رای شماره ۶۷۷۵۰۹ هيات عمومی ديوان عدالت اداری

با موضوع: جزء “د” ذيل بند ۲ـ۳ـ ۱ با عنوان “سهميه مناطق” از قسمت “۲ـ۳ ضوابط استفاده از سهميه ها” مندرج در صفحه ۲۴ دفترچه راهنماي ثبت نام و شرکت در آزمون سراسري سال ۱۴۰۲ (نوبت دوم) سازمان سنجش آموزش کشور ابطال شد

بسمه تعالی

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با شماره دادنامه ۱۴۰۳۳۱۳۹۰۰۰۰۶۷۷۵۰۹ مورخ /۲۲ /۳ ۱۴۰۳ با موضوع: «جزء “د” ذیل بند ۲ـ۳ـ۱ با عنوان “سهمیه مناطق” از قسمت “۲ـ۳ ضوابط استفاده از سهمیه ها” مندرج در صفحه ۲۴ دفترچه راهنمای ثبت نام و شرکت در آزمون سراسری سال ۱۴۰۲ (نوبت دوم) سازمان سنجش آموزش کشور ابطال شد» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.

مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یداله اسمعیلی فرد

تاریخ دادنامه: ۱۴۰۳/۳/۲۲ شماره دادنامه: ۱۴۰۳۳۱۳۹۰۰۰۰۶۷۷۵۰۹

شماره پرونده: ۰۲۰۰۱۸۳

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: خانم سارینا حاتم وند

طرف شکایت: سازمان سنجش آموزش کشور

موضوع شکایت و خواسته: ابطال جزء «د» ذیل بند ۲ـ ۳ـ ۱ با عنوان «سهمیه مناطق» از قسمت «۲ـ۳ ضوابط استفاده از سهمیه ها» مندرج در صفحه ۲۴ دفترچه راهنمای ثبت نام و شرکت در آزمون سراسری سال ۱۴۰۲ (نوبت دوم) سازمان سنجش آموزش کشور

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال جزء «د» ذیل بند ۲ـ ۳ـ ۱ با عنوان «سهمیه مناطق» از قسمت «۲ـ ۳ ضوابط استفاده از سهمیه ها» مندرج در صفحه ۲۴ دفترچه راهنمای ثبت نام و شرکت در آزمون سراسری سال ۱۴۰۲ (نوبت دوم) سازمان سنجش آموزش کشور را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

“مصوبه مذکور که در قالب دفترچه آزمون سراسری آمده است بر خلاف عدالت آموزشی که مورد تأکید خود سازمان است داوطلبینی را که در دو منطقه مختلف کشور در سه سال آخر تحصیل سکونت داشته اند جزء داوطلبین منطقه برخوردار تلقی نموده است و همچنین موضوع دقیقًا در خصوص بنده به لحاظ این که سال اول دبیرستان در تهران و سال آخر تحصیل در خرم آباد بوده ام صدق میکند چرا که بر خلاف روح عدل و انصاف و اصول قانون اساسی از جمله بند ۹ (رفع تبعیض ناروا و ایجاد امکانات عادلانه برای همه) و بند ۱۴ (تساوی حقوق همه جانبه افراد) از اصل سوم قانون اساسی و بند ۵ اصل ۴۳ قانون موصوف است به همین خاطر تقاضای نقض و لغو اثر مصوبه سازمان سنجش آموزش کشور مستند به بند الف ماده ۱۱ [۱۲] قانون دیوان عدالت اداری از طریق هیأت عمومی دیوان عدالت اداری را خواستارم.”

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

“راهنمای ثبت نام و شرکت در آزمون سراسری سال ۱۴۰۲ سازمان سنجش آموزش کشور

…

۲ـ ۳ـ ضوابط استفاده از سهمیه ها

هر داوطلب میتواند بر اساس شرایط خود، داوطلب یکی از سهمیه های مصوب مندرج در بندهای زیر شود:

۲ـ۳ـ۱ـ سهمیه مناطق:

شرکت کنندگان داوطلب سهمیه مناطق باتوجه به ملاکهای زیر جزء یکی از مناطق ۱، ۲ و ۳ محسوب میگردند. داوطلبان سهمیه مناطق باید قسمت مربوط در بند ۲۶ فرم تقاضانامه ثبت نام اینترنتی را علامت گذاری نمایند.

…

د) در صورتی که بخش محل اخذ مدرک تحصیلی داوطلبان سهمیه مناطق متفاوت باشد. سهمیه داوطلب براساس بخش محل اخذ مدرک تحصیلی منطقه مرفه تر (حتی یک سال از سه سال) تعیین میشود.”

علیرغم ارسال و ابلاغ نسخه دوم دادخواست و ضمائم آن برای طرف شکایت تا زمان رسیدگی به پرونده پاسخی واصل نگردیده است.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۳/۳/۲۲ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

اولاً نحوه سهمیه بندی، تخصیص ظرفیت و روش گزینش در آزمونهای سراسری به موجب ردیف ۱ـ ۲ ذیل بند (۲) مصوبه ۲۳۱ مورخ ۱۳۶۹/۲/۱۱ شورای عالی انقلاب فرهنگی با عنوان «تصویب کّلیات طرح پیشنهادی سازمان سنجش آموزش کشور در مورد گزینش بومی آزمون سراسری» پیش بینی و تعیین شده است و مصوبه مذکور فاقد هرگونه حکمی پیرامون مقرره مورد شکایت بوده و در این خصوص تفویض اختیاری از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی به سایر مراجع (شورای سنجش و پذیرش دانشجو) صورت نگرفته است. ثانیًا وظایف و اختیارات شورای سنجش و پذیرش دانشجو طی ۶ بند در ماده ۳ قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کشور مصوب سال ۱۳۹۲ با اصلاحات و الحاقات بعدی احصاء شده و از هیچ یک از بندهای آن، صلاحیت مقرره گذاری که موجب تحدید حقوق داوطلبان (از جمله در موضوع مصوبه معترض عنه) شود، استنباط نمیگردد و مفاد آراء متعدد هیأت عمومی دیوان عدالت اداری از جمله دادنامه های شماره ۱۹۱۹ مورخ ۱۳۹۹/۱۲/۱۲ ، شماره ۵۹۷ ـ ۵۹۶ مورخ ۱۴۰۱/۳/۳۱ و شماره ۲۷۵۲ مورخ ۱۴۰۱/۱۲/۲ مؤید همین استدلال است. بنا به مراتب فوق، جزء (د) ذیل بند ۲ـ۳ـ۱ با عنوان «سهمیه مناطق» از قسمت «۲ـ۳ـ ضوابط استفاده از سهمیه ها» مندرج در صفحه (۲۴) دفترچه راهنمای ثبت نام و شرکت در آزمون سراسری سال ۱۴۰۲ (نوبت دوم) خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال میشود. این رأی براساس ماده ۹۳ قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی مصوب ۱۴۰۲/۲/۱۰) در رسیدگی و تصمیم گیری مراجع قضایی و اداری معتبر و ملاک عمل است .

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ حکمتعلی مظفری