رای شماره ١٠٨٨ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ٩٩٠٩٩٧٠٩٠۵٨١١٠٨٨ مورخ ١٣٩٩/٩/١٨ جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه : ١٣٩٩/٩/١٨ شماره دادنامه: ١٠٨٨ شماره پرونده : ٩٨٠٢٧٨٨
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض : خانم زھره سلیمانی فرد
موضوع: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار : در خصوص دادخواست اشخاص به خواسته الزام به پرداخت حقوق و دستمزد به طرفیت اداره کل بھزیستی، شعب دیوان عدالت اداری استنباط ھای متفاوتی داشته اند. برخی شعب مستدل به نامه ھای مسئولین مربوطه مبنی بر اشتغال شاکی حکم به ورود شکایت صادر کرده اند ولیکن شعب دیگر دیوان عدالت اداری، مستدل به دادنامه ۵۶٣ـ ١٣٩۵/٨/٢۵ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری، اداره کار را صالح به رسیدگی در مورد موضوع خواسته ندانسته و قرار عدم صلاحیت صادر کرده اند. با توجه به شکایات مذکور و صدور آراء متعارض از شعب دیوان، موضوع در اجرای ماده ٨٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری برای صدور رأی وحدت رویه به ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ارجاع شد.
گردش کار پرونده ھا و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبـه ٢٨ بـدوی دیـوان عدالت اداری در رسیـدگی بـه پـرونده شمـاره ٩۵٠٩٩٨٠٩٠۴١٠٠٧۶٣ با موضوع دادخواست خانم عافیه بھادری نسب به طرفیت سازمان بھزیستی استان گلستان و به خواسته الزام به پرداخت حقوق و دستمزد ۶ ماھه به موجب دادنامه شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩٠۴١٠١١١٢ـ ١٣٩۶/٧/٢٣ به شرح زیر رأی صادر کرده است: با توجه به بررسی اوراق و محتویات پرونده مطابق نامه شماره ٩٣٣/٩٢/١٠٠/١٢٠۵٢ـ ١٣٩٢/٨/١٨ مدیرکل بھزیستی استان گلستان و نامه شماره ٩٣٣/٩٢/١٠/٧٠٣١ـ ١٣٩٢/٨/٢۶ ریاست بھزیستی شھرستان گنبد و نیز نامه مورخ ١٣٩٢/٩/٢۴ سرپرست اداره فناوری اطلاعات و ارتباطات و تحول اداری اداره کل بھزیستی گلستان اشتغال شاکی محرز و مسلم می باشد و از آنجایی که دلیلی بر تبرعی بودن خدمت و جود ندارد و دلیل و مدرکی نیز که مبین پرداخت حقوق و دستمزد مدت مذکور باشد ارائه نگردیده است. بنابراین شکایت مطروحه موجه تشخیص و مستنداً به ماده ١٠ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود آن صادر و اعلام می گردد. رأی صادره ظرف ٢٠ روز پس از ابلاغ قابل اعتراض در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد. این رأی به علّت عدم تجدیدنظرخواھی قطعیت یافته است.
ب: شعبه٣٩ بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٩۵٠٩٩٨٠٩۵٧۶٠٠۵۶٣ با موضوع دادخواست خانم فرزانه حاجی محمد به طرفیت سازمان بھزیستی استان گلستان و به خواسته الزام به پرداخت حق و مزایای شاکی در تاریخ ١٣٩٢/١٠/٢٣ تا نیمه خردادماه سال ١٣٩٣ به عنوان شاغل به موجب دادنامه شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩۵٧۶٠١٠٧٣ـ ١٣٩۶/١٢/۶ به شرح زیر رأی صادر کرده است: با بررسی اوراق و محتویات پرونده در خصوص شکایت شاکی به شرح دادخواست تقدیمی و با توجه به جوابیه طرف شکایت طرف مبنی بر اینکه استحقاق شاکی را پذیرفته است اما دلیل عدم پرداخت را عدم تأمین از ناحیه وزارت متبوع اعلام نموده نظر به اینکه بـه مـوجب آراء ھیـأت عمـومی دیوان عدالت اداری به شماره ھای ١۶۴ـ ١٣٧٠/١٢/٢٠ و ٣٩۴ـ ١٣٨٩/٩/٢٩ عدم تأمین اعتبار مسقط حقوق استخدامی نمی باشد شکایت شاکی را صحیح تشخیص و حکم به ورود شکایت و الزام طرف شکایت به پرداخت موضوع خواسته صادر و اعلام می گردد. رأی صادره وفق ماده ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل اعتراض در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است. این رأی به علت عدم تجدیدنظرخواھی قطعیت یافت.
ج: شعبه ١٩ بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٩٣٠٩٩٨٠٩٠٠٠٣۴۵۶۴ با موضوع دادخواست خانم زھره سلیمانی فرد به طرفیت اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان گلستان و به خواسته الزام به پرداخت حقوق و مزایای معوقه به موجب دادنامه شماره ٩٣٠٩٩٧٠٩٠١٩٠٠٨٨٧ـ ١٣٩٣/۵/۵ به شرح زیر رأی صادر کرده است:نظر به اینکه شاکی کارگر مشمول مقررات قانون کار می باشد لذا رسیدگی به خواسته شاکی بدواً مستلزم تأیید اشتغال وی در اداره کل بھزیستی از سوی ھیأت ھای تشخیص و حل اختلاف اداره کار می باشد لذا در وضعیت موجود دعوا قابل استماع نبوده بر ھمین پایه قرار رد شکایت صادر و اعلام می نماید. این رأی وفق مواد ١٠ و ۶۵ ظرف ٢٠ روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواھی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد. در اجرای ماده ٧٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری از جانب رئیس کل دیوان عدالت اداری نسبت به دادنامه شماره ٩٣٠٩٩٧٠٩٠١٩٠٠٨٨٧ـ ١٣٩٣/۵/۵ از شعبه ١٩ بدوی دیوان عدالت اداری، شعبه ٢٩ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ٩٧٠٩٩٧٠٩۵٩٩٠٣٢٩٠ ـ ١٣٩٧/٨/٢٣ به شرح زیر رأی صادر کرده است: در خصوص تقاضای اعمال ماده ٧٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری نسبت به دادنامه شماره ٨٨٧ـ ١٣٩٣/۵/۵ (و دادنامه اصلاحی شماره ٣١۵٩ـ ١٣٩۵/١١/١٣) شعبه ١٩ بدوی دیوان عدالت اداری، با بررسی مندرجات اوراق پرونده و دقت در موضوع خواسته شاکی نظر به اینکه شاکی ھیچ گونه سند و مدرک واجد ارزش قضایی از قبیل ابلاغ و یا تصویر قرارداد و… برای اثبات اشتغال در مدت مورد ادعای خود پیوست دادخواست بدوی ارائه و ابراز نکرده است و از طرفی نیز طرف شکایت ادعای مشارالیھا را نپذیرفته است و صرف گواھی شروع به کار بدون وجود گزارش کار موجب اثبات ادعا نمی باشد. به استناد آرای وحدت رویه شماره ٧٢٠ ـ ١٣٩٠/٣/٣ ھیأت عمومی دیوان عالی کشور و شماره ۵۶٣ـ ١٣٩۵/٨/٢۵ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری که در این گونه موارد ادارات کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان ھا را صالح به رسیدگی می داند ضمن نقض دادنامه فوق الذکر، قرار عدم صلاحیت دیوان عدالت اداری به اعتبار شایستگی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان گلستان صادر و اعلام می شود که در اجرای ماده ۴٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری موظف به رسیدگی خواھد بود. این رأی قطعی است.
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٩/٩/١٨ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
الف ـ تعارض در آراء محرز است.
ب ـ نظر به اینکه اولاً: قانون حاکم بر روابط استخدامی کارکنان دولتی و دستگاه ھای متبوع، علی الاصول قوانین و مقررات استخدام دولتی بوده و طبق ماده ١٨٨ قانون کار نیز اشخاص مشمول قانون استخدام کشوری یا سایر قوانین و مقررات خاص استخدامی، از شمول قانون کار خارج می باشند. ثانیاً: طبق ماده ١٢۴ قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال ١٣٨۶ صرفاً آن دسته از کارکنانی که طبق مقررات قانون کار و در مشاغل کارگری که توسـط سازمان امور اداری و اسـتخدامی اعلام شده مشغول به کار ھستند، مشمول قانون کار خواھند بود و در رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ٣٣۶ ـ ١٣٩١/۶/٢٠ نیز اعلام شده است در مواردی که اشخاص به صورت قراردادی مطابق تبصره ذیل ماده ٣٢ قانون مدیریت خدمات کشوری به کارگیری شده اند، مشمول قانون کار نیستند. با توجه به اینکه در پرونده ھای موضوع آراء مورد تعارض، پست ھای شاکیان،کارشناس مشـاوره و راھنمایی با سمت مددکار معلولین ذھنی و ضایعه نخاعی و کارشناس مشارکت ھای مردمی و مراکز غیردولتی بوده و این مشاغل، مشاغل کارگری مشمول ماده ١٢۴ قانون مدیریت خدمات کشوری محسوب نمی شوند، بنابراین موضوع مشمول قانون کار نبوده و ھیأت ھای حل اختلاف موضوع ماده ١۵٧ قانـون کار صالح به رسیدگی به دعاوی معترض عنه نیستند. بنا به مـراتب مـذکور، دادنامه ھای شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩٠۴١٠١١١٢ـ ١٣٩۶/٧/٢٣ شعبه ٢٨ بدوی و ٩۶٠٩٩٧٠٩۵٧۶٠١٠٧٣ـ ١٣٩۶/١٢/۶ شعبه ٣٩ بدوی که متضمن این معناست و مرجع صالح به رسیدگی به دعاوی بین شاکیان پرونده و اداره کل بھزیستی استان گلستان را دیوان عدالت اداری تشخیص داده صحیح و مطابق مقررات است. این رأی به استناد بند ٢ ماده ١٢ و ماده ٨٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی