رای شماره ۹۳۰ هيات عمومی ديوان عدالت اداری

با موضوع: آن قسمت از تبصره ۵ ماده ۳۴ مقررات آموزشي دانشگاه جامع علمي ـ کاربردي اصلاحي مصوب سال ۱۴۰۰ که براساس آن مقرر شده است: «دروس عمومي، اصلي، پايه و تخصصي دانشجويان انصرافي، محروم از تحصيل و دانش آموخته دانشگاه هاي علمي ـ کاربردي دانشگاه فني و حرفه اي و فقط دروس عمومي و …

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۱۴۰۱۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۰۹۳۰ مورخ ۱۴۰۱/۰۵/۲۵ با موضوع: «آن قسمت از تبصره ۵ ماده ۳۴ مقررات آموزشی دانشگاه جامع علمی ـ کاربردی اصلاحی مصوب سال ۱۴۰۰ که براساس آن مقرر شده است: «دروس عمومی، اصلی، پایه و تخصصی دانشجویان انصرافی، محروم از تحصیل و دانش آموخته دانشگاه های علمی ـ کاربردی دانشگاه فنی و حرفه ای و فقط دروس عمومی و پایه دانشجویان انصرافی محروم از تحصیل و دانش آموختگان دانشگاه های دولتی، آزاد اسلامی، پیام نور و غیرانتفاعی در صورت پذیرش در دانشگاه، به نحوی معادل سازی گردد که دانشجویان در دوره جدید حداقل ۲۵ واحد درسی ثبت نام نموده و بگذرانند»، ابطال شد.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.

مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدالله اسمعیلی فرد

تاریخ دادنامه : ۱۴۰۱/۵/۲۵ شماره دادنامه: ۹۳۰ شماره پرونده : ۰۰۰۳۲۲۷

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای امیرحسین استخریان

موضوع شکایت و خواسته: ابطال تبصره ۵ ماده ۳۴ مقررات آموزشی دانشگاه جامع علمی ـ کاربردی اصلاحی مصوب سال ۱۴۰۰

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال تبصره ۵ ماده ۳۴ مقررات آموزشی دانشگاه جامع علمی ـ کاربردی اصلاحی مصوب سال ۱۴۰۰ را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته به طور خلاصه اعلام کرده است که:

“اینجانب دانشجوی دانشگاه علمی کاربردی دانشگاه دادگستری استان فارس، از دانشگاه محل تحصیل خود درخواست معادلسازی یکی از دروس تخصصی رشته کامپیوتر که در دانشگاه آزاد گذرانده بودم با درس فناوری اطلاعات (که در سرفصل دروس دانشگاه علمی کاربردی وجود دارد) مطرح نمودم. متأسفانه دانشگاه به استناد تبصره ۶ ماده ۳۴ مقررات آموزشی دانشگاه که اذعان از معادلسازی دروس تخصصی رشته نرم افزار کامپیوتر یا درس فناوری اطلاعات دانشگاه علمی کاربردی سر باز زد. در پی این تبعیض میداشت: فقط دروس عمومی و پایه دانشجویان انصرافی، محروم از تحصیل و دانش آموخته دانشگاه آزاد قابل معادلسازی میباشد ناروا، در مقررات دانشگاه علمی کاربردی دادخواستی طرح نمودم که هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در پنجم مرداد ماه امسال، طی دادنامه شمـاره ۱۲۹۶ ،تبصره ۶ مـاده ۳۴ مقررات آمـوزشی دانشگاه علمی کاربردی را ابطال نمود. امـا در نهایت این دانشگاه در مقررات جدید خود در تبصره ۵ ماده ۳۴ چنین آورده: «… فقط دروس عمومی و پایه دانشجویان محروم از تحصیل و دانش آموخته دانشگاه های دولتی، آزاد اسلامی، پیام نور و غیرانتفاعی در صورت پذیرش در دانشگاه به نحوی معادلسازی گردد…» روح حاکم بر دادخواست اینجانب و دادنامه صادره از هیأت عمومی دیوان عدالت اداری بر رفع تبعیض از تطبیق واحدهای گذرانده شده همه دانشگاه ها است، نه فقط دانشگاه دولتی. در واقع این دانشگاه با اضافه کردن عبارت دانشگاه های دولتی، سعی در عقیم گذاشتن نتیجه اقدامات و شکایت حقوقی اینجانب در راستای رفع تبعیض از معادلسازی واحدهای تخصصی گذرانده شده از سایر دانشگاه ها به ویژه دانشگاه های آزاد و پیام نور داشته اند. لذا ابطال مصوبه مورد شکایت مورد درخواست میباشد.”

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

“مقررات آموزشی دانشگاه جامع علمی ـ کاربردی

معادلسازی دروس

ماده۳۴ـ معادلسازی و پذیرش دروسی که پذیرفته شدگان قبلاً در دانشگاه ها یا مراکز دیگر یا دیگر مقاطع تحصیلی گذرانده اند، با رعایت شرایط زیر با تأیید گروه آموزشی و شورای مرکز مجاز است.

…………..

تبصره۵ ـ دروس عمومی، اصلی، پایه و تخصصی دانشجویان انصرافی، محروم از تحصیل و دانش آموخته دانشگاه های علمی ـ کاربردی (ترمی و پودمانی) دانشگاه فنی و حرفهای و فقط دروس عمومی و پایه دانشجویان انصرافی، محروم از تحصیل و دانش آموخته دانشگاه های دولتی، آزاد اسلامی، پیام نور و غیرانتفاعی در صورت پذیرش در دانشگاه به نحوی معادلسازی گردد که دانشجویان در دوره جدید حداقل ۲۵ واحد درسی ثبت نام نموده و بگذرانند. ـ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری/دفتر حقوقی دانشگاه جامع علمی ـ کاربردی”

در پاسخ به شکایت مذکور، مشاور رئیس و سرپرست دفتر امور حقوقی دانشگاه جامع علمی کاربردی به موجب لایحه شماره ۱۴۰۱/۳۵۵۷/م ـ ۱۴۰۱/۲/۶ به طور خلاصه اعلام کرده است که:

“۱ـ طبق نص دادنامه شماره ۱۲۹۶ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، این بند به دلیل عدم اشاره به دانشگاه های دولتی و تبعیض از جهت خارج کردن بدون دلیل دانشگاه های دولتی از فهرست دانشگاه هایی که واحدهای گذرانده شده در آنها باید معادلسازی شود، ابطال شده است. لذا ابطال این بند بر اساس استدلال دیوان مربوط به نوع دانشگاه بوده و قابل تعمیم به قسمت اول بند در خصوص دروس عمومی و پایه و شمول دروس تخصصی به آنها نمیباشد.

۲ـ بر اساس دادنامه هیأت عمومی دیوان عدالت اداری تبصره ۶ ماده ۳۴ در قالب تبصره ۵ و با اضافه کردن عنوان دانشگاه های دولتی اصلاح گردید. بر این اساس خواسته نامبرده با صدور دادنامه فوق الذکر اجابت شده است. صرف نظر از موارد مطروحه در کلیه دانشگاه های دولتی و یا غیردولتی معادل سازی واحدهای درسی گذرانده شده پذیرفته شدگانی که قبلاً دروسی را در یکی از واحدهای دانشگاهی و یا سایر مؤسسات آموزش عالی معتبر داخل یا خارج از کشور گذرانده اند، مشروط به شرایط زیر است:

دانشجو با توجه به سوابق تحصیلی خود مجاز به تحصیل در رشته جدید باشد.

دانشجو از طریق آزمون سراسری وارد دانشگاه یا مؤسسه آموزش عالی قبلی شده باشد.

دروس گذرانده شده قبلی از نظر تعداد واحد درسی کمتر از تعداد واحد درسی دوره جدید نباشد.

محتوای آموزشی دروس گذرانده شده حداقل ۸۰ %با محتوای دروس مشابه در رشته جدید مطابقت داشته و نمره هر یک از دروس کمتر از ۱۲ نباشد.

لازم به ذکر است درخواست ابطال تبصره مورد نظر شاکی با توجه به اینکه وفق قوانین و مقررات مصرحه تدوین و در حال حاضر روال اجرایی تمامی دانشگاه های کشور است و براساس شاخصهای مدون تدوین شده است، به نظر میرسد فاقد وجاهت قانونی است.”

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۱/۵/۲۵ به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیأت عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

براساس آن قسمت از تبصره (۵) ماده (۳۴) مقررات آموزشی دانشگاه جامع علمی ـ کاربردی اصلاحی مصوب سال ۱۴۰۰ که درخصوص معادلسازی دروس پایه و تخصصی گذرانده شده در دانشگاه جامع علمی ـ کاربردی (ترمی و پودمانی) و فنی و حرفه ای وضع شده، با وجود ضرورت پذیرش کّلیه واحدهای درسی مشابه که با موفقیت در امتحانات مربوط گذرانده میشوند، به دانشگاه های دولتی، آزاد اسلامی، پیام نور، غیرانتفاعی و… اشاره ای نشده و مقرره مذکور از حیث خارج نمودن بدون دلیل دانشگاه های اخیرالذکر از فهرست دانشگاه هایی که واحدهای گذرانده شده در آنها باید پذیرفته شود، متضمن اعمال تبعیض ناروا بوده و با بند ۹ اصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مغایرت دارد و از طرفی اجبار فارغ التحصیلان دانشگاه های دولتی، آزاد اسلامی، پیام نور و غیرانتفاعی به اخذ مجدد دروس تخصصی و پایه مشابه که در دانشگاه محل تحصیل سابق خود گذرانده اند، منجر به تحمیل هزینه اضافی بر آنها میشود که اخذ این هزینه نیز بر مبنای حکم مقرر در ماده ۴ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب سال ۱۳۸۰ و ماده ۶۰ قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲) مصوب سال ۱۳۹۳ مبنای قانونی ندارد. بنا به مراتب فوق، آن قسمت از تبصره (۵) ماده (۳۴) مقررات آموزشی دانشگاه جامع علمی ـ کاربردی اصلاحی مصوب سال ۱۴۰۰ که براساس آن مقرر شده است: «دروس عمومی، اصلی، پایه و تخصصی دانشجویان انصرافی، محروم از تحصیل و دانش آموخته دانشگاه های علمی ـ کاربردی (ترمی و پودمانی)، دانشگاه فنی و حرفه ای و فقط دروس عمومی و پایه دانشجویان انصرافی محروم از تحصیل و دانش آموختگان دانشگاه های دولتی، آزاد اسلامی، پیام نور و غیرانتفاعی در صورت پذیرش در دانشگاه، به نحوی معادلسازی گردد که دانشجویان در دوره جدید حداقل ۲۵ واحد درسی ثبت نام نموده و بگذرانند»، به دلایل مذکور خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال میشود.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

معاون قضایی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین