رای شماره ۲۳۲۲ هيات عمومی ديوان عدالت اداری
با موضوع: ماده ۲۰ تعرفه سال ۱۳۹۵ تحت عنوان عوارض تغييرکاربري و ماده ۱۹ تعرفه عوارض سال ۱۳۹۶ تحت عنوان عوارض ارزش افزوده ناشي از درخواست تغيير کاربري املاک، ماده ۲۴ تعرفه عوارض سال ۱۳۹۵ ،ماده ۲۳ تعرفه عوارض سال ۱۳۹۶ و ماده ۲۶ تعرفه عوارض سال ۱۳۹۷ تحت عنوان عوارض حاصل از خدمات آماده سازي مصوب شوراي اسلامي شهر گرمسار و بند۸ صورتجلسه شماره ۲۸ شوراي اسلامي شهر گرمسار که متضمن تعيين هزينه احداث پارکينگ عمومي است ابطال شد
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۱۴۰۰۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۲۳۲۲ مورخ ۱۴۰۰/۸/۱۱ با موضوع: «ماده ۲۰ تعرفه سال ۱۳۹۵ تحت عنوان عوارض تغییر کاربری و ماده ۱۹ تعرفه عوارض سال ۱۳۹۶ تحت عنوان عوارض ارزش افزوده ناشی از درخواست تغییر کاربری املاک، ماده ۲۴ تعرفه عوارض سال ۱۳۹۵ ،ماده ۲۳ تعرفه عوارض سال ۱۳۹۶ و ماده ۲۶ تعرفه عوارض سال ۱۳۹۷ تحت عنوان عوارض حاصل از خدمات آماده سازی مصوب شورای اسلامی شهر گرمسار و بند ۸ صورتجلسه شماره ۲۸ شورای اسلامی شهر گرمسار که متضمن تعیین هزینه احداث پارکینگ عمومی است ابطال شد.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.
مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدالله اسمعیلی فرد
تاریخ دادنامه: ۱۴۰۰/۸/۱۱ شماره دادنامه: ۲۳۲۲ شماره پرونده: ۹۸۰۴۱۹۸
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: سازمان بازرسی کل کشور
موضوع شکایت و خواسته: ابطال ماده ۲۰ تعرفه عوارض و خدمات سال ۱۳۹۵ شهرداری گرمسار تحت عنوان عوارض تغییر کاربری و ماده ۱۹ تعرفه عوارض، بهای خدمات سال ۱۳۹۶ و سایر درآمدهای شهرداری گرمسار تحت عنوان عوارض ارزش افزوده ناشی از درخواست تغییر کاربری املاک مصوب شورای اسلامی شهر گرمسار، ماده ۲۴ تعرفه عوارض و خدمات سال ۱۳۹۵ ،ماده ۲۳ تعرفه عوارض، بهای خدمات و سایر درآمدهای سال ۱۳۹۶ ،ماده ۲۶ تعرفه عوارض، بهای خدمات و سایر درآمدهای سال ۱۳۹۷ شهرداری گرمسار تحت عنوان عوارض حاصل از خدمات آماده سازی مصوب شورای اسلامی شهر گرمسار و نامه شماره ۱۰۷۵ـ۱۳۹۷/۹/۱۰ در خصوص تعیین هزینه احداث پارکینگ عمومی
گردش کار: سرپرست معاونت حقوقی و نظارت همگانی سازمان بازرسی کل کشور به موجب شکایت نامه شماره ۳۰۰/۲۹۴۸۳۴ـ ۱۳۹۸/۱۱/۲۳ به ریاست وقت دیوان عدالت اداری به طور خلاصه اعلام کرده است که:
” ۱ـ عوارض تغییر کاربری املاک در ماده ۲۰ تعرفه سال ۱۳۹۵ و ماده ۱۹ تعرفه ۱۳۹۶ :در موارد مشابه مصوبات شوراهای اسلامی شهرها در خصوص عوارض مذکور به موجب رأی هیأت عمومی ابطال شده است. از جمله دادنامه شماره ۳۴۹ـ۱۳۹۷/۳/۱، ۵۶۴ـ۱۳۹۶/۶/۱۴ و ۲۱۵۵ـ۱۳۹۷/۱۲/۲۱ .ـ عوارض ارزش افزوده ناشی از اجرای طرح های عمرانی در ماده ۸ تعرفه سال ۱۳۹۶، عوارض ارزش افزوده ناشی از اجرای طرح های مصوب شهری در ماده ۲۱ تعرفه سال ۱۳۹۷ ،عوارض ارزش افزوده ناشی از تغییر در طرح های مصوب شهری در ماده ۲۰ سال ۱۳۹۷ ،عوارض ارزش افزوده ناشی از توسعه و تعریض در جهت اجرای طرح های مصوب شهری در ماده ۱۹ تعرفه سال ۱۳۹۷:
در موارد مشابه مصوبات شوراهای اسلامی شهرها در خصوص عوارض مذکور به موجب رأی هیأت عمومی ابطال شده است. از جمله: دادنامه شماره ۷۷۳ ـ ۲۶/۱۰/۱۳۹۵ و ۱۸۴۷ـ۲۳/۱۱/۱۳۹۷.
۳ـ وضع عوارض حاصل از خدمات آماده سازی در تعرفه سالهای ۱۳۹۵ الی ۱۳۹۷: به موجب دادنامه شماره ۱۱۵۱ـ۱۳۹۶/۱۱/۱۰ هیأت عمومی مغایر قانون تشخیص داده شده است.
۴ـ بند ۸ صورت جلسه شماره ۲۸ سال ۱۳۹۷ (دریافت هزینه تأمین پارکینگ عمومی با تنظیم صلح نامه): مصوبه مزبور که طی نامه شماره ۱۰۷۵ـ۱۳۹۷/۹/۱۰ به شهرداری گرمسار ابلاغ شده است، به دلیل دریافت وجه از شهروندان بدون تجویز قانونی با ماده ۵۱ قانون اساسی، ماده ۴ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و تبصره ۳ ماده ۶۲ قانون برنامه پنجساله توسعه مغایر است. از سوی دیگر، اخذ عوارض مزبور از مصادیق عوارض مضاعف محسوب میشود. هیأت عمومی دیوان نیز در در آراء متعددی مصوبات شوراهای اسلامی در باب عوارض کسر و حذف پارکینگ را ابطال کرده است. بنابه مراتب مصوبات شورای اسلامی شهر گرمسار طی سالهای ۱۳۹۵ الی ۱۳۹۷ مغایر با قوانین و خارج از حدود اختیارات شورای مذکور بوده و ابطال آنها در هیأت عمومی دیوان مورد تقاضاست. “
متن مقرره های مورد اعتراض به شرح زیر است:
” ماده ۲۰ :عوارض تغییر کاربری (سال ۹۵):
الف ـ عوارض تغییر هر نوع کاربری به کاربری مسکونی
الف/۱ـ عوارض تغییر کاربری اراضی غیرمسکونی به مسکونی به استثنای اراضی با کاربری فضای سبز و بـاغ ومزروعی به میزان ۵۰ برابر ارزش منطقه ای روز دارایی برای هر مترمربع اخذ میگردد.
الف/۲ـ عوارض تغییر کاربری اراضی دارای کاربری فضای سبز و باغ و مزروعی در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح به مسکونی با مساحت حداکثر ۲۰۰۰ مترمربع ۵۰ (پنجاه) برابر قیمت منطقه ای اخذ میگردد.
الف/۳ـ عوارض تغییر کاربری اراضی داخل محدوده خدماتی شهر دارای کاربری فضای سبز، باغ و مزروعی در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح به مسکونی با مساحت بیشتر از ۲۰۰۰ مترمربع میبایست ۳۵ (سی و پنج) درصد مساحت زمین در مقابل تغییر کاربری، حق السهم و حق تفکیک به طور رایگان به شهرداری واگذار و منتقل گردد.
ب ـ عوارض تغییر هر نوع کاربری به کاربری تجاری:
ب/۱ـ بابت تغییر کاربری اراضی مسکونی به تجاری در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح به میزان ۱۷۰ (یکصد و هفتاد) برابر ارزش منطقه ای روز دارایی برای هر مترمربع محاسبه و وصول گردد.
ب/۲ـ بابت تغییر کاربری اراضی غیرمسکونی به استثنای اراضی دارای کاربری باغ و مزروعی و فضای سبز به تجاری در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح ۲۵۰ (دویست و پنجاه) برابر ارزش منطقه ای روز دارایی.
ب/۳ـ تغییر کاربری از فضای سبز و باغ و مزروعی به تجاری مشروط بر اینکه مساحت زمین بیشتر از پانصد مترمربع نباشد در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح ۲۷۰ (دویست و هفتاد) برابر ارزش منطقه ای اخذ میگردد.
ب/۴ـ اگر چنانچه ملکی دارای کاربری غیرمسکونی بوده باشد و قبلاً با تشریفات قانونی و مجوز شهرداری به مسکونی تغییر کاربری یافته باشد و مالک درخواست تغییر کاربری از مسکونی به تجاری داشته باشد به ازای هر مترمربع معادل ۲۰۰ (دویست) برابر ارزش منطقه ای روز دارایی محاسبه و اخذ خواهد شد.
پ ـ عوارض تغییر هر نوع کاربری به کاربری اداری:
پ/۱ـ برای تغییر کاربری اراضی غیرکاربری اداری به استثناء اراضی دارای کاربری باغ و مزروعی و فضای سبز به اداری در مناطق مختلف شهر به میزان ۵۰ (پنجاه) برابر ارزش منطقه ای روز دارایی برای هر مترمربع محاسبه و وصول گردد.
پ/۲ـ تغییر کاربری اراضی دارای کاربری فضای سبز و باغ و مزروعی به اداری به میزان ۸۵ (هشتاد و پنج) برابر ارزش منطقه ای برای هر مترمربع.
ت ـ با تقاضای مالک یا مالکین اراضی واقع در محدوده حوزه حریم برای قرار گرفتن اراضی در محدوده قانونی شهر ۳۰% مساحت از اراضی به طور رایگان در اختیار شهـرداری قرار خواهد گرفت. و هـزینه تغییر کاربری و تفکیک و حق السهم و… طبق تعرفه عوارضی دریافت خواهد شد.
ث ـ تغییر کاربری اراضی با هر نوع کاربری به مساجد و حسینیه ها و اماکن مذهبی که موقوفه عام به شرط صدور مجوز سازمان اوقاف و امور خیریه و سازمان تبلیغات اسلامی رایگان میباشد.
ج ـ عوارض تغییر هر نوع کاربری به آموزشی، فرهنگی و ورزشی و بهداشتی:
تغییر کاربری از هر نوع کاربری به کاربری آموزشی، فرهنگی و ورزشی در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح و پس از اخذ مجوز از بالاترین مرجع مربوطه (با توجه به نوع تغییر کاربری)، رایگان میباشد.
ج ـ عوارض تعیین کاربری اراضی وقع در حوزه حریم شهر به میزان ۵۰/۰۰۰ (پنجاه هزار) ریال برای هر مترمربع محاسبه و اخذ گردد.
خ ـ املاکی که کاربری آنها در طرح تفصیلی متفاوت با کاربری آنها در طرح جامع باشد میبایست متناسب آن عوارض تغییر کاربری مطابق تعرفه عوارضی دریافت شود.
ماده ۱۹ :عوارض تغییر کاربری (سال ۹۶):
الف ـ عوارض تغییر هر نوع کاربری به کاربری مسکونی
الف/۱ـ عـوارض تغییر کاربری اراضـی غیرمسکونی به مسکونی به استثنای اراضی با کاربری فضای سبز و بـاغ و مزروعی به میزان ۳۵ برابر ارزش منطقه ای روز دارایی برای هر مترمربع اخذ میگردد.
الف/۲ـ عوارض تغییر کاربری اراضی دارای کاربری فضای سبز و باغ و مزروعی در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح به مسکونی با مساحت حداکثر ۲۰۰۰ مترمربع ۵۰ برابر قیمت منطقه ای اخذ میگردد.
الف/۳ـ با تقاضای مالک یا مالکین اراضی واقع در داخل محدوده خدماتی شهر دارای کاربری مزروعی، باغ، کاربریهای عمومی، در صورت موافقت مراجع ذیصلاح در خصوص تغییر کاربری به مسکونی با مساحت بیشتر از ۲۰۰۰ مترمربع میبایست ۳۰ درصد مساحت زمین در مقابل تغییر کاربری، معابر، حق السهم و حق تفکیک و کاربری های عمومی به طور رایگان به شهرداری واگذار و منتقل گردد.
الف/۴ـ با تقاضای مالک یا مالکین اراضی واقع در داخل محدوده خدماتی شهر دارای کاربری فضای سبز میباشد، در صـورت مـوافقت مـراجع ذیصلاح در خصوص تغییر کاربری بـه مسکونی با مساحت بیشتر از ۲۰۰۰ مترمربع میبایست ۵۰ درصد مساحت زمین در مقابل تغییر کاربری، معابر، حق السهم و حق تفکیک و کاربری های عمومی به طور رایگان به شهرداری واگذار و منتقل گردد.
ب ـ عوارض تغییر هر نوع کاربری به کاربری تجاری:
ب/۱ـ بابت تغییر کاربری اراضی مسکونی به تجاری در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح به میزان ۱۵۰ برابر ارزش منطقه ای روز دارایی برای هر مترمربع محاسبه و وصول گردد.
ب/۲ـ بابت تغییر کاربری اراضی غیرمسکونی به استثنای اراضی دارای کاربری باغ و مزروعی و فضای سبز به تجاری در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح ۲۲۰ برابر ارزش منطقه ای روز دارایی اخذ میگردد.
ب/۳ـ تغییر کاربری از فضای سبز و باغ و مزروعی به تجاری مشروط بر اینکه مساحت زمین بیشتر از پانصد مترمربع نباشد در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح ۲۲۰ برابر ارزش منطقه ای اخذ میگردد.
پ ـ عوارض تغییر هر نوع کاربری به کاربری تأسیسات شهری:
پ/۱ـ بابت تغییر کاربری اراضی مسکونی به تأسیسات شهری در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح به میزان ۱۲۰ برابر ارزش منطقه ای روز دارایی برای هر مترمربع محاسبه و وصول گردد.
پ/۲ـ بابت تغییر کاربری اراضی غیرمسکونی به استثناء اراضی دارای کاربری باغ و مزروعی و فضای سبز به تأسیسات شهری در صـورت مـوافقت شهرداری و مـراجع ذی صلاح ۱۸۰ برابر ارزش منطقه ای روز دارایی اخذ میگردد.
پ/۳ـ تغییر کاربری از فضای سبز و باغ و مزروعی به تأسیسات شهری مشروط بر اینکه مساحت زمین بیشتر از پانصد مترمربع نباشد در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح ۲۰۰ برابر ارزش منطقه ای اخذ میگردد.
پ ـ عوارض تغییر هر نوع کاربری به کاربری اداری:
پ/۱ـ برای تغییر کاربری اراضی غیرکاربری اداری به استثناء اراضی دارای کاربری باغ و مزروعی و فضای سبز به اداری در مناطق مختلف شهر به میزان ۵۰ برابر ارزش منطقه ای روز دارایی برای هر مترمربع محاسبه و وصول گردد.
پ/۲ـ تغییر کاربری اراضی دارای کاربری فضای سبز و باغ و مزروعی به اداری به میزان ۸۵ برابر ارزش منطقه ای برای هر مترمربع.
ت ـ با تقاضای مالک یا مالکین اراضی واقع در محدوده حوزه حریم برای قرار گرفتن اراضی در محدوده قانونی شهر ۳۰% مساحت از اراضی به طور رایگان در اختیار شهـرداری قرار خواهد گرفت. و هـزینه تغییر کاربری و تفکیک و حق السهم و… طبق تعرفه عوارضی دریافت خواهد شد.
ث ـ تغییر کاربری اراضی با هر نوع کاربری به مساجد و حسینیه ها و اماکن مذهبی که موقوفه عام به شرط صدور مجوز سازمان اوقاف و امور خیریه و سازمان تبلیغات اسلامی رایگان میباشد.
ج ـ عوارض تغییر هر نوع کاربری به آموزشی، فرهنگی و ورزشی و بهداشتی: تغییر کاربری از هر نوع کاربری به کاربری آموزشی، فرهنگی و ورزشی در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح و پس از اخذ مجوز از بالاترین مرجع مربوطه (با توجه به نوع تغییر کاربری)، رایگان میباشد.
ماده ۲۴ :عوارض حاصل از خدمات آماده سازی (سال ۹۵):
هزینه آماده سازی به شرح ذیل محاسبه و دریافت خواهد شد.
جدول نهر از قرار هر متر طول ۶۰۰/۰۰۰ ریال
جدول تک از قرار هر متر طول ۳۵۰/۰۰۰ ریال
جدول کانیو از قرار هر متر طول ۵۰۰/۰۰۰ ریال
آسفالت از قرار هر مترمربع ۲۰۰/۰۰۰ ریال
زیرسازی از قرار هر مترمربع ۷۰۰/۰۰۰ ریال
قیر پاشی از قرار هر مترمربع ۲۰۰/۰۰۰ ریال
تبصره یک: زیرسازی و قیر پاشی و آسفالت ترانشه ها بر اساس فهرست بهای ترمیم ترانشه های سال مورد عمل محاسبه و دریافت خواهد شد.
تبصره دو: در صورتی که بهای فروش محصولات مذکور (جدول بتنی و آسفالت) دستخوش تغییر قیمت عوامل مؤثر بر آن شود با اعمال حداکثر نرخ رشد تورم برای سال ۱۳۹۴ محاسبه و دریافت خواهد شد.
تبصره سه: جداولی که بر اثر تصادف و یا بی احتیاطی و یا عمد تخریب گردد هزینه بازسازی آن مطابق هزینه های فوق الذکر به اضافه پانزده درصد (۱۵%) دریافت خواهد شد.
ماده ۲۳ :عوارض حاصل از خدمات آماده سازی (سال ۹۶):
هزینه آماده سازی به شرح ذیل محاسبه و دریافت خواهد شد.
جدول نهر از قرار هر متر طول ۶۰۰/۰۰۰ ریال
جدول تک از قرار هر متر طول ۳۵۰/۰۰۰ ریال
جدول کانیو از قرار هر متر طول ۵۰۰/۰۰۰ ریال
آسفالت از قرار هر مترمربع ۲۰۰/۰۰۰ ریال
زیرسازی از قرار هر مترمربع ۷۰۰/۰۰۰ ریال
قیر پاشی از قرار هر مترمربع ۲۰۰/۰۰۰ ریال
تبصره یک: زیرسازی و قیر پاشی و آسفالت ترانشه ها بر اساس فهرست بهای ترمیم ترانشه های سال مورد عمل محاسبه و دریافت خواهد شد.
تبصره دو: در صورت که بهای فروش محصولات مذکور (جدول بتنی و آسفالت) دستخوش تغییر قیمت عوامل مؤثر بر آن شود با اعمال حداکثر نرخ رشد تورم برای سال ۱۳۹۵ محاسبه و دریافت خواهد شد.
تبصره سه: جداولی که بر اثر تصادف و یا بی احتیاطی و یا عمد تخریب گردد هزینه بازسازی آن مطابق هزینه های فوق الذکر به اضافه پانزده درصد(۱۵%) دریافت خواهد شد.
ماده ۲۶ :عوارض حاصل از خدمات آماده سازی (سال ۹۷):
هزینه آماده سازی به شرح ذیل محاسبه و دریافت خواهد شد.
جدول نهر از قرار هر متر طول ۶۰۰/۰۰۰ ریال
جدول تک از قرار هر متر طول ۳۵۰/۰۰۰ ریال
جدول کانیو از قرار هر متر طول ۵۰۰/۰۰۰ ریال
آسفالت از قرار هر مترمربع ۲۰۰/۰۰۰ ریال
زیرسازی از قرار هر مترمربع ۷۰۰/۰۰۰ ریال
قیر پاشی از قرار هر مترمربع ۲۰۰/۰۰۰ ریال
تبصره یک: زیرسازی و قیرپاشی و آسفالت ترانشه ها بر اساس فهرست بهای ترمیم ترانشه های سال مورد عمل محاسبه و دریافت خواهد شد.
تبصره دو: در صورتی که بهای فروش محصولات مذکور (جدول بتنی و آسفالت) دستخوش تغییر قیمت عوامل مؤثر بر آن شود با اعمال حداکثر نرخ رشد تورم برای سال ۱۳۹۷ محاسبه و دریافت خواهد شد.
تبصره سه: جداولی که بر اثر تصادف و یا بی احتیاطی و یا عمد تخریب گردد هزینه بازسازی آن مطابق هزینه های فوق الذکر به اضافه پانزده درصد (۱۵%) دریافت خواهد شد.
نامه شماره ۱۰۷۵ـ۱۳۹۷/۹/۱۰ رئیس شورای اسلامی شهر گرمسار:
جناب آقای مهندس عربی
شهردار محترم شهر گرمسار
سلام علیکم، احترامًا با عنایت به مراجعات مردمی و عطف به نامه شماره ۲۰۵۵۵ ـ ۱۳۹۷/۸/۲۶ شهرداری گرمسار به منظور رفع مشکل شهروندان و کمک به صنعت ساخت و ساز و همچنین حفظ حقوق شهروندی همشهریان گرمساری مقرر گردید با توجه به ایراد وارد شده از طرف دیوان اداری من بعد شهرداری عوارض حذف و یا کسر پارکینگ اخذ ننماید و برابر ضوابط طرح تفصیلی مالکین مکلفند به ازای هر واحد مسکونی یک واحد پارکینگ و نیز به ازای هر واحد تجاری یک واحد پارکینگ تأمین نمایند و در خصوص عوارض پارکینگ مربوط به مجتمع و واحدهای تجاری که علاوه بر تأمین یک پارکینگ در ضوابط تفصیلی نیز تأکید به پرداخت عوارض گردیده در صورت عدم تمایل مالک به تأمین و واگذاری این وظیفه بر دوش شهرداری، موافق پرداخت هزینه احداث پارکینگ عمومی به شهرداری میباشد، میزان آن توسط کارشناس رسمی دادگستری محاسبه و اخذ و در حساب جداگانه ای به منظور فقط احداث پارکینگ های عمومی استفاده و اقدام گردد.ـ رئیس شورای اسلامی شهر گرمسار “
در پاسخ به شکایت مذکور، ریاست شورای اسلامی شهر گرمسار به موجب لایحه شماره ۴۴۲ـ۱۳۹۹/۶/۱۱ به طور خلاصه توضیح داده است که:
” ۱ـ شورای اسلامی شهر گرمسار به موجب ماده ۸۰ قانون تشکیلات، وظایف و اختیارات شوراهای اسلامی و انتخاب شهرداران مصوب ۱۳۷۵ اقدام به تصویب عوارض موضوع شکایت نموده است.
۲ـ در اجرای تبصره ۴ ماده واحده قانون تعیین وضعیت املاک و اراضی واقع در طرح های دولتی و بند (ب) ماده ۱۷۴ قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران تعیین سهم شهروندان در تأمین هزینه های خدمات عمومی و شهری، نگهداری، نوسازی و عمران شهری تجویز گردیده و بر همین اساس شورای اسلامی اقدام به تصویب بهای خدمـات آماده سازی نموده است.
۳ـ انجام آماده سازی از قبیل جداول شهر، آسفالت، زیرسازی و قیر پاشی که از جمله خدمات محسوب میشود شهرداری میبایست وفق مقررات نسبت به دریافت بهای آن اقدام نماید.
۴ـ با توجه به تکلیف مالکین به تأمین پارکینگ و اعلام آمادگی مالک به منظور همکاری در ایجاد پارکینگ عمومی در قالب عقد صلح موضوع ماده ۱۰ قانون مدنی اقدام به تنظیم قرارداد با مالک میکرد.علیهذا با عنایت به مراتب مذکور رد شکایت مورد استدعاست. “
در اجرای ماده ۸۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری پرونده به هیأت تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری ارجاع میشود و هیأت مذکور به موجب دادنامه شماره ۸۵۲ـ ۱۴۰۰/۶/۳۱ ماده ۸ سال ۱۳۹۶ ،مواد ۱۹ ،۲۰ و ۲۱ سال ۱۳۹۷ تحت عنوان عوارض ارزش افزوده ناشی از تغییر در طرح های مصوب شهری، ناشی از اجرای طرح های مصوب شهری، ناشی از توسعه و تعریض مصوب شورای اسلامی شهر گرمسار را قابل ابطال تشخیص نداد و رأی به رد شکایت صادر کرد. رأی مذکور به علت عدم اعتراض از سوی رئیس دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات دیوان عدالت اداری قطعیت یافت. «رسیدگی به ابطال ماده ۲۰ تعرفه عوارض و خدمات سال ۱۳۹۵ شهرداری گرمسار تحت عنوان عوارض تغییر کاربری و ماده ۱۹ تعرفه عوارض، بهای خدمات سال ۱۳۹۶ و سایر درآمدهای شهرداری گرمسار تحت عنوان عوارض ارزش افزوده ناشی از درخواست تغییر کاربری املاک مصوب شورای اسلامی شهر گرمسار و ماده ۲۴ تعرفه عوارض و خدمات سال ۱۳۹۵ ،ماده ۲۳ تعرفه عوارض، بهای خدمات و سایر درآمدهای سال ۱۳۹۶ و ماده ۲۶ تعرفه عوارض، بهای خدمات و سایر درآمدهای سال ۱۳۹۷ شهرداری گرمسار تحت عنوان عوارض حاصل از خدمات آماده سازی مصوب شورای اسلامی شهر گرمسار و نامه شماره ۱۰۷۵ ـ ۱۳۹۷/۹/۱۰ در خصوص تعیین هزینه احداث پارکینگ عمومی، در دستورکار هیأت عمومی قرار گرفت.»
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۰/۸/۱۱ به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیأت عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیأت عمومی
الف ـ هرچند بر اساس آرای متعدد هیأت عمومی دیوان عدالت اداری از جمله دادنامه شماره ۳۶۷ الی ۳۸۱ـ ۱۳۹۷/۳/۸ این هیأت، وضع عوارض ارزش افزوده ناشی از طرح های توسعه شهری و تغییر کاربری توسط شوراهای اسلامی شهر مغایر با قانون و خارج از حدود اختیار تشخیص نگردیده است، لکن طبق ماده ۵ قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران بررسی و تصویب طرح های تفصیلی شهری و تغییرات آنها در هر استان توسط کمیسیون موضوع آن ماده انجام میشود و تعیین عوارض ارزش افزوده برای املاک یا اراضی قبل از طرح در کمیسیون ماده ۵ یا بدون اخذ مجوز از مراجع ذیربط قانونی مغایر با قانون و خارج از حدود اختیار است. بنا به مراتب فوق، اطلاق ماده ۲۰ تعرفه عوارض و خدمات سال ۱۳۹۵ شهرداری گرمسار که تحت عنوان عوارض تغییر کاربری و ماده ۱۹ تعرفه عوارض، بهای خدمات و سایر درآمدهای شهرداری سال ۱۳۹۶ گرمسار که تحت عنوان عوارض ارزش افزوده ناشی از درخواست تغییر کاربری املاک به تصویب شورای اسلامی شهر گرمسار رسیده، در مواردی که مصوبه کمیسیون موضوع ماده ۵ قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی و معماری در خصوص آن اخذ نشده، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال میشود.
ب ـ مطابق بند ۱ ماده ۵۵ قانون شهرداری، ایجاد خیابانها، کوچه ها، میدانها، باغ های عمومی و مجاری آب و توسعه معابر در حدود مقررات از وظایف شهرداریها است و در قوانین موضوعه نیز صرفًا در تبصره ۴ ماده واحده قانون تعیین وضعیت اراضی و املاک واقع در طرح های دولتی و شهرداریها مقرر شده است که در هنگام تقاضای ورود به محدوده و استفاده از امکانات شهری، دریافت هزینه آماده سازی از مالکین مجاز است. با توجه به مراتب فوق، ماده ۲۴ تعرفه عوارض و خدمات سال ۱۳۹۵ ،ماده ۲۳ تعرفه عوارض، بهای خدمات و سایر درآمدهای سال ۱۳۹۶ و ماده ۲۶ تعرفه عوارض، بهای خدمات و سایر درآمدهای سال ۱۳۹۷ شهرداری گرمسار که تحت عنوان عوارض حاصل از خدمات آماده سازی به تصویب شورای اسلامی شهر گرمسار رسیده، خـلاف قانون و خـارج از حـدود اختیار است و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال میشود.
ج ـ اولاً: بر اساس تبصره ۵ ماده ۱۰۰ قانون شهرداری، در صورت عدم احداث پارکینگ و یا غیرقابل استفاده بودن آن و عدم امکان اصلاح آن، کمیسیون موضوع این ماده میتواند با توجه به موقعیت محلی و نوع استفاده از فضای پارکینگ رأی به اخذ جریمه ای که حداقل یک برابر و حداکثر دو برابر ارزش معاملاتی ساختمان برای هر مترمربع فضای از بین رفته پارکینگ باشد، صادر نماید و شهرداری نیز مکلف به اخذ جریمه تعیین شده و صدور برگ پایانکار ساختمان است. ثانیًا: بر اساس آرای متعدد هیأت عمومی دیوان عدالت اداری از جمله دادنامه های شماره ۹۷ الی ۱۰۰ـ ۱۳۹۲/۲/۱۶ و ۵۷۳ـ ۱۳۹۶/۶/۱۴ این هیأت، وضع عوارض برای کسری، حذف یا عدم تأمین پارکینگ توسط شوراهای اسلامی شهر مغایر با قانون و خارج از حدود اختیار تشخیص و ابطال شده است. بنابه مراتب فوق، بند ۸ صورتجلسه شماره ۲۸ شورای اسلامی شهر گرمسار (ابلاغی به موجب نامه شماره ۱۰۷۵ـ۱۳۹۷/۹/۱۰) که متضمن تعیین هزینه احداث پارکینگ عمومی است، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار بوده و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال میشود.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضایی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین