رای شماره ۱۴۳ هیات عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: ابطال بند ۲ آیین نامه شرایط میهمانی و انتقال دانشجویان کارشناسی دانشگاه صنعتی امیرکبیر، مورخ ۱۳۹۵/۶/۲ که برای فرزندان اعضاء هیأت علمی، متفاوت از سایر دانشجویان امتیازی در نظر گرفته شده است و تبعیض ناروا
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۱۴۰۰۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۰۱۴۳ مورخ ۱۴۰۰/۱/۲۱ با موضوع: «ابطال بند ۲ آیین نامه شرایط میهمانی و انتقال دانشجویان کارشناسی دانشگاه صنعتی امیرکبیر، مورخ ۱۳۹۵/۶/۲ که برای فرزندان اعضاء هیأت علمی، متفاوت از سایر دانشجویان امتیازی در نظر گرفته شده است و تبعیض ناروا» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.
مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین
تاریخ دادنامه: ۱۴۰۰/۱/۲۱ شماره دادنامه: ۱۴۳ شماره پرونده: ۹۸۰۴۱۸۸
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: سازمان بازرسی کل کشور
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند ۲ آییننامه شرایط میهمانی و انتقال دانشجویان کارشناسی دانشگاه صنعتی امیر کبیر،مورخ ۲/۶/۱۳۹۵
گردش کار: سرپرست معاونت حقوقی و نظارت همگانی سازمان بازرسی کل کشور به موجب شکایت نامه شماره ۳۰۰/۲۹۰۱۹۳ ـ۱۳۹۸/۱۱/۱۹ اعلام کرده است که:
” حضرت حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای بهرامی
رئیس محترم دیوان عدالت اداری
سلام علیکم، احترامًا به استحضار میرساند: هیأت امناء دانشگاه صنعتی امیر کبیر طبق دستور ۳۲۰۱ مصوبه مورخ ۱۳۹۵/۶/۲ آیین نامه شرایط میهمانی و انتقال دانشجویان کارشناسی در دانشگاه مذکور را مصوب نموده است. برابر بند ۱ آیین نامه مذکور شرایط عمومی پذیرش، تمدید یا انتقال دانشجویان کارشناسی عادی به شرح ذیل میباشد:
«۱ـ ۱ :در صورت داشتن حداقل معدل ۱۵ در دانشگاه مبداء برای مدت حداقل دو ترم تحصیلی درخواست میهمانی قابل بررسی میباشد.
تبصره ۱ :در صورت داشتن حداقل معدل ۱۴ ،درخواست میهمانی با شهریه پردیس قابل بررسی خواهد بود.
۲ـ ۱ :شرط تمدید میهمانی برای سال دوم، داشتن معدل حداقل ۱۴ در دانشگاه صنعتی امیر کبیر میباشد.
تبصره۲ :در صورت کسب معدل بین ۱۲ تا ۱۴ تمدید میهمانی با شهریه پردیس امکانپذیر میباشد.
۳ـ ۱ :میهمان دائم یا انتقال دائم، به هیچ وجه قبل از پایان ۴ ترم میهمانی قابل انجام نیست. پس از ۴ ترم میهمانی، اگر معدل ۱۶ از صنعتی امیرکبیر به دست آمد در صورت موافقت دانشکده، انتقال دائم، و اگر حداقل معدل ۱۵ حاصل شد میهمان دائم خواهد شد. در غیراین صورت به دانشگاه مبداء بازگشت داده میشود.
تبصره۳ :پس از ۴ ترم میهمانی اگر حداقل معدل ۱۴ کسب نموده باشد تمدید میهمانی با شهریه پردیس امکانپذیر خواهد بود.
۴ـ ۱ :همه موارد فوق شامل پرداخت شهریه خواهند شد. شهریه میهمانی و انتقال پردیس بر اساس مصوبات پردیس بین الملل میباشد.
تبصره۴ :اگر معدل ۱۷ از ترم های تحصیل در دانشگاه صنعتی امیرکبیر به دست آمد، انتقال دائم با ۵۰ درصد تخفیف در شهریه و اگر معدل ۱۸ از ترم های تحصیل در دانشگاه صنعتی امیرکبیر به دست آمد، انتقال دائم بدون شهریه خواهد بود. همچنین برابر بند ۲ آییننامه مذکور، تمدید میهمانی یا انتقال دانشجویان فرزند هیأت علمی در مقطع کارشناسی به شرح آتی میباشد:
انتقال دائم: انتقال هنگامی امکانپذیر است که داوطلب (فرزند هیأت علمی) حد نصاب علمی را برای کد رشته محل مورد تقاضا دارا باشد.
حد نصاب: حد نصاب نمره علمی لازم، برای انتقال ۹۰ درصد و برای تغییر رشته ۹۲/۵ درصد نمره کل آخرین نفر پذیرفته شده در سهمیه مربوطه برای رشته محل مورد تقاضا میباشد.
انتقال مشروط: اگر فرزند هیأت علمی دارای حد نصاب لازم برای انتقال نباشد به دانشگاهی که در رشته مورد تقاضا دارای حداقل نمره میباشد انتقال مشروط میباید سازمان سنجش آموزش کشور داوطلب را به صورت انتقال مشروط (میهمان) به دانشگاه مقصد، که لزومًا باید در شهر محل خدمت عضو هیأت علمی باشد معرفی مینماید. تبدیل انتقال مشروط به انتقال دائم منوط به احراز وضعیت علمی مناسب طی حداقل دو ترم اول تحصیلی به تشخیص دانشگاه مقصد است در دوره انتقال مشروط، دانشجو در دانشگاه مقصد واحد میگیرد و لزومی ندارد از دانشگاه مبدأ فرم میهمان اخذ کند. اخذ شهریه از داوطلبان معرفی شده به صورت انتقال مشروط در دوره روزانه ممنوع میباشد. در صورتی که این داوطلبان نتوانند طی حداقل دو ترم از وضعیت علمی مناسب برخوردار شوند بایستی به دانشگاه مبدأ (محل قبولی اولیه) مراجعه و پس از ثبت نام ادامه تحصیل دهند.
۱ـ۲ :شرط تمدید میهمانی برای سال دوم، داشتن معدل کل حداقل ۱۴ و به صورت رایگان میباشد.
تبصره ۱ :در صورت کسب معدل کل کمتر از ۱۲ به دانشگاه مبدأ بازگشت داده میشود.
۲ـ ۲ :در صورت کسب معدل بین ۱۲ تا ۱۴ تمدید میهمانی با شهریه پردیس امکانپذیر خواهد بود.
تبصره۲ :در مورد دانشجویانی که ولی هیأت علمی امیرکبیر باشد، در صورت کسب معدل بین ۱۲ تا ۱۴ شهریه میهمانی اخذ خواهد گردید.
۳ـ ۲ :شرط انتقال دائم کسب معدل کل حداقل ۱۴ بعد از گذراندن حداقل ۴ ترم اول تحصیلی و عدم مشروطی میباشد.
با عنایت به مراتب، ملاحظه میگردد؛ آیین نامه مذکور برای پذیرش، انتقال و میهمان شدن دانشجویان عادی و فرزندان اعضای هیأت علمی تفاوتهایی قائل شده که مصداق تبعیض و بی عدالتی است.”
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
” ۲ـ تمدید میهمانی یا انتقال دانشجویان فرزند هیأت علمی در مقطع کارشناسی
انتقال دائم: انتقال هنگامی امکانپذیر است که داوطلب (فرزند هیأت علمی) حدنصاب علمی را برای کد رشته محل مورد تقاضا دارا باشد.
حد نصاب: حد نصاب نمره علمیلازم، برای انتقال ۹۰ %و برای تغییر رشته ۹۲/۵ %نمره کل آخرین نفر پذیرفته شده در سهمیه مربوطه برای رشته محل مورد تقاضا میباشد.
انتقال مشروط: اگر فرزند هیأت علمی دارای حد نصاب لازم برای انتقال نباشد به دانشگاهی که در رشته مورد تقاضا دارای حداقل نمره میباشد. انتقال مشروط می باید سازمان سنجش آموزش کشور داوطلب را به صورت انتقال مشروط (میهمان) به دانشگاه مقصد، که لزومًا باید در شهر محل خدمت عضو هیأت علمی باشد معرفی مینماید. تبدیل انتقال مشروط به انتقال دائم منوط به احراز وضعیت علمی مناسب طی حداقل دو ترم اول تحصیلی به تشخیص دانشگاه مقصد است در دوره انتقال مشروط، دانشجو در دانشگاه مقصد واحد میگیرد و لزومی ندارد از دانشگاه مبدأ فرم میهمان اخذ کند. اخذ شهریه از داوطلبان معرفی شده به صورت انتقال مشروط در دوره روزانه ممنوع میباشد. در صورتی که این داوطلبان نتوانند طی حداقل دو ترم از وضعیت علمی مناسب بر خوردار شوند بایستی به دانشگاه مبدأ (محل قبولی اولیه) مراجعه و پس از ثبت نام ادامه تحصیل دهند.
۱ـ۲ :شرط تمدید میهمانی برای سال دوم، داشتن معدل کل حداقل ۱۴ و به صورت رایگان میباشد.
تبصره ۱ :در صورت کسب معدل کل کمتر از ۱۲ به دانشگاه مبدأ بازگشت داده میشود.
۲ـ۲ :در صورت کسب معدل بین ۱۲ تا ۱۴ تمدید میهمانی با شهریه پردیس امکانپذیر خواهد بود.
تبصره۲ :در مورد دانشجویانی که ولی هیأت علمی امیرکبیر باشد، در صورت کسب معدل بین ۱۲ تا ۱۴ شهریه میهمانی اخذ خواهد گردید.
۳ـ۲ :شرط انتقال دائم کسب معدل کل حداقل ۱۴ بعد از گذراندن حداقل چهار ترم اول تحصیلی و عدم مشروطی میباشد.”
علیرغم ابلاغ دادخواست و ضمائم آن به طرف شکایت تا زمان رسیدگی به پرونده در هیأت عمومی دیوان عدالت اداری پاسخی واصل نشده است.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۰/۱/۲۱ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیأت عمومی
وظایف هیأت امناء دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی در ماده ۷ قانون تشکیل هیأتهای امناء دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی تصریح شده و مفاد بند ۲ آییننامه مورد اعتراض در وضع ضابطه خاص برای فرزندان اعضاء هیأت علمی جزء هیچ یک از وظایف مصرح در ماده ۷ قانون مذکور قرار ندارد، از طرفی با حکم بند (ب) ماده ۲۰ قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران منطبق نیست، علاوه بر آن مطابق بند ۹ اصل ۳ قانون اساسی دولت جمهوری اسلامی ایرن (به معنای اعم) موظف است برای نیل به اهداف مذکور در اصل دوم همه امکانات خود را برای اموری از جمله رفع تبعیضات ناروا و ایجاد امکانات عادلانه برای همه در تمام زمینه های مادی و معنوی به کار برد. نظر به اینکه در بند ۲ آیین نامه شرایط میهمانی و انتقال دانشجویان کارشناسی در دانشگاه صنعتی امیر کبیر، برای فرزندان اعضاء هیأت علمی، متفاوت از سایر دانشجویان امتیازاتی برقرار شده است و تبعیض ناروا محسوب میشود و وضع چنین ضابطه ای به دلایل قانونی صدرالذکر از حدود اختیارات هیأت امناء خارج است، بنابراین بند ۲ آیین نامه مورد اعتراض به لحاظ مغایرت با قانون و خارج بودن از حدود اختیارات مرجع وضع، مستند به بند ۱ ماده۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال میشود.
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بهرامی