رای شماره ۲۵۴۲ هيات عمومی ديوان عدالت اداری

با موضوع: مصوبه شماره ۱۰۱۲/س/د ـ ۱۳۹۹/۷/۷ سازمان آموزش فني و حرفه اي کشور که متضمن تجويز سکونت در خانه هاي سازماني پس از ۵ سال و حتي در غيرموارد خاص و همچنين متضمن تجويز سکونت در خانه هاي سازماني پس از هشت سال است ابطال شد

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۱۴۰۰۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۲۵۴۲ مورخ ۱۴۰۰/۹/۲۳ با موضوع: «مصوبه شماره ۱۰۱۲/س/د ـ ۱۳۹۹/۷/۷ سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور که متضمن تجویز سکونت در خانه های سازمانی پس از ۵ سال و حتی در غیرموارد خاص و همچنین متضمن تجویز سکونت در خانه های سازمانی پس از هشت سال است ابطال شد.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.

مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدالله اسمعیلی فرد

تاریخ دادنامه : ۱۴۰۰/۹/۲۳ شماره دادنامه: ۲۵۴۲ شماره پرونده : ۰۰۰۱۰۹۰

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای رامین کربلائی امینی

موضوع شکایت و خواسته: ابطال مصوبه شماره ۱۰۱۲/س/د ـ ۱۳۹۹/۷/۷ سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال مصوبه شماره ۱۰۱۲/س/د ـ ۱۳۹۹/۷/۷ سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

” با توجه به دلایل ذیل تقاضای ابطال مصوبه شماره ۱۰۱۲/س/د ـ ۱۳۹۹/۷/۷ سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور را دارم. اولاً: با استناد به نامه شماره ۳۰۰۲/۱۶۴۱/۹۰۷۳ـ ۱۳۹۹/۷/۲۳ معاون دادستانی مبنی بر لزوم تشکیل کمیسیون مربوطه در قانون ادامه استفاده ایثارگران در خانه های سازمانی، قانون ادامه استفاده ایثارگران در خانه های سازمانی سکونت طبق قانون میباشد. ثانیًا: با استناد به بند ۹ مصوب جلسه مورخ ۱۳۹۹/۶/۱۹ ستاد ملی مبارزه با شیوع بیماری کرونا و تأکید مقام معظم رهبری بر لازم الاجرا بودن کلیه مصوبات آن ستاد که بر اساس آن نرخ اجاره بها تا میزان ۲۰ %سال ماقبل برای استان البرز اعلام شده است. ثالثًا: با استناد به ماده ۹۶ قانون اجرای احکام مـدنی و تبصره یک ذیـل آن که در صـورت محکومیت کارمند دسـتگاه فقط میتوانـد تا یک چهارم از حقوق کارکنان را کسر نماید نـه کلیه حقـوق و مـزایای آنان را کسر نماید. رابعًا: طبق نامه شماره ۲۴/۴۶۸۳ کانون کارشناسان رسمی دادگستری استان البرز هیأت سه نفره، کرایه واحد مسکونی اینجانب مبلغ ۵/۳۵۵/۰۰۰ ریال تعیین شده است نه مبلغ پنج برابر آن.خامسًا: با استناد به ماده ۴ آیین نامه شماره ۱۳۶۳/۱۱/۱۰۷۶۳۵۸ وزارت مسکن و شهرسازی، هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۶۳/۱۰/۱۹ بنا به پیشنهاد مشترک شماره ۱/۹۶۴۶ـ ۱۳۶۳/۱۰/۱ وزارت مسکن و شهرسازی و وزارت امور اقتصادی و دارایی و به استناد ماده ۲ قانون نحوه استفاده از خانه های سازمانی مصوب ۱۳۴۶ ضمن الغای تصویب نامه شماره ۱۳۵۱۶ ـ ۱۳۶۲/۲/۱۸ هیأت وزیران و آیین نامه اصلاحی آن به شماره ۶۰۶۴۸ ـ ۱۳۶۲/۸/۱۲ آیین نامه مربوط به شرایط و طرز استفاده از خانه های سازمانی را به شرح زیر تصویب نمودند: ماده ۴ـ مبلغی که استفاده کننده از خانه سازمانی در ازای حق استفاده ماهانه با رعایت اصل محرومیت شهرها باید بپردازد به شرح جدول زیر تعیین میگردد مشروط بر اینکه از ۲۵ %حقوق و مزایای کارمند بیشتر نباشد. “

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

” اداره کل منابع انسانی و پشتیبانی «صورتجلسه»

مشخصات جلسه مکان جلسه: دفتر معاونت توسعه مدیریت و منابع دستورجلسه

ساماندهی امور منازل مسکونی

زمان جلسه: سه شنبه ساعت شروع: ۱۴

تاریخ جلسه: ۱/۷/۱۳۹۹ ساعت خاتمه: ۳۰/۱۵

عنوان مصوبات

۱ـ مقرر گردید نسبت به اعلام مجدد اسامی ساکنین بالای ۱۰ سال جهت تخلیه از طریق مراجع قضایی توسط دفتر حقوقی پیگیری جدی معمول و گزارش آن را به صورت مستمر به کارگروه ساماندهی منازل مسکونی ارائه نمایند. (حداکثر تا پایان مهر ماه)

۲ـ مقرر شد مبلغ اجاره بها با توجه به تعرفه منطقه ای به ازای هر مترمربع مبلغ ۲۷۰/۰۰۰ ریال از مهر ماه سال جاری برای کلیه ساکنین بالای ۵ سال مرکز تربیت مربی و سهر کرج اعمال میشود.

۳ـ مقر گردید نسبت به صدور ابلاغ تخلیه برای کلیه مدیران، معاونین و کلیه افرادی که پیش از مهلت قانونی در طول خدمت از منازل مسکونی استفاده نموده اند اقدام و ضمن اتخاذ مراتب قانونی جهت تخلیه، مقرر شد در بازه زمانی صدور ابلاغ تا تخلیه، اجاره بها معادل پنج برابر قیمت کارشناسی لحاظ گردد (در استان ها) و در شهر کرج مطابق بند ۲ لحاظ شود.

۴ـ مقر رگردید با توجه به درخواست تعدادی از همکاران ساکن در استان البرز که مدت ۳ سال اقامت داشته اند و با عنایت به دستور ریاست سازمان، با اخذ تعهد محضری سکونت نامبردگان به مدت یک سال تمدید شود

در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر ریاست، حقوقی، روابط عمومی و امور بین الملل سازمان فنی و حرفهای کشور به موجب لایحه شماره ۱۵۲۲۲ـ ۱۴۰۰/۶/۱۵ توضیح داده است که:

” با مداقه در مفاد دادخواست ابرازی ملاحظه میفرمایند که استنادات شاکی جهت ابطال بند ۲ این مصوبه، آیین نامه خانه های سازمانی و قانون ادامه استفاده خانواده افرادی که ساکن خانه های سازمانی بوده و شهید، جانباز، اسیر و مفقودالاثر شده اند، میباشد و تحقق این امر در حالیست که خانه تحت تصرف ایشان در حکم خانه سازمانی نبوده تا آثار خانه های سازمانی بر آن مترتب باشد. با عنایت به اینکه میزان سکونت برای متصرفین نهایتًا ۵ سال تعریف و تعیین شده است، لذا این سازمان بر اساس بند ۲ مصوبه فوق مقرر نمود، در سال ۱۳۹۹ برای اشخاصی که بیش از ۵ سال از واحد مسکونی استفاده مینمایند بر اساس تعرفه منطقه ای از قرار هر مترمربع ۲۷۰/۰۰۰ ریال از مهر ماه بابت اجاره بها اخذ گردد که نحوه محاسبه بدین گونه بوده است، ۸۴/۵۱ مساحت واحد مسکونی در اختیار ایشان ضربدر ۲۷۰/۰۰۰ (قیمت منطقه ای) مساوی است با مبلغ ۲۲/۸۱۷/۷۰۰ ریال، نکته حائز اهمیت این است که با رویت وضعیت اجاره مسکن در کرج برابر جدول موصوف حداقل قیمت داخل شهرستان کرج کمتر از مبلغ ۵۰۰/۰۰۰ ریال به ازای هر مترمربع نمیباشد. با توجه به موقعیت واحد مسکونی در شمال کرج ملاحظه میگردد که اجاره بهای مصوبه دریافتی از نامبرده از حداقل قیمت در شهرستان کرج نیز کمتر میباشد. حال فارغ از مراتب فوق در راستای رد خواسته ایشان معروض میدارد: اولاً ـ به موجب ماده واحده قانون ادامه استفاده خانواده افرادی که ساکن خانه سازمانی بوده و شهید، جانباز، اسیر و مفقودالاثر شده اند (مصوب سال ۱۳۶۸) به صراحت در آن قید گردیده (…همچنین افرادی که جانباز انقلاب اسلامی و یا جنگ تحمیلی بوده و از خانه های مذکور استفاده میکرده اند و شاغل بوده و… تا زمانی که کمیسیون مقرر در آییننامه اجرایی این قانون مناسب تشخیص دهد، خانواده آنها مجاز به ادامه سکونت در خانه های سازمانی میباشند. ثانیًا ـ متعاقب آن آیین نامه اجرایی ماده واحده قانون ادامه استفاده خانواده افرادی که ساکن خانه های سازمانی بوده و شهید، جانباز، اسیر و مفقودالاثر شده اند، (مصوب سـال ۷۱) در مـاده واحده قانون موصوف نیز تصریحًا قید گردیده «ادامـه استفاده خانواده افرادی که ساکن خانه های سازمانی بوده و شهید، جانباز، اسیر و مفقودالاثر شده» که از عنوان تصریحی قانون فوق کاملاً مبرهن است که قانون صدرالاشعار مشمول و ناظر به افراد و خانواده افرادی میباشد که قبل از شهید شدن، جانباز شدن، اسیر و مفقودالاثر شدن ساکن در خانه های سازمانی دستگاه مربوطه بوده اند و سپس به درجه رفیع شهادت و یا مقام والای جانبازی، اسیر و مفقودالاثر رسیده باشند. بر این اساس لازم به ذکر است کلیه افراد خانواده شهید، آزاده و ایثارگر از جمله آقای رامین کربلایی امینی ساکن در واحدهای مرکز تربیت مربی کرج متعلق به این سازمان بعد از کسب مقام جانبازی یا ایثارگری، کارمند این سازمان شده و سپس به واسطه کارمند بودن در سازمان، ساکن در واحدهای مسکونی این سازمان گردیده اند که اولین قرارداد ایشان در سال ۱۳۷۹ مؤید این مطلب است. مجددًا تأکید مینماید بر فرض تلقی نمودن واحد تحت تصرف ایشان، در حکم خانه سازمانی، بر اساس بند (ب) ماده ۴ قانون فوق الذکر مصوب سال ۱۳۷۱ مهلت استفاده جانبازان از خانه سازمانی ۵ سال لحاظ گردیده که مدت استفاده ایشان تا این تاریخ بیش از ۲۰ سال میباشد. (چهار برابر مدت قانونی و برخلاف قانون از واحد مسکونی این سازمان استفاده نموده است) و صرفًا جانبازان ۷۰ درصد و به بالا و نیز خانواده معظم شهدا و آزادگان تا زمان خانه دار شدن میتوانند از خانه سازمانی استفاده نمایند که ایشان حتی جز این گروه نمیباشند. چرا که با توجه به استعلام به عمل آمده از اداره ثبت اسناد و املاک تهران (حوزه ثبت ملک شهر آراء تهران) نامبرده دارای منزل مسکونی به مساحت ۱۴۷ مترمربع بوده که تأییدی بر مراتب صدرالاشعار میباشد و این در حالی است که سکونت در واحد مسکونی با داشتن منزل شخصی برخلاف قانون بوده و فاقد توجیه منطقی و قانونی و شرعی میباشد. تشکیل کمیسیون مورد درخواست ایشان مطابق ماده۱ آیین نامه فوق الذکر مشمول افرادی که در زمان جانباز شدن ساکن خانه سازمانی بوده اند، میباشد و نیز این موضوع مطابق تبصره ۱ آیین نامه مصوب ۱۳۶۳/۱۰/۱۹ که اعلام داشته تقسیم و تعیین سهمیه خانه سازمانی که از محل اعتبارات خاص وزارتخانه ها و مؤسسات و شرکتهای دولتی یا وابسته احداث میشود با وزیر مربوطه یا نماینده تام الاختیار وی میباشد و نامبرده از بدو امر مشمول قانون و آیین نامه موصوف نبوده است. “

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۰/۹/۲۳ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیـوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء بـه شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

براساس ماده ۲ قانون نحوه استفاده از خانه های سازمانی مصوب ۱۳۴۶/۳/۱۶: «شرایط و طرز استفاده از خانه های سازمانی و مبلغی که استفاده کننده باید بپردازد و همچنین ترتیب تخلیه آن به موجب آیین نامه ای خواهد بود که ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون از طرف وزارت دارایی و وزارت آبادانی و مسکن تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید» و به موجب ماده ۳ آیین نامه مربوط به شرایط و طرز استفاده از خانه های سازمانی مصوب جلسه مورخ ۱۳۶۳/۱۰/۱۹ هیأت وزیران: «حداکثر مدت استفاده از خانه های سازمانی پنج سال است و پس از پایان مدت مذکور ظرف ۳ ماه از تاریخ ابلاغ سازمان متبوع، استفاده کننده ملزم به تخلیه میباشد، مگر اینکه متقاضی واجد شرایط وجود نداشته باشد که در این صورت نیز در هر زمان که متقاضی واجد شرایط مراجعه نماید، استفاده کننده از خانه سازمانی ظرف مهلت مذکور ملزم به تخلیه میباشد و همچنین در موارد خاصی که به تشخیص رئیس سازمان استفاده کننده در محل و تأیید استاندار تمدید مهلت استفاده از خانه سازمانی ضروری باشد، مهلت مذکور فقط برای یک بار به مدت ۳ سال قابل تمدید است.» بنا به مراتب فوق، مصوبه شماره ۱۰۱۲/س/د ـ ۱۳۹۹/۷/۷ سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور که متضمن تجویز سکونت پس از ۵ سال در خانه های سازمانی است، خارج از حدود اختیار بوده و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال میشود .

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ حکمتعلی مظفری