215 روز سالم، 32 روز ناپاک
مدت هاست هوای پاک مدام برای پایتخت به آرزو تبدیل شده است. شرایط هوا در سال 97 البته در مجموع بهتر از گذشته است. تعداد روزهای پاک و سالم تا آخرین روز آبان 215 روز بود. اما هنوز غبار سیاه بر شهر و نفس ها تنگ است.
آلودگی هوای تهران حالا به یک چالش تبدل شده است. اگر نگاهی به شاخص های کیفیت هوای تهران در 6 ماه ابتدایی سه سال اخیر بیندازید، می بینید که تعداد روزهای پاک و سالم هوا به مرور کمتر و روزهای ناسالم برای گروه های حساس بیشتر شده است. به طور مثال در سال 95 مجموع تعداد روزهای پاک و سالم 163 روز و تعداد روزهای ناسالم برای گروه های حساس 23 روز بود که امسال این ارقام به مجموع 159 روز پاک و سالم و 27 روز ناسالم رسیده است.
چالش آلودگی هوا اصولا در نیمه دوم سال دشوارتر می شود. اتفاقی که به علت تردد وسایل نقلیه بی کیفیت و آمادگی شرایط اینورژن یا وارونگی هوا، آلودگی و بحران را بیشتر می کند. این در شرایطی است که وضعیت نیمه دوم امسال به علت بارندگی های آبان تا حدی با گذشته متفاوت است.
* آلودگی هوا و ابتلا به بیماری ها
آلودگی هوا یکی از مهمترین چالش های زیست محیطی در جهان است که کشور ما و به خصوص شهرهای پر جمعیت مثل تهران از آن در عذاب هستند. عمده ترین نتیجه آلودگی هوا، به خطر افتادن سلامت و رفاه انسان است. آلاینده های هوا ممکن است ظرفیت مفید سیستم تنفسی را کاهش داده، باعث افزایش میزان ابتلا به بیماری ها و مرگ و میر در افرادی شود که دچار حساسیت هستند.
عباس شاهسونی، رئیس گروه سلامت هوا و تغییرات اقلیم مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت درباره مهمترین بیماری های ناشی از آلودگی هوا به خبرنگار سلامت ایرنا می گوید: بیماری های حاد و مزمن منتسب به آلودگی هوا هستند.
آلودگی هوا بر بیماری های تنفسی و قلبی اثر حاد دارد که باعث افزایش موارد سکته های قلبی می شود. بیماری های مزمن مثل سرطان ریه نیز به صورت طولانی مدت به واسطه آلودگی هوا ایجاد می شوند.
وی افزود: هر چه غلظت ذرات افزایش پیدا کند و آلودگی هوا بیشتر شود، موارد مراجعه به مراکز درمانی به علت بیماری های ناشی از آلودگی هوا، مثل آسم و غیره افزایش پیدا می کند.
در فصل های سرد سال، آلودگی هوا با توجه به شرایط جوی تشدید می شود و در نتیجه بار بیماری ها و مراجعه بیماران نیز در نیمه دوم سال بیشتر است. البته اُزن یکی از آلاینده ها است که در تابستان به علت افزایش دمای هوا، بیشتر تشکیل شده و برای بیماران تنفسی آسیب رسان است.
رئیس گروه سلامت هوا و تغییرات اقلیم مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت ادامه داد: در سال 96 نسبت به 95 غلظت آلاینده ها در برخی شهرها افزایش و در برخی شهرها کاهش داشته است. در تهران نیز غلظت آلاینده ها کاهشی نبوده است. وقتی غلظت آلاینده ها کاهش نداشته باشد، همان تعداد موارد مرگ و میر که در سال قبل تر اتفاق افتاده، باز هم اتفاق می افتد. البته از سال 92 با توجه به کارهایی مانند اصلاح سوخت (بنزین و گازوئیل)، غلظت آلاینده ها کاهش یافت و از 38 میکروگرم به 30 میکروگرم در سال 94 رسید. ولی در سال 95 و 96 این روند نزولی کاهش آلودگی هوا با آن شدت قبلی ادامه نیافت و ثابت ماند.
شاهسونی اظهار داشت: شرایط کیفیت هوا و روزهای ناسالم اصولا از ابتدای آذر تا پایان سال مشخص می شود. در سال هایی که شرایط ناسالم برای گروه های حساس و همه گروه ها بوده، نیز در فصل سرد سال بیشتر اتفاق افتاده است. البته از ابتدای امسال تاکنون شرایط هوا نسبت به سال گذشته بهتر بوده است.
* همکاری بین بخشی برای کاهش آلودگی هوا
موضوع همکاری بین بخشی برای آلودگی هوا اهمیت بسیار زیادی دارد. دستگاه های مختلف مثل وزارت بهداشت، وزارت صنعت، سازمان حفاظت از محیط زیست، شهرداری ها و غیره باید در این زمینه همکاری مناسبی داشته باشند تا میزان آلودگی هوا کاهش یاید و سلامت مردم به خطر نیفتد.
شاهسونی در این زمینه می گوید: در دولت دوازدهم کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا تشکیل شد که جلسه های منظم ماهانه دارد و نماینده دستگاه های مربوطه در جلسه های این کارگروه شرکت می کنند. هدف اصلی این کارگروه هماهنگ کردن دستگاه های مختلف در زمینه کاهش آلودگی هوا است. در دولت دوازدهم دستور کار این کارگروه مشخص تر بود و هماهنگی بین دستگاه ها نسبت به گذشته بهتر شده است. این کارگروه با توجه به مصوبه دولت یازدهم تشکیل شده است تا مصوباتی که در زمینه آلودگی هوا در هیئت وزیران تصویب شده را پیگیری کند.
* منابع انتشار و تاثیر آلاینده های معیار بر سلامت
آلاینده های هوا از نظر آثار بر سلامت، بسیار زیادند و بررسی همه آنها مقدور نیست. در نتیجه گروهی از آلاینده های هوا با عنوان آلاینده های معیار شناخته شده و گستردگی منابع انتشار آنها در اندازه گیری های مداوم مطالعه می شود.
اُزن یکی از این موارد است که به کاهش عملکرد ریه و افزایش علائم تنفسی مانند سرفه، تنگی نفس، تشدید آسم و سایر بیماری های ریوی، افزایش استفاده از دارو، مراجعه بیشتر به پزشک و مرگ و میر زودرس منجر می شود. این آلاینده ثانویه بر اثر واکنش شیمیایی ترکیبات آلی فرار و اکسیدهای نیتروژن در حضور نور خورشید تولید می شود.
ذرات معلق نیز یکی دیگر از آلاینده های مورد مطالعه هستند که مواجهه کوتاه مدت با آنها می تواند به تشدید علائم بیماری های قلبی و ریوی و تنفسی منجر شود. این ذرات در اثر انتشار مستقیم یا واکنش های شیمیایی ایجاد می شوند.
عمده ترین منابع انتشار این آلاینده ها شامل احتراق سوخت مانند سوزاندن ذغال سنگ و چوب، خودروها و ماشین های دیزلی فاقد فیلتر دوده، فرآیندهای صنعتی، کشاورزی و انتشار از خودروها است.
دی اکسید نیتروژن نیز به تشدید بیماری های ریوی، افزایش مراجعه به بیمارستان و پزشک و اورژانس و افزایش ابتلا به عفونت های ریوی منجر می شود. این آلاینده از احتراق سوخت از وسایل نقلیه و واحدهای تولید برق، صنایع، بویلرها و سوزاندن چوب حاصل می شود.
مونواکسید کربن و دی اکسید گوگرد نیز از جمله این آلاینده ها هستند که اولی به کاهش اکسیژن رسانی به بافت ها و اندام های مختلف بدن و تشدید بیماری های قلبی و درد قفسه سینه منجر و دومی باعث تشدید آسم و افزایش علائم تنفسی و تشدید علائم و اثر بیماری های ریوی می شود.
* آبان امسال پاک تر از پارسال
لیلا نظری، سخنگوی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در گفت و گو با خبرنگار سلامت ایرنا درباره روزهای پاک و سالم در سال جاری گفت: مجموع روزهای پاک و سالم پایتخت ایران در سال 97 از ابتدای سال با احتساب مهر و آبان به 215 روز رسیده است.
نظری افزود: از ابتدای مهر 97 تا 29 آبان، 6 روز پاک، 50 روز سالم و 3 روز ناسالم برای گروه های حساس داشتیم. در همین بازه زمانی در سال 96، یک روز پاک، 35 روز سالم، 22 روز ناسالم برای گروه های حساس و یک روز ناسالم برای همه افراد وجود داشته است.
سخنگوی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران درباره افزایش آلودگی هوا در نیمه دوم سال، اظهار داشت: نیمه دوم سال هم به خاطر سرما و هم به علت وارونگی هوا به افزایش آلودگی هوا منجر می شود. البته امسال بارندگی ها در آبان بسیار بهتر از سال گذشته بود و در نتیجه تعداد روزهای سالم در آبان نسبت به سال گذشته افزایش یافت.
نظری بیان کرد: وقتی آلودگی هوا تولید می شود، دیگر تولید شده است. تمام تلاش ها باید بر این باشد که از ایجاد آلودگی هوا از منبع جلوگیری شود.
اکنون به نظر می رسد شرایط آلودگی هوا در مهر و آبان امسال چندان به افزایش بار بیماری ها منجر نشده و باید منتظر اجرای طرح هایی مثل اجباری شدن معاینه فنی و در نظر گرفتن جریمه برای خودروهای بدون معاینه فنی ماند تا در چهار ماه پایانی سال 97 با افزایش آلودگی و در نتیجه افزایش بار بیماری های مربوطه مواجه نشویم.
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید