مردم از خدمات سلامت روان استفاده نمیکنند
مشاور برنامه ملی پیشگیری از خودکشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: 60 درصد افرادی که در کشور به خدمات سلامت روان نیاز دارند از این خدمات استفاده نمی کنند.
سید کاظم ملکوتی روز شنبه با اشاره به برنامه ملی پیشگیری از خودکشی گفت: این برنامه به همت وزارت بهداشت در تمام استانها اجرا میشود و هدف از آن شناسایی تمام افراد در معرض خودکشی و حمایت از این افراد است.
وی ادامه داد: این کار در خانههای بهداشت با حضور بهورزان و مراقبان سلامت تا سطح بیمارستانها و متخصصان روانپزشکی انجام میشود. در حال حاضر در 70 تا 80 درصد استانها اجرا میشود. برنامه دیگری نیز از سال گذشته در 4 استان کرمانشاه، ایلام، لرستان و آذربایجان غربی آغاز شده است.
مشاور برنامه ملی پیشگیری از خودکشی وزارت بهداشت گفت: برنامه دیگر در این راستا مربوط به ثبت آمار خودکشی است. زیرا وقتی آمار دقیق باشد، بهتر میتوان کار پیشگیری از خودکشی را انجام داد، بر اساس آمار موجود میانگین خودکشی در کشور بین 5.5 تا 6 در صد هزار نفر در سال است، این آمار در جهان حدود 11 در صد هزار نفر در سال است بنابراین آمار خودکشی در ایران به مراتب کمتر از میانگین جهانی است.
ملکوتی اظهار داشت: اولویت اجرای برنامه پیشگیری از خودکشی چهار استان کرمانشاه، ایلام، لرستان و آذربایجان غربی است که در این استان ها آغاز شده است البته وضعیت این اقدام در شهرستان های این چهار استان متفاوت است و در برخی از این شهرستان ها آمار خودکشی از میانگین کشوری بیشتر است، بنابراین انجام اقدامات پیشگیرانه در این 4 استان از اهمیت بیشتری برخوردار است.
وی درباره عمدهترین دلایل خودکشی در کشور گفت: دلایل متعدد و مکمل در این راستا وجود دارد. از جمله این دلایل میتوان به عوامل اجتماعی مثل بیکاری و مشکلات اقتصادی، عوامل روانی مثل بیماریهای اعصاب و روان و افسردگی، عوامل خانوادگی شامل اختلافات بین زن و شوهر تازه ازدواج کرده و بین کودکان و والدین، سوء مصرف مواد مخدر و سیگار و الکل اشاره کرد.
مشاور برنامه ملی پیشگیری از خودکشی وزارت بهداشت درباره میزان موفقیت برنامههای وزارت بهداشت در کاهش خودکشی در کشور گفت: این برنامه در کاهش سرعت خودکشی موفق بوده، اما در کاهش آمار خودکشی موفق نبوده است که علت آن نبود ساختار مناسب و مشکلات دیگر اس که مدیریت آن در اختیار وزارت بهداشت نیست و البته در زمینه آموزش عمومی و شناسایی افراد در معرض خطر خودکشی نیز ضعفهایی وجود دارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران ادامه داد: آموزشها و کارهای خوبی برای مراقبان سلامت در راستای پیشگیری از خودکشی انجام میشود، اما فکر میکنم عملکرد آنچنان که باید موثر نیست. دلایل این موضوع متفاوت است. گاهی افرادی که در معرض خودکشی هستند به علت خجالت و مسائل دیگر به دنبال درمان نمیروند. یعنی حتی وقتی افراد در معرض خطر خودکشی شناسایی میشوند نیز باز هم به دنبال درمان نمیروند و در واقع مسائل فرهنگی و آموزشهای عمومی مانع از موفقیت برنامه پیشگیری از خودکشی در کشور است.
این روانپزشک درباره راهکار موفقیت برنامه ملی پیشگیری از خودکشی گفت: اول از همه باید آموزش تمام افراد و البته سازمانهای موثر اجتماعی در دستور کار قرار بگیرد تا مردم از داشتن بیماری افسردگی یا فکر خودکشی خجالت نکشند و به دنبال درمان باشند. برای این منظور باید رسانهها وارد کار شوند. حتی مسئولان نیز باید تغییر رفتار دهند.
ائمه جمعه نیز میتوانند ماهی یک بار درباره سلامت روان و افسردگی صحبت کنند.
ملکوتی ادامه داد: مشکل اینجاست که 60 درصد مردم از خدمات سلامت روان استفاده نمیکنند و در نتیجه عوارض آن بروز پیدا میکند. گاهی مدیران مدارس میگویند که درباره خودکشی حرف نزنید، زیرا ممکن است دانش آموزان خودکشی کنند. اما این یک باور غلط است که نیاز به اصلاح دارد.
مشاور برنامه ملی پیشگیری از خودکشی وزارت بهداشت تاکید کرد: زیرساختهایی مثل خانههای بهداشت در روستاها در بسیاری از کشورهای دیگر وجود ندارد باید از این زیرساختها استفاده مناسب کرد. از طرفی باید توجه کرد که اورژانس اجتماعی با هزینههای فراوانی که انجام داده چقدر در این راستا موثر بوده است. بر اساس آخرین تحقیقات متوجه شدیم که میزان رضایت از اورژانس اجتماعی 123 حدود 5 تا 10درصد است.
محمد رضا شالبافان، دبیر اجرایی دومین همایش ملی پیشگیری از خودکشی نیز گفت:این همایش ١٨ و ١٩ شهریور همزمان با روز جهانی پیشگیری از خودکشی به همت دانشگاه علوم پزشکی ایران، جمعیت ملی پیشگیری از خودکشی و وزارت بهداشت در سالن همایش های رازی تهران برگزار می شود.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران افزود: هدف اصلی این همایش ایجاد تعامل علمی بین بخش های مختلفی است که در زمینه پیشگیری از خودکشی با نگاه اجتماعی، روان شناختی و پزشکی فعالیت می کنند.
وی ادامه داد: این همایش بیش از ٥٠ سخنران علمی در دو بخش خواهد داشت و در پایان روز اول همایش از ساعت ١٨ تا ٢١ با همت دانشجویان پزشکی، یکی از فیلم های معروف مرتبط با موضوع همایش پخش می شود و مورد نقد علمی قرار می گیرد.
شالبافان گفت: همچنین چهار کارگاه توانمندسازی درمانگران و مداخله گران ویژه مسائل روان برای مداخله به هنگام و بهتر برای پیشگیری از خودکشی افراد برای جمعیت های خاص و بیماری های ویژه برگزار می شود.
این روانپزشک گفت: این همایش ویژه روانپزشکان، روان شناسان، پزشکان عمومی، مددکاران اجتماعی، پرستاران و غیره خواهد بود و امیدواریم اثرات مثبتی برای شرکت کنندگان به همراه داشته و در کاهش آمارهای کاهش خودکشی در کشور موثر باشد.
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید