فرصت های لبنان از بازگشایی گذرگاه مرزی سوریه و اردن
با بازگشایی رسمی گذرگاه مرزی «نصیب-جابر» میان سوریه و اردن، باری دیگر دروازه ای به روی لبنانی ها باز شده تا با کشورهای عربی تجارت کنند، اما این امر منوط به عادی سازی روابط بیروت و دمشق است که نیروهای سیاسی لبنان درباره آن اختلاف نظر دارند.
از دیروز (دوشنبه) پس از سه سال، گذرگاه مرزی نصیب-جابر طبق توافق میان اردن و سوریه برای 8 ساعت در روز بازگشایی شد. گذرگاهی مهم که چند ماه پیش، بعد از سلسله عملیات موفق ارتش سوریه و همپیماناش در پاکسازی مناطق جنوبی این کشور از وجود تروریست های تکفیری، آزاد و امنیت به آن بازگشت.
در اینکه این رویداد برای کشور سوریه از نظر سیاسی و برای اردن از نظر اقتصادی یک ضرورت و برد محسوب می شود، شکی نیست؛ اما برای لبنان کوچک و 10 هزار کیلومتر مربعی که یک همسایه اش فلسطین اشغال شده توسط رژیم صهیونیستی با مرزی 79 کیلومتری است و همسایه دیگرش سوریه درگیر جنگ و بحران با 375 کیلومتر مرز، گشایش این گذرگاه از اهمیت خاصی برخوردار است.
در گذشته کالاهای لبنانی پس از ورود به سوریه از طریق این گذرگاه به اردن و دیگر کشورهای عربی صادر می شد و این گذرگاه را می توان دروازه لبنان به بازارهای عربی دانست.
شروع بحران سوریه و قطع روابط بیروت با دمشق به دلیل تقسیم بندی های داخلی در لبنان، بحران های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بسیاری را برای لبنانی ها به ارمغان آورد. اکنون پس از آزادسازی مناطق وسیعی از سوریه و بازگشت امنیت به آنها و تسلط نظام بر اوضاع، بیشتر گروه های سیاسی و اقتصاددانان لبنانی، بر ضرورت عادی سازی روابط با دمشق تاکید دارند.
** کج دار و مریض رابطه با دمشق
هر چند ارتباط و هماهنگی در سطح امنیتی میان لبنان و سوریه بدون هیچ گونه اعتراضی وجود دارد و در طول این سال ها سفارتخانه های دو کشور هم فعالیت هایشان ادامه داشت، اما جریان های نزدیک به محور غربی-عربی در لبنان همواره مخالف عادی سازی روابط سیاسی با دمشق هستند و نمی خواهند به پیروزی «بشار الاسد» رئیس جمهوری آن اعتراف کنند.
در حالی که برخی گروه ها و احزاب سیاسی همچون «جریان ملی آزاد» (حزب نزدیک به رئیس جمهوری) به ریاست «جبران باسیل» وزیر خارجه، «حزب الله» به رهبری «سیدحسن نصرالله»، «جنبش امل» به رهبری «نبیه بری» رئیس مجلس، «جریان المرده» به رهبری «سلیمان فرنجیه» و چندین حزب و گروه دیگر رابطه با سوریه را ضروری می دانند؛ اما احزاب «جریان المستقبل» به رهبری «سعد الحریری»، «نیروهای لبنانی» به ریاست «سمیر جعجع» و «سوسیالیست ترقی خواه» به رهبری «ولید جنبلاط»، همواره مخالف احیای هرگونه رابطه با دمشق هستند.
در مرداد ماه بعد از سفر چند شخصیت و وزیر 8 مارسی لبنان (حامی مقاومت) به سوریه از جمله «پیر رفول» وزیر مشاور در امور ریاست جمهوری و «حسین الحاج حسن» وزیر صنعت و دیدار با مقام های دمشق، الحریری نخست وزیر مامور به تشکیل کابینه لبنان، در یک اظهارنظر تشکیل دولت را به قطع روابط با سوریه مشروط کرد.
وی با بیان اینکه موافق بازگشت روابط لبنان و سوریه نیست و این مساله غیر قابل مناقشه است؛ خاطرنشان کرد: چنانچه دیگران بر بازگشت روابط از طریق بازگشایی گذرگاه مرزی نصیب اصرار کنند، دولت هرگز تشکیل نخواهد شد.
پس از سخنان الحریری بلافاصله نصرالله در سخنانی تصریح کرد: به رهبران دیگری که ما با آنان در موضوع رابطه با سوریه اختلاف نظر داریم، نصیحت می کنم که بر روی مواضعی که بعداً از آن عقب نشینی می کنند، پافشاری نکنند.
«میشل عون» رئیس جمهوری لبنان نیز در سخنانی در تلاش برای ابراز موضع متفاوتش با نخست وزیر، به طور مستقیم به موضوع بازگشایی گذرگاه نصیب و ضرورت بازگشت آوارگان سوری پرداخت و گفت: آیا کسی از بازگشت آوارگان به سوریه متضرر می شود، آیا کسی از عبور محصولات لبنانی از گذرگاه نصیب اذیت می شود.
نبیه بری رئیس پارلمان هم با بیان اینکه لبنان و سوریه از نظر تاریخی و جغرافیایی دوقلو هستند و منافع مشترک با هم دارند، تاکید کرد: هیچ کس نمی تواند باعث قطع رابطه لبنان و سوریه یا قرار دادن آن در حالت جمود باشد.
** نجات اقتصاد لبنان از راه سوریه
بسیاری از تجار و بازرگانان لبنانی بار دیگر با بهبود اوضاع امنیتی در سوریه و بازگشایی گذرگاه نصیب-جابر، راه صادر کردن محصولات خود به بازارهای عربی را هموار می بینند و خواستار هماهنگی های لازم از سوی دولت لبنان برای ترانزیت کالاهایشان هستند.
موافقان عادی سازی رابطه با سوریه هم از هر دو جریان 8 و 14 مارس تاکید دارند، برای نجات اقتصاد لبنان باید رابطه با سوریه از سرگرفته شود.
همزمان با برگزاری نمایشگاه بین المللی دمشق در شهریور ماه با حضور 1700 شرکت از 48 کشور جهان، هیأتی بلند پایه متشکل از «غازی زعیتر» وزیر کشاورزی، «یوسف فنیانوس» وزیر راه و ترابری، حسین الحاج حسن وزیر صنعت و «آوادیس کیدانیان» وزیر گردشگری لبنان به همراه فعالان اقتصادی این کشور به سوریه سفر کرد و با تعداد زیادی از مسئولان ارشد سوری دیدار و گفت و گو کردند، تا این امر یخ روابط دو کشور را آب کند.
هرچند باز هم برخی در محافل رسانه ای و سیاسی به این امر اعتراض کردند، اما از آنجا که بحران اقتصادی در لبنان هر روز ابعاد جدیدتری می یابد، از نظر بسیاری این حرف ها بیشتر به نق زدن شبیه است و کار به جایی نخواهد رساند.
«سابین عویس» نویسنده روزنامه «النهار» لبنان و تحلیلگر سیاسی و اقتصادی نزدیک به جریان موسوم به 14مارس، از گروه های سیاسی لبنانی خواست تا برای بازسازی رابطه ای سالم، صحیح و استوار بر منافع اقتصادی میان دو کشور تلاش کنند و میان رابطه سیاسی و اقتصادی بین لبنان و سوریه تفاوت قائل باشند.
این روزنامه نگار لبنانی، هماهنگی میان این مساله را سخت دانست و خاطرنشان کرد که مقام های لبنان باید منافع اقتصادی را در اولویت بگذارند، چرا که کشور از این نظر در حال «خفگی» است. موقعیت جغرافیایی لبنان می طلبد تا رابطه ای خوب و تنگاتنگ با سوریه داشته باشد، زیرا تنها راه تنفس آن است.
دیروز (دوشنبه) نیز همزمان با بازگشایی گذرگاه نصیب، رئیس جمهوری لبنان با مهم خواندن توافق اردن و سوریه در بازگشایی این گذرگاه، آن را به نفع لبنان هم دانست.
وی تاکید کرد که بازگشایی گذرگاه نصیب، لبنان را از طریق زمینی به عمق کشورهای عربی وصل می کند و انتقال افراد و کالاها از لبنان به کشورهای عربی و بالعکس را آسان می کند.
وی افزود: بازگشایی این گذرگاه حیاتی پس از سه سال، بخش های مختلف تولیدی را احیا و هزینه صادرات کالاها از لبنان به کشورهای عربی را کم خواهد کرد.
رئیس جمهوری لبنان از مقام های این کشور خواست تا از فرصت بازگشایی گذرگاه نصیب برای حمایت از اقتصاد داخلی استفاده کنند.
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
دانلود اپلیکیشن اندروید دادورزیار
