رای شماره ۱۹۵۹ هیات عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: ابطال بند ۹ دفترچه آزمون تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد) سال ۱۳۹۲ دانشگاه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخـه از رأی هیـأت عمـومی دیـوان عدالت اداری به شمـاره دادنامه ۹۹۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۱۹۵۹ مورخ ۱۳۹۹/۱۲/۱۹ با موضوع: «ابطال بند ۹ دفترچه آزمون تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد) سال ۱۳۹۲ دانشگاه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.

مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین

تاریخ دادنامه: ۱۳۹۹/۱۲/۱۹ شماره دادنامه: ۱۹۵۹ شماره پرونده: ۹۸۰۳۴۴۲

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای اسماعیل دستگرد

موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند ۹ دفترچه آزمون تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد) سال ۱۳۹۲ دانشگاه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال بند ۹ دفترچه آزمون تحصیالت تکمیلی (کارشناسی ارشد) سال ۱۳۹۲ دانشگاه صداو سیمای جمهوری اسلامی ایران را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

«اینجانب اسماعیل دستگرد که در آزمون ورودی تحصیالت تکمیلی (کارشناسی ارشد) سال ۱۳۹۲ در دانشگاه صدا و سیما در دوره روزانه پذیرفته شده و تمام شرایط ادامه تحصیل در دوره روزانه را داشته ولی با توجه به اینکه دانشگاه پس از اینکه متوجه شده بنده کارمند رسمی وزارت آموزش و پرورش هستم با استناد به بند ۹ دفترچه آزمون ورودی تحصیلات تکمیلی سال ۱۳۹۲« ۹ـ داوطلبان رسمی و پیمانی شاغل در سایر سازمانهای دولتی در صورت ارائه مجوز کتبی از سازمان متبوع میتوانند در آزمون شرکت و در صورت قبولی نهایی میتوانند مطابق قراردادی که بین دانشگاه صدا و سیما و سازمان متبوع ایشان منعقد میگردد در این دوره مشغول به تحصیل شوند». درخواست عقد قرارداد فی مابین وزارت آموزش و پرورش و دانشگاه مذکور را نمود که پس از مراجعه به وزارت آموزش و پرورش کارشناس مسئول اعلام نمود که بند ۹ دفترچه خلاف قانون بوده و طبق مصوبه هیأت وزیران و بر اساس ماده ۶۱ قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب مجلس شورای اسلامی، هرگونه بورس یا اعزام کارمندان دستگاههای اجرایی برای طی دوره های آموزشی که منجر به اخذ مدرک دانشگاه میگردد ممنوع است و حال که پس از فارغ التحصیلی دانشگاه از تحویل مدرک بنده ممانعت به عمل آورد و درخواست وجه داشته و پس از شکایت در دیوان عدالت اداری و باتوجه به رأی صادره در شعبه ۲۷ بدوی (شماره پرونده ۹۷۰۹۹۸۰۹۰۰۳۰۲۸۴۰) با استناد به بند ۹ دفترچه آزمون مذکور محکوم به پرداخت شهریه شده ام، لذا با توجه به اینکه بنده دانشجوی روزانه بوده و بند ۹ دفترچه خلاف قانون میباشد. درخواست ابطال بند ۹ دفترچه آزمون ورودی تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد) سال ۱۳۹۲ از شرایط دانشگاه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران ـ تهران را دارم.»

در پی اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر هیأت عمومی دیوان عدالت اداری برای شاکی ارسال شده بود وی به موجب لایحه ای که به شماره ۹۸ـ۳۴۴۲ـ ۸ مورخ ۱۳۹۸/۱۰/۹ ثبت دفتر هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری شده توضیح داده است که:

«احترامًا اینجانب اسماعیل دستگرد پیرو نامه ۹۸۰۳۴۴۲ـ ۱۳۹۸/۱۰/۲ بدین وسیله اعلام میدارم: بند ۹ دفترچه آزمون با توجه به قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب مجلس شورای اسلامی و ماده ۶۱ این قانون خلاف بوده و درخواست ابطال آن را دارم.»

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

«دفترچه راهنمای انتخاب رشته آزمون ورودی تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد) سال ۱۳۹۲

۹ـ داوطلبان رسمی و پیمانی شاغل در سایر سازمانهای دولتی در صورت ارائه مجوز کتبی از سازمان متبوع میتوانند در آزمون شرکت و در صورت قبولی نهایی میتوانند مطابق قراردادی که بین دانشگاه صدا و سیما و سازمان متبوع ایشان منعقد میگردد، در این دوره مشغول به تحصیل شوند.»

در پاسخ به شکایت مذکور، سرپرست اداره کل امور حقوقی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به موجب لایحه شماره ۱۳۱۰/۷۷۴۹۵ـ ۱۳۹۹/۲/۳۱ توضیح داده است که:

«۱ـ تحصیل رایگان در دانشگاه صدا و سیما مختص افرادی است که بتوانند پس از فراغت از تحصیل به خدمت در سازمان نائل آیند و به همین دلیل متعهد میگردند که در صورت عدم احراز شرایط لازم جهت خدمت، کلیه هزینه ها و خسارات مستقیم و غیر مستقیم را پرداخت نمایند.

۲ـ نامبرده کارمند رسمی وزارت آموزش و پرورش بوده و مشمول تحصیل رایگان برابر بند پیش گفته نگردیده است.

۳ـ در مقطعی دانشگاه صدا و سیما با گنجاندن بند ۹ در دفترچه آزمون ورودی جهت رفع معضل تحصیل افراد شاغل اعلام داشته که در صورت قبولی علاوه بر موافقت اشتغال به تحصیل از سوی دستگاه ذیربط پرداخت کلیه هزینه ها نیز به عهده آن دستگاه میباشد و نظر به مغایرت بند ۹ با ماده ۶۱ قانون مدیریت خدمات کشوری بند مزبور در سالهای بعد از دفترچه حذف گردید.

۴ـ مشارالیه پس از قبولی در دانشگاه در تاریخ ۱۳۹۲/۴/۲۴ با آگاهی از شرایط تحصیل در دانشگاه صدا و سیما اقرار نموده که کلیه هزینه های تحصیل را پرداخت و هیچ گونه ادعایی نسبت به آن نداشته باشد و مبلغ ۱۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال را نیز پرداخت نموده است.

با وصف مراتب و عطف توجه به دادنامه صادره از شعبه ۲۷ دیوان عدالت اداری به شماره ۱۸۰۹ـ ۱۳۹۸/۷/۱۴ و دادنامه شماره ۴۵۰۲ـ ۱۳۹۸/۱۱/۲۰ صادره از شعبه ۲۸ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری مبنی بر محکومیت نامبرده به پرداخت هزینه تحصیل به دلیل عدم احراز شرایط تعهد خدمت در صدا و سیما به دلیل اشتغال در آموزش و پرورش و نیز توجهًا به حذف بند ۹ دفترچه آزمون توسط دانشگاه با توجه به اینکه خواسته ایشان تحصیل حاصل میباشد. لذا رد شکایت نامبرده مورد استدعاست.»
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۳۹۹/۱۲/۱۹ با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

نظر به اینکه در هیچ یک از قوانین موضوعه، تحصیل کارکنان دستگاههای دولتی منع نشده و صرفًا طبق قانون ممنوعیت ادامه تحصیل کارگزاران کشور مصوب سال ۱۳۷۲ صرفًا تحصیل در ساعات اداری منع شده است، بنابراین بند ۹ دفترچه آزمون تحصیلات تکمیلی سال ۱۳۹۲ دانشگاه صدا و سیما که شرکت در آزمون آن دانشگاه برای کارکنان پیمانی و رسمی را محدود کرده و به وجود قرارداد بین صدا و سیما و دستگاه متبوع آنها مشروط کرده است، خارج از حدود اختیار و مغایر اصل حق بر آموزش بوده و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال میشود.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

معاون قضایی دیوان عدالت اداری ـ احمد درزی رامندی