رای شماره ١١٠٧ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: اعلام تعاریض درخصوص دادخواست برخی از سردفتران اسناد رسمی مبنی بر احتساب سوابق خدمت غیرسردفتری برای بازنشستگی حکم به رد شکایت صادره صحیح و موافق مقررات است

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران

یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ٩٩٠٩٩٧٠٩٠۵٨١١١٠٧ مورخ ١٣٩٩/٨/٢٠ با موضوع: «اعلام تعاریض درخصوص دادخواست برخی از سردفتران اسناد رسمی مبنی بر احتساب سوابق خدمت غیرسردفتری برای بازنشستگی حکم به رد شکایت صادره صحیح و موافق مقررات است» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.

مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین

تاریخ دادنامه : ١٣٩٩/٨/٢٠ شماره دادنامه: ١١٠٧ شماره پرونده : ٩٩٠٠٣٨٧

مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

اعلام کننده تعارض : ّ آقای علی توسلی

موضوع: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری

گردش کار : در خصوص دادخواست برخی از سردفتران اسناد رسمی مبنی بر احتساب سوابق خدمت غیرسردفتری برای بازنشستگی، شعب دیوان عدالت اداری استنباط ھای متفاوتی داشته اند. بعضی از شعب دیوان عدالت اداری با استدلال اینکه ماده ١٠ قانون دفاتر اسناد رسمی، سوابق خدمتی جھت بازنشستگی از سمت سردفتری را صرفاً سوابق خدمت در سمت سردفتری یا دفتریاری دانسته که قابل محاسبه می باشد و سوابق خدمت غیرسردفتری را قابل محاسبه نمی دانند، حکم به رد شکایت صادر کرده اند. بعضی دیگر از شعب، با استناد به تبصره ٣ ماده ۴ آیین نامه بیمه و بازنشستگی سردفتران و دفتریاران مصوب سال ١٣٨۶ رئیس قوه قضاییه، سنوات غیرسردفتری را قابل محاسبه در بازنشستگی دانسته به شرط آن که حق بیمه سنوات غیررسمی پرداخت شده باشد و ھمچنین با این استدلال که مطابق ماده واحده قانون نقل و انتقال حق بیمه یا بازنشستگی، با انتقال سوابق به ھر یک از صندوق ھای بازنشستگی، شخص می تواند از مزایای صندوق ھای قبلی و سازمـان متبوع با احـتساب ٣٠ سال سابقه بھره مند شود، حکـم بـه ورود شـکایت صادر کرده اند. با توجه به مراتب موضوع در اجرای ماده ٨٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری برای صدور رأی وحدت رویه به ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ارجاع شد.

گردش کار پرونده ھا و مشروح آراء به قرار زیر است:

الف: شعبه ٢٩ بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٩٧٠٩٩٨٠٩٠٠٩٠١٩۵٢ با موضوع دادخواست آقای علی توسلی به طرفیت سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و به خواسته درخواست بازنشستگی با تعیین سردفتر به موجب دادنامه شماره ٩٨٠٩٩٧٠٩٠٠٩٠١٧٣۴ـ ١٣٩٨/۴/٩ به شرح زیر رأی صادر کرده است:

نظر به اینکه شاکی دارای ٣۵ سال سابقه خدمت به صورت رسمی و غیررسمی می باشد که در جھت بازنشستگی به مواد ١٠ و ۶٩ قانون دفاتر اسناد رسمی استناد نموده است و طرف شکایت صراحت ماده ١٠ را به خدمت در دفتر اسناد رسمی می داند و در مورد مشابه معاون رئیس قوه و رئیس سازمان ثبت در نامه ١٧٩١۶٠١٨٧١٠٠٠١٣۵٩ـ ١٣٩١/٢/١٢ با استناد به نظریه ٣ ماده ۴ آیین نامه بازنشستگی سردفتران، سنوات غیررسمی را قابل محاسبه در بازنشستگی به شرط پرداخت بیمه سنوات غیررسمی داشته است که به شرح فوق و ماده ١١ قانون مذکور شرط سنی منتفی دانسته شده است و سنوات غیررسمی که منظور خدمت غیر از سردفتری یا دفتریاری بوده را نپذیرفته، لذا مستفاد از مواد ١٠ و ١١ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت وی صادر و اعلام می گردد. رأی صادره وفق ماده ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواھی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است.

در اثر تجدیدنظرخواھی از رأی مذکور شعبه ٣٠ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره٩٨٠٩٩٧٠٩۶٠٠٠١٨٢٢ـ١٣٩٨/١٠/١ با استدلال زیر رأی مذکور را نقض می کند: .

نظر به اینکه به صراحت ماده ١٠ از قانون دفاتر اسناد رسمی وکانون سردفتران و دفتریاران سوابق خدمتی جھت بازنشستگی از ، سوابق خدمت در سمت سردفتری یا دفتریاری قابل احتساب می باشد از طرفی شاکی حسب اظھارات وی سمت سردفتری صرفاً در دادخواست بدوی، کمتر از ٣٠ سال خدمت داشته و ایضاً به سن ۶۵ سال نرسیده تا مشمول ماده ١١ قانون صدرالاشعار باشد علیھذا تجدیدنظرخواھی وارد بوده و مستنداً به مراتب مذکور و ماده ٧١ از قانون دیوان عدالت اداری ضمن نقض دادنامه معترض عنه حکم به رد شکایت مطروحه صادر می شود. رأی صادره قطعی است.

ب: شعبه ٧ بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٩٣٠٩٩٨٠٩٠٠٠۴٨۴٨٩ با موضوع دادخواست آقای دلاور آزاد به طرفیت ١ـ سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ٢ـ کانون سردفتران و دفتریاران و به خواسته الزام به پرداخت حقوق بازنشستگی و برقراری حقوق بر مبنای سنوات خدمتی ٣٢ سال و ۵ ماه و ١٨ روز به موجب دادنامه شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩٠٠٧٠٠۶٢٨ ـ ١٣٩۶/۵/١ به شرح زیر رأی صادر کرده است:

نظر به اینکه اولاً: شکایت شاکی مبنی بر ابطال تبصره ٣ الحاقی ماده ۴ آیین نامه بازنشستگی سردفتران رد شده است و آیین نامه مذکور دارای ضمانت اجرای قانونی بوده و کماکان لازم الاجرا می باشد. ثانیاً: به موجب تبصره ٣ الحاقی ماده ۴ آیین نامه بازنشستگی سردفتران و دفتریاران شاکی از امتیاز مدت سنوات خدمتی برای بازنشستگی استفاده کرده و تنھا می تواند از حقوق و مزایای مدت ١٧ سال و ٧ ماه و ١٠ روز سنوات خدمتی در دفتر اسناد رسمی بھره مند شوند بنابراین ادعای شاکی فاقد وجاھت قانونی بوده و از ناحیه طرف شکایت اعمال و مقررات خلاف قانون احراز نمی شود مستنداً به مواد ١٠ ،١١ ،۵٨ و ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت شاکی صادر و اعلام می گردد. رأی صادره ظرف مدت بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواھی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد. رأی مذکور به موجب رأی شماره ٩٧٠٩٩٧٠٩۵۶٠٠٣۵٩۴ـ ١٣٩٧/١١/٢٧ شعبه٢٧ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تأیید شده است.

ج: شعبه ٧ بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٩۴٠٩٩٨٠٩٠٠٧٠٠٣١١ با موضوع دادخواست آقای سعید بیاتی به طرفیت سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و به خواسته درخواست بازنشستگی از سردفتری اسناد رسمی با تعیین جانشین به موجب دادنامه شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩٠٠٧٠٠٢٩٨ ـ ١٣٩۶/٣/٧ به شرح زیر رأی صادر کرده است:

در این پرونده وکیل شاکی در شرح و متن دادخواست تقدیمی اظھار و بیان داشته است: سردفتران اسناد رسمی براساس ماده ١٠ قانون دفاتر اسناد رسمی مصوب ١٣۵۴/۴/۵ با سی سال سابقه خدمت بازنشسته می شوند و از مزایای آن بھره مند میشوند و مطابق ماده ۶٩ قانون مذکور مجازند شخص واجد صلاحیت را برای تصدی دفترخانه خود به سازمان ثبت اسناد معرفی نمایند موکل اینجانب از تاریخ ١٣۶٠/١١/٢۴ تا ١٣۶٩/١١/٣٠ در ژاندارمری جمھوری اسلامی و از تاریخ ١٣۶٩/١١/٢٠ تا ١٣٧٣/٧/۵ به عنوان قاضی دادگستری در قوه قضاییه خدمت کرده اند مشارالیه به موجب حکم شماره ١/٣۴/٢١۶٨۵ـ ١٣٧٢/٧/١۶ فعالیت خود را به عنوان سردفتر اسناد رسمی آغاز که تا کنون این سمت باقی است. محاسبه سنوات خدمتی نشان می دھد که بیش از ٣٣ سال از آغاز فعالیت اداری، قضایی و حرفه ای موکل می گذرد و وی سزاوار برخورداری از مزیت بازنشستگی و توابع آن است متاسفانه سازمان طرف شکایت از این شرایط محروم کرده است. سازمان ثبت اسناد و املاک طرف شکایت به موجب لایحه دفاعیه شماره ١٣٧٨ ـ ١٣٩۴/۵/١٨ پاسخ داده است، شاکی متولد ١٣۴١/۵/١٨ به موجب ابلاغ شماره ١/٣۴/٢١۶٨۵ـ ١٣٧٣/٧/١۶ به سردفتر اسناد رسمی ٣٣٢ تھران منصوب و در تاریخ ١٣٧٣/٩/٢٠ شروع به کار نمود. نامبرده برابر مشروحـه شمـاره ٩١/٢٣٧٩٠٩ـ ١٣٩١/١٢/۶ ضمن اعلام سـوابق قبلی خـدمت خود در ژاندارمری و تجمیع سوابق دوران خدمت ژاندارمری و سر دفتری درخواست بازنشستگی با سی سال سابقه و در اجرای ماده ۶٩ قانون دفاتر اسناد رسمی خانم لاله کریمی روزبھانی را به عنوان جانشین خود معرفی نموده و با توجه به اینکه بازنشستگی قبل از ۶۵ سال نیاز به موافقت دستگاه مربوطه داشته و پذیرش درخواست بازنشستگی سردفتر قبل از سن ۶۵ سال وفق ماده ١١ قانون دفاتر اسناد رسمی برای سازمان الزامی نمی باشد و درخواست مورد موافقت ریاست سازمان قرار نگرفته است تقاضای رد شکایت شاکی را دارد. نظر به اینکه اولاً: سردفتر شاکی از تاریخ ١٣۶٠/١١/٢۴ تا ١٣۶٩/١١/٣٠ در ژاندارمری جمھوری اسلامی ایران و از تاریخ ١٣۶٩/١١/٢٠ تا ١٣٧٣/٧/۵ به عنوان قاضی دادگستری در قوه قضاییه و از تاریخ ١٣٧٣/٧/١۶ (١٣٧٣/٩/٢٠) به عنوان سردفتر اسناد رسمی و بیش از ٣٣ سال سابقه خدمت ھستند. ثانیاً: برابر ماده واحده قانون نقل و انتقال حق بیمه یا بازنشستگی مصوب ١٣۶۵/٣/٢٧ افراد بیمه شده می توانند به ھر یک از صندوق ھای بازنشستگی منتقل و حسب مقررات قانونی با سوابق مشخصی از مزایای بازنشستگی صندوق قبلی و صندوق سازمان متبوع با احتساب ٣٠ سال سابقه خدمت بھره مند شوند. ثالثاً: به موجب تبصره ٣ ماده ۴ آیین نامه بیمه و بازنشستگی سردفتران و دفتر یاران اول مصوب ١٣٨۶/۵/٢۵ ریاست قوه قضاییه و به استناد ماده ١٠ ،١١ و ۶٩ قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران مصوب ١٣۵۴ سردفتر متقاضی می توانند با احتساب سنوات خدمت غیرسردفتری به میزان سی سال خدمت بازنشسته شوند بنابراین شعبه دیوان با اجابت خواسته و به استناد مواد ١٠ ،۵٨ و ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب ١٣٩٢ حکم به ورود شکایت به شرح خواسته فوق صادر و اعلام می نماید. رأی صادره ظرف مھلت بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواھی در شعب تجدیدنظر دیوان می باشد. رأی مذکور به موجب رأی شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩٠۵۶٠٣۴٢١ـ ١٣٩۶/١٢/٢٣ شعبه اول تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تأیید شده است. ولیکن در اجـرای مـاده ٧٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیـوان عـدالت اداری از جانب رئیس دیوان عدالت اداری، شعبه ٢٩ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ٩٨٠٩٩٧٠٩۵٩٩٠٠٨۵٣ـ ١٣٩٨/٣/١٨ نسبت به دادنامه شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩٠۵۶٠٣۴٢١ـ ١٣٩۶/١٢/٢٣ ،به شرح زیر رأی به رد شکایت صادر کرده است:

در خصوص تقاضای اعمال ماده ٧٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری نسبت به دادنامه شماره ٣۴٢١ـ ١٣٩۶/١٢/٢٣ شعبه اول تجدیدنظر دیوان عدالت اداری با بررسی مندرجات اوراق پرونده و دقت در موضوع خواسته شاکی و در مستندات قانونی و ملاحظه تاریخ تولد و سوابق خدمتی شاکی، نظر به اینکه به موجب ماده ١١ قانون دفاتر اسناد رسمی مصوب ١٣۵۴ سردفتران و دفتریاران اول پس از رسیدن به سن ۶۵ سال تمام بر اساس مقررات آن قانون بازنشسته خواھند شد و ملاک تشخیص سن، شناسنامه ای است که در بدو اشتغال به کار ارائه داده اند و ماده ١٠ قانون مذکور ناظر به سردفتران و دفتریاران اول است که پس از تصویب آن قانون دارای سی سال سابقه خدمت اعم از متوالی یا متناوب (اعم از سردفتری و دفتریاری اول) باشند که می توانند تقاضای بازنشستگی نمایند. به لحاظ اینکه اولاً: سردفتری و دفتریاری، به طور خدمت دولتی رسمی محسوب نمی شود. ثانیاً: ماده ١٠ تصریح دارد که سنوات خدمت سی ساله باید به صورت سردفتری و یا دفتریاری اول باشد و عملاً سنوات خدمت غیردو عنوان مذکور را قابل محاسبه برای سنوات خدمت جھت بازنشستگی ندانسته است و به استناد تبصره ٣ـ الحاقی به ماده ۴ـ آیین نامه اجرایی قانون دفاتر اسناد رسمی و ماده ۴ـ آیین نامه بیمه و بازنشستگی سردفتران و دفتریاران اسناد رسمی با رعایت مفاد تبصره مذکور، سردفتران و دفتریاران اول، بدون امکان محاسبه سابقه خدمت پیشین خود به کانون سردفتران و دفتریاران اسناد رسمی با رعایت مفاد تبصره مذکور، سردفتران و دفتریاران اول، بدون امکان محاسبه سابقه خدمت پیشین خود به کانون سردفتران و دفتریاران برای احتساب سن بازنشستگی، می توانند از مزایای حقوق بازنشستگی کانون به نسبت مدت سنوات حق بیمه پرداختی به صندوق کانون استفاده نمایند. ثالثاً: بر اساس دو ماده فوق الذکر بازنشستگی سردفتران و دفتریاران اول پس از رسیدن به سن ۶۵ سـال الزامی است و قبل از آن با استفاده از کلمه «می تواند» الزام و اجبـار وجود ندارد. رابعاً: اعمال مـاده ۶٩ قانون فوق الذکر پس از تحقق شرایط بازنشستگی می باشد و منصرف از مواردی است که آن شرایط محقق نشده است علیھذا صدور حکم به بازنشستگی بدون رعایت مفاد مواد فوق الذکر مخصوصاً در خصوص شاکی که متولد ١٣۴١/۵/١٨ می باشد و سنوات خدمت وی نیز با عنوان سردفتری کمتر از سی سال است خلاف بین آن مواد می باشد ضمن پذیرش تقاضای اعمال ماده ٧٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری با نقض دادنامه ھای صادره از شعبه اول تجدیدنظر و شعبه ھفتم بدوی دیوان عدالت اداری به لحاظ عدم وجود الزام قانونی بر اجابت خواسته شاکی، حکم به رد شکایت صادر و اعلام می شود. این رأی قطعی است. قضات صادر کننده رأی اخیرالذکر نسبت به رأی خود اعلام اشتباه می کنند و در اجرای ماده ٧۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، شعبه ٢۶ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ٩٨٠٩٩٧٠٩۵۵٩٠٢٩٠۶ ـ ١٣٩٨/٩/٢٧ ضمن نقض دادنامه شماره ٩٨٠٩٩٧٠٩۵٩٩٠٠٨۵٣ـ ١٣٩٨/٣/١٨ صادر شده از شعبه ٢٩ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری، دادنامه شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩٠۵۶٠٣۴٢١ـ ١٣٩۶/١٢/٢٣ صادره شده از شعبه اول تجدیدنظر که در تأیید دادنامه شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩٠٠٧٠٠٢٩٨ ـ ١٣٩۶/٣/٧ شعبه ٧ بدوی دیوان عدالت اداری اصدار یافته، تأیید و ابرام می کند. متن رأی شعبه ٢۶ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به قرار زیر است :

” [مطابق ماده ۶٩ قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران] «سردفتر شاغل که بازنشسته می شود می تواند شخص واجد صلاحیت طبق مقررات این قانون را برای تصدی دفترخانه خود به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور معرفی کند. . .» و مطابق ماده واحده قانون نقل و انتقال حق بیمه یا بازنشستگی مصوب ١٣۶۵/٣/٢٧» حق بیمه یا بازنشستگی سوابق خدمت اشخاصی که وجوھی را به ھر یک از صندوق ھای بیمه یا بازنشستگی یا صندوق ھای مشابه پرداخت نموده اند در صورتی که محل کار یا خدمت آنان تغییر نموده و به تبع آن از شمول خدمات صندوق مربوط خارج شده باشند، یا طبق ضوابط قانونی مشترک صندوق دیگری شده اند به میزان ۴ درصد آخرین حقوق و مزایای آنان که مبنای برداشت حق بیمه یا بازنشستگی قرار گرفته است بابت ھر ماه به صندوقی که مشمول به تبع شغل خود مشترک آن شده است منتقل می شود،. . .» و بر اساس تبصره ٣ ماده ۴ آیین نامه بیمه و بازنشستگی سردفتران و دفتریاران اول مصوب ١٣٨۶/۵/٢۵ ریاست معظم قوه قضاییه «سردفتر و یا دفتریار اول متقاضی انتقال سابقه خدمت پیشین خود به کانون سردفتران و دفتریاران برای احتساب سن بازنشستگی (موضوع ماده واحده قانون نقل و انتقال حق بیمه یا بازنشستگی مصوب ١٣۶۵/٣/٢٧ مجلس شورای اسلامی) بدون امکان محاسبه و انتقال حق بیمه پرداختی از صندوق قبلی به صندوق بیمه و بازنشستگی کانون، می تواند از مزایای حقوق و بازنشستگی کانون به نسبت مدت سنوات حق بیمه پرداختی به صندوق کانون و فقط به منظور اعمال ھر یک از مواد ١٠ و ١١ قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران مصوب ١٣۵۴ استفاده نماید.» اولاً: به موجب گواھی شماره ۴٢٣٠۵/١٠۵٠ ـ ١٣٩٢/۵/٢٣ صادره از مدیرکل کارگزینی قضات از تاریخ ١٣۶٠/١٢/٢۴ تا ١٣۶٩/١١/٢٠ در ژاندارمری و از تاریخ ١٣۶٩/١١/٢٠ تا ١٣٧٣/٧/۵ به عنوان قاضی در قوه قضاییه و از تاریخ ١٣٧٣/٧/١۶ به موجب ابلاغ شماره ١/٣۴/٢١۶٨۵ـ ١٣٧٣/٧/١۶ به سردفتری اسناد رسمی تھران تحت شماره ٣٣٢ منصوب و در تاریخ ١٣٧٣/٩/٢٠ شروع به کارکرده و بعد از حدود بیست سال اشتغال و در مجموع با ٣٣ سال سابقه خدمت تقاضای بازنشستگی نموده است. ثانیاً: بر اساس نامه شماره ٧١٢/۵٧/١٠۶٠ـ ۶١ـ ٩١ مورخ ١٣٩١/۵/٢۵ صادره از مدیرکل اسناد و امور مترجمان قوه قضاییه «. . . علی الاصول منطوق ماده واحده قانون نقل و انتقال حق بیمه یا بازنشستگی مصوب ١٣۶۵/٣/٢٧ این است که افراد بتوانند کسورات بیمه ای که به ھر یک از صندوق ھای بازنشستگی پرداخت نموده اند به صندوق مورد نظر حسب مقررات قانونی منتقل نموده و در نتیجه این سوابق با سوابق فعلی تجمیع گردد. بنابراین در صورتی که مجموع سوابق پرداختی بازنشستگی کارکنان دفاتر اسناد رسمی اعم از سایر صندوق ھا و صندوق کانون سردفتران و دفتریاران جمعاً سی سال فراھم شود امکان درخواست بازنشستگی آنھا را فراھم می سازد.»

ثالثاً: مطابق ابلاغ بازنشستگی شماره ١٣٩١۶٠١٠٠٨٠٠٠١٣۵٩ـ ١٣٩١/١٢/١٢ و شماره ٩٠/٣۶٩۶۶ ـ ١٣٩٠/٢/٣١ صادره از سوی معاون رئیس قوه قضاییه و رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، سردفتران دفتر اسناد رسمی شماره ١٢ قم و شماره ١۴ اصفھان را به استناد ماده ١٠ قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفترایارن مصوب ١٣۵۴ و احتساب سنوات خدمت غیرسردفتر مستنداً به تبصره ٣ ماده ۴ آیین نامه بیمه و بازنشستگی سرفتران و دفتریاران اول مصوب ١٣٨۶/۵/٢۵ ریاست قوه قضاییه بازنشسته نموده است. رابعاً بر مبنای گزارش ھای شماره ٩٢٠٢٢٠٣۵٣ـ ١٣٩٣/١٢/٢۶ و شماره ٩۴/۵٠٣٨٢ـ ١٣٩۴/٣/٣١ معاون امور اسناد سازمان ثبت اسناد و املاک کشور خطاب به معاون رئیس قوه قضاییه و رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، نامبرده با عنایت به تبصره ٣ ماده ۴ آیین نامه بیمه و بازنشستگی سردفتران و دفتریاران اسناد رسمی وجد شرایط بازنشستگی تشخیص داده است. نظر به اینکه: ١ـ با توجه به الفاظ و عبارات و ترکیب کلمات و جملات در ماده ١٠ قانون یاد شده افاده تخییر نموده و فاعل این فعل ھم سردفتر می باشد. ٢ـ با عنایت به اطلاق کلام و بیان مقنن و آیین نامه بیمه بازنشستگی سردفتران و دفتریاران مصوب ١٣٨١ و اصلاحیه آن مصوب ١٣٨۶ مشارالیه استحقاق بازنشستگی را با درخواست شخصی دارا بوده است. ٣ـ بر اساس قانون و مقررات جاری اگر برای کسی حق ایجاد شود مسلماً در مقابل تعھدی برای دیگری به وجود می آید بنابراین صاحب حق درخواست بازنشستگی را ارائه داده و سازمان نیز باید به تکلیف قانونی خود عمل نماید. ۴ـ در ماده ١٠ قانون فوق الذکر «سابقه خدمت» اطلاق دارد بنابراین خدمت به عنوان سردفتر و یا به عنوان قاضی دادگستری و. . . را شامل می گردد. بر این اساس جھت احتساب سوابق خدمتی در سایر سازمان ھا و ادارات دولتی منع قانونی وجود ندارد. ۵ ـ توجھاً به اطلاق ماده ۶٩ قانون موصوف الذکر کلیه سردفترانی که به شیوه اختیـاری یا اجبـاری به بازنشستگی نائل می شوند، مقنن امتیازاتی را برای سردفتران بازنشسته پیش بینی نموده در نتیجه آنان می توانند فرد واجد شرایطی را به عنوان جانشین تعیین و معرفی نمایند و سلب این امتیاز نیاز به مجوز قانونی دارد. ۶ ـ قید سابقه خدمت اعم از متوالی یا متناوب در ماده ١٠ قانون مذکور شامل ادارات دیگر از جمله قوه قضاییه و نیروھای مسلح را نیز در بر می گیرد و گرنه ضرورتی به بیان متناوب نبوده است. در نتیجه بر مبنای قوانین و مقررات و ضوابط حاکم مشارالیه شرایط بازنشستگی را دارا بوده، لذا شعبه ٢۶ تجدیدنظر دیوان با در نظر گرفتن مراتب فوق البیان و به استناد مواد ٧١ و ٧۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب ١٣٩٢ ضمن نقض دادنامه شماره ٨۵٣ـ ١٣٩٨/٣/١٨ صادره از شعبه ٢٩ تجدیدنظر دیوان، دادنامه شماره ٣۴٢١ـ ١٣٩۶/١٢/٢٣ صادره از شعبه اول تجدیدنظر دیوان که در تأیید دادنامه ٢٩٨ ـ ١٣٩۶/٣/٧ شعبه ٧ بدوی دیوان اصدار یافته، تأیید و ابرام می کند. رأی صادره قطعی است. “

ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٩/٨/٢٠ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی ھیأت عمومی

الف : بین رأی شماره ٩٨٠٩٩٧٠٩۵۵٩٠٢٩٠۶ ـ ١٣٩٨/٩/٢٧ شعبه ٢۶ تجدیدنظر و رأی شماره ٩٨٠٩٩٧٠٩۶٠٠٠١٨٢٢ـ ١٣٩٨/١٠/١ شعبه ٣٠ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تعارض محرز است.

ب : حکم ماده ١٠ قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران مصوب سال ١٣۵۴ ،بازنشستگی سران دفاتر اسناد رسمی و دفتریاران اول را به سی سال سابقه خدمت متوالی یا متناوب در مقام سردفتری یا دفتریاری اول مشروط کرده است. ھرچند رئیس قوه قضاییه در تبصره ٣ الحاقی به ماده ۴ آیین نامه اصلاحی بـرخی از مـواد آیین نامه بیمه و بازنشستگی سردفتران و دفتریاران مصوب سال ١٣٨۶ ،سنوات خدمت در غیر شغل سردفتری و دفتریاری اول را به عنوان سنوات قابل قبول برای رسیدن به سابقه خدمت سی سال مـوضوع مـاده ١٠ قانون مـذکور تلقی کرده است، لیکن چون حکم تبصره ٣ ماده ۴ آیین نامه مذکور، مغایر ماده ١٠ قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران مصوب سال ١٣۵۴ است، قابـل ترتیب اثر نیست و در نتیجه رأی شعبـه ٣٠ تجدیدنظر دیـوان عدالت اداری به شماره دادنامه ١٨٢٢ـ ١٣٩٨/١٠/١ که بر رد شکایت صادر شده صحیح و موافق مقررات است. این رأی به استناد بند ٢ ماده ١٢ و ماده ٨٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.

رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی