رای شماره ١٣۵١ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: ابطال ماده ١٣ دستورالعمل استخدام پیمانی در شھرداریھا و قسمت (د) بند ٧ جزء (ب) مربوط به شرایط اختصاصی آگھی استخدام استان لرستان در سال ١٣٩۴

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران

یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ٩٩٠٩٩٧٠٩٠۵٨١١٣۵١ مورخ ١٣٩٩/١٠/٢٠ با موضوع:

«ابطال ماده ١٣ دستورالعمل استخدام پیمانی در شھرداریھا و قسمت (د) بند ٧ جزء (ب) مربوط به شرایط اختصاصی آگھی استخدام استان لرستان در سال ١٣٩۴ «جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.

مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین

تاریخ دادنامه : ١٣٩٩/١٠/٢٠ شماره دادنامه: ١٣۵١ شماره پرونده : ٩٨٠٠٢٨۵

مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای سجاد ملک محمودی

موضوع شکایت و خواسته: ابطال ١ـ ابطال ماده ١٣ دستورالعمل استخدام پیمانی در شھرداریھا

٢ـ قسمت (د) بند ٧ شرایط اختصاصی آگھی استخدام پیمانی شھرداری ھای استان لرستان در سال ١٣٩۴

گردش کار: ١ـ شاکی به موجب دادخواستی ابطال ماده ١٣ دستورالعمل استخدام پیمانی در شھرداریھا و قسمت (د) بند ٧ شرایط اختصاصی آگھی استخدام پیمانی شھرداری ھای استان لرستان در سال ١٣٩۴ را خواستار شده و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

” ١ـ برابر اصل بیست و ھشتم قانون اساسی که مقرر کرده است: «دولت موظف است با رعایت نیاز جامعه به مشاغل گوناگون برای ھمه افراد امکان اشتغال به کار و شرایط مساوی را برای احراز مشاغل ایجاد نماید.» و ماده ۴١ قانون مدیریت خدمات کشوری که تصریح دارد به اینکه: «ورود به خدمت و تعیین صلاحیت استخدامی افرادی که داوطلب استخدام در دستگاه ھای اجرایی می باشند، براساس مراتب شایستگی و برابری فرصت ھا انجام پذیرد.»، مضافاً اینکه اولویت استخدامی برای افراد بومی که از یک طرف امتیاز خاص برای بخشی از افراد جامعه و از طرف دیگر ایجاد محدودیت و محرومیت برای سـایر اشخاص محسوب می شود، در ھیچ یک از قوانین کشور لحـاظ نشده است و این امر نیاز به تصریح قانونگذار دارد. ھمچنین آراء متعددی نیز از سـوی ھیأت عمـومی دیوان عدالت اداری، اعمال امتیاز و اولویت برای افراد بومی در استخدام ھای دولتی را خلاف قانون اعلام نموده است، بنابراین مقرره مورد شکایت مغایر با قوانین مذکور است.

٢ـ احتساب مدت خدمت غیررسمی و افزودن آن به حداکثر سن مقرر (٣۵ سال) جھت استخدام محمل قانونی نداشته، بلکه به موجب ماده ١۵١ قانون استخدام کشوری که تصریح دارد به اینکه: «خدمت تمام وقت در وزارتخانه ھا و سازمانھا و مؤسسات و شرکت ھای دولتی و شھرداریھا در اجرای مقررات این قانون از لحاظ تعیین پایه و بازنشستگی و وظیفه جزو خدمت دولتی محسوب و منظور خواھد شد.» تنھا برای لحاظ پایه و بازنشستگی با رعایت ضوابط مقرر، مؤثر خواھد بود.

٣ـ برابر سوابق بیمه پیوستی، سابقه کار نامبرده در بانک قوامین فقط ١۴٨ روز معادل ۵ ماه می باشد.

۴ـ برابر سوابق بیمه پیوستی، نامبرده به مدت ٢٧۴ روز در صندوق قرض الحسنه امام حس عسگری (ع) و مدت ٢۴٢ روز در صندوق قرص الحسنه محمد رسول اله (ص)، جمعاً به مدت ۵١۶ روز معادل یک سال و پنج ماه اشتغال داشته که صندوق ھای مذکور شامل ھیچیک از موارد ذکر شده در قسمت (د) بند ٧ آگھی استخدام نمی گردند و نمی بایست به حداکثر سن مقرر (٣۵ سال) اضافه شوند.

۵ ـ برابر تعریف ارائه شده در ماده ١ اساسنامه مراکز دارالقرآن، «دارالقرآن به مرکزی اطلاق می گردد که ترویج در توسعه آموزش ھای قرآنی و ارتقاء سطح دانش و مھارتھای دانش آموزان علاقمند را در رشته ھای مختلف قرآنی عھده دار می شود و تحت نظارت معاون پژوھشی و تربیت بدنی وزارت آموزش و پرورش به صورت مردمی اداره می گردد.» لـذا برابر سـوابق بیمه پیوستی، نامبرده ھیچ گونه سابقه کاری در مـراکز دارالقرآن نداشته و حتی در صورت وجـود سابقه، مـرکز دارالقرآن شامل ھیچ یک از مـوارد ذکر شده در قسمت (د) بند ٧ آگھی استخدام نمی گردد و نمی بایست به حداکثر سن مقرر (٣۵ سال) اضافه شود. بدین جھت با عنایت به جمیع موارد مذکور و استناد به اوراق و دلایل موجـود در پرونده، تقاضـای ابطـال مـاده ١٣ دستورالعمل استخدام پیمانی در شھرداریھا مبنی بر اعمال سھمیه بومی برای برخی از داوطلبان، ابطال قسمت (د) بند ٧ شرایط اختصاصی آگھی استخدام مبنی بر احتساب مدت خدمت غیررسمی و افزودن آن به حداکثر سن مقرر (٣۵ سال) جھت استخدام، عدم لحاظ سوابق کاری ارائه شده از سوی داوطلب پذیرفته شده مطابق قسمت (د) بند ٧ شرایط اختصاصی آگھی استخدام و الزام مشتکی عنه به ادامه فرآیند استخدام اینجانب در شھرداری شھرستان ازنا را ازآن مقام عالی دارم. “

٢ـ متن مقرره ھای مورد اعتراض به شرح زیر است:

” الف: ماده ١٣ دستورالعمل استخدام پیمانی در شھرداریھا

امتیاز آزمون تخصصی داوطلبین بومی شھر متقاضی استخدام در ١/١۵ و داوطلبان بومی شھرستان شھر متقاضی استخدام در ١/١ ضرب شده و مبنای محاسبه امتیاز نھایی آزمون تخصصی قرار می گیرد.

ب: قسمت (د) بند ٧ شرایط اختصاصی آگھی استخدام پیمانی شھرداری ھای استان لرستان در سال ١٣٩۴

٧ـ موارد ذیل به شرط ارائه تأییدھای معتبر به حداکثر سن مقرر اضافه خواھد شد:

د ـ داوطبانی که به صـورت غیررسمی و تمـام وقت در وزارتخانه، مؤسسات و شـرکت ھای دولتی، بانک ھا و شرکت ھای تحت پوشش آن ھا، شرکت ھای بیمه دولتی، شھرداری ھا، مؤسسات و شرکت ھای تابعه و وابسته به آن مؤسسات و شرکت ھای دولتی که شمول قانون بر آن ھا مستلزم ذکر نام است و ھم چنین مؤسسات و شرکت ھای ملی و مصادره شده و مؤسساتی که به نحوی از بودجه و کمک دولت استفاده می کنند، نھادھای انقـلاب اسـلامی و شرکت ھای تحت پوشش آنھا از تاریخ ١٣۵٧/١١/٢٢ به خـدمت اشتغـال داشته اند، به میزان خدمت غیررسمی آن ھا لازم به ذکر است سابقه خدمتی افراد در شرکت ھای طرف قرارداد با شھرداری ھا مشمول امتیازات این بند نمی باشد، به استثنای کارکنانی که به طور تمام وقت با پرداخت حق بیمه در شرکت ھای طرف قرارداد با شھرداری که تا قبل از ابتدای سال ١٣٩٠ در شھرداری اشتغال داشته اند. “

٣ـ در پاسخ به شکایت مذکور، مدیر کل دفتر امور شھری و شوراھای استانداری لرستان به موجب لایحه شماره ١٨٨٣۶ ـ ١٣٩٨/۴/۶ توضیح داده است که:

” آزمون مورد شکایات شاکی به استناد مجوز شماره ١۶۶١٨١ـ ١٣٩۴/٧/١٨ سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و مصوبه شماره ٣٣٣۶١ـ ١٣٩۴/٧/٢٩ شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی سازمان شھرداریھا و دھیاری ھای کشور و در تاریخ ١٣٩۴/١١/٢٢ با لحاظ نمودن شرایط یکسان مندرج در آگھی آزمون و کاملاً منطبق به اصل ٢٨ قانون اساسی برگزار گردید که:

اولاً: اعمال سھمیه بومی برای داوطلبان به استناد بند (و) آگھی قسمت «تعریف بومی» ذکر گردیده و شرایط اطلاق بومی به افراد کاملاً مشخص بوده و حذف این بند در زمان برگزاری آزمون غیرممکن می باشد. از طرفی فرد مدنظر شاکی یعنی آقای عظیمی، به استناد قسمت (ب) «داوطلب حداقل ۴ سال از سنوات تحصیلی (ابتدایی، راھنمایی، دبیرستان و دانشگاه) را به صورت متوالی یا متناوب در شھر محل خدمت استخدام طی کرده باشد» ھمین بند آگھی استخدامی، دارای شرایط فرد بومی می باشد.

ثانیاً: اعمال احتساب سوابق خدمتی و نظام وظیفه به سن داوطلبان، در قسمت (د) بند (ب) آگھی استخدامی به صورت شفاف بیان شده و حذف این بند ھم نیز در زمان برگزاری آزمون غیرممکن می باشد. از طرفی کلیه سوابق خدمتی فرد مدنظر شاکی یعنی آقای عظیمی به استناد تعریف مشخص شده در ھمین بند کاملاً قابل قبول می باشد.

ثالثاً: شاکی شکایات خود را در خصوص موضوعات صدرالاشاره در ھمان مقطع زمانی (پس از برگزاری آزمون) به کمیته برگزار کننده آزمون استخدامی ارائه نمود و مدیر کل وقت دفتر امور شھری و شوراھای استانداری طی نامه شماره ٨٣/۴٢/۴١٢۶٠ ـ ١٣٩۵/٨/١٣ موضوع وارد ندانستن اعتراض شاکی را به وی (سجاد ملک محمودی) ابلاغ نموده است.

رابعاً: کارنامه نھایی آزمون استخدامی آقای ملک محمودی (شاکی) و عظیمی (فرد پذیرش شـده در آزمـون استخدامی) گویای اختلاف نمرات علمی، مصاحبه و نھایی طرفین می باشد.

خامساً: استخدام مشارالیه (سجاد ملک محمودی) به استناد مستندات موجود امکانپذیر نمی باشد .”

ھیأت عمومی دیـوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٩/١٠/٢٠ با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی ھیأت عمومی

الف: در مورد شکایت از بخشی از توضیحات مھم دستورالعمل مربوط به ماده١٣ دستورالعمل استخدام پیمانی در شھرداری ھا و ماده ٢٠ استخدام دستورالعمل استخدام پیمانی در مشاغل عملیاتی آتش نشانی که در آن مقرر شده: «امتیاز آزمون تخصصی داوطلبین بومی شھر متقاضی استخدام در ١/١۵ و داوطلبان بومی شھرستان شھر متقاضی استخدام در ١/١ ضرب شده و مبنای محاسبه امتیاز نھایی آزمون تخصصی قرار می گیرد»، با توجه به اینکه بومی گزینی و برتری نمره کتبی به افراد بومی مطابق آنچه در آگھی مزبور قید شده به طور مطلق و بدون تفکیک مناطق محروم و مناطق برخوردار، تبعیض آمیز و مغایر با بند ٩ اصل ٣ قانون اساسی است و با عنایت به اینکه ھیأت عمومی پیشتر به موجب آرای متعدد بومی گزینی به این شیوه را در آگھی آزمـون ھای دستگاه ھای اجرایی ابطال کرده است، بنابراین مقرره مورد شکایت مغایر قانون است و مستند بـه بند١ ماده١٢ و ماده٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود.

ب: قسمت پایانی بخش «د» بند ٧ جزء «ب» مربوط به شرایط اختصاصی استخدام که پذیرش مدت خدمت تمام وقت کارکنان شرکتھای طرف قرارداد با شھرداری که حق بیمه ایشان پرداخت شده به میزان حداکثر سن استخدام را تجویز کرده است. نظر به اینکه به موجب بند (ھـ) قانون اصلاح حداکثر سن داوطلبان استخدام مصوب سال ١٣٧١صرفاً مقرر شده: «داوطلبانی که به صورت غیررسمی و تمام وقت در دستگاه ھای موضوع این قانون از تاریخ ١٣۵٧/١١/٢٢ به خدمت اشتغال داشته اند به میزان مدت خدمت غیررسمی آنھا» به حداکثر سن استخدام افزوده می شود و این افراد کسانی ھستند که مستقیماً طرف قرارداد با دستگاه اجرایی بوده اند و افرادی که طرف قرارداد با شرکت ھای خصوصی ارائه دھنده خدمت به دستگاه اجرایی بوده اند را شامل نمی شود، لذا از جھت توسعه دامنه شمول قانون و مغایرت با آن مستند به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود.

ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

ـ مرتضی علی اشراقی معاون قضایی دیوان عدالت اداری