رای شماره ۱۳۰۸ هیات عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: ابطال تعرفه شماره ۴۰۲ـ ۱۹۸ و تعرفه شماره ۵۰۱ ـ ۹۸ از تعرفه عوارض سال ۱۳۹۸ شورای اسلامی شهر خورزوق ناظر بر عوارض توسعه فضای سبز و عوارض حق الثبت
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
یک نسـخه از رأی هـیأت عمومی دیـوان عدالت اداری به شـماره دادنـامه ۱۴۰۰۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۱۳۰۸ مورخ ۱۴۰۰/۴/۱ با موضوع: «ابطال تعرفه شماره ۴۰۲ـ ۱۹۸ و تعرفه شماره ۵۰۱ ـ ۹۸ از تعرفه عوارض سال ۱۳۹۸ شورای اسلامی شهر خورزوق ناظر بر عوارض توسعه فضای سبز و عوارض حق الثبت» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.
مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدالله اسمعیلی فرد
تاریخ دادنامه: ۱۴۰۰/۵/۵ شماره دادنامه: ۱۳۰۸ شماره پرونده: ۹۹۰۱۹۸۷
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: سازمان بازرسی کل کشور
موضوع شکایت و خواسته: ابطال ۱ـ تعرفه شماره ۴۰۲ـ ۹۸ از دفترچه عوارض محلی سال ۱۳۹۸ شورای اسلامی شهر خورزوق ۲ـ تعرفه شماره ۵۰۱ ـ ۹۸ از دفترچه عوارض محلی سال ۱۳۹۸ شورای اسلامی شهر خورزوق
گردش کار: معاون حقوقی، امور مجلس و نظارت همگانی سازمان بازرسی کل کشور به موجب نامه شماره ۳۰۰/۱۹۴۱۳۹ ـ ۱۳۹۹/۷/۱۶ ابطال تعرفه های شماره ۲۱۷ـ ۹۸ ،۴۰۲ـ ۹۸ ،۴۰۵ ـ ۹۸ ،۵۰۱ ـ ۹۸ و بند ۴ ذیل تعرفه شماره ۲۱۰ ـ ۹۸ از دفترچه عوارض محلی سال ۱۳۹۸ شورای اسلامی شهر خورزوق را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
” مصوبات شورای اسلامی شهر خورزوق در سال ۱۳۹۸ از جهت انطباق با قانون در این سازمان مورد بررسی قرار گرفته که نتیجه آن به شرح ذیل جهت استحضار و صدور دستور شایسته اعلام می شود: ۵ عنوان از عناوین دفترچه تعرفه عوارض محلی سال ۱۳۹۸ شهرداری شهر خورزوق موضوع بند ۵ مصوبه صورتجلسه شماره ۸۳ـ ۱۳۹۷/۱۰/۲۴ شورای اسلامی شهر خورزوق مغایر قانون وخارج از حدود اختیارات و وظایف قانونی شورای اسلامی آن شهر میباشد. از آنجایی که:
اولاً: تصویب اخذ عوارض با عناوین مذکور مطابق ماده ۸۰ قانون اصلاح موادی از قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ۱۳۷۵/۳/۱ بااعمال آخرین تغییرات و اصلاحات خارج از حدود اختیارات و وظایف شورای اسلامی شهر مذکور بوده و در موارد مشابه هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مصوبات شورای اسلامی سایر شهرها را ابطال نموده است.
ثانیًا: تصمیمات شوراها وفق اصل ۱۰۵ قانون اساسی نباید مخالف قوانین کشور باشد.
بنا به مراتب مصوبات شورای اسلامی شهر خورزوق مغایر با قوانین یاد شده و خارج از حدود اختیارات واضع تشخیص و ابطال آن با لحاظ ماده ۱۳ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری در هیأت عمومی دیوان (به صورت فوقالعاده و خارج از نوبت) مورد تقاضا میباشد. “
متن تعرفه های مورد شکایت به شرح زیر است:
الف ـ تعرفه شماره ۴۰۲ـ ۹۸ از دفترچه عوارض محلی سال ۱۳۹۸ شورای اسلامی شهر خورزوق:
” تعرفه ۴۰۲ـ ۹۸ شهرداری خورزوق
موضوع تعرفه: عوارض آتش نشانی و فضای سبز
معادله محاسبه عوارض:
| نوع عوارض | عوارض مصوب سال ۱۳۹۷ | عوارض پیشنهادی سال ۱۳۹۸ | توضیحات |
| آتش نشانی | %۵ عوارض پذیره یا زیربنا + نیم درصد عوارض مازاد تراکم |
%۵ عوارض پذیره یا زیربنا + یک درصد عوارض مازاد تراکم |
توضیحات اجرایی تعرفه به شرح زیر است و کلیه اشخاص مالک، ذینفع، ذی ربط و متقاضی مکلف به پرداخت بهای آن به حساب شهرداری خورزوق میباشند: ۱ـ عوارض آتش نشانی و فضای سبز هنگام صدور پروانه و با اصلاح متراژ اضافه شده و یا مابه التفاوت متراژ افزایش یافته ساختمان توسط شهرداری محاسبه و از مالک وصول میگردد. ۲ـ این دو عوارض از بناهایی که توسط کمیسیون ماده صد رأی ابقاء صادر شود نیز وصول میگردد. |
| توسعه فضای سبز |
%۵ عوارض پذیره یا زیربنا + نیم درصد عوارض مازاد تراکم |
%۵ عوارض پذیره یا زیربنا + نیم درصد عوارض مازاد تراکم |
ب ـ تعرفه شماره ۵۰۱ ـ ۹۸ از دفترچه عوارض محلی سال ۱۳۹۸ شورای اسلامی شهر خورزوق:
” تعرفه ۵۰۱ـ ۹۸ شهرداری خورزوق
موضوع تعرفه: عوارض حق الثبت معادله محاسبه عوارض
| نوع عوارض | عوارض مصوب سال ۱۳۹۷ | عوارض پیشنهادی سال ۱۳۹۸ | توضیحات |
| حق الثبت اسناد رسمی | ۸ درصد حق الثبت | ۸ درصد حق الثبت |
۱ـ این تعرفه توسط شهرداری از متقاضیان دریافت نخواهد شد. ۲ـ دریافت این عوار ضمانع از دریافت سایر عوارض قانونی شهرداری نخواهد بود. |
علیرغم ابلاغ دادخواست و ضمائم آن به شورای اسلامی شهر خورزوق تا زمان رسیدگی به پرونده در جلسه هیأت عمومی پاسخی از آن شورا واصل نشده است. پرونده در اجرای ماده ۸۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ به هیأت تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری ارجاع شد و این هیأت بند ۴ تعرفه شماره ۲۱۰ ـ ۹۸ و تعرفه های شماره ۲۱۷ـ ۹۸ و ۴۰۵ ـ ۹۸ از دفترچه عوارض محلی سال ۱۳۹۸ شورای اسلامی شهر خورزوق را قابل ابطال تشخیص نداد و رأی به رد شکایت صادر کرد. رأی مذکور به علت عدم اعتراض از سوی رئیس دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات دیوان عدالت اداری قطعیت یافت. رسیدگی به تعرفه های شماره ۴۰۲ـ ۹۸ و ۵۰۱ـ ۹۸ از دفترچه عوارض محلی سال ۱۳۹۸ شورای اسلامی شهر خورزوق در دستورکار هیأت عمومی قرار گرفت.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۰/۵/۵ به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیأت عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیأت عمومی
الف ـ هرچند در بند ۱۶ ماده ۸۰ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب سال ۱۳۷۵ با اصلاحات بعدی، تعیین نرخ و میزان عوارض از اختیارات شوراهای اسلامی شهر ذکر شده است، ولی با توجه به اینکه در قوانین مرتبط با فضای سبز از جمله قانون گسترش فضای سبز شهرها و اصلاحیه های بعدی آن، عوارض فضای سبز شهری پیش بینی نشده است، بنابراین تعرفه شماره ۴۰۲ـ ۹۸ از تعرفه عوارض سال ۱۳۹۸ شهرداری شهر خورزوق که تحت عنوان عوارض توسعه فضای سبز به تصویب شورای اسلامی این شهر رسیده، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و مواد ۱۳ و ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ از تاریخ تصویب ابطال میشود.
ب ـ با توجه به اینکه در آرای متعدد هیأت عمومی دیوان عدالت اداری از جمله دادنامه شماره ۲۴۳ـ ۱۳۹۵/۴/۱ این هیأت، وضع عوارض برای نقل و انتقال املاک و اراضی با کاربری مسکونی، تجاری، سرقفلی و غیره در تمام اشکال آن توسط شوراهای اسلامی شهر مغایر با قانون و خارج از حدود اختیارات قانونی تشخیص و ابطال شده است، بنابراین تعرفه شماره ۵۰۱ ـ ۹۸ از تعرفه عوارض سال ۱۳۹۸ شهرداری شهر خورزوق تحت عنوان عوارض حق الثبت که به تصویب شورای اسلامی این شهر رسیده، خارج از حدود اختیار و مغایر با مفاد دادنامه شماره ۲۴۳ـ ۱۳۹۵/۴/۱ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری است و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و مواد ۱۳ و ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال میشود.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضایی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین