رای شماره های ۷۴ و ۷۵ هيات عمومی ديوان عدالت اداری

با موضوع: اطلاق بخشنامه شماره ۷۱۰/۳ ـ ۱۳۹۸/۱/۲۴ معاون توسعه مديريت و پشتيباني وزارت آموزش و پرورش در حدي که متضمن عدم حفظ پست سازماني در مأموريتهاي کمتر از ۶ ماه است ابطال شد

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه های ۱۴۰۱۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۰۰۷۴ و ۱۴۰۱۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۰۰۷۵ مورخ ۱۴۰۱/۱/۲۰ با موضوع: «اطلاق بخشنامه شماره ۷۱۰/۳ ـ ۱۳۹۸/۱/۲۴ معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش در حدی که متضمن عدم حفظ پست سازمانی در مأموریت های کمتر از ۶ ماه است ابطال شد.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.

مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدالله اسمعیلی فرد

تاریخ دادنامه : ۱۴۰۱/۱/۲۰ شماره دادنامه: ۷۵ ـ ۷۴

شماره پرونده : ۰۰۰۲۲۹۳ـ ۰۰۰۱۵۸۹

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای جواد شویان

موضوع شکایت و خواسته: ابطال بخشنامه شماره ۷۱۰/۳ ـ ۱۳۹۸/۱/۲۴ معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال بخشنامه شماره ۷۱۰/۳ ـ ۱۳۹۸/۱/۲۴ معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

“پیرو آیین نامه اجرایی تبصره ۲ ماده ۲۱ و ماده ۱۲۱ قانون مدیریت خدمات کشوری که مربوط به نحوه انتقال و مأموریت کارمندان دستگاههای اجرایی است مأموریت کارمندان رسمی و پیمانی مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری به دستگاههای دیگر مشمول این قانون با حفظ پست سازمانی در دستگاه متبوع حداکثر به مدت ۶ ماه با پرداخت حقوق و فوق العاده ها از اعتبار دستگاه متبوع مجاز است ولی متأسفانه وزارت آموزش و پرورش طی بخشنامه شماره ۷۱۰/۳ ـ ۱۳۹۸/۱/۲۴ برخلاف قانون عمل کرده است . لذا خواهشمندم نسبت به لغو این بخشنامه دستور مقتضی صادر فرمایید .”

متن بخشنامه مورد اعتراض به شرح زیر است

” اداره کل آموزش و پرورش استان……..

معاونت/سازمان/مرکز/دانشگاه/کانون……

با سلام و احترام

پیرو بخشنامه شماره ۷۱۰/۴ ـ ۱۳۹۶/۲/۲۶ و در راستای کیفیت بخشی به امر سازماندهی و استفاده بهینه از نیروی انسانی موجود و به منظور اجرایی نمودن ضوابط و مقررات مربوط، موارد ذیل جهت اجرا ابلاغ میگردد:

۱ـ با توجه به کمبود نیروی انسانی حتی المقدور از خروج نیرو به صورت مأمور و یا انتقال دایم خودداری گردد و در مواردی که برابر ضوابط و مقررات دستگاه مکلف به موافقت با خروج نیرو باشد موضوع صرفًا با موافقت ستاد به صورت مأموریت بدون حفظ پست سازمانی قابل بررسی و اقدام خواهد بود و وزارتخانه مسئولیتی بابت پرداخت حقوق و مزایای فرد مأمور نخواهد داشت.

۲ـ تمدید مأموریت افراد نیز صرفًا در چارچوب بند ۱ این بخشنامه امکانپذیر میباشد. ـ معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش “

در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر حقوقی، املاک و حمایت قضایی وزارت آموزش و پرورش به موجب لایحه شماره ۸۱۰/۱۵۹۳۵۵ ـ ۱۴۰۰/۹/۱۵ به طور خلاصه توضیح داده است که:

” ۱ـ در راستای اجرای تکلیف مندرج در اصول ۶۰ و ۱۳۸ قانون اساسی که صدور بخشنامه های اداری در زمره مسئولیتهای هر یک از وزرا قرار گرفته، مقام عالی وزارت آموزش و پرورش در حدود وظایف خویش و با اختیارات تجویزی، بخشنامه شماره ۷۱۰/۳ ـ ۱۳۹۸/۱/۲۴ (پیرامون نحوه و شرایط ماموریت) را مبتنی بر شرایط خـاص نیروی انسانی آموزش و پرورش (کمبود شدیـد نیرو) صـادر نموده است.

۲ـ برابر دادنامـه هیأت تخصصی دیوان عدالت اداری شماره ۹۹۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۸۶۵ ـ ۱۳۹۹/۷/۱۴ با توجه به اینکه به موجب ماده ۱۱ قانون استخدام کشوری مأموریت عبارتست از محول شدن وظیفه موقت به مستخدم غیر از وظیفه اصلی که در پست ثابت سازمانی خود دارد و بند ث ماده ۱۲۴ قانون مذکور نیز مأمور را مستخدمی تلقی میکند که به طور موقت مأمور انجام وظیفه خاصی گردیده و یا از طرف وزارتخانه و موسسه متبوع به وزارتخانه یا موسسه دولتی دیگری به طور موقت اعزام شده باشد و ماده ۱۲۱ قانون مدیریت خدمات کشوری نحوه مأموریت کارمندان به سایر دستگاه های اجرایی را به تصویب آئین نامه موکول کرده است که طی آئین نامه اجرایی تبصره ۲ ماده ۲۱ و ماده ۱۲۱ قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال ۱۳۸۸ هیأت وزیران اعزام کارمند به مأموریت و حفظ یا عدم حفظ پست سازمانی کارمند در مدت مأموریت حسب توافق دستگاههای ذیربط خواهد بود.

۳ـ با بررسی و تدقیق نظر در مواد ۵ ،۶ و ۱۸ آیین نامه اجرایی تبصره ۲ ماده ۲۱ و ماده ۱۲۱ قانون مدیریت خدمات کشوری اختیار دستگاه های دولتی و با عبارت اخری، توافق بین دستگاه های اجرایی در انجام شرایط مـاموریت از جمله تـوافق مبدأ و مقصد، پرداخت حقـوق و حفظ یا عـدم حفظ پست سازمانی مشخص میگردد.

۴ـ مستند به مـاده ۹ آیین نامه اجرایی تبصره ۲ ماده ۲۱ و ماده ۱۲۱ قانون مـدیریت خدمات کشوری، حقوق و فوق العاده هایی که حسب مورد به ماموریت موضوع مواد ۶ ،۷ و ۸ این آیین نامه تعلق میگیرد، تنها از یک دستگاه قابل پرداخت است.

۵ـ به موجب قسمت اخیر ماده ۸ آیین نامه اجرایی تبصره ۲ ماده ۲۱ و ماده ۱۲۱ قانون مدیریت خدمات کشوری در صورتی که مقررات استخدامی در مورد شرایط کارمند مامور، حکمی نداشته باشد شرایط با موافقت دستگاههای مبدأ و مقصد تعیین خواهد شد.

 ـ النهایه برابر بند (ب) تبصره ۲۰ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ و همچنین ماده ۹ ضوابط اجرایی آن مقنن به صورت مطلق و عام به کارگیری هرگونه نیرو در سال ۱۴۰۰ را بدون رعـایت مفاد آن حکم ممنوع اعلام نموده که عموم و اطلاق آن شامل به کارگیری به صـورت ماموریت نیز میباشد. علیهذا با عنایت به موارد مذکور صدور بخشنامه در حدود اختیارات قانونی و عدم تخطی از قوانین و مقررات موضوعه جاری، صدور حکم مبنی بر رد شکایت شاکی مورد تقاضاست. “

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۱/۱/۲۰ به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیأت عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

به موجب ماده ۱۲۱ قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۱۳۸۶/۷/۸: «آیین نامه اجرایی نحوه انتقال و مأموریت کارمندان مشمول این قانون به سایر دستگاههای اجرایی و مرخصی بدون حقوق شامل نحوه احتساب سوابق خدمت و نحوه پرداخت حقوق و مزایا و ارتباط سازمانی و سایر موارد مربوط با رعایت مفاد این قانون به پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد» و براساس ماده ۵ آیین نامه مذکور که با عنوان آیین نامه اجرایی تبصره ۲ ماده ۲۱ و ماده ۱۲۱ قانون مدیریت خدمات کشوری (موضوع تصویب نامه شماره ۴۴۲۹۵/۲۰۴۶۱ ـ ۱۳۸۹/۱/۳۱ هیأت وزیران) به تصویب رسیده، مقرر شده است که: «مأموریت کارمندان رسمی و پیمانی مشمول قانون به دستگاههای دیگر مشمول قانون با حفظ پست سازمانی در دستگاه متبوع حداکثر به مدت شش ماه با پرداخت حقوق و فوق العاده ها از اعتبار دستگاه متبوع مجاز میباشد.» نظر به اینکه براساس بخشنامه شماره ۷۱۰/۳ ـ ۱۳۹۸/۱/۲۴ معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش مقرر شده است که: «با توجه به کمبود نیروی انسانی حتی المقدور از خروج نیرو به صورت مأمور و یا انتقال دائم خودداری گردد و در مواردی که برابر ضوابط و مقررات دستگاه مکّلف به موافقت با خروج نیرو باشد موضوع صرفًا با موافقت ستاد به صورت مأموریت بدون حفظ پست سازمانی قابل بررسی و اقدام خواهد بود و وزارتخانه مسئولیتی بابت پرداخت حقوق و مزایای فرد مأمور نخواهد داشت» و اطلاق حکم فوق از جهت آنکه در فرض مأموریت کمتر از شش ماه نیز تکلیف به عدم حفظ پست سازمانی میکند، مغایر با حکم مقرر در ماده ۵ آیین نامه اجرایی تبصره ۲ ماده ۲۱ و ماده ۱۲۱ قانون مدیریت خدمات کشوری و نتیجتًا خارج از حدود اختیار است، بنابراین اطلاق بخشنامه شماره ۷۱۰/۳ ـ ۱۳۹۸/۱/۲۴ معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش در حدی که متضمن عدم حفظ پست سازمانی در مأموریتهای کمتر از شش ماه است، خارج از حدود اختیار بوده و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال میشود.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

معاون قضایی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین