رای شماره ۹۹۲۳۰۶ هيات عمومی ديوان عدالت اداری
با موضوع: دستور يازدهم صورتجلسه پنجمين نشست از دوره دوم هيأت امناي دانشگاه فني و حرفه اي مورخ ۱۳۹۵/۱۲/۲ تحت عنوان صدور مجوز به کارگيري عضو غير هيأت علمي به صورت قرارداد انجام کار معين و دستور سي و هفتم موضوع مصوبه مورخ ۱۳۹۷/۲/۵ کميسيون دائمي از دومين نشست از دوره اول هيأت امناي دانشگاه هاي جامع علمي و کاربردي و فني و حرفه اي …
بسمه تعالی
مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با شماره دادنامه ۱۴۰۲۳۱۳۹۰۰۰۰۹۹۲۳۰۶ مورخ ۱۴۰۲/۴/۲۰ با موضوع: «دستور یازدهم صورتجلسه پنجمین نشست از دوره دوم هیأت امنای دانشگاه فنی و حرفه ای مورخ ۱۳۹۵/۱۲/۲ تحت عنوان صدور مجوز به کارگیری عضو غیر هیأت علمی به صورت قرارداد انجام کار معین و دستور سی و هفتم موضوع مصوبه مورخ ۱۳۹۷/۲/۵ کمیسیون دائمی از دومین نشست از دوره اول هیأت امنای دانشگاه های جامع علمی و کاربردی و فنی و حرفهای مورخ ۱۳۹۷/۴/۹ که ناظر به تمدید مصوبه صدرالذکر است، ابطال شد.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.
مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یداله اسمعیلی فرد
تاریخ دادنامه: ۱۴۰۲/۴/۲۰ شماره دادنامه: ۱۴۰۲۳۱۳۹۰۰۰۰۹۹۲۳۰۶
شماره پرونده: ۰۱۰۶۷۳۶
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: خانم فاطمه جدید ولوجائی
طرف شکایت: دانشگاه جامع علمی کاربردی ـ دانشگاه فنی و حرفه ای
موضوع شکایت و خواسته: ابطال دستور یازدهم صورتجلسه پنجمین نشست از دوره دوم هیأت امنای دانشگاه فنی و حرفه ای مورخ ۱۳۹۵/۱۲/۲ و سی و هفتم موضوع مصوبه مورخ ۱۳۹۷/۲/۵ کمیسیون دائمی از دومین نشست از دوره اول هیأت امنای دانشگاه های جامع علمی کاربردی و فنی و حرفه ای مورخ ۱۳۹۷/۳/۹
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال دستور نوزدهم از صورتجلسه اولین نشست از دوره دوم مورخ ۱۳۹۳/۷/۸ ،دستور پنجم از صورتجلسه چهارمین نشست از دوره دوم مورخ ۱۳۹۵/۴/۸ و سی و هفتم موضوع مصوبه مورخ ۱۳۹۷/۲/۵ کمیسیون دائمی از دومین نشست از دوره اول هیأت امنای دانشگاه های جامع علمی کاربردی و فنی و حرفه ای مورخ ۱۳۹۷/۳/۹ را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است:
“از آنجایی که دانشگاه های جامع علمی کاربردی و فنی حرفه ای در راستای جذب نیروی خویش از آیین نامه قانون مالی معاملاتی دانشگاه ها و دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ۹۶/۲۳ تبعیت میکنند لذا هیأت امنای دانشگاه های جامع علمی کاربردی و فنی حرفه ای با تشکیل جلسات در سالهای ذیل الذکر به منظور جذب نیرو اقدام به تصویب مصوباتی به شرح آتی نموده است. مع الاسف دانشگاه های موصوف در جذب نیرو اطلاع رسانی انجام نداده است. در خصوص اینجانب پدرم از کارمندان رسمی دانشگاه فنی و حرفه ای شماره ۲ شهرستان ساری بوده و هم اکنون بازنشسته شده ولی از جانبازان ۳۰% هستند اینجانب را که دارای مدرک تحصیلی کارشناسی حسابداری بوده ام و فاقد هرگونه شغل می باشم و علیرغم اینکه از سوی اداره کل بنیاد شهید وامور ایثارگران استان و برابر نامه های شماره ۲۲۰/۸۲۰/۱۷۸۸۴ ـ ۱۳۹۷/۷/۸ و ۱۰۵۷۱/۲۲۰/۸۲۰ـ ۱۳۹۳/۶/۱ مراتب مساعدت اشتغال به کار اینجانب در دانشگاه فنی و حرفه ای استان اعلام شد و اینجانب نیز بدین نحو دستورات و مقررات رأی وحدت رویه شماره ۹۱۷ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری معمول داشته ام لیکن دانشگاه موصوف از جذب و به کارگیری اینجانب به عنوان قرارداد معین در دانشگاه امتناع ورزیده است.
الف ـ برابر مصوبه نوزدهم صورتجلسه هیأت امنای دانشگاه های جامع علمی کاربردی و فنی حرفه ای مورخ ۱۳۹۳/۷/۸ با به کارگیری تا سقف ۱۷۰ نیروی انسانی غیر هیأت علمی قراردادی موافقت شد.
ب ـ برابر مصوبه یازدهم صورتجلسه هیأت امنای دانشگاه های جامع علمی کاربردی و فنی حرفه ای مورخ ۱۳۹۵/۱۲/۲ با به کارگیری ۳۰۰ نفر به عنوان عضو غیرهیأت علمی در قالب قرارداد انجام کار معین برای انجام مشاغل کارشناسی با انتشار آگهی محدود موافقت گردید.
پ ـ برابر مصوبه پنجم صورت جلسه چهارم هیأت امنای دانشگاه مزبور مورخ ۱۳۹۵/۴/۸ با به کارگیری نیروی انسانی مازاد بر ۱۰۰ تا سقف ۱۰۰ دیگر موافقت شد.
ت ـ برابر مصوبه سی و هفتم صورتجلسه هیأت امنای دانشگاه های جامع علمی کاربردی و فنی و حرفه ای مورخ ۱۳۹۷/۴/۹ در خصوص به کارگیری ۳۰۰ نفر به عنوان عضو هیأت علمی قراردادی تا پایان سال ۱۳۹۷ تمدید گردیده است.
به موجب ماده ۲۱ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران اصلاحی ۱۳۹۵/۱۲/۱۴ مقرر شد که کلیه دستگاه های ماده ۲ قانون مرقوم مکلفند حداقل ۲۵% از نیازهای استخدامی و تأمین نیروی مورد نیاز خود را اعم از رسمی و پیمانی … که وفق ضوابط و مجوزهای مزبور جایگزینی نیروی خروجی خود اخذ می نمایند به سهمیه های شاهد، جانبازان اختصاص دهند و ۵% سهمیه استخدامی را نیز به رزمندگان و جانباز زیر ۲۵% با سابقه ۶ ماه حضور داوطلبانه در جبهه ها و همسر و فرزندان آنها و … اختصاص دهند.
با عنایت به مراتب فوق دانشگاه های جامع علمی کاربردی و فنی و حرفه ای مستفاد از ماده ۲۱ قانون فوق الذکر در جذب نیرو برابر مصوبه های صدرالذکر ۲۵% به علاوه ۵% به فرزندان ایثارگران (تقریبًا ۱۷۱ یک نفر) می باید اختصاص میداد. علیهذا استدعای صدور رأی به ابطال مصوبات مورد تقاضا میباشد.”
متن مقرره های مورد شکایت به شرح زیر است:
الف ـ صورتجلسه پنجمین نشست از دوره دوم هیأت امنای دانشگاه فنی و حرفه ای مورخ ۱۳۹۵/۱۲/۲:
“دستور یازدهم: (موضوع مصوبه مورخ ۱۳۹۵/۱۱/۱۶ کمیسیون دائمی)
صدور مجوز به کارگیری عضو غیر هیأت علمی به صورت قرارداد انجام کار معین
مصوبه: به استناد بند (ب) ماده ۲۰ قانون برنامه پنجم توسعه و در اجرای مفاد آیین نامه استخدامی اعضای غیر هیأت علمی، به منظور ارتقای شاخص های منابع انسانی در برنامه ششم توسعه، هیأت امنا با به کارگیری (۳۰۰) نفر در سال ۱۳۹۶ به عنوان عضو غیر هیأت علمی در قالب قرارداد انجام کار معین برای انجام مشاغل تخصصی و کارشناسی، با مدرک تحصیلی حداقل کارشناسی مرتبط، در چارچوب ضوابط و مقررات آیین نامه استخدامی اعضای غیر هیأت علمی احراز شرایط شغلی، انتشار آگهی محدود در سقف پستهای سازمانی بلاتصدی مصوب، تأیید هیأت اجرایی و مشروط به تأمین اعتبار لازم در سقف اعتبارات تخصیصی سالیانه و درج در بودجه تفصیلی سالیانه پس از طی مراحل گزینش، موافقت به عمل آورد. ـ مشاور وزیر و رئیس مرکز هیأتهای امناء و هیأتهای ممیزه دانشگاه فنی و حرفه ای”
ب ـ دومین نشست از دوره اول هیأت امنای دانشگاه های جامع علمی کاربردی و فنی و حرفه ای مورخ ۱۳۹۷/۴/۹:
“دستور سی و هفتم: (موضوع مصوبه کمیسیون دائمی مورخ ۱۳۹۷/۲/۵):
درخواست دانشگاه فنی و حرفه ای برای تمدید مصوبه یازدهم صورتجلسه هیأت امنای مورخ ۱۳۹۵/۱۲/۲ در خصوص به کارگیری ۳۰۰ نفر به عنوان عضو غیرهیأت علمی قراردادی
مصوبه: به استناد ماده ۱ قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور، هیأت امنا با درخواست دانشگاه فنی و حرفه ای برای تمدید مصوبه یازدهم صورتجلسه هیأت امنای مورخ ۱۳۹۵/۱۲/۲ در خصوص به کارگیری ۳۰۰ نفر به عنوان عضو غیر هیأت علمی قراردادی تا پایان سال ۱۳۹۷ ،با رعایت کلیه شرایط، ضوابط و مقررات مندرج در مصوبه مذکور موافقت کرد. ـ قائم مقام وزیر و رئیس مرکز هیأتهای امنا و هیأتهای ممیزه دانشگاه جامع علمی و کاربردی “
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر امور حقوقی، قراردادها و پاسخگویی به شکایات دانشگاه فنی و حرفه ای به موجب لایحه شماره ۲۵/۱۳۶۸۶ ـ ۱۴۰۱/۱۲/۱۰ توضیح داده است:
“۱ـ به موجب الحاق بند (ذ) ماده ۸۷ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه و ماده ۲۱ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران کلیه دستگاه های موضوع ماده ۲ این قانون مکلفند حداقل ۲۵% از نیازهای استخدامی و تأمین نیروهای مورد نیاز خود را اعم از رسمی، پیمانی، قراردادی، شرکتی که وفق ضوابط و مجوزهای مربوط و جایگزینی نیروهای خروجی خود اخذ مینمایند به خانواده های شاهد، جانبازان و آزادگان، همسر و فرزندان شهدا و جانبازان ۲۵% و بالاتر، فرزندان و همسران آزادگان یک سال و بالای یک سال اسارت، اسرا و خواهر و برادر شاهد اختصاص دهند و ۵% سهمیه استخدامی را نیز به رزمندگان با سابقه حداقل ۶ ماه حضور داوطلبانه در جبهه اختصاص دهند به موجب ماده ۴۸ قانون الحاق دستگاه های دولتی مکلفند یکی از فرزندان کارکنان شهید، جانباز ۲۵% بالاتر و آزادگان را که واجد شرایط استخدام باشند در آن دستگاه استخدام کنند.
۲ـ به کارگیری نیرو در دستگاههای اجرایی در صورت نیاز دستگاه مستلزم اعطای مجوز و تخصیص سهمیه استخدامی از سوی سازمان اداری و استخدامی میباشد و ماده ۴۸ قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت نیز از این قاعده مستثنی نبوده است لذا بر فرض ارائه مستندات ایثارگری از سوی خواهان ادعای شاکی منوط به تخصیص سهمیه استخدامی میباشد.
۳ـ شایان ذکر است رأی وحدت رویه هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره ۹۱۷ ـ ۱۳۹۲/۱۱/۲۸ صادر گردیده است نیز به صراحت بیان میدارد که «نظر به اینکه مطابق مواد ۵ و ۲ آیین نامه ساماندهی اشتغال فرزندان شاهد و جانبازان ۲۵ درصد و بالاتر موضوع تصویب نامه شماره ۴۱۴۵۹ ـ ۱۳۸۸/۱۲/۲۷ هیأت وزیران در چهارچوب سهمیه استخدامی امکان پذیر اعلام شده و بدون مجوز استخدام امکان استخدام ولو برای فرزندان شاهد و جانباز پیش بینی نشده است.
۴ـ به استناد بند (ذ) ماده ۸۷ قانون برنامه پنجم توسعه به شماره دادنامه ۶۶۹ ـ ۱۳۹۸/۴/۱۱ مقرر میدارد: تبصره ۱ بند (ذ) ماده ۸۷ قانون برنامه ششم توسعه شامل ایثارگرانی است که مستند به ماده ۲۱ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران با رعایت سهمیه و مجوزهای مربوطه از جمله شرکت در آزمون به استخدام دستگاه درآمده باشند در این ارتباط در رأی شماره ۱۸۴۹ تا ۱۸۵۱ـ ۱۳۹۷/۹/۲۰ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری که با لحاظ مفاد ماده ۲۱ (با لحاظ بند (ذ) ماده ۸۷ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۹۵/۱۲/۱۴) صادر شده مقرر شده است، جهت استخدام ایثارگران در دستگاه های اجرایی رعایت مقررات عمومی از جمله (وجود پست سازمانی بلاتصدی) داشتن مجوز و سهمیه استخدامی، شرکت و قبولی در آزمون عمومی و رقابت در سهمیه استخدامی، رعایت مراتب شایستگی و برابر فرصتها با لحاظ برخی معافیتهای مصرح لازم است.
۵ ـ به استناد ماده ۱ قانون احکام دائمی دانشگاه ها، مراکز و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی که دارای مجوز از شورای گسترش آموزش عالی و از وزارتخانه های علوم تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سایر مراجع قانونی ذیربط میباشند بدون الزام به رعایت قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاه های دولتی به ویژه قانون خدمات کشوری فقط در چارچوب مصوبات و آیین نامه های مالی معاملاتی و اداری ـ استخدامی ـ تشکیلات مصوب هیأت امنا عمل می نمایند.
۶ ـ مطابق تبصره ۱ ماده ۳ آیین نامه استخدامی اعضای غیرهیأت علمی دانشگاه میتواند در شرایط خاص در سقف پستهای سازمانی بلاتصدی مصوب و در چارچوب برنامه جامع منابع انسانی دانشگاه با پیشنهاد هیأت اجرایی و تصویب هیأت امنا به صورت قراردادی و با در نظر گرفتن اصل شایستگی و انتخاب اصلح، اخذ مجوزهای مورد نیاز و تأیید صلاحیتهای لازم توسط مراجع ذی صلاح برای مدت یک سال بدون تعهدات استخدامی انجام شود.
۷ـ در راستای اجرای ماده فوق الاشاره دانشگاه فنی و حرفه ای جهت تأمین نیروی انسانی قراردادی خود موضوع را در سال ۱۳۹۳، ۱۳۹۷ و ۱۳۹۵ در هیأت امنا مطرح نمود و نهایتًا هیأت امنا در هر یک از سنوات مذکور با به کارگیری سقف مشخصی از نیروها موافقت نمود (مجوز به کارگیری تا سقف ۱۷۰ نیروی انسانی قراردادی مصوبه هیأت امنا مورخ ۱۳۹۳/۷/۸ مجوز به کارگیری تا سقف ۳۰۰ نیروی انسانی قراردادی مصوبه هیأت امنا مورخ ۱۳۹۵/۱۲/۲ ،مجوز به کارگیری تا سقف ۳۰۰ نیروی انسانی قراردادی مصوب هیأت امنا مورخ ۱۳۹۷/۴/۹) لذا همان گونه که مستحضرید جذب افراد در دستگاه های دولتی نیاز به مجوز و کد شناسه از سوی سازمان اداری و استخدامی دارد و به صرف تصویب به کارگیری نیرو در هیأت امنا بدون اخذ مجوز و سهمیه استخدام از سازمان اداری و استخدامی نمیتواند سبب ایجاد حق باشد، بنابراین دانشگاه نیز با وجود آن که به موجب مصوبه هیأت امنا تا سقف معینی امکان به کارگیری نیرو داشته ولیکن تا زمانی که مجوز استخدام از سازمان ذیربط صادر نگردد جذب نیرو امکان پذیر نمیباشد.
۸ ـ در خصوص مصوبه سال ۱۳۹۳ و ۱۳۹۵ سازمان اداری و استخدامی جمعًا مجوز و شناسه استخدامی جهت ۴۰ نفر را صادر نمود و این دانشگاه نیز پس از اخذ این مجوز با رعایت ماده ۲۱ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران که مقرر میدارد: «دستگاه های اجرایی مکلفند حداقل ۲۵% از نیازهای استخدامی مورد نیاز خود را وفق ضوابط و مجوزهای مربوطه از خانواده های ایثارگر جذب نماید» اقدام نمود. لذا از ۴۰ مجوز اخذ شده ۲۵ (%۱۰ نفر) آن مختص به خانواده ایثارگران بوده که دانشگاه بر مبنای نیاز دانشگاه و انتخاب اصلح اقدام به جذب این عزیزان نمود.
۹ ـ در خصوص مصوبه سال ۱۳۹۷ مرجع مذکور هیچ گونه مجوزی جهت استخدام به این دانشگاه تخصیص نداد لذا به جهت عدم سهمیه قانونی هیچ استخدامی در این سال صورت نپذیرفته است. “
طرف دیگر شکایت، مشاور حقوقی دانشگاه جامع علمی کاربردی به موجب لایحه شماره ۱۴۰۱/۴۳۵۵۶/م ـ ۱۴۰۱/۱۲/۷ اعلام کرده است:
“اولاً: شاکی هیچ گونه رابطه قراردای، شغلی و یا استخدامی با این دانشگاه نداشته و ندارد. ثانیًا: حسب تصریح در متن دادخواست ابوی شاکی از کارمندان رسمی دانشکده فنی و حرفه ای بوده که بر همین اساس اقدام به تقاضای استخدام در دانشگاه فنی و حرفه ای داشته و به هیچ عنوان دلالتی بر دانشگاه جامع علمی کاربردی ندارد. ثالثًا: کلیه مستندات منضم به دادخواست مربوط به مصوبات هیأت امناء دانشگاه فنی و حرفه ای است نه دانشگاه جامع علمی کاربردی و اساسًا مصوبات، مقررات و الزامات حاکم بر دانشگاه فنی و حرفه ای نسبت به دانشگاه جامع علمی کاربردی قابلیت تسری ندارد و دانشگاه های مزبور دارای استقلال شخصیت تشکیلاتی و سازمانی نبوده بلکه به جهت سنخیت و توازن مأموریت گرایی دو دانشگاه در نظام آموزش عالی کشور وفق تشخیص حقوقی میباشند. رابعًا اشتراک هیأت امناء دو دانشگاه (دانشگاه فنی و حرفه ای و دانشگاه جامع علمی کاربردی) به منزله وحدت وزارت متبوع و مصوبات مقررات حاکم برای رسیدن به اهداف نظام آموزشی، اشتراک هیأت امناء را همراه داشته اند.”
پرونده در اجرای ماده ۸۴ قانون دیوان عدالت اداری به هیأت تخصصی استخدامی دیوان عدالت اداری ارجاع شد و این هیأت به موجب دادنامه شماره ۱۴۰۲۳۱۳۹۰۰۰۰۸۴۴۷۶۲ ـ ۱۴۰۲/۴/۵ دستور نوزدهم از صورتجلسه اولین نشست از دوره دوم مورخ ۱۳۹۳/۷/۸، دستور پنجم از صورتجلسه چهارمین نشست از دوره دوم مورخ ۱۳۹۵/۴/۸ هیأت امنای دانشگاه فنی و حرفهای را قابل ابطال تشخیص نداد و رأی به رد شکایت صادر کرد. رأی مذکور به علت عدم اعتراض از سوی رئیس و یا ده نفر از قضات دیوان عدالت اداری قطعیت یافت.
رسیدگی به تقاضای ابطال دستور یازدهم صورتجلسه پنجمین نشست از دوره دوم هیأت امنای دانشگاه فنی و حرفه ای مورخ ۱۳۹۵/۱۲/۲دستور سی و هفتم موضوع مصوبه کمیسیون دائمی مورخ ۱۳۹۷/۲/۵ از دومین نشست از دوره اول هیأت امنای دانشگاه های جامع علمی کاربردی و فنی و حرفه ای در دستور کار هیأت عمومی قرار گرفت.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۲/۴/۲۰ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیأت عمومی
با عنایت به اینکه به موجب دستور یازدهم صورتجلسه پنجمین نشست از دوره دوم هیأت امنای دانشگاه فنی و حرفه ای مورخ ۱۳۹۵/۱۲/۲ مقرر شده است که هیأت امناء با به کارگیری ۳۰۰ نفر در سال ۱۳۹۶ به عنوان عضو غیر هیأت علمی در قالب قرارداد انجام کار معین برای انجام مشاغل تخصصی و کارشناسی، با مدرک تحصیلی حداقل کارشناسی مرتبط در چارچوب ضوابط و مقررات آیین نامه استخدامی اعضای غیرهیأت علمی با احراز شرایط شغلی، انتشار آگهی محدود، در سقف پستهای سازمانی بلاتصدی مصوب، تأیید هیأت اجرایی و مشروط به تأمین اعتبار لازم در سقف اعتبارات تخصیصی سالیانه و درج در بودجه تفصیلی سالیانه پس از طی مراحل گزینش موافقت به عمل آورد و قید “محدود” که پس از کلمه “آگهی” در مصوبه هیأت امناء ذکر شده مصداق تبعیض ناروا و مغایر با بند ۹ اصل سوم قانون اساسی جمهور اسلامی ایران است، بنابراین دستور مزبور و همچنین دستور سی و هفتم موضوع مصوبه مورخ ۱۳۹۷/۲/۵ کمیسیون دائمی از دومین نشست از دوره اول هیأت امنای دانشگاههای جامع علمی و کاربردی و فنی و حرفه ای مورخ ۱۳۹۷/۴/۹ که ناظر به تمدید مصوبه صدرالذکر است، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار بوده و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون دیوان عدالت اداری مصوب س ال ۱۳۹۲ ابطال میشود. این رأی براساس ماده ۹۳ قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی مصوب ۱۴۰۲/۲/۱۰) در رسیدگی و تصمیم گیری مراجع قضایی و اداری معتبر و ملاک عمل است.
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ حکمتعلی مظفری