رای شماره ۲۱۴۲ هیات عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: ابطال بند ۲ از نامه شماره ۲/۱۴۵۳۱۰ـ ۱۳۹۷/۸/۲۱ مدیر حوزه ریاست و روابط عمومی دانشگاه گیلان اعطای پایه تشویقی به چاپ مقاله در یک سال منتهی به سال بررسی پرونده ها منوط شده است و این امر به تحدید دایره شمول مصوبه هیأت امنا منجر میشود

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۱۴۰۰۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۲۱۴۲ مورخ ۱۴۰۰/۷/۲۰ با موضوع: «ابطال بند ۲ از نامه شماره ۲/۱۴۵۳۱۰ـ ۱۳۹۷/۸/۲۱ مدیر حوزه ریاست و روابط عمومی دانشگاه گیلان اعطای پایه تشویقی به چاپ مقاله در یک سال منتهی به سال بررسی پرونده ها منوط شده است و این امر به تحدید دایره شمول مصوبه هیأت امنا منجر میشود.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.

مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدالله اسمعیلی فرد

تاریخ دادنامه: ۱۴۰۰/۷/۲۰ شماره دادنامه: ۲۱۴۲ شماره پرونده: ۹۹۰۲۱۸۴

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی : آقای جلال جلالی سندی

موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند ۲ از نامه شماره ۲/۱۴۵۳۱۰ـ ۱۳۹۷/۸/۲۱ مدیر حوزه ریاست و روابط عمومی دانشگاه گیلان

گردش کار : شاکی به موجب دادخواستی ابطال بند ۲ از نامه شماره ۲/۱۴۵۳۱۰ـ ۱۳۹۷/۸/۲۱ مدیر حوزه ریاست و روابط عمومی دانشگاه گیلان را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

” اینجانب جلال جلالی سندی به عنوان استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان میباشم. در سال ۱۳۹۸ بر اساس بند (چ) ماده ۱ آیین نامه پایه تشویقی به اعضای هیأت علمی دانشگاه گیلان مورخ ۱۳۹۵/۱۲/۱۶ از نشست دوره چهارم هیأت امناء دانشگاه گیلان شرط لازم برای اخذ پایه تشویقی را در سال مذکور (۱۳۹۸) داشتم. اما متاسفانه هیأت رئیسه دانشگاه بدون اخذ مجوز و مصوبه از هیأت امنای دانشگاه گیلان در تاریخ ۱۳۹۸/۸/۲۱ تبصرهای به بند (چ) از ماده ۱ آیین نامه مصوب هیأت امنای دانشگاه گیلان مورخ ۱۳۹۵/۱۲/۱۶ اضافه کرده و اجرایی نمود. لذا اینجانب از حق مسلم دریافت پایه تشویقی آن سال محروم شدم. تقاضای مجدد اینجانب به مراجع دانشگاهی و وزارتی منجر به احقاق حق اینجانب نشد. در آیین نامه مصوب هیأت امنای دانشگاه گیلان و در ماده ۱ و بند (چ) ذکر شده است که چاپ مقاله در مجلات علمی که یک پنج EF رشته ـ گرایش را دارا هستند بدون قید سال چاپ مقاله و فقط یک بار در طول سنوات خدمتی از یک پایه تشویقی برخوردار میشوند. در این بند قید سال چاپ مقاله وجود ندارد. لذا مقاله اینجانب که در سال ۱۳۹۶ از شرایط مذکور برخوردار بوده است به دلیل یک تبصره بدون مجوز از هیأت امنای دانشگاه اقدام به تصویب و اجرای قید سال چاپ مقاله در سال منتهی به تقاضای هیأت شرایط مذکور برخوردار بوده است به دلیل یک تبصره بدون مجوز از هیأت امنای دانشگاه اقدام به تصویب و اجرای قید سال چاپ مقاله در سال منتهی به تقاضای هیأت علمی نمودند. یعنی بر اساس تبصره مذکور برای سال ۱۳۹۸ فقط مقاالتی که در سال ۱۳۹۷ به چاپ رسیده اند مشمول این آیین نامه شده و بنده که مقاله ام مربوط به سال ۱۳۹۶ بوده از این حق محروم شده است. لذا بر اساس ماده ۱۲ حدود صلاحیت و رسیدگی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری و بند ۱ از این ماده که اعلام میدارد که رسیدگی به شکایات، تظلمات و اعتراضات اشخاص حقیقی یا حقوقی از آیین نامه ها و سایر نظامات و مقررات دولتی و شهرداریها و مؤسسات عمومی غیردولتی که مقررات مذکور به علت مغایرت با شرع یا قانون و یا عدم صلاحیت مرجع مربوط یا تجاوز یا سوء استفاده از اختیارات یا تخلف در اجرای قوانین و مقررات یا خودداری از انجام وظایفی که موجب تضییع حقوق اشخاص میشود خواهان ابطال بند ۲ از نامه شماره ۲/۱۴۵۳۱۰ـ ۱۳۹۷/۸/۲۱ صادره از حوزه ریاست و روابط عمومی دانشگاه گیلان به دلیل مغایرت با اجرای شیوه نامه اعطای پایه تشویقی اعضای هیأت علمی دانشگاه گیالن مصوب هیأت امنا و به تبع آن الزام به اعطای پایه تشویقی برای سال ۱۳۹۸ را برای اینجانب خواهانم.” در پی اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری برای شاکی ارسال شده بود، وی به موجب لایحه ای که به شماره ۹۹ ـ ۲۱۸۴ـ ۵ مورخ ۱۳۹۹/۹/۲۹ ثبت دبیرخانه هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری شده است توضیح داده است که:

” احترامًا بازگشت به نامه اخطاریه مورخ ۱۳۹۹/۹/۱۸ در خصوص درخواست اینجانب جلال جلالی سندی عضو هیأت علمی دانشگاه گیلان با کلاسه پرونده ۹۹۰۲۱۸۴ و شماره پرونده ۹۹۰۹۹۸۰۹۰۵۸۰۱۵۸۲ موارد زیر را برای رفع ابهام ایفاد میگردد:

مورد نقص اول: اعلام نمایید مصوبه مورد شکایت مغایر با کدام قانون است و با ذکر نام قانون و ماده قانونی مربوطه (قانون برنامه پنجساله پنجم جمهوری اسلامی ایران مصوب سال ۱۳۸۹ مجلس شورای اسلامی و بند (ب) از ماده ۲۰) مقرر کرده است دانشگاهها، مراکز و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی و فرهنگستانهایی که دارای مجوز از شورای گسترش آموزش عالی وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر مراجع قانونی ذی ربط هستند، بدون الزام به رعایت قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاههای دولتی به ویژه قانون محاسبات عمومی، قانون مدیریت خدمات کشوری، قانون برگزاری مناقصات و الحاقات بعدی آنها و فقط در چهارچوب مصوبات و آیین نامه های مالی، معاملاتی، اداری، استخدامی و تشکیلاتی مصوب هیأت امنا عمل کنند و در تبصره ۱ بند مذکور، هرگونه اصلاح ساختار و مقررات مالی ـ اداری ـ معاملاتی، استخدامی و تشکیلاتی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی دولتی و همچنین فرهنگستانهای تخصصی مشمول این بند قانونی شده است. بر اساس ماده ۵۳ (بندهای ۱ـ ۹) آیین نامه استخدامی اعضای هیأت علمی دانشگاهها وموسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری مورخ ۱۳۹۰/۱۲/۲۷ و به شماره ۱۵/۲۷۳۲۹۸ به استناد مفاد ۱۰ قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت مصوب ۱۳۸۳/۵/۱۸ مجلس شورای اسلامی و در اجرای مفاد بند (ب) ماده ۲۰ قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۸۹/۱۰/۱۵ مجلس شورای اسلامی، به منظور ساماندهی ضوابط و مقررات استخدامی و با هدف ایجاد زمینه های لازم برای ارتقای بهره مندی از ظرفیتهای ایجاد شده و تسهیل در حصول اهداف مندرج در برنامه یاد شده. لذا بر اساس مفاد قانونی فـوق هیأت امنای دانشگاه گیلان که مـافوق هیأت رئیسه دانشگاه گیلان است آیین نامه پایه تشویقی (مضوع مصوبه نهم) از صورتجلسه ششمین نشست عادی از دوره چهارم هیأت امنای دانشگاه گیلان مورخ ۱۳۹۵/۱۲/۱۶ تصویب و جهت اجرا ابلاغ نمود. اما هیأت رئیسه خارج از اختیارات خود که باید تبصره مورد بحث را قبل از اجرا به دبیرخانه دائمی هیأت امنای دانشگاه پیشنهاد و پس از تأیید در جلسه بعدی هیأت امنا به تصویب میرساند مفاد مصوبه خود را اجرایی نمود. نقص دوم اعلام شده از طرف دفتر هیأت عمومی دیوان عدالت اداری: (در صورتی که مدعی خروج از حدود اختیارات میباشید صریحًا اعلام و حدود اختیارات را تعیین نمایید) حدود اختیارت هیأت امنای دانشگاه گیلان در قانون برنامه پنجساله پنجم جمهوری اسلامی ایران مصوب سال ۱۳۹۸ مشخص است. در خصوص ادعای اینجانب نیز ابلاغیه مورخ ۱۳۹۶/۲/۲۶ به شماره ۳۶۵۹۷/۱۵ مشاور وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و رئیس مرکز هیأتهای امنا و هیأتهای ممیزه در اجرای ماده ۵ آیین نامه داخلی هیأت امنا و در ششمین نشست از دوره چهارم هیأت امنای دانشگاه گیلان مورخ ۱۳۹۵/۱۲/۱ و پس از تأیید وزیر علوم، تحقیقات و فناوری به دانشگاه گیلان جهت اجرا ابلاغ شده است.

موضوع مصوبه نهم شیوه نامه اعطای پایه تشویقی به اعضای هیأت علمی دانشگاه گیلان

ماده۱ـ بند (چ) اشاره دارد که اعضای هیأت علمی دارای مقاله چاپ شده در مجلاتی که در یک پنجم بالای EFرشته گرایش باشند (یک پایه در طول خدمت): چنان که از این بند قابل استنتاج است قید سال برای چاپ مقاله وجود ندارد و همچنین قید نمره ارزشیابی سالیانه لذا اعضای هیأت علمی مشمول این بند میتوانند طبق آیین مصوب هیأت امنا بهره مند گردند. خروج از اختیارات توسط هیأت رئیسه دانشگاه: چنان که مستحضر هستید هیأت رئیسه دانشگاه نظیر همه مؤسسات آموزش عالی به صورت هیأت امنایی اداره میشود و هیأت رئیسه دانشگاه گیلان مجری مصوبات هیأت امنا هست و نمیتواند مصوباتی را وضع و اجرا کند بدون تصویب آن در جلسه بعدی امنا و اخذ مجوز.

متاسفانه در تاریخ ۱۳۹۷/۸/۱۴ هیت رئیسه دانشگاه گیلان نامه شماره ۱۴۵۳۱۰/۲ و ابلاغ آن جهت اجرا به معاونین ذی ربط در تاریخ ۱۳۹۷/۸/۲۱ (با اضافه نمودن بندهای ۱ و ۲ خارج از اختیارات خود عمل و مصوبه هیأت امنا را نقض کرده است که عین مضمون آن به شرح زیر است: مصوبه هیأت رئیس دانشگاه گیالن مورخ ۱۳۹۷/۸/۱۴ در خصوص «پایه های تشویقی اعضای هیأت علمی» موارد زیر به شرح زیر ابلاغ میگردد:

۱ـ در بررسی تقاضاها، کسب حداقل امتیاز ۱۷ از میانگین نمره ارزشیابی کیفیت تدریس سالانه الزامی است.

۲ـ در خصوص اجرای بند (چ) از ماده ۱ شیوه نامه مذکور «اعضای هیأت علمی دارای مقاله چاپ شده در مجلاتی که در یک پنجم بالای رشته گرایش باشند» مقرر شده تاریخ چاپ مقاله مربوط به یک سال منتهی به تضییع حق اینجانب زمانی اتفاق افتاد که در زمان درخواست برای پایه تشویقی سال ۱۳۹۸ مقاله علمی اینجانب که در ژورنال بین المللی چاپ شده بود علیرغم داشتن همه شرایط مندرج در مصوبه هیأت امنای دانشگاه مربوط به سال ۱۳۹۶ بوده و به جهت تغییر مصوبه (محدود کردن سال چاپ به سال منتهی به ارسال تقاضا یعنی ۱۳۹۷) نقض گردید. این روند هیأت رئیس دانشگاه گیلان خارج از اختیارات خود و در حقیقت فراتر از مافوق خود عمل کرده است. “

متن مقرره مورد اعتراض به شرح زیر است:

” جناب آقای دکتر شیرینی معاون محترم آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه

جناب آقای دکتر محمدحسن قلی زاده معاون محترم اداری، مالی و مدیریت منابع دانشگاه

با سلام و احترام

مصوبه هیأت رئیس دانشگاه مورخ ۱۳۹۷/۸/۱۴ در خصوص «پایه های تشویقی اعضای هیأت علمی» موارد به شرح زیر ابلاغ میگردد:

۱ـ در بررسی تقاضاها، کسب حداقل امتیاز ۱۷ از میانگین نمره ارزشیابی کیفیت تدریس سالانه الزامی باشد.

۲ـ در خصوص اجـرای بند «چ» از مـاده یک شیوه نامه مذکور »اعضای هیأت علمی دارای مقاله چـاپ شده در مجلاتی که در یک پنجم بالای EF رشته گرایش باشند« مقرر شد تاریخ چاپ مقاله مربوط به یک سال منتهی به سال بررسی پرونده ها باشد و در ضمن متقاضی پایه تشویقی، باید مولف مسئول آن مقاله بوده و مقاله در راستای تخصص فرد باشد. ـ مدیر حوزه ریاست و روابط عمومی دانشگاه گیلان “

در پاسخ به شکایت مذکور، مشاور حقوقی و مدیر امور حقوقی، قراردادها، رسیدگی به شکایات دانشگاه گیلان به موجب لایحه شماره ۲۱/۱۳۲۶۸۲م ـ ۱۳۹۹/۱۱/۱۳ به طور خلاصه توضیح داده است که:

” ۱ـ پرونده پایه تشویقی شاکی به دلیل عدم چاپ مقاله در بازه یک سال منتهی به سال بررسی پایه های تشویقی مورد موافقت قرار نگرفت، با این توضیح که این بررسیها در جلسه کمیته ترفیع دانشکده و ارسال آن به دانشگاه مورخ ۱۳۹۸/۹/۱۳ ،در جلسات کمیته ترفیع دانشگاه مورخ ۱۳۹۸/۱۱/۱۴ و هیأت رییسه دانشگاه مورخ ۱۳۹۸/۱۱/۲۱ صورت گرفته و با توجه به شیوه نامه اعطاء پایه تشویقی به اعضاء هیأت علمی و مصوبه هیأت رییسه دانشگاه مورخ ۱۳۹۷/۸/۱۴ بوده است.

۲ .خواسته شاکی مبنی بر «ابطال بند ۲ نامه شماره ۲/۱۴۵۳۱۰ـ ۱۳۹۷/۸/۲۱ مدیر حوزه ریاست و روابط عمومی دانشگاه گیالن» بلاوجه است چرا که این نامه ابلاغ مصوبه هیأت رییسه دانشگاه است نه متن مصوبه و با ابطال بندی از نامه مصوبه هیأت رییسه ابطال نخواهد شد.

۳ .در دستور هفدهم پنجمین نشست از دور پنجم هیأت امناء دانشگاه گیلان در تاریخ ۱۳۹۹/۵/۲۶ تعیین بازه زمانی برای ارائه مقاله مجددًا مورد تصویب قرار گرفت، لذا علاوه بر مجوز هیأت رییسه دانشگاه، تعیین بازه زمانی دارای مصوبه هیأت امناء نیز بوده است. ضمن اینکه طبق مفاد مصوبه هیأت امناء در سال ۹۹ ،تاریخ اجرای مصوبه هیأت امناء از زمان لازم الاجراء شدن شیوه نامه اعطاء پایه تشویقی به اعضاء هیأت علمی دانشگاه گیلان (۱۳۹۵/۱۲/۱۶) در نظر گرفته شده است. “

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۰/۷/۲۰ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

اولاً: مطابق بند «ب» ماده ۲۰ قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب سال ۱۳۸۹ که در ماده (۱) قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب سال ۱۳۹۵ تکرار و تنفیذ شده: «دانشگاهها، مراکز و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی و فرهنگستانهایی که دارای مجوز از شورای گسترش آموزش عالی وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر مراجع قانونی ذیربط میباشند، بدون رعایت قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاههای دولتی به ویژه قانون محاسبات عمومی کشور، قانون مدیریت خدمات کشوری، قانون برگزاری مناقصات و اصلاحات و الحاقات بعدی آنها و فقط در چهارچوب مصوبات و آیین نامه های مالی، معاملاتی، اداری، استخدامی و تشکیلاتی مصوب هیأت امنا که حسب مورد به تأیید وزرای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و در مورد فرهنگستانها به تأیید رئیس جمهور میرسد، عمل مینمایند» و مستفاد از ماده یادشده این است که پیش بینی و تعیین شرایط لازم برای کسب پایه های تشویقی توسط اعضای هیأت علمی، از جمله صلاحیتهای هیأتهای امنای دانشگاهها است. ثانیًا: وظایف هیأت رئیسه دانشگاهها در بند «ج» ماده ۱۰ آیین نامه جامع مدیریت دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی مصوب جلسه شماره ۶۸۴ مورخ ۱۳۸۹/۱۲/۱۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی در ۱۲ مورد احصاء شده و در هیچ یک از موارد فوق، اختیاری دایر بر وضع مقرره درخصوص تعیین معیار برای اعطای پایه تشویقی ملاحظه نمیشود و آنچه که از وظایف هیأت رئیسه دانشگاهها مندرج در آیین نامه پیش گفته قابل استنتاج است، صرفًا فراهم کردن بستر مناسب به منظور اجرایی شدن مصوبات هیأتهای امنای دانشگاهها است. بنا به مراتب فوق و با توجه به اینکه براساس مصوبه مورخ ۱۳۹۵/۱۲/۱۶ هیأت امنای دانشگاه گیلان، آن گروه از اعضای هیأت علمی که در مجلاتی که در یک پنجم بالای EF رشته گرایش قرار دارند، مقاله چاپ شده داشته باشند، علی الاطلاق و بدون قید زمان مستحق دریافت یک پایه تشویقی اعلام شده اند و این در حالی است که در بند ۲ از نامه شماره ۲/۱۴۵۳۱۰ مورخ ۱۳۹۷/۸/۲۱ مدیر حوزه ریاست و روابط عمومی دانشگاه گیلان اعطای پایه تشویقی به چاپ مقاله در یک سال منتهی به سال بررسی پرونده ها منوط شده است و این امر به تحدید دایره شمول مصوبه هیأت امنا منجر میشود، بنابراین وضع مقرره مذکور خارج از حدود اختیارات مرجع صادرکننده آن است و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال میشود.

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ حکمت علی مظفری