فصل چهارم
وظایف و تکالیف مؤدیان
مـــاده ۱۸ــــ مودیان مکلفنـــد بـــه ترتیبـــی کـــه ســـازمان امـــور مالیـــاتی کشـــور تعیـــین و اعـــلام مینماید نسبت به ارائه اطلاعات درخواستی سازمان مذکور و تکمیل فرمهای مربوطه اقدام و ثبت نام نمایند.
ماده ۱۹ـ مؤدیان مکلفند در قبال عرضه کالا یا خدمات موضوع این قانون، صورتحسابی با رعایت قانون نظام صنفی و حاوی مشخصات متعاملین و مورد معامله به ترتیبی که توسط سازمان امور مالیاتی کشور تعیین و اعلام مــی شــود، صــادر و مالیــات متعلــق را در ســتون مخصــوص درج و وصــول نماینــد . در مــواردی کــه از ماشین های فروش استفاده میشود، نوار ماشین جایگزین صورتحساب خواهد شد. تبصره ـ کالاهای مشمول مالیات که بدون رعایت مقررات و ضوابط این قانون عرضه گردد، علاوه بر جـرائم متعلق و سایر مقررات مربوط موضوع این قانون، کالای قاچاق محسوب و مشمول قوانین و مقررات مربوط می شود.
ماده ۲۰ـ مؤدیان مکلفند، مالیات موضوع این قانون را در تاریخ تعلق مالیات، محاسبه و از طرف دیگر معامله وصول نمایند.
تبصره ۱ ـ گمرک جمهوری اسلامی ایران مکلف اسـت مالیـات موضـوع ایـن قـانون را قبـل از تـرخیص از واردکنندگان کالا وصول و در پروانههای گمرکی و یا فرمهای مربـوط حسـب مـورد درج نمایـد و اطلاعـات مربوط به اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول مقررات این قانون را حداکثر به صـورت ماهانـه بـه سـازمان امـور مالیاتی کشور ارائه نموده و امکان دسترسی همزمان سازمان امور مالیاتی کشور به پایگاههای اطلاعاتی ذیربط را فراهم آورد. صفحه ۱۵ قانون مالیات بر ارزش افزوده گمرک جمهوری اسلامی ایران مکلف است مالیات وصولی هر ماه را تا پانزدهم ماه بعد به حساب مخصوصی نزد خزانه داری کل کشور که به این منظور توسط سازمان امور مالیاتی کشور اعلام میگردد، واریز نماید.
تبصره ۲ ـ وارد کنندگان خدمات مکلفند مالیات متعلـق بـه خـدمات خریـداری شـده از خـارج از کشـور را محاسبه و پرداخت نمایند.
ماده ۲۱ ـ مؤدیان مالیاتی مکلفند،اظهارنامه هر دوره مالیاتی را طبق نمونه و دستورالعملی کـه توسـط سـا زمان امور مالیاتی کشور تعیین و اعلام میشود، حداکثر ظرف پانزده روز از تاریخ انقضاء هر دوره، به ترتیـب مقـرر تسلیم و مالیات متعلق به دوره را پس از کسر مالیاتهایی که طبق مقررات این قـانون پرداخـت کـرده انـد و قابـل کسر میباشد، در مهلت مقرر مذکور به حسابی که توسط وزارت امور اقتصـادی و دارایـی (خزانـه داری کـل کشور) تعیین و توسط سازمان امور مالیاتی کشور اعلام میگردد، واریز نمایند.
تبصره ۱ ـ چنانچه مدت فعالیت شغلی مؤدی کم تر از مدت یک دوره مالیاتی باشـد، تکلیـف مقـرر در ایـن ماده نسبت به مدت یاد شده نیز جاری میباشد.
تبصره ۲ ـ اشخاص حقیقی و حقوقی که بیش از یک محل شغل یا فعالیت دارند، تسلیم اظهارنامه و پرداخت مالیات برای هر محل شغل یا فعالیت به طور جداگانه الزامی است.
تبصره ۳ ـ در مورد کارگاهها و واحدهای تولیدی، خدماتی و بازرگانی کـه نـوع فعالیـت آنهـا ایجـاد دفتـر، فروشگاه یا شعبه در یک یا چند محل دیگر را اقتضا نماید، تسلیم اظهارنامه واحد مطابق دستورالعملی است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور اعلام میگردد.
تبصره ۴ ـ مؤدیانی که محل ثابت برای شغل خود ندارند،محل سکونت آنان از لحاظ تسلیم اظهارنامه و سایر امور مالیاتی مناط اعتبار خواهد بود.
ماده ۲۲ـ مؤدیان مالیاتی در صورت انجـام نـدادن تکـالیف مقـرر در ایـن قـانون و یـا در صـورت تخلـف از مقررات این قانون، علاوه بر پرداخت مالیات متعلق و جریمه تأخیر، مشمول جریمه ای به شرح زیر خواهند بود: ۱-عدم ثبت نام مؤدیان در مهلت مقرر معادل هفتاد و پنج درصد (۷۵ (%مالیات متعلق تا تاریخ ثبت نام یـا شناسایی حسب مورد؛ ۲ -عدم صدور صورتحساب معادل یک برابر مالیات متعلق؛ ۳ -عدم درج صحیح قیمت در صورتحساب معادل یک برابر ما به التفاوت مالیات متعلق؛ صفحه ۱۶ قانون مالیات بر ارزش افزوده ۴ -عدم درج و تکمیل اطلاعات صورتحساب طبق نمونه اعلام شده معادل بیست و پنج درصد (۲۵ (%مالیـات متعلق؛ ۵ -عدم تسلیم اظهارنامه از تاریخ ثبت نام یا شناسایی به بعد حسب مورد، معادل پنجـاه درصـد (۵۰ (%مالیـات متعلق؛ ۶ -عدم ارائه دفاتر یا اسناد و مدارک حسب مورد معادل بیست و پنج درصد (۲۵ (%مالیات متعلق.
ماده ۲۳ ـ تأخیر در پرداخت مالیاتهای موضوع این قانون در مواعد مقرر، موجب تعلق جریمهای به میـزان دو درصد (۲(%در ماه، نسبت به مالیات پرداخت نشده و مدت تأخیر خواهد بود. صفحه ۱۷ قانون مالیات بر ارزش افزوده فصل پنجم سازمان مالیات بر ارزش افزوده و وظایف و اختیارات آن
ماده ۲۴ـ سازمان امور مالیاتی کشور موظف است ظرف مدت سه ماه از تاریخ تصویب این قانون، سـاختار و تشکیلات مورد نیاز خود را از طریق وزیر امور اقتصادی و دارایی به رئیس جمهور پیشنهاد نماید. سازمان امـور مالیاتی کشور میتواند در ایجاد تشکیلات استانی بدون رعایت سـطح تقسـیمات کشـوری و متناسـب بـا تـوان اقتصادی هر استان (منطقه) اقدام نماید. این تشکیلات پیشنهادی پس از تأیید رئیس جمهور قابل اجراء خواهـد بود. تبصره ـ به سازمان امور مالیاتی کشور اجازه داده میشود نیروی انسانی متخصص مورد نیاز برای اجـراء ایـن قانون را در چارچوپ تشکیلات سازمانی مصوب از محل نیروهای موجود و کمبـود آن را از طریـق برگـزاری آزمون استخدامی اختصاصی، انتخاب و استخدام نماید. سازمان امور مالیاتی کشور میتواند تا ده درصد (۱۰ (% از مجوز استخدام مذکور را، از بین دارندگان مدرک تحصـیلی دانشـگاهی، بـدون انتشـار آگهـی و برگـزاری آزمون به استخدام در آورد.
ماده ۲۵ـ شناسایی، نحوه رسیدگی و تشخیص، مطالبه و وصول مالیاتها به سازمان امور مالیاتی کشـور محـول میشود. عناوین شغلی، شرایط احراز مشاغل از نظر تحصیلات و تجربه، وظایف و نحوه انجام دادن تکـالیف و تعیین اختیارات و برخورداری از صلاحیتهای هر یک از کارکنان سازمان مزبور در کشور و همچنـین ترتیبـات اجرائی احکام مقرر در این قانون به استثناء موادی که برای آن دستورالعمل یا آئین نامه پیش بینی شده است، به ۴ موجب ترتیبات ماده (۲۱۹ (قانون مالیاتهای مستقیم مصوب ۲۷/۱۱/۱۳۸۰ خواهد بود.
ماده ۲۶ـ در مواردی که مأموران ذیربط سازمان امور مالیاتی کشور جهت رسیدگی به اظهارنامه یا بررسی میزان معاملات به مؤدیان مراجعه و دفاتر و اسناد و مدارک آنان را درخواست نمایند، مؤدیان و خریداران مکلف به ارائه دفاتر و اسناد و مدارک درخواستی حسب مورد میباشند و در صورت عدم ارائه دفاتر و اسناد و مدارک مورد نیاز، متخلف مشمول جریمه مقرر در ماده (۲۲ (این قانون محسوب گردیده و مالیات متعلق به ۴ رجوع شود به ماده (۲۱۹ (قانون مالیاتهای مستقیم، مندرج در قسمت (و) پیوست شماره (۱ (این کتاب. صفحه ۱۸ قانون مالیات بر ارزش افزوده موجب دستورالعملی که سازمان امور مالیاتی کشور تعیین میکند، به صورت علی الرأس تشخیص داده و مطالبه و وصول خواهد شد.
ماده ۲۷ـ مؤدیان موضوع این قانون میتوانند تنظیم گزارش های حسابرسی مالیات بر ارزش افزوده خـود را بـه سازمان حسابرسی جمهوری اسلامی ایران یا مؤسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ارجاع نماینـد . اشخاص مذکور در صورت قبول درخواست مؤدی، مکلفند گزارش حسابرسی مالیـات بـر ارزش افـزوده را بـا رعایت شرایط زیر و طبق نمونه و دستورالعملی که سازمان امور مالیاتی کشور تعیین مـی کنـد، تنظـیم نمـوده و جهت تسلیم به اداره امور مالیاتی مربوط، در اختیار مؤدی قرار دهند. الف ـ اظهار نظر نسبت به کفایت اسناد و مدارک حسابداری برای امر حسابرسی مالیات بر ارزش افـزوده طبـق مفاد قوانین و مقررات و استانداردهای حسابداری؛ ب ـ تعیین مأخذ مشمول مالیات و مالیات متعلق هر دوره مالیاتی بر اساس مفاد این قانون و مقررات مربوط.
تبصره ۱ـ اداره امور مالیاتی گزارش حسابرسی مالیاتی را که با رعایـت شـرایط اخیرالـذکر ایـن مـاده تنظـیم شود، بدون رسیدگی قبول و مطابق مقررات مربوط برگه مطالبه صادر میکند. قبول گزارش حسابرسی مالیـاتی هر دوره مالیاتی موکول به آن است که مؤدی گزارش مزبور را بـه همـراه اظهارنامـه مالیـاتی دوره مزبـور و یـا حداکثر ظرف مدت یک ماه از تاریخ انقضاء مهلت تسلیم اظهارنامه، تسـلیم اداره امـور مالیـاتی مربـوط نمـوده باشد.
تبصره ۲ ـ سازمان امور مالیاتی کشور میتواند حسابرسی مالیات بر ارزش افزوده اشخاص حقیقی و حقـوقی را به سازمان حسابرسی جمهـوری اسـلامی ایـران یـا حسـابداران رسـمی و مؤسسـات حسابرسـی عضـو جامعـه حسابداران رسمی واگذار نماید. در این صورت، پرداخت حق الزحمه، طبق مقررات مربوط بـه عهـده سـازمان امور مالیاتی کشور میباشد.
ماده ۲۸ ـ به منظور ارتقاء فرهنگ مالیاتی پرداخت کنندگان مالیات و ارائـه خـدمات مشـاوره ای صـحیح در امور مالیاتی به مؤدیان مالیاتی بر مبنای قوانین و مقررات مالیاتی کشور و همچنین ارائه خدمات نمایندگی مورد نیاز آنان برای مراجعه به ادارات و مراجع مالیاتی، نهادی به نام «جامعه مشاوران رسـمی مالیـاتی ایـران » تأسـیس میشود تا با پذیرش اعضاء ذیصلاح در این باره فعالیت نماید. کلیه مراجع ذیربط دولتی مکلفند پس از ارائه برگه نمایندگی معتبر از سوی مشاوران مالیاتی عضو جامعه، در حوزه وظایف قانونی خود و در حدود مقررات مالیاتی با آنان همکاری نمایند. صفحه ۱۹ قانون مالیات بر ارزش افزوده اساسنامه جامعه ظرف شش ماه از تاریخ تصویب این قانون توسـط سـازمان امـور مالیـاتی کشـور تهیـه و بـا پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
ماده ۲۹ـ در مواردی که اوراق مطالبه مالیات یا برگه استرداد مالیات اضافه پرداختی به مؤدی ابلاغ مـی شـود، در صورتی که مؤدی معترض باشد، میتواند ظرف بیست روز پس از ابلاغ اوراق یاد شده اعتراض کتبی خـود را به اداره امـور مالیـاتی مربـوط بـرای رفـع اخـتلاف تسـلیم نمایـد و در صـورت رفـع اختلافـات بـا مسـئولان ذیربط، پرونده مختومه میگردد. چنانچه مؤدی در مهلت مذکور کتباً اعتراض ننماید، مبالغ منـدرج در اوراق مطالبه مالیات و یا برگه استرداد مالیات اضافه پرداختی به اسـتثناء مـواردی کـه اوراق موضـوع ایـن مـاده ابـلاغ قانونی شده باشد،حسب مورد قطعی محسوب میگردد. در صورتی که مؤدی ظرف مهلت مقرر در این ماده اعتراض خود را کتباً به اداره امـور مالیـاتی مربـوط تسـلیم نماید، ولی رفع اختلاف نشده باشد و همچنین در مواردی که اوراق مذکور ابلاغ قانونی شده باشد، پرونده امر ظرف بیست روز از تاریخ دریافت اعتراض یـا تـاریخ انقضـاء مهلـت اعتـراض در مـوارد ابـلاغ قـانونی جهـت رســــیدگی بــــه هیــــأت حــــل اخــــتلاف مالیــــاتی موضــــوع قــــانون مالیاتهــــای مســــتقیم احالــــه میشود.
ماده ۳۰ـ کلیه بانکها، مؤسسات و تعاونیهای اعتباری، صندوقهای قرض الحسنه و صندوق تعـاون مکلفنـد، صرفاً اطلاعات و اسناد لازم مربوط به درآمد مؤدیان را که در امر تشخیص و وصول مالیات مورد اسـتفاده مـی باشد، حسب درخواست رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور به سازمان مزبور اعلام نمایند. اشخاص مزبور در صورت عدم ارائه اطلاعات و اسناد مذکور مسؤول جبران زیان وارده به دولت خواهند بود.
ماده ۳۱ـ شهرداریها مکلفند اطلاعات موجود در پایگاههای اطلاعاتی خود مربوط به املاک،مشاغل و سـا یر موارد که در امر شناسایی یا تشخیص عملکرد مالی مؤدیان مورد نیاز سازمان امور مالیـاتی کشـور مـی باشـد، را حسب درخواست رئیس کل سازمان مذکور در اختیار این سازمان قرار داده و امکان دسترسی همزمان سـازمان امور مالیاتی کشور به این اطلاعات را در پایگاههای اطلاعاتی ذیربط فراهم آورند.
ماده ۳۲ـ رسیدگی به تخلفـات مـأموران مالیـاتی، تـابع احکـام مربـوط بـه قـانون مالیاتهـای مسـتقیم مصـوب ۲۷/۱۱/۱۳۸۰ خواهد بود. اجراء این ماده مانع از اعمال اختیارات رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور ناشی از سایر قوانین نخواهد بود.
ماده ۳۳ـ احکام مربوط به فصول هشتم و نهم بـاب چهـارم و فصـل سـوم بـاب پـنجم و مـواد (۱۶۷) ،(۱۹۱ ،( (۲۰۲ (و (۲۳۰ (تا (۲۳۳ (قانون مالیاتهای مستقیم مصوب ۲۷/۱۱/۱۳۸۰ در مورد مالیاتهـای مسـتقیم و مالیاتهـای صفحه ۲۰ قانون مالیات بر ارزش افزوده این قانون جاری است. حکم ماده (۲۵۱ (قـانون مالیاتهـای مسـتقیم مصـوب ۲۷/۱۱/۱۳۸۰ در مـورد ایـن قـان ون ۵ جاری نخواهد بود.