نمکی در انتظار رأی اعتماد

سعید نمکی برنامه‌های خود را به عنوان وزیر پیشنهادی بهداشت به مجلس ارائه کرد. برنامه‌هایی که از استمرار ‏طرح تحول سلامت و انجام اصلاحات در آن و اجرای قانون پنجم و ششم توسعه حرف می‌زند. وی حالا منتظر رأی اعتماد ‏نمایندگان برای آغاز رسمی کار خود در ساختمان ایوانک است.‏

نمکی پس از استعفای سید حسن هاشمی از وزارت بهداشت با حکم ‏رئیس جمهوری به عنوان سرپرست این وزارتخانه منصوب و سرانجام در هشتم بهمن 97 از طرف حسن روحانی به عنوان وزیر ‏پیشنهادی بهداشت به مجلس شورای اسلامی معرفی شد. وی برنامه‌های خود را برای وزارت بهداشت در 11 فصل و پنج محور تقدیم ‏مجلس کرد تا در فرصت باقی مانده مورد بررسی قرار گیرد و روز دوشنبه 15 بهمن ماه منتظر کسب رای اعتماد از نمایندگان مردم ‏باشد.‏

وی در این برنامه 6 اصل پاسخگویی، مسئولیت پذیری، شفافیت، عدالت، مشارکت همه جانبه و تصمیم‌گیری مبتنی بر شواهد را به ‏عنوان اصول بنیادین خود برای تحقق اهداف سیاست‌های کلی نظام و برنامه 5 ساله ششم توسعه و سایر اسناد بالادستی معرفی کرده ‏است.‏

‏* استمرار طرح تحول سلامت

نمکی همانند تمام مصاحبه‌ها و صحبت‌های اخیر خود در قامت سرپرست وزارت بهداشت در خصوص این برنامه نیز به استمرار طرح تحول ‏سلامت تاکید کرده، اما مواردی مانند اولویت برنامه‌های ارتقای سلامت و پیشگیری، ایجاد شفافیت در فرآیندها و هزینه کرد منابع، ‏ارتقای کارآیی و مدیریت منابع و مصارف، کاهش بی عدالتی در دستمزدها را نیز جزو لازمه‌های استمرار این طرح دانسته است.‏

وزیر پیشنهادی بهداشت همچنان به اصول قبلی طرح تحول سلامت مانند حفظ و ارتقای حفاظت مالی مردم با کاهش پرداخت از جیب، ‏توجه خاص به حمایت از اقشار آسیب پذیر و محروم و بیماران خاص و ایجاد جاذبه برای ماندگاری پزشکان در مناطق محروم اشاره ‏کرده است.‏

‏* اجرای اصول چهارگانه به جا مانده از برنامه‌های توسعه

به جرات می‌توان گفت که نمکی طی چند سال اخیر و وقتی مسئولیت مهم تعیین بودجه برای حوزه‌های اجتماعی کشور و از جمله ‏حوزه سلامت را داشت، تنها فردی بود که همواره بر اجرای برنامه پزشک خانواده، استقرار نظام ارجاع، اجرای پرونده الکترونیک ‏سلامت و راهنماهای بالینی تاکید کرد. او معتقد است با اجرای این چهار رکن اساسی می‌توان مدیریت منابع را در نظام سلامت نهادینه ‏کرد و مسیر طرح تحول سلامت را در ریل قانون ادامه داد.‏

در برنامه پیشنهادی نمکی نیز به برقراری نظام ارجاع و برنامه پزشک خانواده مبتنی بر سطح بندی خدمات و استفاده معنادار از ‏راهنماهای بالینی و جلب مشارکت بخش غیردولتی تاکید شده است.‏

سرپرست وزارت بهداشت همچنین به ایجاد جایگاه دندان پزشک خانواده به عنوان مدیر خدمات سلامت دهان و دندان اشاره کرده ‏است.‏

‏* جامعه افسرده مستعد ابتلا به انواع بیماری‌هاست

صحبت‌های اخیر نمکی در زمینه سلامت روان نیز حاکی از طرز فکر او در زمینه اهمیت این موضوع مهم است. موضوعی که ‏مورد غفلت مانده، اما مثل خوره روح جامعه را می‌تراشد. نمکی در مراسم افتتاح همزمان چند مرکز پیشگیری از سرطان گفته بود که ‏در تشیع 14 تولد و 13 وفات داریم و این نشان دهنده یک پله بیشتر برای شاد بودن است. او همچنین به سریال‌ها و فیلم‌ها نیز انتقاداتی ‏وارد دانسته و گفته بود که نباید فقط به دنبال غم و اندوه باشیم، زیرا جامعه افسرده مستعد ابتلا به انواع بیماری‌ها، از جمله سرطان ‏است.‏

وزیر پیشنهادی بهداشت در برنامه‌های خود به افزایش سطح بهداشت روانی جامعه با مشارکت بین بخشی کلیه دستگاه‌ها از جمله ‏صداوسیما، وزارت ارشاد، مراکز دینی و فرهنگی، آموزش و پرورش و سایر دستگاه‌های مرتبط اشاره کرده است.‏

او معتقد است استفاده از ظرفیت ارزشمند مدرسه به عنوان برش مهم جامعه در آموزش‌های مرتبط با بهداشت روان، پیشگیری از ‏بیماری‌های غیرواگیر، اصلاح تغذیه، شیوه زندگی و آسیب‌های اجتماعی در قالب طرح نماد (نظام مراقبت‌های اجتماعی مدرسه محور) ‏یا طرح پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی مدرسه محور امکان پذیر است.‏

نمکی در سیاست‌های اجرایی خود به مواردی مانند ساماندهی و یک پارچه کردن ارائه خدمات به بیماران خاص و صعب العلاج و ‏نیازمند حمایت نیز اشاره کرده است.‏

‏* اولویت‌های اجتماعی شدن سلامت

او معتقد است ساختار نظام سلامت باید برای کارآمدی و چابک‌سازی و تفکیک نقش‌ها با رویکرد آینده‌نگری و در راستای پاسخگویی ‏به نیازهای جامعه اصلاح شود. در این مسیر به ایجاد انگیزه برای مشارکت بخش غیردولتی در تدارک خدمات سلامت نیز اعتقاد دارد ‏و از اجتماعی شدن سلامت حرف می‌زند. بر اساس برنامه‌های نمکی، تقویت نقش مردم در مراقبت از خود و مشارکت فعال و سازمان ‏یافته آنها در تعیین اولویت‌ها، برنامه ریزی، شناسایی و جذب منابع و اجرا و ارزشیابی خدمات و همچنین توسعه همکاری‌های بین ‏بخشی و رصد شاخص‌های عدالت در سلامت و البته استفاده حداکثری از ظرفیت خیرین سلامت و جهت‌دهی منطقی به منابع و ‏سرمایه‌های مردمی در بخش سلامت اهمیت دارد و باید به صورت ویژه به این موارد پرداخت.‏

‏* مدیریت منابع و عدالت در سلامت

سرپرست وزارت بهداشت معتقد است تقویت حکمرانی نظام سلامت از مسیر نهادینه کردن نظام سلامت الکترونیک و اصلاح فرآیند ‏جمع آوری اطلاعات و دیده بانی سلامت با اولویت تشکیل پرونده الکترونیک سلامت مقدور است. از طرفی تامین منابع مالی پایدار از ‏طریق شناسایی، گردآوری و تجمیع منابع، ارتقای کارآیی و متناسب سازی درآمدها، هزینه‌ها و فعالیت‌ها و اصلاح و بهینه سازی نظام ‏پرداخت جهت تاب آوری نظام سلامت در شرایط تشدید تحریم‌ها امکان پذیر است.‏

نمکی در برنامه خود اعلام کرده که توزیع عادلانه منابع شامل منابع انسانی، مالی، تجهیزات و ملزومات در چهارچوب نظام سطح ‏بندی خدمات و نظام ارجاع و با هدف اثربخشی و کارآیی انجام می‌شود.‏

او بر اساس اسناد بالادستی و سیاست‌های دولت بر برخورداری همه مردم از بیمه پایه سلامت و تقویت ساختار و نقش بیمه‌های پایه در ‏مدیریت منابع مالی و خرید راهبردی خدمات سلامت نیز تاکید کرده است.‏

‏* بازبینی ساختار آموزش پزشکی

یکی دیگر از موارد مطرح شده پس از روی کار آمدن نمکی، موضوع تحول در آموزش پزشکی است. او در برنامه خود به بازبینی ‏ساختار و سیاست‌ها و شیوه‌های آموزش عالی علوم پزشکی و بهداشتی مبتنی بر رویکرد جامع نگر و افزایش آگاهی فارغ التحصیلان ‏نیز اشاره کرده است.‏

نمکی معتقد است که این آموزش‌ها باید منجر به افزایش پاسخ‌دهی به نیاز سلامتی جامعه، تربیت دانش آموختگان ماهر در مقاطع ‏تحصیلی مختلف مبتنی بر نیازهای نظام ارائه خدمت، تغییر رویکرد آموزشی به سمت تربیت نیروهای کارآفرین و تقویت ارتباطات بین ‏رشته‌ای شود.‏

به اعتقاد وزیر پیشنهادی بهداشت باید سهمیه دانشجو برای مناطق کمتر برخوردار با شیوه‌های ترغیبی مانند بورسیه افزایش پیدا کند و ‏همچنین تغییراتی در شیوه‌های ارزشیابی و ارتقای اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها با استفاده از ارزیابی تاثیر آنها در حل مشکلات ‏اساسی کشور شکل بگیرد.‏

‏* مراقبت از بازار دارویی کشور

نمکی طی هفته‌های اخیر بارها از موضوع حمایت از تولید داخلی دارو صبحت کرده و این اعتقاد را در برنامه پیشنهادی خود نیز منعکس کرده ‏است. مراقبت از بازار دارویی کشور، به خصوص در زمینه داروهای اساسی و داروهای بیماران خاص و صعب العلاج در شرایط ‏تحریم و با نظارت مستمر بر زنجیره تامین، تولید و توزیع برای داروهای ساخت داخل و داروهای اساسی وارداتی که مشابه داخل ‏ندارند یکی از موارد تاکیدی این داروساز است.‏

نمکی معتقد است توسعه و حمایت از داروهای تولید داخل با تسهیل در شرایط اقتصادی و کاهش قیمت تمام شده، اصلاح قیمت ‏داروهای تحت پوشش بیمه پایه، مساعدت بانک‌ها و صندوق توسعه ملی جهت نوسازی و کمک به تامین سرمایه در گردش ‏تولیدکنندگان دارو، واکسن و فرآورده‌های سلامت امکان پذیر است.‏

او همچنین به حذف مقررات دست و پا گیر در صدور پروانه‌های تولید دارو با رعایت استانداردهای ملی و ترغیب داروسازان داخلی ‏به فرمولاسیون و تولید داروهای وارداتی با کمک شرکت‌های دانش بنیان اشاره کرده است.‏

‏* مشکلات نظام سلامت

وزیر پیشنهادی بهداشت در بخش دیگری از برنامه خود به مشکلات نظام سلامت اشاره کرده است. به گفته نمکی مواردی مانند ‏نابرابری در کیفیت و دسترسی به خدمات، تامین مالی ناپایدار و غیرمنصفانه، نابرابری در پاسخگویی به انتظارات غیرپزشکی مردم و ‏غفلت از مولفه‌های اجتماعی موثر بر سلامت مانند اشتغال، امنیت شغلی و اجتماعی، امنیت غذایی، مسکن مناسب، سواد، رفاه، تکامل ‏دوران کودکی از این جمله است.‏

به عقیده نمکی، تغییر در سیمای سلامت و حرکت الگوی ابتلا به بیماری‌ها به سمت بیماری‌های غیرواگیر، یک پارچه نبودن ‏سیاست‌های مرتبط و تاثیرگذار بر سلامت، کم توجهی به توانمندسازی مردم در پذیرش نقش موثر و فعال در تامین سلامت خود و ‏جامعه، تفرق منابع و هدر رفتن آن، منابع انسانی نامتناسب، تضاد منافع و مواردی از این دست باعث بروز مشکلاتی برای نظام ‏سلامت شده است.‏

او معتقد است که طرح تحول سلامت به دنبال برابری در فراهم کردن و دسترسی به مراقبت‌های پایه سلامت و ایجاد برقراری عدالت ‏در توزیع بار مالی ناشی از هزینه‌های خدمات بود، اما با وجود برداشتن گام‌های موثر در این مسیر، همچنان این طرح نیازمند ‏بازنگری‌هایی برای ارتقای کارآیی و تامین عادلانه نیازهای سلامت مردم است.‏

‏* اجرای برنامه با توجه به شرایط خاص کشور و میزان منابع

نمکی چهار رویکرد مبنایی با دیدگاه اصلاح حداکثری برای برنامه خود تعیین کرده و معتقد است می‌توان با توجه به شرایط خاص ‏کشور و میزان منابع، اولویت‌های این برنامه را مشخص و در بازه‌های زمانی کوتاه مدت اجرا و پایش کرد.‏

او بر توجه خاص به اسناد بالادستی و مشخص کردن تکالیف قانونی وزارت بهداشت با اولویت بخشی به خدمات پیشگیری و درمان ‏سرپایی تاکید می‌کند و اصرار ویژه‌ای به مشارکت فعال و سازمان یافته جامعه و تشکل‌های مردم نهاد و هماهنگی بین بخشی برای ‏شناسایی نقاط قوت و ضعف وضع موجود و اولویت بندی مشکلات نظام سلامت کشور دارد.‏

شناسایی دقیق نقاط آسیب پذیر ناشی از تحریم و تحقق کامل پوشش همگانی سلامت نیز از جمله رویکردهای مبنایی نمکی است.‏

‏* مداخله‌های اجرایی و وضع مقررات

نمکی در فصل هفتم برنامه‌های خود به مداخله‌های اجرایی در راستای وضع مقررات اشاره می‌کند و می‌گوید که گزارش‌های سالانه از ‏ارزیابی کمی پیشرفت سیاست‌های کلی سلامت و برنامه ششم توسعه ارائه می‌شود. او همچنین به موضوع مهم تقویت نظام تدوین و ‏اجرای پیوست سلامت برای قوانین مرتبط و طرح‌ها و برنامه‌های کلان توسعه‌ای اشاره دارد.‏

به اعتقاد سرپرست وزارت بهداشت باید ساختار ستاد وزارت بهداشت و دانشگاه‌های علوم پزشکی برای تقویت نقش تولیتی و چابک ‏سازی اداری اصلاح شده و همچنین نظام پاسخ دهی سریع مبتنی بر شواهد برای سیاست گذاران و تصمیم گیران حوزه سلامت مستقر ‏شود.‏

‏* برنامه‌هایی در راستای مدیریت و فناوری اطلاعات

همچنین استقرار سامانه پرونده الکترونیک و پایگاه ملی داده‌های سلامت، راه اندازی نظام الکترونیک پزشکی خانواده و ارجاع خدمات ‏سلامت، راه اندازی اتاق‌های امن داده‌های سلامت برای دسترسی امن به این داده‌ها توسط محققان، استقرار نظام ثبت بیماری‌ها و وقایع ‏سلامت، اجرای گواهی فوت الکترونیک در واحدهای دولتی با امضای الکترونیک و مواردی از این دست در برنامه وزیر پیشنهادی ‏بهداشت در راستای مدیریت اطلاعات وجود دارد.‏

نمکی به راه اندازی کامل سیستم داده‌های مالی بخش سلامت و نهادینه سازی سامانه نظام مند برای تحلیل حساب‌های ملی سلامت نیز ‏اشاره کرده است.‏

‏* پوشش بیمه‌ای خدمات طب سنتی

سرپرست وزارت بهداشت در برنامه‌های خود از طب سنتی نیز غافل نشده و از تدوین و ارائه لایحه قانون جامع طب سنتی ایرانی به ‏مجلس شورای اسلامی حرف به میان آورده است. او معتقد است که خدمات تایید شده طب سنتی ایرانی باید در نظام ارائه خدمات ‏سلامت ادغام شده و تحت پوشش بیمه قرار بگیرد.‏

نمکی به نظارت دقیق بر واحدهای ارائه کننده خدمات طب سنتی مجاز نیز تاکید کرده و همچنین از تدوین فهرست دارویی طب سنتی ‏ایرانی خبر داده است.‏

‏* تامین منابع مالی پایدار برای نظام سلامت

سرپرست وزارت بهداشت در فصل نهم از برنامه‌های خود به موضوع مهم تامین مالی نیز اشاره‌ای کوتاه داشته است. مداخله‌های ‏اجرایی او در این رابطه مربوط به همسویی و وحدت رویه در سیاست‌ها و اقدامات اجرایی سازمان‌های بیمه‌گر پایه و هم افزایی بیشتر ‏در خرید بسته پایه خدمات، نظام پرداخت، شیوه تامین منابع، رفع هم‌پوشانی‌های بیمه، شناسایی و تعیین و اخذ عوارض بر کالاها و ‏خدمات و رفتار و اقدامات آسیب رسان به سلامت و موارد دیگری می‌شود.‏

نمکی به برنامه ریزی برای متناسب سازی سهم سلامت از تولید ناخالص داخلی، مدیریت منابع با تدوین سازوکار موثر و اثربخش از ‏طریق نظام بیمه‌ای، کاهش وابستگی منابع سلامت به درآمد نفت و تلاش برای تامین پایدار و نشاندار کردن سهم نظام سلامت از بودجه ‏عمومی دولت تاکید کرده است.‏

او همچنین صحبت از راه اندازی صندوق ارتقای بهداشت همگانی برای حمایت مالی از برنامه‌های بین بخشی ترویج سلامت کرده ‏است.‏

‏* نمی‌توان وارد دریا شد، اما خیس نشد

هرچند به نظر می‌رسد برنامه‌های نمکی فعلا در کلیات و روی کاغذ می‌تواند نظام سلامت را از وضعیتی که در آن گرفتار شده نجات دهد، ‏اما مهمترین چالش نظام سلامت در حال حاضر مشکل نقدینگی و بدهی‌های به جا مانده و اتخاذ تصمیم‌هایی برای جلوگیری از ایجاد بدهی‌های جدید است.

به هر حال باید منتظر ماند و دید که آیا نمکی می‌تواند بر اساس دیالوگ معروف خود، قطار طرح تحول سلامت را حین حرکت تعمیر ‏کند و آن را در ریل قانون به پیش ببرد یا خیر؟ هرچند به نظر می‌رسد نمکی با توجه به تجربه خود در سازمان برنامه و بودجه و آشنایی به مباحث بودجه ریزی در نظام سلامت، بی‌گدار به آب نمی‌زند اما می‌داند که نمی‌توان وارد دریا شد، اما ‏خیس نشد.‏

اعتماد به نمکی در گام نخست باید با رای نمایندگان مجلس به او در روز دوشنبه کلید بخورد تا همه یا بخشی از برنامه‌هایش در فرصت باقی مانده تا ‏انتهای دولت دوازدهم اجرایی شود. قدر مسلم این مسیر دشوار باید با اجرای به هنگام و حتی سرعت بخشیدن به برنامه‌ها طی شود تا ‏برخی از ناکامی‌های گذشته جبران شده و به گفته نمکی، قطار طرح تحول سلامت در هیچ ایستگاهی متوقف نشود.‏

ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید

لینک کانال ایتا

لینک کانال سروش

لینک صفحه اینستاگرام

دانلود اپلیکیشن اندروید دادورزیار

منبع خبر : ایرنا