رای شماره ۱۱۴۴۳۹۵ هيات عمومی ديوان عدالت اداری

با موضوع: نامه شماره ۵۶۷ /ص /۲۵۰۰۴ مورخ ۱۴۰۱/۲/۲۶ صندوق بازنشستگي کشوري (شعبه اصفهان) که بر اساس آن معافيت مستخدم از پرداخت حق بيمه سنوات ارفاقي مشمولين تبصره ۵ ماده واحده قانون تشکيل سازمان آموزش و پرورش استثنايي مصوب ۱۳۶۹/۹/۲۱ مجلس شوراي اسلامي تصريح گرديده و اعلام شده است

بسمه تعالی

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با شماره دادنامه ۱۴۰۲۳۱۳۹۰۰۰۱۱۴۴۳۹۵ مورخ ۱۴۰۲/۵/۳ با موضوع: «نامه شماره ۵۶۷ /ص/ ۲۵۰۰۴ مورخ ۱۴۰۱/۲/۲۶ صندوق بازنشستگی کشوری (شعبه اصفهان) که بر اساس آن معافیت مستخدم از پرداخت حق بیمه سنوات ارفاقی مشمولین تبصره ۵ ماده واحده قانون تشکیل سازمان آموزش و پرورش استثنایی مصوب ۱۳۶۹/۹/۲۱ مجلس شورای اسلامی تصریح گردیده و اعلام شده است که هر ۵ سال خدمت دولتی رضایتبخش در سازمان آموزش و پرورش استثنایی از هر نظر از جمله بازنشستگی ۶ سال محسوب میگردد، ابطال نشد.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.

مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یداله اسمعیلیفرد

تاریخ دادنامه: ۱۴۰۲/۵/۳ شماره دادنامه: ۱۴۰۲۳۱۳۹۰۰۰۱۱۴۴۳۹۵

شماره پرونده: ۰۱۰۳۱۷۴

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: خانمها سعیده بخشی، نیره بریانیان، الهام ملک زاده نجف آبادی، فاطمه علی اکبر زاده آرانی، لیلا وفائی ریزی، مرضیه لطفی، نفیسه سعادت خواه، لیلا رزاقیان آرانی، حکیمه حبیب اللهی، ربابه وفائی ریزی، خدیجه مهدی نژاد، عفت طبائی عقدا، زهرا عبداللهی نجف آبادی، ژاله پاکزاد، مژده افشار، مژگان شاهرخ شهرکی، مرضیه افتاری حسن آباد، مهری صادقی، مرضیه کاظمی، نیره اژدری کاشانی، لادن یزدی زاده، اعظم قادری نجف آبادی، حشمت السادات موسوی مورنانی، آمنه جعفری نوش آبادی، اعظم نظام زواره، شیوا داودیان، نرگس صالحی زارعی، ندا هدایتی زاده، نرگس صالحی زارعی، مژگان فنائی قهنویه، لیلا لاوی، مریم معینی نجف آبادی، مریم السادات قریشی، شهناز مهاجرانی، الهه انصاری نجف آبادی، شهلا حیدری هراتمه، زهرا تولائی، زهرا صفائیان ریزی، طاهره جمشیدیان قلعه سفیدی، منیره کمالی، مریم کریمی ریزی، اشرف پوری شبان نجف آبادی و آقایان مهدی بهنام زاده، علی اکبر تقی زاده، حجت الله مقنی

طرف شکایت: صندوق بازنشستگی کشوری

موضوع شکایت و خواسته: ابطال نامه شماره ۵۶۷/ص/۲۵۰۰۴ مورخ ۱۴۰۱/۲/۲۶ صندوق بازنشستگی کشوری (شعبه اصفهان)

گردش کار: شاکیان به موجب دادخواست های جداگانه با مفاد واحد ابطال نامه شماره ۵۶۷/ص/۲۵۰۰۴ مورخ ۱۴۰۱/۲/۲۶ صندوق بازنشستگی کشوری (شعبه اصفهان) را خواستار شده اند و در مقام تبیین خواسته اعلام کرده اند:

“سنوات خدمت اینجانب به حد نصاب ۳۰ سال رسیده است و مستحق برخورداری از مزایای تبصره ۲ ماده ۳ قانون اصلاح مقررات بازنشستگی شده ام اما صندوق بازنشستگی کشوری شعبه اصفهان اقدام به کسر کسور بازنشستگی ماه های مازاد بر ۳۰ سال سنوات خدمت نموده است. با استناد به نامه شماره ۵۶۷/ص/۲۵۰۰۴ مورخ ۱۴۰۱/۲/۲۶ صندوق بازنشستگی کشوری شعبه اصفهان علیرغم صدور رأی شماره ۸۴ مورخ ۱۴۰۱/۱/۲۰ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع نحوه محاسبه سی سال سابقه خدمت در آموزش و پرورش استثنایی به لحاظ معافیت از پرداخت کسور بازنشستگی و ابطال بخشنامه شماره ۳۳۶۳/ص/۲۵۰۰۴ مورخ ۱۳۹۸/۱۲/۵ ،سازمان بازنشستگی کشوری (مدیر صندوق بازنشستگی استان اصفهان) با تفسیری نادرست از ماده ۱۳ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری تاریخ اجرای رأی فوق الذکر را از تاریخ صدور آن رأی اعلام و از بازپرداخت مبالغی که تحت عناوین مقرری ماه اول و کسور بازنشستگی ماه های مازاد بر سی سال سنوات خدمت کسر نموده است استنکاف مینماید؛ با استناد به ماده ۱۳ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری اثر آرای هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در ابطال مصوبات در مواردی که به منظور جلوگیری از تضییع حقوق اشخاص باشد به زمان تصویب مصوبه مترتب نموده نه به زمان صدور رأی هیأت عمومی، لذا اجرای رأی فوق الذکر از تاریخ صدور و عدم جبران حقوق تضییع شده اشخاص ذینفع علاوه بر آنکه نقض غرض از صدور رأی مبنی بر انتفاع عموم ذینفعان میباشد میتواند رویهای غیرقانونی در تصویب مصوباتی این چنینی توسط دستگاه ها در تضییع حقوق افراد شود. لذا ابطال نامه مورد شکایت مورد تقاضا میباشد.”

در پی صدور اخطار رفع نقص از سوی دفتر هیأت عمومی مبنی بر اینکه مصوبه مورد شکایت مغایر کدام قانون (یا قوانین) میباشد؛

شاکیان اعلام کرده اند:

“صندوق بازنشستگی شعبه اصفهان برخلاف تبصره ۵ ماده واحده قانون تشکیل سازمان آموزش و پرورش استثنایی مبنی بر احتساب یک سال سنوات ارفاقی به ازای ۵ سال خدمت در آموزش و پرورش استثنایی و بر خلاف رأی شماره ۵۹۲ مورخ ۱۳۸۷/۹/۳ مبنی بر معافیت از پرداخت حق بیمه سنوات ارفاقی کارکنان آموزش و پرورش استثنایی با استناد به ماده ۱۳ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری تاریخ اجرای رأی وحدت رویه شماره ۸۴ مورخ ۱۴۰۱/۱/۲۰ مبنی بر ابطال بخشنامه شماره ۳۳۶۳/ص/۲۵۰۰۴ مورخ ۱۳۹۸/۱۲/۵ صندوق بازنشستگی شعبه اصفهان را از تاریخ ابلاغ رأی فوق الذکر در دستور کار خود قرار داده و از استرداد مبالغی که تحت عنوان مقرری ماه اول و کسور بازنشستگی ماه های مازاد بر ۳۰ سال که پیش از تاریخ ابلاغ رأی فوق الذکر از اینجانب کسر نموده است استنکاف می نماید. در حالی که مستند به همان ماده ۱۳ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری که تأکید دارد اثر ابطال مصوبات از زمان صدور رأی هیات عمومی است مگر درمورد مصوبات خلاف شرع یا در مواردی که به منظور جلوگیری از تضییع حقوق اشخاص هیأت مذکور اثر آن را به زمان تصویب مصوبه مترتب نماید، لذا ابطال بخشنامه صندوق بازنشستگی شعبه اصفهان از تاریخ صدور بخشنامه فوق الذکر را دارم.”

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر میباشد:

“نامه شماره ۲۵۰۰۴/ص/۵۶۷ ـ ۲۶/۲/۱۴۰۱

اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان

بازگشت به نامه شماره ۱۷۰۰/۵۴۶۳۴۸/۷۱۰ مورخ ۱۴۰۱/۲/۵ در مورد دادنامه شماره ۸۴ مورخ ۱۴۰۱/۱/۲۰ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری و نامه شماره ۱۷۰۰/۵۴۷۳۹۵/۷۱۰ مورخ ۱۴۰۱/۲/۱۸ اعلام میدارد:

۱ـ به موجب تبصره ۵ ماده واحده قانون تشکیل سازمان آموزش و پرورش استثنایی مصوب ۱۳۶۹/۹/۲۱ مجلس شورای اسلامی؛ پنج سال خدمت دولتی رضایت بخش در سازمان از هر نظر از جمله بازنشستگی شش سال محسوب میگردد. در همین راستا و به موجب بند ۳ ضوابط اجرایی تبصره ۵ قانون مذکور مصوب یازدهمین جلسه مورخ ۱۳۷۵/۳/۹ و نیز بند (ب) رأی صادره در شانزدهمین جلسه شورای سازمان یاد شده مورخ ۱۳۷۸/۶/۲۰ (ابلاغی از سوی وزارت وقت آموزش و پرورش رؤسای شورای سازمان آموزش و پرورش استثنایی( کسور بازنشستگی متعلقه (سهم مستخدم و کارفرما) ناشی از اجرای تبصره موصوف میباید به وسیله دستگاه متبوع مورد بحث به صندوق بازنشستگی کشوری پرداخت گردد. بنابراین ادارات کل آموزش و پرورش مکلفند همزمان با صدور حکم کارگزینی احتساب سنوات ارفاقی مورد اشاره نسبت به محاسبه و پرداخت کسور متعلقه سنوات ارفاقی به صندوق بازنشستگی کشوری اقدام نمایند. در این خصوص صندوق بازنشستگی کشوری در چند نوبت مکاتبه با سازمان آموزش و پرورش استثنایی بر ضرورت پرداخت به موقع (همزمان با صدور حکم کارگزینی احتساب سنوات ارفاقی) کسور بازنشستگی تأکید نموده است. با این ترتیب با توجه به دادنامه شماره ۵۹۲ مورخ ۱۳۸۷/۹/۳ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری تکلیفی راجع به پرداخت کسور سنوات ارفاقی مورد بحث متوجه مستخدم نمیباشد و پرداخت کسور بازنشستگی ایام موصوف بر عهده دستگاه اجرایی ذیربط است.

۲ـ با عنایت به دادنامه شماره ۸۴ مورخ ۱۴۰۱/۱/۲۰ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری دائر بر عدم تکلیف مستخدم بابت پرداخت کسور بازنشستگی ایام ارفاقی موضوع تبصره ۵ ماده واحده قانونی صدرالذکر (هرچند دستگاه اجرایی تکلیف قانونی خود برای پرداخت کسور بازنشستگی سنوات ارفاقی مورد اشاره را انجام نداده باشد) و با ملاحظه مفاد نامه صدرالذکر دفتر حقوقی و امور املاک مستند به ماده ۱۳ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب ۱۳۹۲/۳/۲۵ (اثر ابطال مصوبات از زمان صدور رأی هیأت عمومی است)؛ معافیت از پرداخت کسور بازنشستگی سهم مستخدم موضوع تبصره ۲ ماده ۳ قانون اصلاح مقررات بازنشستگی و وظیفه مصوب ۱۳۶۸/۱۲/۱۳ با احتساب سوابق پرداخت کسور و حق بیمه بابت سنوات خدمت رسمی و غیر رسمی و نیز با احتساب سنوات ارفاقی موضوع تبصره ۵ ماده واحده قانون تشکیل سازمان آموزش و پرورش استثنایی بلامانع میباشد. لذا مقتضی است آن دستگاه نسبت به واریز کسورات در موعد مقرر به صندوق بازنشستگی کشوری اقدام نماید. ـ مدیر صندوق بازنشستگی کشوری استان اصفهان”

علیرغم ابلاغ دادخواست و ضمائم آن به طرف شکایت تا زمان صدور رأی در هیأت عمومی پاسخی از طرف شکایت دریافت نشده است.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۲/۵/۳ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

با توجه به اینکه در نامه شماره ۵۶۷/ص/۲۵۰۰۴ مورخ ۱۴۰۱/۲/۲۶ صندوق بازنشستگی کشوری (شعبه اصفهان) که در مقام پاسخ به نامه شماره ۱۷۰۰/۵۴۶۳۴۸/۷۱۰ مورخ ۱۴۰۱/۲/۵ در مورد دادنامه شماره ۸۴ مورخ ۱۴۰۱/۱/۲۰ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری و نامه شماره ۱۷۰۰/۵۴۷۲۹۵/۷۱۰ مورخ ۱۴۰۱/۲/۱۸ اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان صادر شده، به معافیت مستخدم از پرداخت حق بیمه سنوات ارفاقی مشمولین تبصره ۵ ماده واحده قانون تشکیل سازمان آموزش و پرورش استثنایی مصوب ۱۳۶۹/۹/۲۱ مجلس شورای اسلامی تصریح گردیده و اعلام شده است که هر ۵ سال خدمت دولتی رضایت بخش در سازمان آموزش و پرورش استثنایی از هر نظر از جمله بازنشستگی ۶ سال محسوب میگردد و این امر علی الاطلاق اعم از خدمت زیر ۳۰ سال یا مازاد بر ۳۰ سال است و تکلیف ادارات کل آموزش و پرورش به احتساب آن همزمان با صدور حکم کارگزینی و پرداخت کسورات مربوط به سهم مستخدم و کارفرما به صندوق بازنشستگی کشوری نیز در مقرره مورد اعتراض مورد تأکید قرار گرفته است، بنابراین نامه شماره ۵۶۷/ص/۲۵۰۰۴ مورخ ۱۴۰۱/۲/۲۶ صندوق بازنشستگی کشوری (شعبه اصفهان) اساسًا در راستای مقررات قانونی و دادنامه های شماره ۵۹۲ مورخ ۱۳۸۷/۹/۳ و شماره ۸۴ مورخ ۱۴۰۱/۱/۲۰ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مبنی بر معافیت مستخدم مربوطه از پرداخت حق بیمه سنوات ارفاقی (کسور بازنشستگی مدت اضافی) بوده و خلاف قانون و خارج از حدود اختیار نیست و ابطال نشد. این رأی براساس ماده ۹۳ قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی مصوب ۱۴۰۲/۲/۱۰) در رسیدگی و تصمیم گیری مراجع قضایی و اداری معتبر و ملاک عمل است.

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ حکمتعلی مظفری