رای شماره ١٧۶٧ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: ابطال بند ۵ ـ٢ مصوبه دانشگاه تبریز در آزمون دکتری سال ١٣٩٨

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران

یک نسخـه از رأی ھیـئت عمـومی دیـوان عـدالت اداری بـه شمـاره دادنـامه ٩٩٠٩٩٧٠٩٠۵٨١١٧۶٧رخ ١٣٩٩/١١/٢١ با موضوع: «ابطال بند ۵ ـ٢ مصوبه دانشگاه تبریز در آزمون دکتری سال ١٣٩٨ «جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.

مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین

تاریخ دادنامه: ١٣٩٩/١١/٢١ شماره دادنامه: ١٧۶٧ شماره پرونده: ٩٨٠٣١٠١

مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای محمدرضا متین فر

موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند ۵ـ٢ مصوبه دانشگاه تبریز در آزمون دکتری سال ١٣٩٨

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال بند ۵ـ٢ مصوبه دانشگاه تبریز در آزمون دکتری سال ١٣٩٨ را خواستار شده و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

«در راستای ماده ١٣ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری تصدیعاً معروض می دارد: بر اساس ماده ۵ قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دوره ھای تحصیلات تکمیلی در دانشگاه ھا و مراکز آموزش عالی کشور مصوب سال ١٣٩۴ پذیرش دانشجو در مقطع دکتری تخصصی به شیوه آموزشی ـ پژوھشی، باید بر اساس تأثیر ۵٠ درصدی آزمون تستی سازمان سنجش و تأثیر ۵٠ درصدی نمره مصاحبه در دانشگاه ھا صورت پذیرد. دانشگاه تبریز در مصوبه خود چنین مقرره داشته: کسب حداقل نمره ٢۵ از ۵٠ برای دوره ھای روزانه و ٢٠ از ۵٠ در دوره ھای شبانه برای قبولی نھایی ضروری است. این مصوبه صریحاً برخلاف ماده ۵ قانون سنجش و پذیرش دانشجو می باشد که تأثیر نمره سنجش عمومی را ۵٠ %اعلام می نماید. نتیجه این مصوبه آن است که در صورت عدم کسب حد نصاب مؤسسه، داوطلب بدون توجه به نمره سنجش عمومی مردودی قطعی می شود و نمره سنجش عمومی داوطلب لحاظ نمی گردد. حال آن که شورای سنجش و پذیرش دانشجو و سازمان سنجش و دانشگاه ھا نمی توانند داوطلبین را به بھانه عدم کسب حد نصاب (نمره دانشگاه) از گزینش نھایی حذف نمایند. بلکه دانشگاه ھا و سازمان سنجش در مرحله دوم مصاحبه حق دخل و تصرف در ۵٠ %امتیاز خود رادارند و این اقدام به نوعی تجاوز به حقوق داوطلب و نتیجه مکتسب در آزمون سنجش عمومی می باشد. مصوبه فوق موجب نادیده گرفتن حق مکتسب داوطلبین در قانون سنجش و پذیرش می باشد. نتیجه نھایی بایستی معدل مکتسب در مرحله سنجش عمومی و ارزیابی تخصصی (نمره دانشگاه) باشد اما با مصوبه اخیرالذکر عدم کسب حد نصاب دانشگاه موجب نادیده گرفتن نمره ۵٠ %سنجش عمومی است که مخالفت آن با بند (ت) ماده ۵ قانون سنجش و پذیرش قطعی است. به دلیل اعمال چنین مصوبه ای در آزمون دکتری سال ١٣٩٨ ھیچ پذیرشی در دوره روزانه انجام نشده است. لازم به توضیح است ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ضمن پذیرش استدلال فوق در رأی شماره ١٨۴٢ ـ ١٣٩٧/١١/٢۴ حکم به ابطال دستورالعمل دانشگاه تھران صادر نمود ضروری به نظر می رسد که مصوبه دانشگاه تبریز نیز به طور مستقل و صریح ابطال و ممنوعیت اجرای آن اعلام گردد.»

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

«۵ ـ٢ـ در خصوص حدنصاب مرحله دوم (مصاحبه علمی و سنجش عملی و بررسی سوابق آموزشی، پژوھشی و فناوری) برای پذیرش در دوره ھای روزانه امتیاز ٢۵ از ۵٠ و برای دوره ھای نوبت دوم و پردیس ھای دانشگاه امتیاز ٢٠ از ۵٠ به تصویب رسید و مقرر شد مراتب به سازمان سنجش آموزش کشور اعلام شود. امتیازدھی طبق فرم ھای شماره ٢ و ٣ و جداول مشروحه مربوطه صورت خواھد پذیرفت . »

در پاسخ به شکایت مذکور رئیس دانشگاه تبریز به موجب لایحه شماره ۴۴٢٨/ص ـ ١٣٩٨/١٠/٧ توضیح داده است که:

«١ـ سازمان سنجش آموزش کشور طی نامه شماره ٣٠٢۴ ـ ١٣٩٨/١/٢۵ منضم به شیوه نامه اجرایی آزمون نیمه متمرکز دکتری سال ١٣٩٨ در ماده ١٠ شیوه نامه مذکور قید می نماید که بر اساس آراء دیوان عدالت اداری حد نصاب نمره مصاحبه در آزمون دکتری حذف گردیده و دانشگاه ھا مجاز به اعلام حد نصاب مرحله دوم برای آزمون نیستند.

٢ـ متعاقباً سازمان سنجش آموزش کشور طی نامه شماره ٩٨۴۴ ـ ١٣٩٨/٢/٢۵ اعلام می نماید که دانشگاه ھا می توانند حد نصاب نمره مصاحبه آزمون دکتری را به سازمان سنجش اعلام نمایند.

٣ـ وفق صریح بند (ت) ماده ١ قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دوره ھای تحصیلات تکمیلی در دانشگاه ھا و مراکز آموزش عالی ابلاغی مورخ ١٣٩۵/١/٢٨ اعلام نتایج قبولی در آزمون دکتری بر عھده سازمان سنجش آموزش کشور می باشد و دانشگاه ھا با توجه به اعلام سازمان یاد شده، نسبت به انجام مصاحبه اقدام و نتایج مصاحبه کلیه داوطلبین بدون اعمال حد نصابی، به ھمراه نمرات آن به سازمان ارسال می گردد و در این میان سازمان سنجش رأساً اقدام به ارزیابی بر اساس حد نصاب و اعلام نتایج قطعی داوطلبان آزمون دکتری می نماید و دانشگاه ھا صرفاً مجری شیوه نامه اجرایی سنجش پذیرش دانشجوی تحصیلات تکمیلی در دانشگاه ھا ھستند و دخالتی در اعمال حد نصاب موصوف ندارند و طرف شکایت شاکی می بایست سازمان سنجش آموزش کشور قرار می گرفت. علیھذا با توجه به مراتب معروضه و جمیع جھات قانونی فوق الذکر و با عنایت به اینکه صدور شیوه نامه اجرایی پذیرش دانشجوی دکتری، امکان یا عدم امکان تعیین حد نصاب و اعمال آن از سوی سازمان سنجش آموزش کشور صورت می گیرد، لذا به دلیل عدم ارتباط موضوع و به استناد بند (پ) ماده ۵٣ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ رد شکایت شاکی مورد استدعاست.»

ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٩/١١/٢١ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیـوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء بـه شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی ھیأت عمومی

با عنایت به اینکه مطابق ماده ۵ قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دوره ھای تحصیلات تکمیلی دانشگاهھا و مراکز آموزش عالی کشور، پذیرش نھایی در مقطع دوره ھای دکتری تخصـصی به شیوه آمـوزشی و پژوھشی بر اساس تأثیر ۵٠ درصد آزمون متمرکز و تأثیر ۵٠ درصد نمره مصاحبه در دانشگاه ھا صورت می گیرد و اختیار مقرر برای شورای سنجش و پذیرش به شرح بند (ت) ماده ٣ قانون، صرفاً ناظر به تعیین نصاب قبولی در مرحله سنجش عمومی بوده لکن طرف شکایت به تعیین نصاب در مرحله دوم اقدام کرده که ھم مغایر قانون است و ھم سابقاً ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به موجب آراء شماره ١۴٨٧ ـ ١٣٩٨/٧/٢٣ و ١٨۴٢ ـ ١٣٩٧/٩/٢٠ تعیین حد نصاب در مرحله مصاحبه را ابطال کرده است. بنا بر مراتب بند ۵ ـ٢ مصوبه دانشگاه تبریز در دستورالعمل نحوه پذیرش دانشجوی دوره دکتری به جھت مغایرت با قانون مستند به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود. با اعمال ماده ١٣ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری و تسری ابطال به زمان تصویب مقرره ابطال شده موافقت نشد.

رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی