رای شماره ۳۰۷ هيات عمومی ديوان عدالت اداری

با موضوع: آيين نامه نحوه استفاده از خانه هاي سازماني پژوهشکده بيوتکنولوژي کشاورزي موضوع نوزدهمين جلسه مورخ ۱۳۹۵/۸/۸ هيأت امناي پژوهشگاه بيوتکنولوژي کشاورزي از ناحيه نماينده وزير علوم، تحقيقات و فناوري ابطال شد

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۱۴۰۱۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۰۳۰۷ مورخ ۱۴۰۱/۱/۳۰ با موضوع: «آیین نامه نحوه استفاده از خانه های سازمانی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی موضوع نوزدهمین جلسه مورخ ۱۳۹۵/۸/۸ هیأت امنای پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی از ناحیه نماینده وزیر علوم، تحقیقات و فناوری ابطال شد.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.

مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدالله اسمعیلی فرد

تاریخ دادنامه: ۱۴۰۱/۱/۳۰ شماره دادنامه: ۳۰۷ شماره پرونده: ۰۰۰۲۲۲۲

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای سعید نصراله زاده خراسانی

موضوع شکایت و خواسته: ابطال آیین نامه نحوه استفاده از منازل سازمانی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی موضوع نوزدهمین جلسه مورخ ۱۳۹۵/۸/۱۸ هیأت امنای پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی از ناحیه نماینده وزیر علوم، تحقیقات و فناوری

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال آیین نامه نحوه استفاده از منازل سازمانی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی موضوع نوزدهمین جلسه مورخ ۱۳۹۵/۸/۱۸ هیأت امنای پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی از ناحیه نماینده وزیر علوم، تحقیقات و فناوری را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته به طور خلاصه اعلام کرده است که:

” الف ـ مغایرت با قوانین بالادستی: تصویب آیین نامه در خصوص نحوه استفاده از خانه های سازمانی منصرف از امور مالی، اداری و تشکیلاتی است و با تفسیر موسعی که هیأت امنای پژوهشکده از قانون داشته منجر به توسعه قانون شده است که مخالف عموم و اطلاق بند (ب) ماده ۲۰ قانون برنامه پنجم است. علاوه بر این در بند (ب) ماده ۲۰ قانون برنامه پنجم توسعه تصریح شده بود که مصوبات هیأت امنا حسب مورد به تأیید وزرای علوم و بهداشت و در مورد فرهنگستانها به تأیید رییس جمهور میرسد. هرچند مبنای تأسیس این پژوهشکده مصوبه ۱۳۷۹/۳/۲۸ شورای عالی اداری بوده لیکن با توجه به این که کلیه مراکز علمی کشور ضرورتًا مکلف به اخذ مجوز وزارت علوم هستند و با توجه به این که پژوهشکده دارای مجوز قطعی از وزارت عتف میباشد. لذا مصوبه مورد اعتراض ضرورتًا باید به تأیید مرکز هیأتهای امنای وزارت عتف میرسید و مهر دفتر هیأت امنای سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی نمیتواند به عنوان بدل از تأیید وزارت علوم تلقی گردد و به منزله تأیید قانونی نیست.

ب ـ مغایرت با قوانین عادی و مقررات: با توجه به اعتبار قانون نحوه استفاده از خانه های سازمانی (۱۳۴۶) و آیین نامه اجرایی آن، هیچ قانون یا مقرره ای نمیتواند تا نسخ قانون مزبور مورد استناد قرار گیرد و یا مقررات مغایر آن وضع کند، در حالی که مصوبه هیأت امنای پژوهشکده در موارد متعددی از حیث نحوه استفاده از خانه های سازمانی، امتیازبندی متقاضیان، مبلغ اجاره بها، تعهد محضری، اخذ سپرده، خانه های جنب کار و …. با قانون فوق الذکر و آیین نامه اجرایی آن مغایرت دارد. “

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

“به منظور ساماندهی نحوه استفاده از منازل سازمانی با هدف استفاده بهینه از امکانات، رعایت الویتها در استفاده از منازل سازمانی و تشویق کارکنان به استقرار کامل در محل خدمت، تشخیص و تعیین کارکنان واجد شرایط، ضوابط و مقررات زیر تعیین میگردد:

ماده۱ :تعاریف

الف: سازمان: سازمان تحقیقات ، آموزش و ترویج کشاورزی

ب: واحد تابعه: موسسات و مراکز تحقیقاتی و آموزشی ملی و استانی که تحت مدیریت هیأت امناء سازمان انجام وظیفه مینمایند.

ج: کارکنان: افراد دارای رابطه استخدامی با سازمان بصورت رسمی، رسمی آزمایشی، پیمانی .

د: اجاره بهاء: هزینه ماهیانه استفاده از منازل سازمانی که براساس مفاد این آیین نامه تعیین میشود.

ه: متقاضی: هر یک از کارکنان شاغل آن واحد که درخواست کتبی برای استفاده از منازل سازمانی ارائه میدهند.

و: بهره بردار: هر یک از کارکنانی که در منازل سازمانی سکونت داشته باشد.

ز: سپرده: مبلغی ثابت که براساس مفاد این آیین نامه تعیین و قبل از تحویل منازل سازمانی توسط متقاضی به حساب مربوطه واریز گردد.

ح: مأمورین: کارکنانی که از واحد سازمانی محل خدمت خود به واحد سازمانی این سازمان واقع در شهر دیگر بر اساس نیاز واحد محل مقصد، با حکم کارگزینی بصورت موقت یا دائم انتقال می یابند.

ط: منازل جنب کار: منازل سازمانی ای که به دلیل ضرورت شغلی باید به بعضی از دارندگان مشاغل خاص واگذار شود (مشاغل خاص بر اساس تصمیم کمیته مسکن مرکزی مشخص میگردد).

ی: کارمند انتقالی: عبارتست از تغییر محل خدمت عضو رسمی به طور دائم از سازمان به سایر دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری دولتی و دستگاههای اجرایی و بالعکس در چارچوب ضوابط و مقررات آیین نامه منابع انسانی

ماده ۲ :کمیته مسکن

به منظور تصمیم گیری درخصوص نحوه استفاده از منازل سازمانی به افراد واجد شرایط، کمیته مسکن با ترکیب زیر تشکیل میشود:

ماده۳ :ضوابط استفاده

الف ـ منازل سازمانی به ترتیب اولویت های زیر به متقاضیان داده میشود:

مامورین، کارکنان انتقالی

متقاضیان باید سرپرست خانوار و فاقد واحد مسکونی در شهر محل خدمت خود باشند .

تبصره۱ :استفاده از منـازل سازمانی برای زوجین شاغل در سازمان و واحدهای تابعه فقط برای یک دوره مجاز میباشد.

تبصره۲ :با توجه به ضرورت حضور اعضاء هیأت علمی و محققان در جوار عرصه های تحقیقاتی با تصویب کمیته مسکن مرکزی (ستاد سازمان) به موسسات مادری و مراکز واجد این شرایط اختیار داده میشود بیش از ۵۰درصد ظرفیت خانه های سازمانی را به اعضای هیأت علمی و محققان اختصاص دهند.

سایر متقاضیان

تبصره۳ :در صورتی که تعداد متقاضیان بیشتر از منازل سازمانی باشد، واحدهای مزبور براساس امتیازبندی بین متقاضیان بر اساس جدول پیوست شماره ۱ صورت خواهد گرفت.

ب ـ حداکثر مدت استفاده از منازل سازمانی پنج سال میباشد و در شرایط خاص با تصویب کمیته مسکن واحد مربوطه، این مدت بصورت سالانه و حداکثر تا سه سال قابل تمدید میباشد.

ج ـ مدت زمان استفاده متقاضی از منازل سازمانی شامل مجموع سنوات پیوسته یا نا پیوسته سکونت وی در منازل سازمانی واحدهای تابعه و وابسته میباشد.

تبصره۴ـ استفاده از منازل سازمانی توسط معاونین، مدیران کل سازمان، رؤسای موسسات، پژوهشکده های مستقل و وابسته، مراکز تحقیقاتی و آموزشی ملی و استانی از ضوابط موضوع این ماده (ماده۳) مستثنی میباشد.

تبصره ۵ ـ در صورتی که منزل سازمانی خالی و فاقد متقاضی باشد، طبق تأیید کمیته مسکن پژوهشکده و بر اساس مبالغ اجاره رایج (عرف) محل میتوان آن را به متقاضیانی که ظرفیت استفاده آنها قبلاً تکمیل شده و یا افراد خارج از پژوهشکده اجاره داد در این خصوص داشتن ضمانتنامه محضری برای تخلیه ضروری میباشد.

ماده۴ :اجاره بها:

الف ـ اجاره بهای ماهیانه استفاده از منازل سازمانی بر اساس جدول پیوست شماره دو تعیین میگردد.

ب ـ مبلغ سپرده معادل پنج میلیون ریال در کلان شهرها، چهار میلیون ریال در مراکز استان و سه میلیون ریال در سایر موارد تعیین میگردد.

تبصره۶ ـ پژوهشکده میتواند هر سه سال یک بار جدول اجاره بهای پیوست دو و مبلغ سپرده را پس از ارزیابی مجدد مورد اصلاح قرارداده و جهت تصویب به کمیسیون دائمی هیأت امناء ارائه نماید.

ماده ۵ ـ تعهدات بهره برداران:

الف ـ رعایت ضوابط و مقررات این آیین نامه و سایر مقررات مربوطه در استفاده از منازل سازمانی.

ب ـ عدم در اختیار گذاشتن منازل سازمانی به غیر.

ج ـ بهره برداران از منازل سازمانی حق هیچگونه تغییری در قسمتهای داخلی و خارجی بنا و یا منازل سازمانی کلاً یا جزئًا به غیر ندارند.

د ـ پرداخت بهای آب، برق، گاز، تلفن و یا شارژ ماهیانه.

ه ـ تخلیه و تحویل به موقع منازل سازمانی پس از اتمام مهلت و یا حسب اعلام کمیته مسکن (بر اساس مفاد ماده ۶.)

و ـ پرداخت خسارت نـاشی از قصور یا تقصیر در نگهداری منزل سـازمـانی براساس نظر سرپرست امـور اداری و پشتیبانی و تائید کمیته مسکن محل خدمت در هنگام تخلیه.

ی ـ تعمیرات جزئی از قبیل لکه گیری، رنگ آمیزی، تعمیرات قفل، شیر آب و در و پنجره، تعمیر و تعویض لوازم و آلات برقی (کلید، پریز، لامپ و…) و رفع معایب ناودانها و آبروها، تأسیسات بهداشتی، حفظ و نگهداری فضای سبز موجود، انداختن شیشه و همچنین نظافت و برفروبی به عهده استفاده کننده میباشد و در صورت عدم انجام تعمیرات لازم یا نظافت و برفروبی و غیره از طرف بهره بردار هر گونه خسارتی به ساختمان وارد آید پژوهشکده و یا واحد تابعه نسبت به جبران خسارت اقدام و هزینه آنرا از حقوق و دستمزد ماهیانه و سایردریافتیهای وی کسر و به حساب درآمد منازل سازمانی واریز نماید. میزان هزینه اعلام شده براساس صورتحساب تنظیمی مستند به اسناد مثبته طبق بند (ح) ماده هفت این آیین نامه اقدام خواهد شد.

ماده ۶ :سایر شرایط

الف ـ درصورت قطع رابطه استخدامی بهره بردار از خانه سازمانی بصورت بازخریدی، استعفاء و اخراج، وی مکلف است ظرف مدت حداکثر سه ماه از تاریخ ابلاغ نسبت به تخلیه و تحویل منزل سازمانی اقدام نماید.

ب ـ درصورت بازنشسته شدن فرد یا اتمام مهلت بهره برداری در طول سال تحصیلی و داشتن فرزند محصل و یا دانشجو، نامبرده موظف است حداکثر تا پایان سال تحصیلی مزبور و در غیر اینصورت تا پایان حداکثر سه ماه طبق صورتمجلس نسبت به تخلیه و تحویل منزل سازمانی اقدام نماید.

ج ـ در صورتی که بهره بردار از منازل سازمانی، فوت شود مهلت تخلیه برای خانواده او شش ماه از تاریخ فوت میباشد و هر گاه فرزندان او در محل خدمت مشغول تحصیل باشند حداکثر تا پایان سال تحصیلی همان سال به خانواده وی مهلت داده میشود ودر هر حال مهلت شش ماهه برای خانواده او محفوظ خواهد بود.

د ـ در صورت انقطاع موقت حضور کارمند در محل کار، مانند انفصال موقت، مرخصی بدون حقوق، ماموریت آموزشی، تعلیق و غیره از تاریخ اجرای حکم تا یک سال با پرداخت اجاره بها، سکونت بلامانع بوده و در غیر اینصورت ملزم به تخلیه و تحویل منزل سازمانی میباشد.

ه ـ در مواردی که پس از اعلام کمیته مسکن مبنی بر اتمام مهلت بهره بردار و یا اینکه مطابق مفاد این آیین نامه وی شرایط استفاده از منازل سازمانی را از دست داده است، بهره بردار اقدام به تخلیه واحد محل سکونت خود ننماید، براساس تصمیم کمیته مسکن ماهانه تا حداکثر پنج برابر آخرین اجاره ماهیانه موضوع این آیین نامه پس از ابلاغ برای ماه اول و ماه های بعد بصورت تصاعدی بین پنج تا ده درصد ضریب افزایش اجاره ماه های آتی از حقوق، مزایا و یا سایر مطالبات بهره بردار تا زمان تخلیه و تحویل کسر شده و به حساب مربوطه واریز میگردد و تخلف نامبرده در مراجع ذیربط مورد پیگیری قرار خواهد گرفت.

و ـ امور مالی موظف است پس از ابلاغ کمیته مسکن نسبت به کسر اجاره بها و خسارتهای تعیین شده در این آیین نامه را با اولویت نسبت به سایر مطالبات و کسور از حقوق، مزایا و مطالبات بهره بردار کسر و به حساب مربوطه واریز نماید.

ز ـ خانه های جنب کار به تشخیص کمیته مسکن مرکزی سازمان مشخص میشود و مشمول ضوابط اجاره بها، سپرده و مهلت استفاده نمیشود.

ح ـ درصورت عدم واریز سپرده توسط متقاضی در مهلت مقرر و نیز عدم تحویل و استقرار در منازل سازمانی تعیین شده (حداکثر سه ماه) امتیاز وی لغو گردیده و براساس تصمیم کمیته مسکن واحد مزبور به فرد واجد شرایط دیگری واگذار خواهد گردید.

ط ـ این آیین نامه شامل کلیه بهره برداران فعلی منازل سازمانی نیز میگردد .(به استثناء بند (ب) ماده ۴.)

ی ـ در صورت عدم رعایت هر یک از تعهدات موضوع ماده پنج و نیز سایر مفاد این آیین نامه کمیته مسکن اخطار لازم را به بهره بردار برای رفع نقص یا جبران خسارات در مهلت مقرر داده و در صورت عدم توجه بهره بردار به اخطار مذکور، با تصویب کمیته مسکن با متخلف بر اساس بند (ه) ماده شش رفتار خواهد شد.

ک ـ درآمدهای حاصله از محل اجرای این آیین نامه بعنوان در آمد اختصاصی محسوب شده و با تأیید مقام مجاز میتواند صرف تعمیرات، بازسازی و به سازی منازل سازمانی و زیرساختهای مورد نیاز شود.

تبصره۷ :استفاده از خانه های سازمانی به افراد خارج از پژوهشکده ممنوع میباشد. فقط در موارد خاص لازم است ضمن ارسال توجیهات کافی، مجوز لازم از کمیته مسکن پژوهشکده اخذ گردد.

ماده۷ :گردشکار

الف ـ تحویل تقاضانامه کتبی به دبیر کمیته مسکن.

ب ـ تشکیل جلسه کمیته مسکن پس از تخلیه هر واحد سازمانی و امتیازبندی متقاضیان.

ج ـ تعیین متقاضی واجد شرایط و اولویت با امضای صورتجلسه توسط اعضای کمیته مسکن.

د ـ ابلاغ کتبی به متقاضی تعیین شده توسط دبیر کمیته جهت تحویل منزل سازمانی ظرف مدت پانزده روز.

ه ـ امضاء تعهدنامه محضری (پیوست شماره ۳) و واریز وجه سپرده توسط متقاضی تعیین شده به حساب مربوطه پس از دریافت ابلاغ.

و ـ اعلام کتبی دبیر کمیته به بهره بردار حداقل سه ماه قبل از اتمام مهلت وی برای تخلیه و تحویل منزل بر اساس صورتمجلس.

ز ـ تخلیه و تحویل منزل سازمانی توسط بهره بردار در زمان اتمام مهلت سکونت (بر اساس مفاد ماده۶.)

ح ـ اخذ نظر کمیسیون خسارت به اموال دولت (ماده ۱۴آیین نامه مالی و معاملاتی) توسط کمیته مسکن درخصوص خسارتهای احتمالی وارده به منزل تخلیه شده و تعیین خسارتهای احتمالی.

ط ـ عودت وجه سپرده به بهره بردار پس از کسر بدهی ها یا خسارت احتمالی.

«این آیین نامه در هفت ماده، شش تبصره و سه پیوست تنظیم و در جلسه هیأت امناء سازمان به تصویب رسیده است»

جدول پیوست ۱ :فرم تقاضای استفاده از منازل سازمانی

جدول پیوست 2

خانه های خارج از محدوده شهرها جزء ردیف یک جدول الف محسوب می‌شوند.

مبنا حقوق آخرین حکم کارگزینی فرد می باشد

ب : ضریب سنوات سکونت

ج : فرمول تعیین اجاره بهاء منازل سازمانی

متراژ واحد سازمانی توسط واحد خدمات فنی محاسبه و به تائید کمیته مسکن می رسد.

پیوست 3

در تاریخ               آقای؍خانم                  فرزند              به شماره ملی                       شماره شناسنامه

صادره از                 کارمند                با حضور در دفتر اسنادرسمی به شماره          شهر                   نسبت به

سپردن تعهد محضری در خصوص تخلیه و تحویل یکباب آپارتمان؍منزل مسکونی متعلق به               به نشانی

                                                  به شرح ذیل اعلام می دارد:

1- اینجانب                            اقرار می نمایم که با مطالعه و اطلاع کامل از مفاد آیین نامه استفاده از منازل سازمانی متعهد می‌گردم نسبت به رعایت دقیق و کامل مفاد آیین نامه اقدام نمایم در غیر این صورت با اعلام سازمان؍ موسسه؍مرکز حداکثر ظرف مدت 3 ماه نسبت به تخلیه و تحویل ساختمان مورد سکونت اقدام نمایم و در صورت عدم تخلیه اعمال بند 11 این تعهد نامه بلامانع بوده و حق هر گونه اعتراض و شکایت را از خود سلب می نمایم.

2- اینجانب تعهد می نمایم از تاریخ صورتجلسه تحویل که توسط کمیته مسکن سازمان؍موسسه؍مرکز تنظیم گردیده حداکثرظرف 5 سال از آپارتمان؍منزل مسکونی استفاده نمایم و تمدید مهلت مزبور صرفا در قالب مقررات ماده 3 آیین نامه مربوط به شرایط و طرز استفاده از خانه های سازمانی و موافقت کمیته مسکن واحد مربوطه امکان پذیر خواهد بود.

3- اینجانب تعهد می نمایم منزل مسکونی فوق را به همان نحوی که تحویل گرفته ام بدون هیچ گونه عیب و نقص تخلیه و تحویل نمایم در غیر اینصورت ملزم به جبران خسارات وارده برابر نظر سازمان؍موسسه؍مرکز مربوطه بوده و درصورت عدم پرداخت خسارات از محل حقوق و مطالبات اینجانب بصورت یکجا کسر و به حساب سازمان؍موسسه؍مرکز واریز گردد.

4- اینجانب تعهد می نمایم در نگهداری، نظافت، آبیاری و حفاظت محوطه و فضای سبز مربوطه دقت و اقدام لازم را بعمل آورم.

5- اینجانب تعهد می‌نمایم کلیه آداب و شئون اخلاقی و اداری توسط اینجانب و خانواده و همراهان رعایت گردد و در صورت موارد غیر اخلاقی سازمان؍موسسه؍مرکزمی تواند نسبت به اعلام تخلیه اقدام و اینجانب موظف و متعهد به تخلیه ظرف یک ماه و تحویل واحد به مرکز مربوطه می باشم.

6- اینجانب تعهد می نمایم در صورت عدم استفاده از خانه سازمانی تحت هر عنوان اعم از اعزام به خارج از کشور به مدت‌طولانی بیش از شش ماه، بازنشستگی، بازخریدی، اعزام به خارج ، تعلیق، مرخصی بدون حقوق حداکثر تا یکسال یا به هر صورت با سازمان؍موسسه؍مرکز قطع رابطه کاری نمایم نسبت به تخلیه و تحویل خانه سازمانی حداکثر ظرف مدت مقرر در آیین نامه اقدام نمایم در غیر اینصورت موسسه؍مرکز؍سازمان مجاز می باشد از طریق مراجع قانونی نسبت به تخلیه منزل فوق اقدام نماید.

7- اینجانب متعهد می گردم هر ماه نسبت به پرداخت مبلغ مال الاجاره منزل سازمانی، بهای آب، برق، تلفن، گاز، و حق شارژ طبق ضوابط و مقررات اقدام نمایم و در صورت عدم پرداخت سازمان؍موسسه؍مرکز می تواند از محل حقوق، مزایا و سایر مطالبات اینجانب کسر و به حساب خود واریز نماید. بدیهی است در زمان تخلیه و تحویل واحد بایستی نسبت به تسویه موارد فوق اقدام نمایم.

8- اینجانب تعهد می نمایم حق واگذاری یا اجاره منزل سازمانی خود را به شخص یا اشخاص دیگر ندارم.

9- اینجانب تعهد می نمایم سکونت در منازل سازمانی هیچ گونه حقی نسبت به منزل سازمانی برای اینجانب ایجاد نمی نماید.

10- اینجانب تعهد می نمایم به منظور رعایت بهداشت محیط و نظافت عمومی شهرک یا سازمان؍موسسه؍مرکز نسبت به پرداخت حق شارژ یا هر گونه وجهی که از سوی هیأت مدیره شهرک یا سازمان/موسسه/مرکز در قبال ارائه خدمات عمومی مطالبه گردد.

11- اینجانب تعهد می نمایم چنانچه پس از پایان مدت سکونت و یا پس از اعلام تخلیه از جانب سازمان؍موسسه؍مرکز ساختمان مسکونی را تخلیه و تحویل ننمایم بموجب این تعداد اختیارات کامل را به سازمان/موسسه؍مرکز اعطاء تا نسبت به توقیف کلیه حقوق و مزایا و مطالبات دریافتی اقدام و حق هر گونه اعتراض و شکایتی را از خود سلب می نمایم.

12- تحویل گیرنده خانه های سازمانی موظف است حداکثر ظرف سه ماه از تاریخ تحویل نسبت به ا سباب کشی و سکونت در واحد سازمانی تحویل گرفته شده اقدام نماید در غیر اینصورت و خالی گذاشتن خانه سازمانی پس از مهلت مذکور، به منزله انصراف محسوب و موظف به تحویل منزل سازمانی به سازمان؍موسسه؍مرکز می باشد.

این تعهد نامه بدون هیچ عذر و بهانه ای قابل اجرا در کلیه مراجع قضایی بوده و استفاده کننده از خانه های سازمانی خود را مکلف به رعایت مفاد آن می داند. “

در پاسخ به شکایت مذکور، نماینده حقوقی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی به موجب لایحه شماره ج؍251؍4876- 7؍12؍1400 به طور خلاصه توضیح داده است که:

” اولاً: به موجب ماده 1 قانون احکام دائمی کشور، تصویب آیین نامه مزبور در حیطه اختیارات هیأت امنای این پژوهشگاه بوده است.

ثانیاً: آیین نامه نحوه استفاده از خانه های سازمانی این پژوهشگاه، در واقع، مصداقی از آیین نامه های امور اداری محسوب می شود که در ماده 1 قانون احکام دائمی تصریح شده است. بنابراین مطابق قاعده « اصاله الاطلاق» آیین نامه های اداری شامل آیین نامه نحوه استفاده از خانه های سازمانی نیز می شود.

ثالثاً: در ماده 1 قانون احکام دائمی کشور عبارت « مصوبات» با حرف عطف « و» از عبارت « آیین نامه های مالی و اداری و …» تفکیک شده که این امر بیانگر تغایر موضوعی این دو عبارت است (اصل تغایر متعاطفین) بر این مبنا، اختیارات هیأت امناء محدود به تصویب آیین نامه های چهارگانه (مالی، اداری، استخدامی و تشکیلاتی) نبوده و اختیار تصویب مقررات دیگری را می توان برای هیأت امناء متصور شد.

قانونگذار در هر موردی که قصد داشته قانون عام حاکم بر دستگاه های دولتی را به موسسات و دستگاه هایی که دارای قوانین و مقررات خاص خود هستند، تسری دهد، به روشنی این امر را تصریح نموده است. در نتیجه تصویب آیین نامه نحوه استفاده از منازل سازمانی توسط هیأت امنای این پژوهشگاه مغایرتی با قوانین و مقررات ذیربط ندارد. ایراد عدم تایید آیین نامه مورد اعتراض توسط وزارت علوم نیز وارد نیست، زیرا صورتجلسه تصویب آیین نامه مذکور ( نوزدهمین جلسه هیأت امنای این پژوهشگاه) توسط نماینده وقت وزیر علوم امضاء و تایید شده است. در خصوص ایراد شاکی مبنی بر اینکه درآمد اختصاصی تلقی کردن اجاره بهای منازل سازمانی مغایر با قانون است، لازم به ذکر است، با توجه به اینکه این امر نیز مربوط به امور مالی بوده و توسط هیأت امنای این پژوهشگاه تصویب شده است، لذا مشمول حکم مقرر در ماده 1 قانون احکام دائمی و از اختیارات قانونی هیأت امناء است و مغایرتی با قانون مزبور ندارد.  در خصوص ایراد مطروحه مبنی بر اینکه تشکیل کمیته مسکن در ماده 2 آیین نامه معترض عنه مـوجب توسعه تشکیلات پژوهشگاه می شود، شـایان ذکر است، کمیته مسکن کمیتـه ای فرعی و جـانبی است و با تشکیل آن جایگاه شغلی و پست سازمانی جدیدی ایجاد نمی شود تا موجب توسعه تشکیلات این پژوهشگاه شود. در خصوص ایراد شاکی نسبت به تبصره 5 ماده 3 آیین نامه مورد اعتراض (اجاره بها بر اساس عرف رایج) به موجب تبصره مذکور چنانچه منزل سازمانی خالی و فاقد متقاضی باشد، اجاره منازل سازمانی به میزان عرف رایج محل، در اختیار کارکنان قرار داده می شود و این موضوع منصرف از اجاره بهای استفاده از خانه سازمانی در مدت 5 ساله بوده در آیین نامه مزبور مدت  استفاده از خانه های سازمانی حداکثر 5 سال می باشد ( بند ب ماده 3 آیین‎نامه) در حالی که عدم تعیین مدت و ابهام در آن موجب محرومیت اعضای هیأت علمی از سکونت در خانه‎های سازمانی خواهد بود. لذا وجود مدت در آیین نامه اخیرالذکر از یک سو موجبات استفاده اعضای هیأت علمی از خانه های سازمانی را فراهم آورده و از سوی دیگر، برای مدت استفاده از خانه های سازمانی، محدودیت تعیین نموده است. در نهایت با عنایت به موارد فوق و با توجه اینکه مصوبه مورد اعتراض کاملاً صحیح و بر اساس قانون و در حدود اختیارات هیأت امناء تصویب شده، تقاضای صدور حکم به رد شکایت مورد استدعاست.”

   هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 30؍1؍1401 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

براساس ماده یک قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب 1395 مقرر گردیده: «دانشگاه ها، مراکز و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی و فرهنگستان‏ ها و پارکهای علم و فناوری که دارای مجوز از شورای گسترش آموزش عالی وزارتخانه ‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر مراجع قانونی ذی ‌ربط می ‌باشند، بدون رعایت قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاه های دولتی به ‌ویژه قـانون محاسبات عمومی کشور، قـانون مدیریت خدمات کشوری، قـانون برگزاری مناقصات و اصلاحات و الحاقات بعدی آنها و فقط در چهارچوب مصوبات و آیین ‌نامه‌ های مالی، معاملاتی، اداری، استخدامی و تشکیلاتی مصوب هیأت امنا که حسب مورد به تأیید وزیران علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و در مورد فرهنگستان ‏ها به تأیید رئیس ‌جمهور و در مورد دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی و تحقیقاتی وابسته به نیروهای مسلح به تأیید رئیس ستاد کل نیروهای مسلح می‌ رسد، عمل می‌ کنند.»، لذا مصوبات هیات امنا می بایست به تأیید وزیران علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برسند. با عنایت به اینکه آیین نامه معترض عنه پس از تصویب هیات امنا به تایید نماینده وزیر علوم، تحقیقات و فناوری رسیده است و مستند مشخصی راجع به تفویض اختیار تایید آیین نامه مذکور از ناحیه وزیر علوم، تحقیقات و فناوری به نماینده وی در این خصوص وجود ندارد و اصل نیز بر عدم صلاحیت مقامات اداری است، لذا تایید آیین نامه نحوه استفاده از خانه های سازمانی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی موضوع نوزدهمین جلسه مورخ 18؍8؍1395 هیأت امنای پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی از ناحیه نماینده وزیر علوم، تحقیقات و فناوری خارج از حدود اختیارات مقام مذکور است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392 ابطال می شود./

حکمتعلی مظفری

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری