رای شماره ۱۳۹۲۳۹۰ هيات تخصصی اداری و امور عمومی ديوان عدالت اداری
با موضوع: ماده ۲۵ دستورالعمل تعيين ضوابط مرخصي هاي استحقاقي، استعلاجي، مراقبت و شيردهي و بدون حقوق کارکنان غير هيأت علمي (تصويب شده در اجراي ماده ۸۴ آيين نامه استخدامي و تشکيلاتي کارکنان غير هيأت علمي دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالي و پژوهشي) ابطال نشد
هیأت تخصصی اداری و امور عمومی
* شماره پــرونـــده: هـ ت/ ۰۲۰۰۳۱۴
*شماره دادنامه سیلور: ۱۴۰۲۳۱۳۹۰۰۰۱۳۹۲۳۹۰ تاریخ:۱۴۰۲/۰۵/۳۱
* شـاکــی: آقای رضا سلیمانی
* طرف شکایت: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
* مـوضـوع شکایت و خـواستـه: ابطال ماده ۲۵ دستورالعمل تعیین ضوابط مرخصیهای استحقاقی، استعلاجی، مراقبت و شیردهی و بدون حقوق کارکنان غیر هیأت علمی (تصویب شده در اجرای ماده ۸۴ آیین نامه استخدامی و تشکیلاتی کارکنان غیر هیأت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
* شاکی دادخواستی به طرفیت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به خواسته فوق الذکر به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیأت عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر میباشد:
ماده۲۵ـ بانوان کارمندی که پذیرش سرپرستی نوزاد شیرخوار را برعهده میگیرند به تناسب سن تحویل تا سن چهار ماهگی شیرخوار میتوانند با رعایت قوانین و مقررات این آیین نامه از مرخصی معذوریت زایمان استفاده نمایند.
*دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:
براساس ماده ۲۱ قانون حمایت از کودکان بی سرپرست صراحتًا اعطای مرخصی به مادران شاغل به منظور مراقبت از کودکان بی سرپرست زیر سه سال پذیرفته شده است، ولی برمبنای مقرره مورد شکایت اعلام شده است که استفاده از مرخصی تنها برای مراقبت از طفل کمتر از چهار ماه امکانپذیر است که این حکم مغایر با ماده ۲۱ قانون حمایت از کودکان بی سرپرست است.
*در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل حقوقی و تنظیم مقررات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به موجب لایحه شماره ۱۰۷/۱۳۲۷ مورخ ۱۴۰۱/۵/۲۵ اعلام کرده است که:
براساس ماده ۱ قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور، دانشگاه ها از شمول قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاه های دولتی خارج بوده و تابع مصوبات هیأتهای امنا هستند و در عین حال قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست در سال ۱۳۹۲ و یک سال پس از تصویب مقرره مورد شکایت تصویب شده است.
پرونده کلاسه ۰۲۰۰۳۱۴ هـ ع با خواسته “ابطال ماده ۲۵ دستورالعمل تعیین ضوابط و مرخصی های استحقاقی، استعلاجی، مراقبت و شیردهی و بدون حقوق کارکنان غیرهیأت علمی (تصویب شده در اجرای ماده ۸۴ آیین نامه استخدامی و تشکیلاتی کارکنان غیرهیأت علمی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی” در جلسه هیأت تخصصی اداری و امور عمومی مطرح و به شرح آتی رأی صادر شد:
رأی هیأت تخصصی اداری و امور عمومی دیوان عدالت اداری
دستورالعمل تعیین ضوابط مرخصی های استحقاقی، استعلاجی و مراقبت شیردهی و بدون حقوق در سال ۱۳۹۱ به تصویب هیأت امناء دانشگاه های علوم پزشکی و واحدهای تابعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی رسیده است و به موجب ماده ۲۵ این دستورالعمل بانوان کارمندی که پذیرش سرپرستی نوزاد شیرخوار را به عهده میگیرند به تناسب سن تحویل تا سن چهار ماهگی شیرخوار میتوانند با رعایت قوانین و مقررات از مرخصی معذوریت زایمان استفاده کنند؛ و بر اساس ماده ۲۱ قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست مصوب ۱۳۹۲/۶/۳۱ شخصی که سرپرستی افراد تحت حمایت این قانون را بر عهده میگیرد از مزایای حمایتی حق اولاد و مرخصی دوره مراقبت برای کودکان زیر سه سال (معادل مرخصی دوره زایمان) بهره مند میباشد. بنابراین نظر به اینکه قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست یک سال پس از وضع دستورالعمل مورد شکایت به تصویب رسیده است و در نتیجه استناد به قوانین مؤخرالتصویب از موجبات ابطال مقررات و نظامات پیش بینی شده در بند (۱) ماده ۱۲ قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۴۰۲ به شمار نمیرود و اینکه مقرره مورد شکایت در زمان وضع خود نیز مغایرتی با قانون نداشته است بنابراین مستندًا به بند «ب» ماده ۸۴ قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ با اصلاحات بعدی آن مصوب ۱۴۰۲/۲/۱۰ رأی به رد شکایت صادر میشود. این رأی ظرف بیست روز از تاریخ صدور، از سوی رئیس ارزشمند یا ده نفر از قضات گرانقدر دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.
رئیس هیأت تخصصی اداری و امور عمومی دیوان عدالت اداری ـ دکتر زین العابدین تقوی