رای شماره ۱۴۸۱ هيات عمومی ديوان عدالت اداری

با موضوع: ماده ۹ آيين نامه چگونگي تشکيل، حدود وظايف و اختيارات و نحوه عملکرد انجمنهاي صنفي و کانونهاي مربوط مصوب ۱۳۸۹/۸/۳ در حد مقرر در نظريه فقهاي شوراي نگهبان که اعلام نموده است «باتوجه به حدود و اختيارات اعضاي هيأت مديره و بازرسان تشکلهاي مذکور، عدم ذکر شرط ايمان، اسلام، وثاقت داراي توالي فاسد بوده و خلاف شرع ميباشد»، از تاريخ تصويب ابطال شد

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۱۴۰۱۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۱۴۸۱ مورخ ۱۴۰۱/۹/۱ با موضوع: «ماده ۹ آیین نامه چگونگی تشکیل، حدود وظایف و اختیارات و نحوه عملکرد انجمنهای صنفی و کانونهای مربوط مصوب ۱۳۸۹/۸/۳ در حد مقرر در نظریه فقهای شورای نگهبان که اعلام نموده است «باتوجه به حدود و اختیارات اعضای هیأت مدیره و بازرسان تشکلهای مذکور، عدم ذکر شرط ایمان، اسلام، وثاقت دارای توالی فاسد بوده و خلاف شرع میباشد»، از تاریخ تصویب ابطال شد.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.

مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدهللا اسمعیلی فرد

تاریخ دادنامه: ۱۴۰۱/۹/۱ شماره دادنامه: ۱۴۸۱ شماره پرونده: ۹۹۰۲۵۹۳

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای سید امیرحسین سیدی

موضوع شکایت و خواسته: ابطال ماده ۹ آیین نامه چگونگی تشکیل، حدود وظایف و اختیارات و نحوه عملکرد انجمنهای صنفی و کانونهای مربوط مصوب ۱۳۸۹/۸/۳

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال ماده ۹ آیین نامه چگونگی تشکیل، حدود وظایف و اختیارات و نحوه عملکرد انجمنهای صنفی و کانونهای مربوط مصوب ۱۳۸۹/۸/۳ را به استناد مواد ۲۷ ،۱۳۰ ،۱۳۱ ،۱۳۶ و ۱۵۷ قانون کار، تبصره ۱ ماده واحده قانون رفع موانع اجرایی قانون بیمه های اجتماعی کارگران ساختمانی و نحوه مجازات متخلفان، مواد ۸ ،۹ و ۱۰ آیین نامه مشاوران حفاظت فنی و خدمات ایمنی و به دلیل مغایرت مقرره مورد اعتراض با قاعده فقهی نفی سبیل و آیه ۳۸ سوره شورا، آیه ۱۱۳ سوره هود و آیات ۶۵ و ۱۴۱ سوره نساء خواستار شده است.

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

“وزیران عضو کارگروه تصویب نامه شماره ۷۲۸۸۴/ت۳۴۴۵۲هـ مورخ ۱۳۸۴/۱۱/۹ به استناد تبصره ۵ ماده ۱۳۱ قانون کار ـ مصوب ۱۳۶۹ـ و با رعایت تصویب نامه یاد شده، آیین نامه چگونگی تشکیل، حدود وظایف و اختیارات و نحوه عملکرد انجمنهای صنفی و کانونهای مربوط را به شرح زیر تصویب نمودند:

آیین نامه چگونگی تشکیل، حدود وظایف و اختیارات و نحوه عملکرد انجمنهای صنفی و کانونهای مربوط

……..

فصل دوم: هیأت مؤسس و ارکان انجمنهای صنفی و کانونهای مربوط

…….

ماده۹ـ شـرایط داوطلبان عضویت در هیأت مدیره و بازرسان تشکلهای موضـوع این آئین نامه به شرح زیر میباشد:

۱ـ تابعیت جمهوری اسلامی ایران

۲ـ التزام عملی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

۳ـ عدم وابستگی به احزاب و گروههای سیاسی غیر قانونی

۴ـ نداشتن محکومیت قطعی کیفری مؤثر

۵ ـ داشتن حسن شهرت

۶ ـ عدم اعتیاد به مواد مخدر”

در پاسخ به شکایـت مذکور، معاون حقـوقی رئیس جمهـور به موجـب لایحـه شماره ۴۴۹۶۵/۱۳۴۹۵۵ مورخ ۱۳۹۹/۱۱/۲۰ توضیح داده است که:

“پیش از این دادخواست مشابهی (موضوع پرونده شماره ۹۷۰۲۱۹۲) ،به این معاونت واصل و با توجه به رسیدگی قبلی هیأت تخصصی کار، بیمه و تأمین اجتماعی دیوان عدالت اداری نسبت به موضوع شکایت و صدور دادنامه شماره ۹۹۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۷۹۲ مورخ ۱۳۹۹/۶/۲ ،مبنی بر عدم مغایرت قانونی ماده (۹) آیین نامه یاد شده و اعتبار امر مختوم، اتخاذ تصمیم شایسته دائر بر رد دادخواست با استناد به ماده ۸۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب ۱۳۹۲ ،مورد درخواست است.”

در پاسخ به ادعای شاکی مبنی بر خلاف شرع بودن مقرره مورد شکایت، قائم مقام دبیر شورای نگهبان به موجب نامه شماره ۱۰۲/۳۲۶۷۲ مورخ ۱۴۰۱/۶/۱ اعلام کرده است که: “مـوضـوع ماده ۹ آیین نامه چگـونگی تشکیل، حـدود وظـایف و اختیارات و نحوه عملکرد انجمنهای صنفی و کانونهای مربوط، در جلسه مورخ ۱۴۰۱/۴/۲۹ فقهای معظم شورای نگهبان مورد بحث و بررسی قرار گرفت که به شرح ذیل اعلام نظر میگردد:

ـ همان طور که قبلاً طی نامه شماره ۹۷/۱۰۲/۶۹۵۱ مورخ ۱۳۹۷/۶/۲ اعلام شده است، با توجه به حدود و اختیارات اعضاء هیأت مدیره و بازرسان تشکلهای مذکور، عدم ذکر شرط ایمان، اسلام و وثاقت، دارای توالی فاسد بوده و خلاف شرع میباشد.”

هیأت عمـومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۱/۹/۱ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

قائم مقام دبیر شورای نگهبان به موجب نامه شماره ۱۰۲/۳۲۶۷۲ مورخ ۱۴۰۱/۶/۱ و در رابطه با جنبه شرعی ماده ۹ آییننامه چگونگی تشکیل، حدود وظایف و اختیارات و چگونگی عملکرد انجمنهای صنفی و کانونهای مربوطه مصوب ۱۳۸۹/۸/۳ اعلام کرده است که: «همانطور که قبلاً طی نامه شماره ۹۷/۱۰۲/۶۹۵۱ مورخ ۱۳۹۷/۶/۲ اعلام شده است، با توجه به حدود و اختیارات اعضای هیأت مدیره و بازرسان تشکلهای مذکور، عدم ذکر شرط ایمان، اسلام، وثاقت دارای توالی فاسد بوده و خلاف شرع میباشد.» بنابراین مستند به حکم مقرر در تبصره ۲ ماده ۸۴ و ماده ۸۷ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ مبنی بر لزوم تبعیت هیأت عمومی دیوان عدالت اداری از نظر فقهای شورای نگهبان درخصوص جنبه شرعی مقـررات اجـرایی، مـاده ۹ آیین نامه چگـونگی تشـکیل، حدود وظایف و اختیارات و چگونگی عملکرد انجمنهای صنفی و کانونهای مربوطه مصوب ۱۳۸۹/۸/۳ در حد مقرر در نظریه فقهای شورای نگهبان خلاف شرع بوده و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و مواد ۱۳ و ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ از تاریخ تصویب ابطال میشود.

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ حکمتعلی مظفری