلاسه ١١۶٧/٩۵ با شماره پرونده ٩۵٠٩٩٨٠٩٠٨۵٠٠٠٠٠٧۵۵
سلام علیکم
احتراماً، عطف به پرونده کلاسه ١١۶٧/٩۵ با شماره ٩۵٠٩٩٨٠٩٠٨۵٠٠٠٠٠٧۵۵ مـوضوع مـکاتبه مـورخ ١٣٩۵/١٠/٢٨ مدیریت دفتر
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ثبت شده با شماره ١۶٠/٢٩٠۵٢ ـ ١٣٩۵/١١/١١ در دبیرخانه شورای اسلامی شھر تھران در
خصوص ارسال نسخه دوم دادخواست سازمان بازرسی کل کشور به خواسته «ابطال مصوبه شماره ١۶٠/١٣٣۵/١٣۴۵۵ ـ ١٣٨٨/٩/١٧
شورای اسلامی شھر تھران در خصوص مساعدت به کارکنان رسمی، قراردادی و بازنشسته شھرداری تھران و سازمانھای تابع در
پرداخت عوارض صدور پروانه مسکونی» مراتب ذیل را در رد خواسته یادشده به استحضار می رساند:
١ـ ھمان گونه که در شماره ٢ متن ارسالی از سوی سازمان بازرسی کل کشور ملاحظه می فرمایند مصوبه مورد شکایت مراحل
تقنینی خود را طی کرده است.
٢ـ تبـصره ٣ ذیل ماده ۵٠ قانون مالیات بر ارزش افزوده صرفاً قوانین و مقررات مربوط به اعطاء تخفیف یا معافیت از پرداخت عوارض یا
وجوه به شھرداریھا را تا سال ١٣٨٧ ملغی کرده است و ھیچگونه دلالتی بر ممنوعیت وضع مقررات برای تخفیفھای بعدی ندارد.
٣ـ تبصره ذیل ماده ١٨١ قانون برنامه پنجم توسعه صرفاً در خصوص تخفیف و بخشودگی حقوق و عوارض شھرداریھا توسط دولت است
و در خصوص اعطای تخفیف از سوی شورای اسلامی شھر دلالتی ندارد. با توجه به مراتب معروضه رد شکایت بلاوجه شاکی مورد
استدعاست. »
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩۶/٧/۴ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان
شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
مطابق حکـم تبصره ٣ مـاده ۵٠ قانون مالیات بـر ارزش افزوده مصوب سال ١٣٨٧ ،قوانین و مقررات مربوط به اعطاء تخفیف یا معافیت از
پرداخت عوارض یا وجوه به شھرداریھا و دھیاریھا ملغی شده است و در تبصره ماده ١٨١ قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمھوری
اسلامی ایران مصوب سال ١٣٨٩ که از ١٣٩٠/١/١ لازم الاجرا شده مقرر گردیده: « ھر گونه تخفیف، بخشودگی حقوق و عوارض
شھرداریھا توسط دولت و قوانین مصوب به تأمین بودجه آن از بودجه عمومی سالانه کشور است. در غیراین صورت بخشودگی و
تخفیف حقوق و عوارض شھرداریھا ممنوع است. » با توجه به مراتب مصوبه شماره ١۶٠/١٣٣۵/١٣۴۵۵ ـ ١٣٨٨/٩/١٧ شورای اسلامی
شھر تھران، مبنی بر کمک به کارکنان شھرداری و اعطاء تخفیف در پرداخت انواع عوارض و تراکم، مغایر احکام قانونی فوق الذکر است
و مستند به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی
جهت مشاوره با وکیل متخصص با شماره ۹۰۹۹۰۷۲۹۵۷ از خطوط ثابت تماس حاصل نمایید .
جهت نگارش لایحه ، درخواست وکیل ، مشاوره حضوی و تنظیم قرارداد با شماره ۸۸۹۶۸۳۷۲ تماس حاصل نمایید .
لطفابا ثبت نظرات خود در دیدگاه وب سایت یا بخش نظرات اپلیکیشن دادورزیار در کافه بازار ما را حمایت کنید .
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
