رای شماره ھای ۵٢٨ الی ۵٣٠ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: ابطال بند ۴ از مصوبات صورتجلسه سیصد و شصت و ھشتمین جلسه شورای پژوھش دانشگاه پیام نور مورخ ١٣٩۵/١٢/٢٢ و بخشنامھ داخلی شماره ٧/٩٨٨/د مورخ ٩۶/١/٢٠ و بند یک بخشنامه شماره ٧/٣٠٨۶٢/د مورخ ١٣٩٧/۶/٢۶ معاون پژوھش و فناوری دانشگاه پیام نور از تاریخ تصویب

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران

یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ٩٩٠٩٩٧٠٩٠۵٨١٠۵٢٨ الی ٩٩٠٩٩٧٠٩٠۵٨١٠۵٣٠ مورخ ١٣٩٩/۴/١٠ با موضوع: «ابطال بند ۴ از مصوبات صورتجلسه سیصد و شصت و ھشتمین جلسه شورای پژوھش دانشگاه پیام نور مورخ ١٣٩۵/١٢/٢٢ و بخشنامه داخلی شماره ٧/٩٨٨/د مورخ ٩۶/١/٢٠ و بند یک بخشنامه شماره ٧/٣٠٨۶٢/د مورخ ١٣٩٧/۶/٢۶ معاون پژوھش و فناوری دانشگاه پیام نور از تاریخ تصویب» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.

مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین

تاریخ دادنامه : ١٣٩٩/۴/١٠ شماره دادنامه: ۵٢٨ الی ۵٣٠

شماره پرونده : ٩٨٠١٨٧٠ ،٩٨٠١٨٧١ ،٩٨٠١٨٧۶

مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی : خانم پروانه نجمدی و آقای محمد بھلول

موضوع شکایت و خواسته : ابطال بند ۴ از مصوبات صورتجلسه سیصد و شصت و ھشتمین جلسه شورای پژوھش دانشگاه پیام نور مورخ ١٣٩۵/١٢/٢٢ و بخشنامه داخلی شماره ٧/٩٨٨/د ـ ١٣٩۶/١/٢٠ و بند ١ بخشنامه ٧/٣٠٨۶٢/د ـ ١٣٩٧/۶/٢۶ معاون پژوھش و فناوری دانشگاه پیام نور

گردش کار : شاکیان به موجب دادخواست ھای جداگانه ابطال بند ۴ از مصوبات صورتجلسه سیصد و شصت و ھشتمین جلسه شورای پژوھش دانشگاه پیام نور مورخ ١٣٩۵/١٢/٢٢ و بخشنامه داخلی شماره ٧/٩٨٨/د ـ ١٣٩۶/١/٢٠ و بند ١ بخشنامه ٧/٣٠٨۶٢/د ـ ١٣٩٧/۶/٢۶ معاون پژوھشی و فناوری دانشگاه پیام نور را خواستار شده اند و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده اند که:

” ١ـ مقررات موضوع شکایت برخلاف ماده ۴ قانون مدنی عطف به ما سبق شده اند زیرا با وجود تصویب در سال ١٣٩۶ و ١٣٩٧ نسبت به دانشجویان ورودی قبل از آن سالھا اعمال شده اند.

٢ ـ مقررات موضوع شکایت بر خلاف ماده ١٣ و ٨ آیین نامه دوره دکتری سال ١٣٨٩ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری صادر شده اند زیرا به موجب ماده مذکور چاپ حداقل یک مقاله (در مجلات علمی پژوھشی که دارای نمایه معتبر بین المللی باشند) برای دانشجویان دکتری برای دفاع از رساله دکتری کافی شناخته نشده است در حالی که در مقرره موضوع شکایت این مجلات محدود شده است.

٣ـ بخشنامه ھای موضوع شکایت بسیار نامتعارف و غیرعلمی است.

۴ـ بخشنامه مورد شکایت مخالف مواد ٩ و ١٠ و تبصره ١۴ ماده ۶ و بند (ب) ماده ٢ و تبصره ماده ٣ قانون اھداف و وظایف و تشکیلات وزارت علوم است. زیرا تصویب چنین مقرره ای در صلاحیت وزارت علوم است.

۵ ـ مقررات موضوع شکایت مخالف قانون احکام دائمی برنامه ھای توسعه کشور مصوب ١٣٩۵/١١/١٠ است و از صلاحیت ھیأت امنا خارج است .

” ھمچنین خانم پروانه نجمدی به موجب لایحه ای که به شماره ٩٨ ـ ١٨٧٠ ـ ٨ مورخ ١٣٩٨/١١/٢١ ثبت دفتر ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی شده است اعلام کرده است که:

” ١ـ با توجه به ھمکاری نکردن دانشگاه در ارائه مدارک و عدم دسترسی به مصوبات صورتجلسه سیصد و شصت و ھشتمین جلسه شورای پژوھشی دانشگاه پیام نور مورخ ١٣٩۵/١٢/٢٢ و متاسفانه عدم درج مصوبات در سامانه دانشگاه علیرغم الزام دانشگاه ھا به درج مصوبات در سامانه، اینجانب به ناچار در دادخواست خود مجبور به ارائه شماره نامه ھای ٧/٩٨٨/د ـ ١٣٩۶/١/٢٠ و ٧/٣٠٨۶٢/د ـ ١٣٩٧/۶/٢۶ که بر اساس بند ۴ صورتجلسه مصوبه جلسه مذکور تھیه شده اند، شدم. اما از ابتدا ابطال بند ۴ مصوبات صورتجلسه سیصد و شصت و ھشتمین جلسه شورای پژوھشی دانشگاه پیام نور مورخ ١٣٩۵/١٢/٢٢ مربوط به نامه ھای ٧/٩٨٨/د ـ ١٣٩۶/١/٢٠ و ٧/٣٠٨۶٢/د ـ ١٣٩٧/۶/٢۶ مورد نظر اینجانب بوده است. ٢ـ در حال حاضر با ملاحظه پرونده و ارائه صورتجلسه مذکور از سوی خوانده به عنوان مدرکی در لوایح دفاعیه ایشان و ثبت آن در پرونده که این موضوع خود موید آگاھی و اطلاع کامل خوانده از اصل خواسته اینجانب در ابطال بند ۴ مصوبات صورتجلسه مذکور می باشد، تقاضا دارم خواسته خود را به صورت «ابطال بند ۴ از مصوبات صورتجلسه سیصد و شصت و ھشتمین جلسه شورای پژوھشی دانشگاه پیام نـور مـورخ ١٣٩۵/١٢/٢٢ مربوط به نامـه ھای ٧/٩٨٨/د ـ ١٣٩۶/١/٢٠ و ٧/٣٠٨۶٢/د ـ ١٣٩٧/۶/٢۶ تغییر می دھم، لازم به ذکر است که این بند مصوبه مذکور شروطی مغایر با آیین نامه دکتری وزارت علوم را برای دانش آموختگان ایجاد کرده که در لوایح قبلی و این لایحه تقدیم گردیده است. “

متن مقرره ھای مورد شکایت به قرار زیر است:

” صورتجلسه سیصد و شصت و ھشتمین

تاریخ جلسه: ١٣٩۵/١٢/٢٢ ساعت شروع: ١٣/٣٠ ساعت خاتمه: ١۵ مکان جلسه: سالن شورا شماره ١

الف) سیاستگذاری:

…….

۴ـ موضوع تصمیم گیری در خصوص نمایه مقاله ھای چاپ شده در مجلات، جھت اخذ مجوز دفاع از رساله دکتری در شورا مطرح و مقرر شد جھت کیفی سازی مقالات چاپ شده توسط دانشجویان، بر اساس ماده ١٩ آیین نامه آموزشی دوره دکتری تخصصی (ph.d) دانشجو پس از تدوین رساله به شرط چاپ یک مقاله علمی ـ پژوھشی داخلی یا خارجی مستخرج از رساله که شامل (مقالاتی که دارای نمایه ISI که در لیست JCR موجود باشد و مقالات چاپ شده در مجلات علمی ـ پژوھشی که مورد تأیید وزارتین) می باشد، با تأیید استاد/استادان راھنما مجاز است در حضور ھیأت داوران از رساله خود دفاع کند. شایان ذکر است مصوبه مذکور از تاریخ ١٣٩۶/٧/١ لازم الاجرا می باشد.

بخشنامه ھای شماره ٧/٩٨٨/د ـ ١٣٩۶/١/٢٠

رؤسای محترم استان ھا، رؤسای محترم بخش ھا، رئیس محترم مرکز تحصیلات تکمیلی

مدیر کل محترم دفتر برنامه ریزی و ھماھنگی مراکز بین الملل

با سلام و احترام:

با توجه به تصمیمات اتخـاذ شده در سیصد و شصت و ھشتمین جلسه شـورای پژوھشی مـورخ ١٣٩۵/١٢/٢٢ جھت کیفی سازی مقالات چاپ شده توسط دانشجویان و ھمچنین بر اساس ماده ١٩ آیین نامه آموزشی دوره دکتری تخصصی (ph.d)  ، دانشجو پس از تدوین رساله به شرط چاپ یک مقاله علمی ـ پژوھشی داخلی یا خارجی مستخرج از رساله که شامل (مقالات چاپ شده در مجلات ISI که در لیست JCR موجود باشد و مقالات چاپ شده در مجلات علمی ـ پژوھشی که مورد تأیید وزارتین) می باشد، با تأیید استاد/ استادان راھنما مجاز است در حضور ھیأت داوران از رساله خود دفاع کند. شایان ذکر است این بخشنامه از تاریخ ١٣٩۶/٧/١ لازم الاجرا می باشد. ـ معاون پژوھش و فناوری

بند ١ بخشنامه د/٣٠٨۶٢/٧  ـ ٢۶/۶/١٣٩٧

١ـ بر اساس بخشنامه شماره ٧/٩٨٨/د ـ ١٣٩۶/١/٢٠ که با توجه به تصمیمات اتخاذ شده در سیصد و ھشتمین جلسه شورای پژوھشی مورخ ١٣٩۵/١٢/٢٢ جھت کیفی سازی مقالات چاپ شده توسط دانشجویان و ھمچنین بر اساس ماده ١٩ آیین نامه آموزشی دوره دکتری تخصصی (ph.d) به استان ھا ارسال گردیده است، دانشجو جھت اخذ مجوز دفاع از رساله بایستی الف) مقاله ای که در نشریه داخلی به چاپ می رساند علمی ـ پژوھشی مورد تأیید وزراتین باشد.

ب) مقالاتی که در نشریات بین المللی به چاپ می رساند ISI موجود در لیست JCR باشد. “

در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر امور حقوقی دانشگاه پیام نور به موجب لایحه شماره ١١٠٣/۴۴١۵/ص ـ ١٣٩٨/۶/١٣ توضیح داده است که:

” ١ـ به استناد ماده یک قانون احکام دائمی برنامه ھای توسعه کشور مصوب ١٣٩۵/١١/١٠ دانشگاه ھا و مراکز و مؤسسات آموزش عالی و … بدون الزام به رعایت قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاه ھای دولتی و … فقط در چھارچوب مصوبات و آیین نامه ھای مالی و معاملاتی و اداری و … مصـوب ھـیأت امنا که حسب مـورد به تأیید وزراء مربوطه می رسد عمل می کنند.

٢ـ مقررات موضوع شکایت از شئونات آموزشی و پژوھشی بوده که به موجب مصوبه شماره ۶٣٠ ـ ١٣٨٧/۶/١٢ شورای عالی انقلاب فرھنگی از شمول صلاحیت دیوان عدالت اداری و سایر مراجع قضایی خارج است.

٣ـ مقررات موضوع شکایت تعیین شاخص ھای مربوط به رعایت ضوابط و مقررات پژوھشی بوده که به موجب ماده ۵ شیوه نامه اجرایی آیین نامه ارتقاء مرتبه اعضای ھیأت علمی مصوب شورای عالی انقلاب فرھنگی که به موجب ابلاغ شماره ٩٧۴۵۵/و ـ ١٣٩۵/۵/١١ وزیر وقت علوم، تحقیقات و فناوری به نام دانشگاه ھا ابلاغ شده است صادر گردیده و تخطی از مقررات قانونی و مصوبات بالادستی صورت نگرفته است.

۴ـ مجله ای که شاکی مقاله خود را در آن چاپ نمـوده در لیست مجلات JCR( مجلات مورد تأیید وزارت علوم) نمی باشد. طرف شکایت در لایحه تکمیلی شماره ١١٠٣/٩۶٨٢/ص ـ ١٣٩٨/١١/۶ علاوه بر تأکید بر نکات فوق اعلام نموده بـه مـوجب تبصره ١۶ مـاده ٨ آیین نامه دوره دکتری مـورخ ١٣٨٩/٩/١٧ بـه شماره ٢١/۵٧٢٠٩ وزارت علوم، نحـوه تشکیل و شرح وظایف ھیأت داوران، چگونگی دفـاع از رساله و احراز کفایت دستاوردھای علمی رسالـه تابع دستورالعملی است که به تصویب شورای مؤسسه رسیده باشد و به موجب ماده ٨ آیین نامه مذکور، دانشجو پس از تدوین رساله و تأیید استاد راھنما و به شرط کفایت دستاوردھای علمی رساله (چاپ مقاله …) موظف است در حضور ھیأت داوران از رساله خود دفاع کند و مقرره موضوع شکایت در راستای مواد یاد شده از آیین نامه وزارتی به تصویب رسیده و سایر دانشگاه ھا ھم مقررات مشابه ای به تصویب رسانده اند. “

ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٩/۴/١٠ با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی ھیأت عمومی

با عنایت به اینکه به موجب بند ۴ قسمت (ب) ماده ١٢ قانون اھداف وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تعیین ضوابط، معیارھا و استانداردھای علمی مؤسسات آموزش عالی تحقیقاتی و رشته ھا و مقاطع تحصیلی از وظایف و اختیارات وزارت علوم شناخته شده و در راستای اجرای ماده مذکور آیین نامه دوره دکتری در تاریخ ١٣٨٩/٩/١٧ به شماره ٢١/۵٧٢٠٩ به تصویب وزارت علوم رسیده که به موجب ماده ٨ آیین نامه یاد شده مقرر شده «دانشجو پس از تدوین رساله و تأیید استاد راھنما و به شرط کفایت دستاوردھای علمی رساله (چاپ حداقل یک مقاله برای دانشجویان در شیوه آموزشی ـ پژوھشی و دو مقاله برای دانشجویان شیوه پژوھشی در مجلات علمی ـ پژوھشی دارای نمایه معتبر بین المللی و ھمچنین در شیوه پژوھشی، باید استاد راھنما، مسئولیت کفایت کار انجام شده دانشجو را برای پاسخگویی به کارفرما یا دستگاه اجرایی بپذیرد)، مـوظف است در حضور ھیأت داوران از رساله خود دفاع کند.» و مقررات مندرج در تبصره ١۶ مـاده ٨ آیین نامه اخیرالذکر که چگونگی دفاع از رساله و احراز کفایت دستاوردھای علمی  رساله را تابع دستورالعملی دانسته که به تصویب شورای مؤسسه رسیده باشد و شورای پژوھشی دانشگاه نیز در راستای آیین نامه مذکور اقدام به تصویب و صدور مقرره موضوع شکایت کرده، مجوز تصویب مقرراتی خلاف اصل ماده نداده بلکه حدود اختیارات دانشگاه را در محدوده اصل ماده تعیین کرده است. بنابراین مقرره ھای موضوع شکایت از این حیث که دامنه مقالات مجاز جھت چاپ مقاله از رساله دکتری دانشجویان را محدود کرده خارج از اختیارات وضع شده و مستند به بند ١ ماده ١٢ و مواد ٨٨ و ١٣ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ از تاریخ تصویب ابطال می شود.

ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

معاون قضایی دیوان عدالت اداری ـ مرتضی علی اشراقی