رأی شماره ١۴٠٣ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: ابطال نامه شماره ۵۵٨/ن س ـ ١٣٨٠/٨/١۶ مدیرکل آموزش دانشگاه امام حسین (ع)
و الزام به اصلاح تاریخ فارغ التحصیلی

شماره ٩۶/١٠٢٨ ١٣٩٧۴/٧/۴

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران

با سلام:

یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ١۴٠٣ مورخ ١٣٩/۶/١٣ ٧ جھت درج در روزنامه رسمی به
پیوست ارسال می گردد.

مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین

تاریخ دادنامه: ١٣٩٧/۶/١٣

شماره دادنامه: ١۴٠٣

شماره پرونده: ١٠٢٨/٩۶

مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای محمود مقدم

موضوع شکایت و خواسته: ابطال نامه شماره ۵۵٨/ن س ـ١٣٨٠/٨/١۶ مدیرکل امور آموزش دانشگاه امام حسین (ع) و الزام به
اصلاح تاریخ فارغ التحصیلی

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال نامه شماره ۵۵٨/ن س ـ ١٣٨٠/٨/١۶ مدیرکل امور آموزش دانشگاه امام حسین (ع) و
الزام به اصلاح تاریخ فارغ التحصیلی را خواستار شده و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

«ریاست محترم دیوان عدالت اداری

با سلام و احترام به استحضار می رساند اینجانب شاکی فوق به عنوان نیروی کادر رسمی در سپاه قدس گیلان مشغول به خدمت
می باشم و از سال ١٣٧۶ در دانشگاه امام حسین (ع) تھران مشغول به تحصیل شده و بعد از چھار ترم تحصیلی ابلاغی از سوی
معاونت آموزش دانشکده افسری فارغ التحصیل گردیدم و از ابتدای سال ١٣٧٩ در یگان خدمتی خود شروع به خدمت نمودم اما در
مدرک تحصیلی اینجانب که در تاریخ ١٣٨٠/٢/٣٠ صادر گردید تاریخ فارغ التحصیلی اینجانب که مبنا برای درجات نظامی می باشد تاریخ
١٣٧٩/۶/٣٠ ثبت گردید در حالی که با توجه به اسناد و مدارک موجود تاریخ فارغالتحصیلی اینجانب مورخ ١٣٧٨/١١/٣٠ می باشد. پس
از آن مدیرکل آموزش دانشگاه امام حسین (ع) در ١۶ آبان ماه سال ١٣٨٠ طی نامه ای به دایره امتحانات در خصوص دانشجویان
دانشکده افسری اعلام نمود که بایستی پنج ترم را بگذرانند و برای دانشجویان فارغ التحصیل گذشته که مدارک آنھا صادر نشده بود
نیز ھمین شرایط اعمال و به جای چھار ترم، پنج ترم تقسیم شود.

اینجانب با پیگیریھایی که جھت حل این مسأله انجام دادم دانشکده افسری طی نامه ای رسمی به دانشگاه امام حسین (ع) اعلام
کرد که تاریخ فارغ التحصیلی اینجانب توسط دانشگاه امام حسین (ع) نیم سال اضافه گردیده و درخواست اصلاح آن را نمود ولیکن پس
از مراجعه اینجانب، مسئولین دانشگاه مطابق صدور ابلاغیه سه بندی به شماره ۵۵٨/ن/س ـ١٣٨٠/٨/١۶ و با این استدلال که امکان
اصلاح مدرک تحصیلی صادره وجود ندارد و بدون توجه به این موضوع که قانون عطف به ماسبق نمی شود از حل این مشکل امتناع
نمودند و بدین جھت در ھر دوره ارتقای درجه، درجات اینجانب ھفت ماه با تاخیر مواجه شده و در حقوق و مزایای اینجانب تاثیر منفی
گذاشته است. حالیه با توجه به موارد فوق و اسناد ابرازی تقاضای رسیدگی و ابطال مصوبه شماره ۵۵٨/ن/س ـ ١٣٨٠/٨/١۶ و سپس
صدور حکم بر الزام دانشگاه امام حسین(ع) به اصلاح تاریخ فارغ التحصیلی مورد استدعاست.»

در پی اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر ھیأت عمومی برای شاکی ارسال شده بود، وی به موجب لایحهھایی که به شماره ھای
١٧۵۶ ـ ١٣٩۶/٩/٨ و ٢١۶٩ ـ١٣٩۶/١٠/٣٠ ثبت دفتر اداره کل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری شده اعلام کرده
است که:

«مدیر دفتر ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

با سلام و احترام، عطف به صدور اخطاریه رفع نقص در خصوص پرونده کلاسه ٩۵٠٩٩٨٠٩٠٠۵٠٢۴۴٢ در وقت مقرر قانونی، نسبت به
رفع نقص به شرح ذیل به حضور ایفاد می گردد:

١ـ در خصوص اینکه شکایت اینجانب متوجه کدام یک از بندھای نامه ۵۵٨ می باشد، به استحضار می رساند به جھت اینکه اینجانب
ورودی سال ١٣٧۶ به دانشگاه امام حسین (ع) و فارغ التحصیل نمیسال دوم سال ١٣٧٨ می باشم و نامه ۵۵٨ در تاریخ ١٣٨٠/٨/١۶
پس از فارغ التحصیلی اینجانب از دانشگاه امام حسین (ع) صادر گردیده است، لذا بند ٣ نامه مذکور «برای دانشجویانی که مشروط
نبوده لکن با تفکیک کارنامه در نیمسالھای ماقبل ١ـ ١٣٧٩ مشروط شده اند مانند بند ١ عمل شود» متوجه دعوای مطروحه از سوی
اینجانب بوده که بند ١ ھمان نامه با این مضمون «واحدھای مازاد دانشجویان تا نیمسال ٢ـ ١٣٧٨ در تابستانھا گنجانده شود» مختص
برای فارغ التحصیلان قبل از صدور این نامه است که تا تاریخ صدور نامه ۵۵٨ ،دانشگاه امام حسین (ع) مدارک تحصیلی آنھا را صادر
نکرده بود، لذا طبق قاعده بند ٢ نامه ۵۵٨ که عنوان نموده «برای واحدھای مازاد دانشجویان بعد از نیمسال فوق (نیمسال ٢ ـ ١٣٧٨(
یک نیمسال سنوات اضافه شود» به صراحت در مورد فارغ التحصیلان بعد از سال تحصیلی ١٣٧٨ می باشد که به موجب نامه مورخ
١٣٨١/١١/٩ فرمانده دانشگاه افسری (علوم پایه نظامی) به استناد بند ٣ نامه ۵۵٨ نسبت به اصلاح تاریخ فارغ التحصیلی به مدت یک
ترم تحصیلی (حدود ھفت ماه) باید اصلاح می گردید که به جھت عدم اصلاح، تمام درجات نظامی اینجانب با ھفت ماه تاخیر ابلاغ و
حقوق و مزایای آن اعمال می گردد.

ملاحظه: فلسفه صدور نامه ۵۵٨ این است که معاونت آموزش دانشگاه امام حسین (ع) در سال ١٣٨٠ ـ ١٣٧٩ تصمیم گرفتند که ترم
تحصیلی کاردانی افسری از ۴ ترم به ۵ ترم افزایش یابد، لذا با تعیین سیر مراحل تحصیلی طی ۵ ترم و فارغ التحصیلی دانش آموختگان
و صدور مدرک تحصیلی، این تصمیم را در خصوص فارغ التحصیلان سالھای قبل که تا تاریخ صدور نامه ۵۵٨ مدرک تحصیلی آنھا صادر
نشده بود نیز اعمال شد، لذا جھت رفع مشکلات ناشی از این تصمیم برای فارغ التحصیلان قبل از این قانون، نامه ۵۵٨ ابلاغ شد.

٢ـ به موجب ماده ١٠ قانون مجازات اسلامی، قانون تا جایی عطف به ماسبق می گردد که به حقوق مکتسبه اشخاص خللی وارد
ننماید که در مانحن فیه به جھت اینکه اینجانب فارغ التحصیل ماقبل سال ١٣٨٠) زمان صدور نامه ۵۵٨ (می باشم، با عطف به ماسبق
شدن در ارتقای درجه قانونی موضوع ماده ٧٢ قانون مقررات استخدامی سپاه خلل ایجاد می نماید، از طرف دیگر به موجب قاعده
فقھی لاضرر و لاضرار اعمال چنین مصوبه ای ایراد ضرر مالی و رتبه ای برای اینجانب به ھمراه دارد کما اینکه به موجب بند الف ماده ٧٩
قانون مقررات اخیر به محض اتمام تحصیل (اسفند سال ١٣٧٨ (می بایست نسبت به اعمال درجه اقدام می گردید که به جھت
اشتباھات مکرر مندرج در بند ٢ نامه ۵۵٨ تمامی درجات با حدود ھفت ماه تاخیر اعمال می گردد. لذا با عنایت به موارد معنونه تقاضای
رسیدگی و اتخاذ تصمیم قانونی مورد استدعاست.»

متن مقرره مورد اعتراض به قرار زیر است:

«دایره امتحانات

با احترام بدین وسیله موارد ذیل در خصوص دانشجویان فارغ التحصیل دانشکده افسری ابلاغ می گردد:

١ ـ واحدھای مازاد دانشجویان تا نیمسال ٢ ـ ١٣٧٨ در تابستانھای مجاور گنجانده شود.

٢ـ برای واحدھای مازاد دانشجویان بعد از نیمسال فوق یک نیمسال به سنوات اضافه شود.

٣ـ برای دانشجویانی که مشروط نبوده لکن با تفکیک کارنامه در نیمسالھای ماقبل ١ـ ١٣٧٩ مشروط شده اند مانند بند ١ عمل شود. ـ
مدیرکل امور آموزشی»

در پاسخ به شکایت مذکور، فرمانده دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین(ع) به موجب لایحه شماره ١٢٠٠٧١ـ ١٠١ـ ١٨٧/
س ـ١٣٩۶/١١/٣ ،نامه شماره ١٨٧/١٠٣/۴٢۶٠/س ـ ١٣٩۶/١١/٢ معاون تربیت و آموزش دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام
حسین (ع) را ارسال کرده است که متن آن به قرار زیر است:

«به: معاونت نیروی انسانی دانشگاه ـ مدیریت قضایی و انضباطی دانشگاه

از: معاونت تربیت و آموزش دانشگاه افسری ـ مدیریت امور آموزش

موضوع: برادر محمود مقدم

سلام علیکم

با صلوات بر محمد و آل محمد (ص)، با احترام در خصوص شکواییه برادر محمود مقدم فرزند کاظم، موارد ذیل جھت اطلاع به حضورتان
اعلام می گردد:

١ـ جوابیه شکوائیه ھای قبلی به حضورتان ارسال می گردد.

٢ـ در شکوائیه ھای قبلی ھیچ زمان نامه شماره ۵۵٨ مورد استناد دانشگاه و یا شکایت دانشجو نبوده است و علت بی ربط بودن
موضوع نامه با درخواست شاکی می باشد.

٣ـ نامه شماره ۵۵٨ یک سال بعد از تاریخ فارغ التحصیلی نامبرده صادر شده است و ھیچ ارتباطی با وضعیت تحصیلی ایشان ندارد.

۴ـ موضوع شکایت دانشجو در برگ دادخواست به ابطال نامه ۵۵٨ می باشد این در حالی است که در صفحه اول بند١ سطر ١٠
شکواییه و صفحه دوم سطر ٨ شکواییه به تغییر تاریخ فارغ التحصیلی خود را به استناد قانونی خویش مبنی بر ذی حق بودن نامه ۵۵٨
می داند و نامشخص است که آیا ایشان با ابطال و یا عدم ابطال این نامه ذی حق شمرده می شوند و یا خیر.

۵ ـ دانشکده افسری اصفھان به عنوان علوم و فنون زیر مجموعه دانشگاه است و اجازه اصلاح و صدور ھیچ گونه مدرک را ندارد.

۶ ـ دانشکده افسری اصفھان بنا به مقررات صرفاً اجازه پیشنھاد اصلاح مدارک آموزشی را دارد که پس از درخواست آن دانشکده،
نسبت به تغییر و اصلاح تاریخ فارغ التحصیلی، ایشان توسط دانشگاه بررسی گردید و با توجه به عدم ارتباط با پرونده دانشجو، پیشنھاد
مذکور رد شده است.

٧ ـ از جھت بندھای بالا در خصوص نامه ۵۵٨ شاکی ھیچ گونه حقی را نسبت به دانشگاه ندارد.

٨ ـ با توجه به مسائل مطروحه بالا و اشراف دانشجو به پرونده و قوانین صرفاً طرح مسائل جدید جھت اتلاف وقت آن دیوان و این
دانشگاه بوده و طرح نامه ۵۵٨ موضوع بی ارتباط با پرونده آموزشی نامبرده می باشد.

٩ ـ در خاتمه مدیریت قضایی رونوشت لایحه ارسالی به دیوان عدالت اداری را به معاونت آموزش برای اطلاع و بایگانی و جوابیه ھای
بعدی ارسال نماید.»

ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٧/۶/١٣ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان
شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی ھیأت عمومی

نظر به اینکه دانشگاه امام حسین (ع) در مقرره مورد شکایت احکامی در زمینه واحدھای مازاد تحصیلی از حیث تاریخ ارائه درس و
محاسبه سنوات تحصیلی کسانی که واحد مازاد تحصیلی از طریق معرفی به استاد دارند و یا مشروط شدهاند، وضع کرده و آن را به
فارغ التحصیلان دانشگاه نیز تسری داده است، بنابراین مصداق عطف به ماسبق شدن مقررات است و از این حیث با ماده ۴ قانون
مدنی و ماده ٣٠ مقررات داخلی دولت مغایرت دارد و مستنداً به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت
اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود.