رای شماره ۷۴۵ هيات عمومی ديوان عدالت اداری
با موضوع: دستورالعمل چگونگي محاسبه و پرداخت حق مسئوليت (به شماره ۰۲۷ ـ IN ـ MK مورخ ۱۳۹۴/۵/۱۸) و دستورالعمل کمکهاي رفاهي (به شماره ۰۲۳ ـ IN ـ MK مورخ ۱۳۹۴/۱/۲۰) و دستورالعمل نحوه محاسبه و پرداخت پاداش (به شماره ۰۰۴ ـ IN ـ MK مورخ ۱۳۹۴/۶/۱۸) که توسط شهرداري رشت صادر شده، به جهت عدم تصويب توسط شوراي اسلامي اين شهر از تاريخ تصويب ابطال شد
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۱۴۰۱۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۰۷۴۵ مورخ ۱۴۰۱/۴/۲۱ با موضوع: «دستورالعمل چگونگی محاسبه و پرداخت حق مسئولیت (به شماره ۰۲۷ ـ IN ـ MK مورخ ۱۳۹۴/۵/۱۸) و دستورالعمل کمکهای رفاهی (به شماره ۰۲۳ـ IN ـ MK مورخ ۱۳۹۴/۱/۲۰) و دستورالعمل نحوه محاسبه و پرداخت پاداش (به شماره ۰۰۴ـ IN ـ MK مورخ ۱۳۹۴/۶/۱۸) که توسط شهرداری رشت صادر شده، به جهت عدم تصویب توسط شورای اسلامی این شهر از تاریخ تصویب ابطال شد.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.
مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدالله اسمعیلی فرد
تاریخ دادنامه: ۱۴۰۱/۴/۲۱ شماره دادنامه: ۷۴۵ شماره پرونده: ۹۹۰۱۹۹۳
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: سازمان بازرسی کل کشور
موضـوع شـکـایت و خـواسـته: ابطال دستـورالعمل چگونگی محاسبه و پرداخت حق مسئولیت به شماره (۰۲۷ـ IN ـ MK) مورخ ۱۳۹۴/۵/۱۸ ،دستورالعمل کمکهای رفاهی به شماره (۰۲۳ـ IN ـ MK) مورخ ۱۳۹۴/۱/۲۰ و دستورالعمل نحوه محاسبه و پرداخت پاداش (۰۰۴ ـ IN ـ MK) مورخ ۱۳۹۴/۶/۱۸ شهرداری رشت
گردش کار: معاونت حقوقی، امـور مجلـس و نظـارت همـگانی سازمان بازرسی کل کشور به موجب شکایت نامه شماره ۳۰۰/۱۹۴۴۷۹ ـ ۱۳۹۹/۷/۱۶ اعلام کرده است که:
“۱ـ شهرداری رشت به موجب «دستورالعمل چگونگی محاسبه و پرداخت حق مسئولیت» به شماره (۰۲۷ ـ IN ـ MK) مورخ ۱۳۹۴/۵/۱۸ اقدام به پرداخت حق مسئولیت به کارکنان شهرداری نموده است. در حالی که اولاً ـ دستورالعمل مذکور پس از تجویز شورای اسلامی شهر مبنی بر تهیه آن توسط شهرداری بدون تصویب نهایی شورای اسلامی شهر رشت اجرایی شده است. ثانیًا ـ تأیید شورای اداری و استخدامی کشور را نیز اخذ ننموده و ابلاغ های صادره بر اساس آن نیز خارج از عناوین واحدهای سازمانی،مصوب در ساختار سازمانی شهرداری رشت بوده است. ثالثًا ـ طبق بند ۹ تبصره ۴ ماده ۷۱ وظایف شورای اسلامی شهر تصویب آیین نامه های پیشنهادی شهرداری پس از رسیدگی به آنها با رعایت دستورالعمل های وزارت کشـور امکانپـذیـر خواهـد بـود و به موجـب بنـد ۵ بخشنامـه ۷۵۰۰۳ ـ ۱۳۹۵/۶/۱۴ وزیر کشور صراحت دارد که پرداخت حقوق و مزایا به کارکنان بر اساس پستهای سازمانی است و هرگونه پرداخت به آنان خارج از عناوین پستهای سازمانی مصوب در ساختار سازمانی شهرداری و سازمانهای وابسته فاقد وجاهت قانونی است. لذا استمرار اجرای دستورالعمل موصوف با دستورالعمل اخیرالذکر وزیر کشور نیز در تغایر است.
۲ـ شهرداری رشت بر اساس دستورالعمل کمکهای رفاهی شهرداری رشت به شماره ۰۲۳ـ IN ـ MK مورخ ۱۳۹۴/۱/۲۰ آیتمهایی (از جمله حق ناهار و شام، پاداش آموزش و تسهیلات پروانه ساختمان هر یک از کارکنان برای یک بار درطول خدمت جهت اخذ پروانه ساخت از تخفیفی ۱۰۰/۰۰۰/۰۰۰ ریالی برخوردار میگردند) و … را خارج از سقف اعلامی از سوی هیأت وزیران در فیشهای ماهیانه کارکنان شهرداری لحاظ و پرداخت نموده است. در حالی که دستورالعمل مذکور پس از تجویز شورای اسلامی شهر مبنی بر تهیه آن توسط شهرداری بدون تصویب نهایی شورای اسلامی شهر رشت اجرایی شده است.
۳ـ شورای اسلامی شهر موصوف در بند ۹۲ راهبردها و سیاستها از ضوابط حاکم بر بودجه سال ۱۳۹۴ که بر اساس بخشنامه بودجه ابلاغی از سوی سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور تهیه گردیده در بودجه سال ۱۳۹۴ مصوب نموده است: «پرداخت پاداش به کارکنان بر اساس دستورالعملی خواهد بود که توسط شهرداری تهیه و پس از تأیید شهردار ابلاغ میگردد.» به عبارت دیگر شورای اسلامی شهر مسئولیت تهیه دستورالعمل پاداش را طبق تفویض اختیاری به شهردار واگذار نمود، لیکن شورای اسلامی شهر در بند ۳ سیاستهای هزینه ای بودجه جـاری چـنین مصـوب نمود: «پیش بینی و پرداخت هرگـونه پـاداش جهـت تشـویق کـارکنان میبایسـت با تهیه دستورالعمل مربوطه و رعایت مواردی همچون کارایی و ارزیابی فعالیتها و عملکرد در همه سطوح کار و همچنین با رعایت تبصره ۴ ماده ۳۵ ،۳۶ و ۳۷ آیین نامه استخدامی کارکنان شهرداریها مصوب سال ۱۳۸۱ در چارچوب بودجه مجاز صورت گیرد».
شهرداری رشت به استناد مجوزهای صادره از سوی شورای اسلامی شهر (که صرفًا مجوز تهیه و تدوین دستورالعمل میباشد) در سال ۱۳۹۴ اقدام به تدوین دستورالعملی تحت عنوان «دستورالعمل نحوه محاسبه و پرداخت پاداش» تحت کد فرم ۰۱/۰۰ـ fo ـ mk ـ ۱۳۹۴/۶/۱۸ نموده و این دستورالعمل با تصویب و ابلاغ شهردار وقت مبنای پرداخت پاداش به کارکنان شهرداری قرار گرفته است. در حالی که اولاً: مطابق بند ۹ ماده ۷۱ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران یکی از وظایف و مسئولیتهای شورای اسلامی شهر «تصویب آیین نامه های پیشنهادی شهرداری پس از رسیدگی به آنها با رعایت دستورالعملهای وزارت کشـور» میباشد. دستورالعمل مذکور پس از تجویز شورای اسلامی شهر مبنی بر تهیه آن توسط شهرداری بدون تصویب نهایی شورای اسلامی شهر رشت اجرایی شده است. ثانیًا: دستورالعمل نحوه محاسبه و پرداخت پاداش که توسط شهرداری تدوین و اجرا گردیده است با قوانین و مقررات حاکم مغایرت داشته و تبصـره ۴ ماده ۳۵ ،۳۶ و ۳۷ آیین نامه استخدامی کارکنان شهرداریها مصوب سال ۱۳۸۱ که مورد تأکید قانونگذار و حتی شورای اسلامی شهر بوده و نیز ماده ۷۴ قانون مدیریت خدمات کشوری رعایت نشده است. در دستورالعمل موصوف، ۵ نوع پاداش موردی، پاداش وقایع طبیعی، پاداش تحقق بودجه درآمدی (فصلی)، پاداش ۱% درآمد (تبصره ۴ ماده ۳۵ آیین نامه استخدامی) و پاداش شش ماهه (مواد ۳۶ و ۳۷ آیین نامه استخدامی) پیش بینی شده که ۳ نوع از پاداش های مربوط مغایر آیین نامه استخدامی بوده است، با این توضیح که با توجه به عدم تحقق بودجه مصوبات شهرداری اساسًا پاداش موضوع تبصره ۴ ماده ۳۵ آیین نامه استخدامی شهرداریها نیز قابلیت پرداخت نداشـته است. بنا به مراتب ابطال دستورالعملهای مورد شکایت با لحاظ ماده ۱۳ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مورد تقاضا میباشد. “
متن دستورالعملهای مورد شکایت شامل دستورالعمل چگونگی محاسبه و پرداخت حق مسئولیت (۰۲۷ ـ IN ـ MK)، دستورالعمل کمکهای رفاهی شهرداری رشت ۰۲۳ ـ IN ـ MK ، دستورالعمل نحوه محاسبه و پرداخت پاداش در شهرداری رشت ۰۰۴ ـ IN ـ MK میباشد.
علیرغم ابلاغ دادخواست و ضمائم آن تا زمان صدور رأی در هیأت عمومی پاسخی از طرف شکایت واصل نشده است.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۱/۴/۲۱ به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیأت عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیأت عمومی
براساس بند ۹ ماده ۸۰ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب سال ۱۳۷۵ با اصلاحات بعدی، تصویب آیین نامه های پیشنهادی شهرداری پس از رسیدگی به آنها با رعایت دستورالعملهای وزارت کشور از وظایف شوراهای اسلامی شهر است. با توجه به حکم قانونی مذکور، دستورالعمل چگونگی محاسبه و پرداخت حق مسئولیت (به شماره ۰۲۷ ـ IN ـ MK مورخ ۱۳۹۴/۵/۱۸) و دستورالعمل کمکهای رفاهی (به شماره ۰۲۳ـ IN ـ MK مورخ ۱۳۹۴/۱/۲۰) و دستورالعمل نحوه محاسبه و پرداخت پاداش (به شماره ۰۰۴ـ IN ـ MK مورخ ۱۳۹۴/۶/۱۸) که توسط شهرداری رشت صادر شده اند، ازجهت عدم تصویب توسط شورای اسلامی این شهر خارج از حدود اختیار و خلاف قانون بوده و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و مواد ۱۳ و ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ از تاریخ تصویب ابطال میشوند
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضایی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین