رای شماره ۲۹۸۰ هيات عمومی ديوان عدالت اداری

با موضوع: بند ۱۰ مصوبه مورخ ۱۳۹۷/۱۲/۲۵ هيأت رئيسه دانشگاه بيرجند (ابلاغي به شماره ۲۹۶۳۷/د/۱۳۹۷ـ ۱۳۹۷/۱۲/۲۸) از آن جهت که براساس آن کليه اعضايي که عضو هيأت رئيسه دانشگاه نيستند، از حق ذخيره مرخصي محروم شده اند ابطال شد

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۱۴۰۰۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۲۹۸۰ مورخ ۱۴۰۰/۱۱/۱۶ با موضوع: «بند ۱۰ مصوبه مورخ ۱۳۹۷/۱۲/۲۵ هیأت رئیسه دانشگاه بیرجند (ابلاغی به شماره ۲۹۶۳۷/د/۱۳۹۷ـ ۱۳۹۷/۱۲/۲۸) از آن جهت که براساس آن کلیه اعضایی که عضو هیأت رئیسه دانشگاه نیستند، از حق ذخیره مرخصی محروم شده اند ابطال شد.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.

مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدالله اسمعیلی فرد

تاریخ دادنامه: ۱۴۰۰/۱۱/۱۶ شماره دادنامه: ۲۹۸۰ شماره پرونده: ۰۰۰۲۰۰۷

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای محمدعلی خالدی

موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند ۱۰ مصوبه مورخ ۱۳۹۷/۱۲/۲۵ هیأت رئیسه دانشگاه بیرجند (ابلاغی به نامه شماره ۱۳۹۷/د/۲۹۶۳۷ ـ ۲۸/۱۲/۱۳۹۷)

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال بند ۱۰ مصوبه مورخ ۱۳۹۷/۱۲/۲۵ هیأت رئیسه دانشگاه بیرجند (ابلاغی به نامه شماره ۲۹۶۳۷/د/۱۳۹۷ـ ۱۳۹۷/۱۲/۲۸) را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

” به استحضار میرساند ماده ۸۴ قانون مدیریت خدمات کشوری و همچنین ماده ۵۶ آیین نامه استخدامی اعضای غیرهیأت علمی دانشگاه های استان خراسان جنوبی از سی روز حق مرخصی کاری برای کارکنان دستگاه های اجرایی سخن گفته و در آیین نامه مزبور نیز به طور خاص برای کارکنان دانشگاه های استان خراسان جنوبی چنین حقی ذکر شده است و در ادامه نیز قابلیت ذخیره نیمی از این میزان مرخصی را تجویز نموده است که تعداد استفاده از کلمه «مرخصی استحقاقی» و نیز جواز ذخیره نیمی از این میزان مرخصی، بیانگر اختیار کارمندان در تعیین زمان و مقدار روزهای مرخصی استحقاقی خود میباشد ضمن اینکه در ماده ۵۶ آیین نامه مزبور هیچ نـوع الزام و اجباری از حیث مکلف و مـوظف نمودن کارمنـدان به درخـواست یا استفاده اجـباری از مرخصی استحقاقی مشهود نمیباشد. با همه وضوح این مـوارد ملاحظه میگردد هیأت رئیسه دانشگاه بـه معاونت اداری و مالی برخلاف بند ۷ ماده ۱ آیین نامه استخدامی اعضای غیرهیأت علمی دانشگاههای استان خراسان جنوبی که هیأت رئیسه را دومین «رکن اجرایی» مؤسسه تعریف کرده، خارج از حیطه و اختیارت خود برخلاف قانون و آیین نامه اقدام به قانونگذاری نموده که این اقدام خارج از حیطه اختیارات آن نامه شماره ۲۵۸/د/۱۳۹۸ ـ ۱۳۹۸/۱/۲۰ مدیران واحدها را الزام به استفاده کارکنان از تمام مرخصی خود در طی سال و به خصوص میباشد و زمینه سوء استفاده امور اداری دانشگاه را فراهم نموده است به صورتی که در اجرای این مصوبه امور اداری دانشگاه طی ایامی مشخص از سال از قبیل تابستان نموده است به این صورت که با ۵ و حداکثر ۱۰ روز مرخصی تشویقی به کارمندان آنها را مجبور به استفاده از مرخصی استحقاقی برای یک ماه تعطیلات تابستان مینمایند.”

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

بند ۱۰ مصوبه مورخ ۱۳۹۷/۱۲/۲۵ هیأت رئیسه دانشگاه بیرجند (ابلاغی به نامه شماره ۲۹۶۳۷/د/۱۳۹۷ـ ۱۳۹۷/۱۲/۲۸):

” …..

۰ـ ذخیره مرخصی از سال ۱۳۹۸ به بعد فقط در مورد اعضای هیأت رئیسه دانشگاه اعمال خواهد گردید. “

علیرغم ابلاغ دادخواست و ضمائم آن به دانشگاه بیرجند تا زمان رسیدگی به پرونده در جلسه هیأت عمومی، پاسخی از آن مرجع واصل نشده است.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۰/۱۱/۱۶ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

اولاً: براساس ماده ۱ قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب ۱۳۹۵/۱۱/۱۰ ،دانشگاهها، مراکز و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی، بدون رعایت قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاههای دولتی و فقط در چهارچوب مصوبات و آیین نامه های مصوب هیأت امنا عمل میکنند و در نتیجه مصوبات هیأتهای امنای دانشگاهها برای نهادها و هیأتهای هر دانشگاه لازم الاتباع است. ثانیًا:مطابق ماده ۵۵ آیین نامه استخدامی اعضای غیرهیأت علمی دانشگاه بیرجند (مصوب ۱۳۹۷/۶/۱۸ هیأت امنای دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی استان خراسان جنوبی): «عضو به ازای یک ماه خدمت از ۲/۵ روز کاری (۳۰ روز کاری در سال) مرخصی استحقاقی با استفاده از حقوق رتبه و پایه، فوق العاده ها و مزایای مندرج در حکم یا قرارداد حسب مورد برخوردار میشود که باید مطابق با برنامه زمانی اعلام شده و موافقت مؤسسه از آن استفاده کند» و به موجب ماده ۵۶ آیین نامه مذکور: «در صورت درخواست عضو برای استفاده از مرخصی استحقاقی سالانه و موافقت نکردن رئیس مؤسسه یا مقام مجاز از طرف وی، صرفًا تا ۱۵ روز از مرخصی استفاده نشده عضو رسمی و پیمانی ذخیره یا بازخرید میشود و درخصوص عضو قراردادی صرفًا تا ۱۵ روز از مرخصی استفاده نشده بازخرید میشود» و در نتیجه برمبنای موازین حقوقی مزبور، نیمی از مرخصی استحقاقی کّلیه اعضای غیرهیأت علمی قابل ذخیره است. ثالثًا: براساس رأی شماره ۳۵۱ـ ۱۴۰۰/۳/۴ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، بند ۴ صورتجلسه شماره ۱ـ ۹۵ مورخ ۱۳۹۵/۱/۱۵ هیأت رئیسه دانشگاه مراغه به این عّلت ابطال شده است که بدون توجه به شروط مقرر در آیین نامه استخدامی اعضای غیرهیأت علمی دانشگاه مراغه (درخـواست عضو برای استفاده از مـرخصی استحقاقی سالانه و موافقت نکردن رئیس مؤسسه یا مقام مجاز) و با کاهش سقف مقرر در آن ماده که امکان ذخیره سازی و بازخرید مرخصی ها تا ۱۵ روز تعیین شده، امکان ذخیره مرخصی برای برخی از افراد دارای مسئولیتهای اجرایی بدون تحّقق شروط مذکور و در سقفی کمتر از سقف مقرر، پیش بینی شده است و براساس رأی شماره ۲۳۱۹ـ ۱۴۰۰/۸/۱۱ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری نیز اعلام شده است که: «نامه شماره ۹۸/۸۱۹۸/د ـ ۱۳۹۸/۴/۱۳ مدیر امور اداری و پشتیبانی دانشگاه اراک در رابطه با ابلاغ مصوبه هیأت رئیسه این دانشگاه درخصوص بازه زمانی استفاده از مرخصی استحقاقی اعضای هیأت علمی از تاریخ ۱۳۹۸/۴/۱۵ تا ۱۳۹۸/۶/۱۵ به دلیل آنکه منجر به تضییق بازه زمانی استفاده از مرخصی استحقاقی به شرح مقرر در ماده ۸۱ آیین نامه استخدامی اعضای هیأت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی شده، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است.» بنا به مراتب فوق، بند ۱۰ مصوبه مورخ ۱۳۹۷/۱۲/۲۵ هیأت رئیسه دانشگاه بیرجند (ابلاغی به شماره ۲۹۶۳۷/د/۱۳۹۷ـ ۱۳۹۷/۱۲/۲۸) ،از آن جهت که براساس آن کّلیه اعضایی که عضو هیأت رئیسه دانشگاه نیستند، از حق ذخیره مرخصی محروم شده اند، خارج از حدود اختیار و مغایر با قانون است و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال میشود.

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ حکمتعلی مظفری