رای شماره ۱۴۷۹ هيات عمومی ديوان عدالت اداری

با موضوع: ۱ـ ماده ۳۱ از تعرفه عوارض و بهاي خدمات سالهاي ۱۳۹۷ الي ۱۳۹۹ شوراي اسلامي شهر قم تحت عنوان عوارض اسناد رسمي از تاريخ تصويب ابطال شد. ۲ـ تعرفه شماره ۵۰۱ از تعرفه عوارض و بهاي خدمات سالهاي ۱۳۹۷ الي ۱۴۰۰ شوراي اسلامي شهر خورزوق

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۱۴۰۱۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۱۴۷۹ مورخ ۱۴۰۱/۹/۱ با موضوع: «۱ـ ماده ۳۱ از تعرفه عوارض و بهای خدمات سالهای ۱۳۹۷ الی ۱۳۹۹ شورای اسلامی شهر قم تحت عنوان عوارض اسناد رسمی از تاریخ تصویب ابطال شد. ۲ـ تعرفه شماره ۵۰۱ از تعرفه عوارض و بهای خدمات سالهای ۱۳۹۷ الی ۱۴۰۰ شورای اسلامی شهر خورزوق تحت عنوان عوارض حق الثبت از تاریخ تصویب ابطال شد. ۳ـ تعرفه شماره ۱ـ۴ از تعرفه عوارض و بهای خدمات سالهای ۱۳۹۹ الی ۱۴۰۰ شورای اسلامی شهر دامنه تحت عنوان عوارض حق الثبت اسناد رسمی و تنظیمی در دفاتر اسناد رسمی از تاریخ تصویب ابطال شد. ۴ـ عوارض حق الثبت اسناد رسمی از تعرفه عوارض و بهای خدمات سالهای ۱۳۹۸ الی ۱۴۰۰ شورای اسلامی شهر زرین شهر از تاریخ تصویب ابطال شد. ۵ ـ عوارض حق الثبت از تعرفه عوارض و بهای خدمات سالهای ۱۳۹۸ الی ۱۴۰۰ شورای اسلامی شهر گزبرخوار از تاریخ تصویب ابطال شد.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.

مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدالله اسمعیلی فرد

تاریخ دادنامه: ۱۴۰۱/۹/۱ شماره دادنامه: ۱۴۷۹ شماره پرونده: ۰۰۰۱۸۳۹

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکیان: آقایان علی ناظریان جزی و علیرضا طغیانی خوراسگانی

موضوع شکایت و خواسته: ۱ـ ابطال ماده ۳۱ از تعرفه عوارض و بهای خدمات سالهای ۱۳۹۷ الی ۱۳۹۹ شورای اسلامی شهر قم تحت عنوان عوارض اسناد رسمی

۲ـ ابطال تعرفه شماره ۵۰۱ از تعرفه عوارض و بهای خدمات سالهای ۱۳۹۷ الی ۱۴۰۰ شورای اسلامی شهر خورزوق تحت عنوان عوارض حق الثبت

۳ـ ابطال تعرفه شماره ۱ـ ۴ از تعرفه عوارض و بهای خدمات سالهای ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ شورای اسلامی شهر دامنه تحت عنوان عوارض حق الثبت اسناد رسمی و تنظیمی در دفاتر اسناد رسمی

۴ـ ابطال عوارض حق الثبت اسناد رسمی از تعرفه عوارض و بهای خدمات سالهای ۱۳۹۸ الی ۱۴۰۰ شورای اسلامی شهر زرین شهر

۵ ـ ابطال عوارض حق الثبت از تعرفه عوارض و بهای خدمات سالهای ۱۳۹۸ الی ۱۴۰۰ شورای اسلامی شهر گزبرخوار

گردش کار: شاکیان به موجب دادخواستی واحد ابطال ماده ۳۱ از تعرفه عوارض و بهای خدمات سالهای ۱۳۹۷ الی ۱۳۹۹ شورای اسلامی شهر قم، تعرفه شماره ۵۰۱ از تعرفه عوارض و بهای خدمات سالهای ۱۳۹۷ الی ۱۴۰۰ شورای اسلامی شهر خورزوق،  تعرفه شماره ۱ـ ۴ از تعرفه عوارض و بهای خدمات سالهای ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ شورای اسلامی شهر دامنه، عوارض حق الثبت اسناد رسمی از تعرفه عوارض و بهای خدمات سالهای ۱۳۹۸ الی ۱۴۰۰ شورای اسلامی شهر زرین شهر، عوارض حق الثبت از تعرفه عوارض و بهای خدمات سالهای ۱۳۹۸ الی ۱۴۰۰ شورای اسلامی شهر گزبرخوار را خواستار شده اند و در جهت تبیین خواسته به طور خلاصه اعلام کرده اند که:

“۱ـ هرچند شوراهای اسلامی شهر، بر اساس حکم کلی مقرر در بند ۱۶ ماده ۸۰ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران از صلاحیت وضع عوارض شهری برخوردارند و در تبصره ۱ ماده ۵۰ قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال ۱۳۸۷ اختیار وضع عوارض که در قانون مذکور پیش بینی نشده تجویز گردیده و این مواد قانونی ناظر بر وضع عوارض محلی است لیکن موضوع عوارض در مصوبات مورد اعتراض که ۸% از حق الثبت اسناد رسمی به عنـوان عـوارض وصول میشود محلی نیست. بلکه حق الثبت به خـزانه دولت واریز میشود، بنابراین شوراهای اسلامی شهرهای مورد درخواست ابطال مصوبه در تصویب مصوبات مورد اعتراض که ناظر بر فعالیتهای ملی و کشوری است حق وضع عوارض ندارد. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری پیشتر به موجب رأی شماره ۲۰۴ـ ۱۳۹۶/۳/۹ مصوبات عوارض حق الثبت اسناد رسمی تنظیمی در دفاتر اسناد رسمی به ماخذ هشت درصد مصوب شورای اسلامی شهر اراک مورد عمل برای سالهای ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۳ شهر اراک را با توجه به اینکه عوارض حق الثبت اسناد ندارد، ابطال نموده است. طبق ماده ۹۲ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری جهت رسیدگی خـارج از نوبت و بر اساس رسمی محلی نیست و حق الثبت به خزانه دولت واریز میشود و شورای اسلامی شهر اراک حق وضع عوارض بر فعالیتهای ملی بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۱۳ قانون دیوان عدالت اداری و با توجه به اینکه مصوبات موضوع اخذ عوارض حق الثبت از اشخاص موجب تضییع حقوق اشخاص گردیده است ابطال عوارض ذکر شده که به لحاظ مغایرت با قانون و خروج از حدود اختیارات قانونی تصویب شده است را از تاریخ تصویب مصوبات معترض عنه به منظور جلوگیری از تضییع حقوق اشخاص درخواست مینماییم.”

متن مقرره های مورد شکایت به شرح زیر است:

“تعرفه عوارض و بهاء خدمات سال ۱۳۹۷ ـ ۱۳۹۸ شورای اسلامی شهر قم

ماده۳۱ـ عوارض اسناد رسمی:

%۸ از مجموع درآمد حاصل از حقالثبت اسناد رسمی در دفاتر اسناد رسمی

تعرفه ۹۷ـ۵۰۱ شهرداری خورزوق

موضوع تعرفه: عوارض حق الثبت

معادله محاسبه عوارض:

تعرفه ۹۸ ـ ۵۰۱ شهرداری خورزوق

موضوع تعرفه: عوارض حق الثبت

معادله محاسبه عوارض:

تعرفه ۹۹ـ ۵۰۱ شهرداری خورزوق

موضوع تعرفه: عوارض حق الثبت

معادله محاسبه عوارض:

تعرفه ۱۴۰۰ ـ ۵۰۱ شهرداری خورزوق

موضوع تعرفه: عوارض حق الثبت

معادله محاسبه عوارض:

تعرفه شماره ۱ـ ۴ سال ۱۳۹۹ شهرداری دامنه مصوب شورای اسلامی شهر دامنه

تعرفه شماه (۱ـ ۴) عوارض حق الثبت اسناد رسمی و تنظیمی در دفاتر اسناد رسمی

تعرفه شماره ۱ـ ۴ سال ۱۴۰۰ شهرداری دامنه مصوب شورای اسلامی شهر دامنه

تعرفه شماه (۱ـ ۴) عوارض حق الثبت اسناد رسمی و تنظیمی در دفاتر اسناد رسمی

 عوارض حق الثبت اسناد رسمی سال ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ تعرفه عوارض محلی شهرداری زرین شهر مصوب شورای اسلامی شهر زرین شهر

تبصره دو: دریافت این عوارض مانع از دریافت سایر عوارض قانونی شهرداری نخواهد بود.

عوارض حق الثبت سال ۱۳۹۸ تعرفه عوارض شهرداری گزبرخوار مصوب شورای اسلامی گزبرخوار

عوارض حق الثبت سال ۱۳۹۹ تعرفه عوارض شهرداری گزبرخوار مصوب شورای اسلامی گزبرخوار

عوارض حق الثبت سال ۱۴۰۰ تعرفه عوارض شهرداری گزبرخوار مصوب شورای اسلامی گزبرخوار

در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس شورای اسلامی شهر خورزوق به موجب لایحه شماره ۱۴۰۱/۲۰/ش/۶ ـ ۱۴۰۱/۲/۱۹ توضیح داده است که:

“اولاً: شاکی هیچ دلیل و مدرکی دال بر اخذ عوارض موضوع شکایت توسط شهرداری ارائه ننموده است.

ثانیًا: در خصوص مصوبات مورد اشاره ۵۰۱ ـ ۹۷ ،۵۰۱ ـ ۹۸ ،۵۰۱ ـ ۹۹ و ۵۰۱ ـ ۱۴۰۰ پیوست شماره ۱ الی ۳ شهردار هیچ وجهی بابت عوارض حق الثبت اسناد رسمی دریافت ننموده است.

ثالثًا: در تعرفه عوارض سال ۱۴۰۰ مصوبه شورای اسلامی شهر خورزوق به طور کلی موضوع عوارض موصوف حذف گردیده است. علیهذا تقاضای تصمیم شایسته مبنی بر رد شکایت مطروحه را دارد.”

علیرغم ارسال و ابلاغ نسخه دوم دادخواست و ضمائم آن برای طرفهای دیگر شکایت (شورای اسلامی شهر قم، شورای اسلامی شهر دامنه، شورای اسلامی شهر زرین شهر، شورای اسلامی شهر گزبرخوار) تا زمان رسیدگی به پرونده هیچ پاسخی واصل نشده است.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۱/۹/۱ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

با تـوجه به اینکه براساس آرای متعـدد هیأت عمومی دیـوان عدالت اداری از جملـه رأی اخیرالصدور شماره ۱۴۰۱۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۰۵۶۳ مورخ ۱۴۰۱/۳/۱۷ این هیأت، وضع عوارض برای نقل و انتقال املاک و اراضی با کاربری مسکونی و تجاری و سرقفلی و… در تمام اشکال آن توسط شوراهای اسلامی شهر مغایر با قانون و خارج از حدود اختیار تشخیص و ابطال شده است، بنابراین ماده ۳۱ تعرفه عوارض و بهای خدمات سالهای ۱۳۹۷ الی ۱۳۹۹ شهرداری قم، تعرفه های شماره ۹۷ ـ ۵۰۱ ،۹۸ ـ ۵۰۱ ،۹۹ـ ۵۰۱ و ۱۴۰۰ ـ ۵۰۱ شهرداری خورزوق، تعرفه شماره ۱ـ۴ از تعرفه عوارض محلی سالهای ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ شهرداری دامنه، تعرفه مربوط به عوارض حق الثبت اسناد رسمی از عوارض محلی سالهای ۱۳۹۸ الی ۱۴۰۰ شهرداری زرین شهر و تعرفه مربوط به عوارض حق الثبت از عوارض محلی سالهای ۱۳۹۸ الی ۱۴۰۰ شهرداری گزبرخوار که به تصویب شوراهای اسلامی این شهرها رسیده اند، به دلایل مندرج در آرای مذکور هیأت عمومی دیوان عدالت اداری خلاف قانون و خارج از حدود اختیار بوده و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و مواد ۱۳ و ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ از تاریخ تصویب ابطال میشود.

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ حکمتعلی مظفری