عکس های دیجیتال و سرنوشت مبهم آنها
«اختلال، اعوجاج، ارتباط» نمایشگاهی است که تلاش کرده با نمایش روند از میان رفتن عکسها به عنوان بخشی مهمی از خاطرات، بستری هنری را برای اندیشیدن به سرنوشتی مبهم فراهم کند.
مهمترین ویژگی عکس مانایی آن است و لحظه فشردن شاتِر، لحظه ثبت پیوند زمان و مکان به اراده ماست تا شاهدی برای لحظهای باشد که در گذر زمان «خاطره» خوانده میشود.
آلبوم عکسهای خانوادگی میراثی است از شجره نامه تصویری ما؛ تماشای عکسها، خاطراتی از یک لحظه توقف زمان را در حافظه ما جان میبخشد. اما از زمانی که دوربینهای دیجیتال جای خود را به آنالوگها دادند مهمترین پرسش ما همواره این بوده است که در آینده چه اتفاقی برای تصاویر دیجیتال ما خواهد افتاد؟
آریا تابندهپوردر نمایشگاه آثار خود با عنوان «اختلال، اعوجاج، ارتباط» تلاش کرده است بر این موضوع تمرکز کند.
در این نمایشگاه سه بخش اختلال، اعوجاج و ارتباط از هم تفکیک شده است؛ این سه بخش از منظر فرم با یکدیگر متفاوت هستند ولی بنا به سنت کارهای گذشته تابندهپوربخشهای جدا افتاده در یک پیوند معنایی، اپیزودهای به هم تنیدهای را تشکیل داده و در ذهن مخاطب به تکامل میرسانند.
در نمایشگاههای گذشته تابندهپورهمچون «پوست گوشت و استخوان» و «انسان، حیوان، درخت»، مجموعهها در نگاه نخست جدای از یکدیگر به نظر میرسیدند اما در کنار یکدیگر معنایی واحد را شکل میدادند. ویژگی کارهای تابندهپور آزادی مخاطب در مواجهه با آثار است تا مفهوم را با تجربه خود بسازد.
تابندهپورنشان داده است به مفاهیم کلی مرگ، مهاجرت، زوال و از بین رفتن علاقهمند است و در این نمایشگاه مساله نابودی خاطرات ثبت شده بر فایلهای دیجیتال را موضوع کار خود قرار داده است.
در بخشی از استیتمنت نمایشگاه تابندهپورآمده است: «تکنولوژی تجسد فرهنگی دارد و شیوه درک و نحوه استفاده از آن را معین میکند؛ آنگونه که تکنولوژی در فرهنگ ما تعریف میشود، در فرهنگ دیگر نه».
تابندهپور در مجموعه «اختلال، اعوجاج، ارتباط» بر لایههای زیرین عکس و بخش کنترلناپذیر تکنولوژی تمرکز دارد و در یک بستر هنری فرایند ناتوانی تکنولوژی دربازخوانی کدها و اعداد را به عنوان روند «پردازش» و نیز «شکست پردازش» فایلهای دیجیتال را برای مخاطبان به نمایش درمیآورد.به شکل
وی در حاشیه این نمایشگاه گفت: در زمان مرتب کردن عکسهای دیجیتال، مدام این پرسش به ذهنم میرسد که در صدسال آینده چه اتفاقی برای فایلهای دیجیتال میافتد؛ در این نمایشگاه مساله تخریب این فایلها به عنوان بخشی از خاطرات شخصی من در هفده سال گذشته موضوع اصلی است.
تابندهپوربا تشریح سه بخش مختلف نمایشگاه افزود: مجموعه «اختلال» به توصیف نتیجه موقعیتی به خطارفته میپردازد و کلمهای که برای توصیف این موقعیت استفاده میشود «گلیچ» نام دارد که به معنی ناتوانی تصویر در بازخوانی خود است که برای مثال زمانی که یک عکس را در یک نرم افزار «وورد» (WORD) باز میکنیم به دلیل عدم همخوانی کدها و اعداد، تصاویر به صورت ناقص باز می شود و یا زمانی که یک لوح فشرده عکسی مربوط به سالیان گذشته را دوباره بازبینی می کنیم نشانه های تخریب را در بعضی از تصاویر آن مشاهده می کنیم.
«این دسته از تصاویری که هنرمند دستکاری میکند، مجموعهای از مصنوعات دیجیتال هستند که در راستای شبیهسازی با جنبههای بصری گلیچ واقعی در 365 کلایدوسکوپ (وسیله ای دست ساز که فرایند از بین رفتن کدهای عکس را نشان می دهد) قرار گرفتهشدهاند. در مجموعه «اختلال» انتقال معنی به شکلی پویا صورت میگیرد و در اینجا پروسه یا پردازش پیشتر بر سر تصویر آمده است.»
تابندهپور ادامه داد: مجموعه «اعوجاج» از دو بخش تصویری و مکانیکی تشکیل شده است، که در بخش تصویری و مکانیکی لایههای زیرین تصاویر عیان میشوند و میتوان تخریبها را در قالب حذف کدها دید، به این معنی که در این روند بخشهایی از اعداد و کدهای دیجیتالی تشکیل دهنده عکس پاک میشوند و زمانی که این کدها از بین میروند پیکسل رنگی و نوری آسیب می بینند و برای مثال با پاک شدن پیکسل رنگ زرد، تصویر سبزی که از آبی و زرد تشکیل شده است یکباره آبی می شود و نبود پیکسل های نوری بخشی از تصویر را از بین می برد.
این هنرمند ادامه داد: در بخش «ارتباط» روند اندکی تغییر میکند و یک تصویر کلی و بزرگ با حفظ ماهیت خود از 400 قاب کوچک تلفن همراه تشکیل شده است که هر جزء حاوی اطلاعات خود است و همچنین یک بخش کوچک از همان تصویر اصلی به نمایش گذاشته است که می تواند زشت یا زیبا باشد.
«ما در جهانی زندگی می کنیم که توسط سه فضای مختلف احاطه شدیم، فضای محیط زیست، فضای محیط شهری و فضای کدهای دیجیتال».
در بخشی از استیتمنت این نمایشگاه آمده است: «در مجموعه ارتباط انتقال معنی به شکلی ایستا صورت میگیرد در اینجا پایانِ امر پردازش است؛ پایان کارکرد دستگاه؛ پایان طبیعت» که حاوی نگاهی انتقادی به تکنولوژی به عنوان پایان دهنده طبیعت است در حالی که وی در این گفتگو گفت: تکنولوژی نیاز اصلی کار من است و هیچگاه منتقد تکنولوژی نبودم و بخش مهمی از ایده و فرم هنری آثارم با تکنولوژی گره خورده است.
نمایشگاه «اختلال، اعوجاج، ارتباط» چهارمین کار آریا تابندهپوراست که در گالری محسن به نمایش در آمده است.
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید